Süleyman'In Özdeyişleri 23
1 Bir önderle yemeğe oturduğunda Önüne konulana dikkat et.
| وقتی با حاکم سر سفره می‌نشینی، به خاطر بسپار با چه کسی روبرو هستی. |
2 İştahına yenilecek olursan, Daya bıçağı kendi boğazına.
| اگر آدم پرخوری هستی، کارد بر گلویت بگذار |
3 Onun lezzetli yemeklerini çekmesin canın, Böyle yemeğin ardında hile olabilir.
| و شیفتهٔ غذاهای لذیذ او نشو، زیرا ممکن است فریبی در کار باشد. |
4 Zengin olmak için didinip durma, Çıkar bunu aklından.
| عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نکن، |
5 Servet göz açıp kapayana dek yok olur, Kanatlanıp kartal gibi göklere uçar.
| زیرا ثروت ناپایدار است و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود. |
6 Cimrinin verdiği yemeği yeme, Lezzetli yemeklerini çekmesin canın.
| از سفرهٔ آدم خسیس غذا نخور و برای غذاهای لذیذ او حریص نباش، |
7 Çünkü yediğin her şeyin hesabını tutar, “Ye, iç” der sana, Ama yüreği senden yana değildir.
| چون او حساب هر چه را که بخوری در فکرش نگه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از ته دل نمی‌گوید. |
8 Yediğin azıcık yemeği kusarsın, Söylediğin güzel sözler de boşa gider.
| لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو بر باد خواهد رفت. |
9 Akılsıza öğüt vermeye kalkma, Çünkü senin sözlerindeki sağduyuyu küçümser.
| آدم نادان را نصیحت نکن، چون او سخنان حکیمانه تو را خوار خواهد شمرد. |
10 Eski sınır taşlarının yerini değiştirme, Öksüzlerin toprağına el sürme.
| حدود ملک خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را غصب نکن، |
11 Çünkü onların Velisi güçlüdür Ve onların davasını sana karşı O yürütür.
| زیرا حامی ایشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسید. |
12 Uyarıları zihnine işle, Bilgi dolu sözlere kulak ver.
| وقتی دیگران تو را تأدیب می‌کنند، با تمام دل آن را بپذیر و به سخنان آموزنده‌شان گوش فرا ده. |
13 Çocuğunu terbiye etmekten geri kalma, Onu değnekle dövsen de ölmez.
| از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن. چوب تنبیه او را نخواهد کشت. |
| او را با چوب تنبیه کن که جانش را از هلاکت نجات خواهی داد. (Sheol h7585) |
15 Oğlum, bilge yürekli olursan, Benim yüreğim de sevinir.
| پسرم، اگر حکمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد |
16 Dudakların doğru konuştuğunda Gönlüm de coşar.
| و هنگامی که دهانت به راستی سخن بگوید، وجود من به وجد خواهد آمد. |
17 Günahkârlara imrenmektense, Sürekli RAB korkusunda yaşa.
| به گناهکاران حسادت نورز، بلکه اشتیاق تو اطاعت از خداوند باشد؛ |
18 Böylece bir geleceğin olur Ve umudun boşa çıkmaz.
| زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو بر باد نخواهد رفت. |
19 Oğlum, dinle ve bilge ol, Yüreğini doğru yolda tut.
| ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار |
20 Aşırı şarap içenlerle, Ete düşkün oburlarla arkadaşlık etme.
| و با آدمهای میگسار و شکم‌پرست معاشرت نکن، |
21 Çünkü ayyaş ve obur kişi yoksullaşır, Uyuşukluk da insana paçavra giydirir.
| زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج خواهند شد. |
22 Sana yaşam veren babanın sözlerine kulak ver, Yaşlandığı zaman anneni hor görme.
| نصیحت پدرت را که تو را به وجود آورده گوش بگیر و مادر پیرت را خوار مشمار. |
23 Gerçeği satın al ve satma; Bilgeliği, terbiyeyi, aklı da.
| در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و فهم را کسب کن و به هیچ قیمت آنها را از دست نده. |
24 Doğru kişinin babası coştukça coşar, Bilgece davranan oğulun babası sevinir.
| فرزندی درستکار و دانا باش تا مایهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی. |
25 Annenle baban seninle coşsun, Seni doğuran sevinsin.
26 Oğlum, beni yürekten dinle, Gözünü gittiğim yoldan ayırma.
| ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگیر. |
27 Çünkü fahişe derin bir çukur, Ahlaksız kadın dar bir kuyudur.
| بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است. |
28 Evet, soyguncu gibi pusuda bekler Ve birçok erkeği yoldan çıkarır.
| او مانند راهزن در کمین قربانیان خود می‌نشیند و باعث می‌شود مردان زیادی خیانتکار شوند. |
29 Ah çeken kim? Vah çeken kim? Kimdir çekişip duran? Yakınan kim? Boş yere yaralanan kim? Gözleri kanlı olan kim?
| مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ آن کیست که دائم نزاع به پا می‌کند و می‌نالد، بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟ |
30 İçmeye oturup kalkamayanlar, Karışık şarapları denemeye gidenlerdir.
| کسی که دائم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود. |
31 Şarabın kızıl rengine, Kadehte ışımasına, Boğazdan aşağı süzülüvermesine bakma.
| پس فریفتهٔ شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛ |
32 Sonunda yılan gibi ısırır, Engerek gibi sokar.
| زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید. |
33 Gözlerin garip şeyler görür, Aklından ahlaksızlıklar geçer.
| چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد. |
34 Kendini kâh denizin ortasında, Kâh gemi direğinin tepesinde yatıyor sanırsın.
| مانند کسی خواهی بود که بر سر دکل کشتی که دستخوش امواج دریاست خوابیده باشد. |
35 “Dövdüler beni ama incinmedim, Vurdular ama farketmedim” dersin, “Yeniden içmek için ne zaman ayılacağım?”
| خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمی‌کنم. کی به هوش می‌آیم تا پیاله‌ای دیگر بنوشم؟» |
