Süleyman'In Özdeyişleri 6
1 Oğlum, eğer birine kefil oldunsa, Onun borcunu yüklendinse,
My son, if you be guarantor for your friend, if you have stricken your hand with a stranger,
2 Düştünse tuzağa kendi sözlerinle, Ağzının sözleriyle yakalandınsa,
You are snared with the words of your mouth, you are taken with the words of your mouth.
3 O kişinin eline düştün demektir. Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar: Git, yere kapan onun önünde, Ona yalvar yakar.
Do this now, my son, and deliver yourself, when you are come into the hand of your friend; go, humble yourself, and make sure your friend.
4 Gözlerine uyku girmesin, Ağırlaşmasın göz kapakların.
Give not sleep to your eyes, nor slumber to your eyelids.
5 Avcının elinden ceylan gibi, Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.
Deliver yourself as a roe from the hand of the hunter, and as a bird from the hand of the fowler.
6 Ey tembel kişi, git, karıncalara bak, Onların yaşamından bilgelik öğren.
Go to the ant, you sluggard; consider her ways, and be wise:
7 Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,
Which having no guide, overseer, or ruler,
8 Yazın erzaklarını biriktirirler, Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.
Provides her food in the summer, and gathers her food in the harvest.
9 Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi? Ne zaman kalkacaksın uykundan?
How long will you sleep, O sluggard? when will you arise out of your sleep?
10 “Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım” demeye kalmadan,
Yet a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:
11 Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.
So shall your poverty come as one that travels, and your lack as an armed man.
12 Ağzında yalanla dolaşan kişi, Soysuz ve fesatçıdır.
A naughty person, a wicked man, walks with a perverse mouth.
13 Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu, El kol hareketleri yapar,
He winks with his eyes, he speaks with his feet, he teaches with his fingers;
14 Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar, Çekişmeler yaratır durmadan.
Perverseness is in his heart, he devises mischief continually; he sows discord.
15 Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak, Birdenbire çaresizce yok olacak.
Therefore shall his calamity come suddenly; suddenly shall he be broken without remedy.
16 RAB'bin nefret ettiği altı şey, İğrendiği yedi şey vardır:
These six things does the LORD hate: yea, seven are an abomination unto him:
17 Gururlu gözler, Yalancı dil, Suçsuz kanı döken eller,
A proud look, a lying tongue, and hands that shed innocent blood,
18 Düzenbaz yürek, Kötülüğe seğirten ayaklar,
An heart that devises wicked imaginations, feet that be swift in running to mischief,
19 Yalan soluyan yalancı tanık Ve kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.
A false witness that speaks lies, and he that sows discord among brethren.
20 Oğlum, babanın buyruklarına uy, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
My son, keep your father's commandment, and forsake not the law of your mother:
21 Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun, Tak onları boynuna.
Bind them continually upon your heart, and tie them about your neck.
22 Yolunda sana rehber olacak, Seni koruyacaklar yattığın zaman; Söyleşecekler seninle uyandığında.
When you go, it shall lead you; when you sleep, it shall keep you; and when you awake, it shall talk with you.
23 Bu buyruklar sana çıra, Öğretilenler ışıktır. Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.
For the commandment is a lamp; and the law is light; and reproofs of instruction are the way of life:
24 Seni kötü kadından, Başka birinin karısının yaltaklanan dilinden Koruyacak olan bunlardır.
To keep you from the evil woman, from the flattery of the tongue of a strange woman.
25 Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın, Bakışları seni tutsak etmesin.
Lust not after her beauty in your heart; neither let her take you with her eyelids.
26 Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır, Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur.
For by means of a whorish woman a man is brought to a piece of bread: and the adultress will hunt for the precious life.
27 İnsan koynuna ateş alır da, Giysisi yanmaz mı?
Can a man take fire in his bosom, and his clothes not be burned?
28 Korlar üzerinde yürür de, Ayakları kavrulmaz mı?
Can one go upon hot coals, and his feet not be burned?
29 Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur. Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.
So he that goes in to his neighbour's wife; whosoever touches her shall not be innocent.
30 Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa, Kimse onu hor görmez.
Men do not despise a thief, if he steal to satisfy his soul when he is hungry;
31 Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda; Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.
But if he be found, he shall restore sevenfold; he shall give all the substance of his house.
32 Zina eden adam sağduyudan yoksundur. Yaptıklarıyla kendini yok eder.
But whoso commits adultery with a woman lacks understanding: he that does it destroys his own soul.
33 Payına düşen dayak ve onursuzluktur, Asla kurtulamaz utançtan.
A wound and dishonour shall he get; and his reproach shall not be wiped away.
34 Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır, Öç alırken acımasız olur.
For jealousy is the rage of a man: therefore he will not spare in the day of vengeance.
35 Hiçbir fidye kabul etmez, Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.
He will not regard any ransom; neither will he rest content, though you give many gifts.
