Süleyman'In Özdeyişleri 25
1 Bundan sonrakiler de Süleyman'ın özdeyişleridir. Bunları Yahuda Kralı Hizkiya'nın adamları derledi.
These are also proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah king of Judah copied out.
2 Tanrı'yı gizli tuttuğu şeyler için, Krallarıysa açığa çıkardıkları için yüceltiriz.
It is the glory of God to conceal a thing: but the honour of kings is to search out a matter.
3 Göğün yüksekliği, yerin derinliği gibi, Kralların aklından geçen de kestirilemez.
The heaven for height, and the earth for depth, and the heart of kings is unsearchable.
4 Cürufu gümüşten ayırınca, Kuyumcunun işleyeceği madde kalır.
Take away the dross from the silver, and there shall come forth a vessel for the finer.
5 Kötüleri kralın huzurundan uzaklaştırırsan Kralın tahtı adaletle pekişir.
Take away the wicked from before the king, and his throne shall be established in righteousness.
6 Kralın önünde kendini yüceltme, Önemli kişiler arasında yer edinmeye çalışma.
Put not forth thyself in the presence of the king, and stand not in the place of great men:
7 Çünkü kralın seni bir soylunun önünde alaşağı etmesindense, Sana, “Yukarıya gel” demesi yeğdir.
For better it is that it be said unto thee, Come up hither; than that thou shouldest be put lower in the presence of the prince whom thine eyes have seen.
8 Gördüklerinle hemencecik mahkemeye başvurma; Çünkü başkası seni utandırabilir, Sonra ne yapacağını bilemezsin.
Go not forth hastily to strive, lest thou know not what to do in the end thereof, when thy neighbour hath put thee to shame.
9 Davanı doğrudan komşunla gör; Başkasının sırrını açıklama.
Debate thy cause with thy neighbour himself; and discover not a secret to another:
10 Yoksa işiten seni utandırabilir Ve bu kötü ün yakanı bırakmaz.
Lest he that heareth it put thee to shame, and thine infamy turn not away.
11 Yerinde söylenen söz, Gümüş oymalardaki altın elma gibidir.
A word fitly spoken is like apples of gold in pictures of silver.
12 Altın küpe ya da altın bir süs neyse, Dinleyen kulak için bilgenin azarlaması da öyledir.
As an earring of gold, and an ornament of fine gold, so is a wise reprover upon an obedient ear.
13 Hasatta kar serinliği nasılsa, Güvenilir ulak da kendisini gönderenler için öyledir. Böyle biri efendilerinin canına can katar.
As the cold of snow in the time of harvest, so is a faithful messenger to them that send him: for he refresheth the soul of his masters.
14 Yağmursuz bulut ve yel nasılsa, Vermediği armağanla övünen kişi de öyledir.
Whoso boasteth himself of a false gift is like clouds and wind without rain.
15 Sabırla bir hükümdar bile ikna edilir, Tatlı dil en güçlü direnci kırar.
By long forbearing is a prince persuaded, and a soft tongue breaketh the bone.
16 Bal buldun mu yeteri kadar ye, Fazla doyarsan kusarsın.
Hast thou found honey? eat so much as is sufficient for thee, lest thou be filled therewith, and vomit it.
17 Başkalarının evine seyrek git, Yoksa onları bezdirir, nefretini kazanırsın.
Withdraw thy foot from thy neighbour’s house; lest he be weary of thee, and so hate thee.
18 Başkasına karşı yalancı tanıklık eden Topuz, kılıç ya da sivri ok gibidir.
A man that beareth false witness against his neighbour is a maul, and a sword, and a sharp arrow.
19 Sıkıntılı günde haine güvenmek, Çürük dişe ya da sakat ayağa güvenmek gibidir.
Confidence in an unfaithful man in time of trouble is like a broken tooth, and a foot out of joint.
20 Dertli kişiye ezgi söylemek, Soğuk günde giysilerini üzerinden almaya, Ya da sodaya sirke katmaya benzer.
As he that taketh away a garment in cold weather, and as vinegar upon nitre, so is he that singeth songs to an heavy heart.
21 Düşmanın acıkmışsa doyur, Susamışsa su ver.
If thine enemy be hungry, give him bread to eat; and if he be thirsty, give him water to drink:
22 Bunu yapmakla onu utanca boğarsın Ve RAB seni ödüllendirir.
For thou shalt heap coals of fire upon his head, And Yhwh shall reward thee.
23 Kuzeyden esen rüzgar nasıl yağmur getirirse, İftiracı dil de öfkeli bakışlara yol açar.
The north wind driveth away rain: so doth an angry countenance a backbiting tongue.
24 Kavgacı kadınla aynı evde oturmaktansa, Damın köşesinde oturmak yeğdir.
It is better to dwell in the corner of the housetop, than with a brawling woman and in a wide house.
25 Susamış kişi için soğuk su neyse, Uzak ülkeden gelen iyi haber de öyledir.
As cold waters to a thirsty soul, so is good news from a far country.
26 Kötünün önünde pes eden doğru kişi, Suyu bulanmış pınar, kirlenmiş kuyu gibidir.
A righteous man falling down before the wicked is as a troubled fountain, and a corrupt spring.
27 Fazla bal yemek iyi değildir; Hep yüceltilmeyi beklemek de...
It is not good to eat much honey: so for men to search their own glory is not glory.
28 Kendini denetleyemeyen kişi Yıkılmış sursuz kent gibidir.
He that hath no rule over his own spirit is like a city that is broken down, and without walls.
