Süleyman'In Özdeyişleri 30
1 Massalı Yake oğlu Agur'un sözleri: Bu adam şöyle diyor: “Yoruldum, ey Tanrım, yoruldum ve tükendim.
These are the words of Agur, son of Jakeh. An oracle. This is what the man says, God, I'm really tired, I'm worn out.
2 Gerçekten ben insanların en cahiliyim, Bende insan aklı yok.
I'm so stupid I'm not really a man; I can't even think like a human being.
3 Bilgeliği öğrenmedim, Kutsal Olan'a ilişkin bilgiden de yoksunum.
I have not learned wisdom; I have no knowledge of the Holy One.
4 Kim göklere çıkıp indi? Kim yeli avuçlarında topladı? Suları giysisiyle sarıp sarmalayan kim? Kim belirledi dünyanın sınırlarını? Adı nedir, oğlunun adı nedir, biliyorsan söyle!
Who has gone up to heaven, and come down? Who holds the winds in the palm of his hands? Who has wrapped up the waters in his cloak? Who has set the earth's boundaries? What is his name, and what is his son's name? Are you sure you don't know?
5 Tanrı'nın her sözü güvenilirdir, O kendisine sığınan herkese kalkandır.
Every word God says has been proved true. He defends everyone who comes to him for protection.
6 O'nun sözüne bir şey katma, Yoksa seni azarlar, yalancı çıkarsın.
Don't add anything to his words, or he will criticize you and you'll be shown to be a liar.
7 Ey Tanrı, iki şey diledim senden: Ben ölmeden bunları esirgeme benden.
God, I want to request two things from you. Please don't refuse to let me have them before I come to die.
8 Sahtekârlığı, yalanı benden uzak tut, Bana ne yoksulluk ne de zenginlik ver; Payıma düşen ekmeği ver, yeter.
Keep me from being false, help me not to tell lies. Don't make me poor or rich; just provide me with the food I need.
9 Yoksa bolluktan, ‘Kimmiş RAB?’ diye seni yadsır, Ya da yoksulluktan çalar Ve Tanrım'ın adını lekelemiş olurum.
Otherwise if I have plenty of money, I may give up on you, saying, “Who is the Lord?” while if I'm poor I may steal and bring the name of my God into disrepute.
10 “Köleyi efendisine çekiştirme, Yoksa sana lanet eder, sen de suçlu çıkarsın.
Don't slander a servant to his master, or he will curse you and you'll suffer for it.
11 Öyleleri var ki, babalarına lanet eder, Annelerine değer vermezler.
There are some who curse their fathers and do not bless their mothers.
12 Öyleleri var ki, kendilerini tertemiz sanırlar, Oysa kötülüklerinden arınmış değiller.
There are some who see themselves as pure but they're still filthy—they have not been washed.
13 Öyleleri var ki, kendilerinden üstün kimse yok sanır, Herkese tepeden bakarlar.
There are some who think themselves so high and mighty, and who look down on others.
14 Öyleleri var ki, dişleri kılıç, çeneleri bıçaktır, Mazlumlarla yoksulları yutup yeryüzünden yok ederler.
There are some who have teeth like swords, incisors like knives, ready to devour the poor from the earth, the needy from society.
15 Sülüğün iki kızı vardır, adları ‘Ver, ver’dir. Hiç doymayan üç şey, ‘Yeter’ demeyen dört şey vardır:
The leech has two daughters who cry out, “Give me! Give me!” There are three things that are never satisfied, four that never say, “Enough!”:
The grave, the womb that doesn't become pregnant, the earth thirsty for water, and the fire that never says, “Enough!” (Sheol h7585)
17 Babasıyla alay edenin, annesinin sözünü hor görenin Gözünü vadideki kargalar oyacak; O akbabalara yem olacak.
People who ridicule their fathers and despise obedience to the mother will have their eyes pecked out by wild ravens and eaten by young vultures.
18 Aklımın ermediği üç şey, Anlamadığım dört şey var:
These three things are amazingly hard for me, four things I just can't understand:
19 Kartalın gökyüzünde, Yılanın kayada, Geminin denizde izlediği yol Ve erkeğin genç kızla tuttuğu yol.
The way an eagle soars in the sky, the way a snake slides over a rock, the way a ship sails across the sea, the way a man and a woman fall in love.
20 Zina eden kadının yolu da şöyledir: Yer, ağzını siler, Sonra da, ‘Suç işlemedim’ der.
This is the way of a woman who commits adultery: she eats, she wipes her mouth, and then says, “I haven't done anything wrong!”
21 Yeryüzü üç şeyin altında sarsılır; Katlanamadığı dört şey vardır:
Three things make the earth tremble, there are four things it can't support:
22 Kölenin kral olması, Budalanın doyması,
a slave becoming a king, a stupid person eating like a pig,
23 Nefret edilen kadının evlenmesi Ve hizmetçinin hanımının yerine geçmesi.
an unbearable woman getting married, and a maidservant taking her mistress's place.
24 “Dünyada dört küçük yaratık var ki, Çok bilgece davranırlar:
There are four things on earth that are small, but very wise:
25 Karıncalar güçlü olmayan bir topluluktur, Ama yiyeceklerini yazdan biriktirirler.
Ants—they're not strong, but they work hard all summer storing up food.
26 Kaya tavşanları da güçsüz bir topluluktur, Ama yuvalarını kaya kovuklarında yaparlar.
Hyraxes—they don't have much power, but they make their homes in the rock.
27 Çekirgelerin kralı yoktur, Ama bölük bölük ilerlerler.
Locusts—they don't have a king, but they all march in line abreast.
28 Kertenkele elle bile yakalanır, Ama kral saraylarında bulunur.
Lizards—you can catch them in your hands, but they live in the king's palace.
29 “Yürüyüşü gösterişli üç yaratık, Davranışı gösterişli dört yaratık var:
There are three things that are glorious to watch as they walk, four that look dignified as they move:
30 Hayvanların en güçlüsü olan Ve hiçbir şeyin önünde pes etmeyen aslan,
The lion, supreme among wild animals, who isn't frightened of anything.
31 Tazı, teke Ve ordusunun başındaki kral.
The strutting starling, the male goat, and a king with his army.
32 “Eğer budala gibi kendini yücelttinse Ya da kötülük tasarladınsa, Dur ve düşün!
If you have been foolishly boasting about yourself, or if you've been planning to do something wrong, stop and put your hand over your mouth.
33 Çünkü nasıl sütü dövünce tereyağı, Burnu sıkınca kan çıkarsa, Öfkeyi kurcalayınca da kavga çıkar.”
Just as churning milk produces butter, and twisting someone's nose makes it bleed, so stirring up anger causes arguments.
