Süleyman'In Özdeyişleri 6
1 Oğlum, eğer birine kefil oldunsa, Onun borcunu yüklendinse,
My son! if thou hast been surety for thy friend, Hast stricken for a stranger thy hand,
2 Düştünse tuzağa kendi sözlerinle, Ağzının sözleriyle yakalandınsa,
Hast been snared with sayings of thy mouth, Hast been captured with sayings of thy mouth,
3 O kişinin eline düştün demektir. Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar: Git, yere kapan onun önünde, Ona yalvar yakar.
Do this now, my son, and be delivered, For thou hast come into the hand of thy friend. Go, trample on thyself, and strengthen thy friend,
4 Gözlerine uyku girmesin, Ağırlaşmasın göz kapakların.
Give not sleep to thine eyes, And slumber to thine eyelids,
5 Avcının elinden ceylan gibi, Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.
Be delivered as a roe from the hand, And as a bird from the hand of a fowler.
6 Ey tembel kişi, git, karıncalara bak, Onların yaşamından bilgelik öğren.
Go unto the ant, O slothful one, See her ways and be wise;
7 Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,
Which hath not captain, overseer, and ruler,
8 Yazın erzaklarını biriktirirler, Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.
She doth prepare in summer her bread, She hath gathered in harvest her food.
9 Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi? Ne zaman kalkacaksın uykundan?
Till when, O slothful one, dost thou lie? When dost thou arise from thy sleep?
10 “Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım” demeye kalmadan,
A little sleep, a little slumber, A little clasping of the hands to rest,
11 Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.
And thy poverty hath come as a traveller, And thy want as an armed man.
12 Ağzında yalanla dolaşan kişi, Soysuz ve fesatçıdır.
A man of worthlessness, a man of iniquity, Walking [with] perverseness of mouth,
13 Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu, El kol hareketleri yapar,
Winking with his eyes, speaking with his feet, Directing with his fingers,
14 Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar, Çekişmeler yaratır durmadan.
Frowardness [is] in his heart, devising evil at all times, Contentions he sendeth forth.
15 Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak, Birdenbire çaresizce yok olacak.
Therefore suddenly cometh his calamity, Instantly he is broken — and no healing.
16 RAB'bin nefret ettiği altı şey, İğrendiği yedi şey vardır:
These six hath Jehovah hated, Yea, seven [are] abominations to His soul.
17 Gururlu gözler, Yalancı dil, Suçsuz kanı döken eller,
Eyes high — tongues false — And hands shedding innocent blood —
18 Düzenbaz yürek, Kötülüğe seğirten ayaklar,
A heart devising thoughts of vanity — Feet hasting to run to evil —
19 Yalan soluyan yalancı tanık Ve kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.
A false witness [who] doth breathe out lies — And one sending forth contentions between brethren.
20 Oğlum, babanın buyruklarına uy, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
Keep, my son, the command of thy father, And leave not the law of thy mother.
21 Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun, Tak onları boynuna.
Bind them on thy heart continually, Tie them on thy neck.
22 Yolunda sana rehber olacak, Seni koruyacaklar yattığın zaman; Söyleşecekler seninle uyandığında.
In thy going up and down, it leadeth thee, In thy lying down, it watcheth over thee, And thou hast awaked — it talketh [with] thee.
23 Bu buyruklar sana çıra, Öğretilenler ışıktır. Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.
For a lamp [is] the command, And the law a light, And a way of life [are] reproofs of instruction,
24 Seni kötü kadından, Başka birinin karısının yaltaklanan dilinden Koruyacak olan bunlardır.
To preserve thee from an evil woman, From the flattery of the tongue of a strange woman.
25 Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın, Bakışları seni tutsak etmesin.
Desire not her beauty in thy heart, And let her not take thee with her eyelids.
26 Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır, Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur.
For a harlot consumeth unto a cake of bread, And an adulteress the precious soul hunteth.
27 İnsan koynuna ateş alır da, Giysisi yanmaz mı?
Doth a man take fire into his bosom, And are his garments not burnt?
28 Korlar üzerinde yürür de, Ayakları kavrulmaz mı?
Doth a man walk on the hot coals, And are his feet not scorched?
29 Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur. Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.
So [is] he who hath gone in unto the wife of his neighbour, None who doth touch her is innocent.
30 Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa, Kimse onu hor görmez.
They do not despise the thief, When he stealeth to fill his soul when he is hungry,
31 Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda; Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.
And being found he repayeth sevenfold, All the substance of his house he giveth.
32 Zina eden adam sağduyudan yoksundur. Yaptıklarıyla kendini yok eder.
He who committeth adultery [with] a woman lacketh heart, He is destroying his soul who doth it.
33 Payına düşen dayak ve onursuzluktur, Asla kurtulamaz utançtan.
A stroke and shame he doth find, And his reproach is not wiped away,
34 Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır, Öç alırken acımasız olur.
For jealousy [is] the fury of a man, And he doth not spare in a day of vengeance.
35 Hiçbir fidye kabul etmez, Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.
He accepteth not the appearance of any atonement, Yea, he doth not consent, Though thou dost multiply bribes!
