Süleyman'In Özdeyişleri 17
1 Huzur içinde kuru bir lokma, Kavga ve ziyafet dolu evden iyidir.
Qurbanliq göshlirige tolghan jédellik öydin, Bir chishlem quruq nan yep, köngül tinchliqta bolghan ewzel.
2 Sağduyulu köle, Ailesini utanca sokan oğula egemen olur Ve kardeşlerle birlikte mirastan pay alır.
Xizmetkar chéwer bolsa, xojisining nomusta qoyghuchi oghlini bashqurar; Kelgüside u xojining oghli qatarida turup uning mirasni teqsim qilar.
3 Altın ocakta, gümüş potada arıtılır, Yüreği arıtansa RAB'dir.
Sapal qazan kümüshni tawlar, chanaq altunni tawlar, Biraq ademning qelbini Perwerdigar sinar.
4 Kötü kişi fesat yüklü dudakları dinler, Yalancı da yıkıcı dile kulak verir.
Qebih kishi yaman sözlerge ishiner; Yalghanchi pitnichilerning sözige qulaq salar.
5 Yoksulla alay eden, onu yaratanı hor görür. Felakete sevinen cezasız kalmaz.
Miskinlerni mesxire qilghuchi, özini Yaratquchini haqaretligüchidur; Bashqilarning bextsizlikidin xushal bolghan kishi jazasiz qalmas.
6 Torunlar yaşlıların tacıdır, Çocukların övüncü anne babalarıdır.
Qérilarning newriliri ularning tajidur; Perzentlerning pexri ularning atiliridur.
7 Kurumlu sözler ahmağa nasıl yakışmazsa, Soyluya da yalancı dudaklar hiç yakışmaz.
Exmeq yarishiq gep qilsa uninggha yarashmas; Mötiwer yalghan sözlise uninggha téximu yarashmas.
8 Sahibinin gözünde rüşvet bir tılsımdır. Ne yapsa başarılı olur.
Para — uni bergüchining neziride ésil bir göherdur; Goya uni negila ishletse muweppeqiyetke érishidighandek.
9 Sevgi isteyen kişi suçları bağışlar, Olayı diline dolayansa can dostları ayırır.
Bashqilarning xataliqini yoputup kechürgen kishi méhir-muhebbetni közler; Kona xamanni sorighan kishi yéqin dostlarni düshmen qilar.
10 Akıllı kişiyi azarlamak, Akılsıza yüz darbe vurmaktan etkilidir.
Aqilanige singgen bir éghiz tenbih, Exmeqqe urulghan yüz derridin ünümlüktur.
11 Kötü kişi ancak başkaldırmaya eğilimlidir, Ona gönderilecek ulak acımasız olacaktır.
Yamanlar peqet asiyliqni közler; Uni jazalashqa rehimsiz bir elchi ewetiler.
12 Azgınlığı üstünde bir akılsızla karşılaşmak, Yavrularından edilmiş dişi ayıyla karşılaşmaktan beterdir.
Exmiqane ish qiliwatqan nadan kishige uchrap qalghandin köre, Baliliridin ayrilghan éyiqqa yoluqup qalghan yaxshi.
13 İyiliğin karşılığını kötülükle ödeyenin Evinden kötülük eksik olmaz.
Kimki yaxshiliqqa yamanliq qilsa, Ishikidin bala-qaza néri ketmes.
14 Kavganın başlangıcı su sızıntısına benzer, Bir patlamaya yol açmadan çekişmeyi bırak.
Jédelning bashlinishi tosmini su élip ketken’ge oxshaydu; Shunga jédel partlashtin awwal talash-tartishtin qol üzgin.
15 Kötüyü aklayan da, doğruyu mahkûm eden de RAB'bi tiksindirir.
Yamanni aqlighan, Heqqaniygha qara chaplighan, Oxshashla Perwerdigargha yirginchliktur.
16 Akılsız biri bilgelik satın almak için niye para harcasın? Zaten sağduyudan yoksun!
Exmeqning köngli danaliqni etiwarlimisa, Qandaqmu uning qolida danaliqni sétiwalghudek puli bolsun?
17 Dost her zaman sever, Kardeş sıkıntılı günde belli olur.
[Heqiqiy] dost herdaim sanga muhebbet körsiter, [Heqiqiy] qérindash yaman kününg üchün yardemge dunyagha kelgendur.
18 Sağduyudan yoksun kişi el sıkışıp Başkasına kefil olur.
Eqilsiz kishi qol bérip, Yéqini üchün képil bolidu.
19 Başkaldırıyı seven kavgayı sever, Kapısını yüksek yapan yıkımına davetiye çıkarır.
Jédelge amraq gunahqa amraqtur; Bosughini égiz qilghan halaketni izder.
20 Sapık yürekli kişi iyilik beklememeli. Diliyle aldatan da belaya düşer.
Niyiti buzulghan yaxshiliq körmes; Tilida heq-naheqni astin-üstün qilghuchi balagha yoluqar.
21 Akılsız kendisini doğurana derttir, Ahmağın babası sevinç nedir bilmez.
Bala exmeq bolsa, ata ghem-qayghugha patar; Hamaqetning atisi xushalliq körmes.
22 İç ferahlığı sağlık getirir, Ezik ruh ise bedeni yıpratır.
Shad köngül shipaliq doridek ten’ge dawadur; Sunuq roh-dil ademning yilikini qurutar.
23 Kötü kişi adaleti saptırmak için Gizlice rüşvet alır.
Chirik adem yeng ichide parini qobul qilar; U adaletning yolini burmilar.
24 Akıllı kişi gözünü bilgelikten ayırmaz, Akılsızın gözüyse hep sağda soldadır.
Danaliq yorutulghan kishining köz aldida turar; Biraq eqilsizning közi xiyalkeshlik qilip qutupta yürer.
25 Akılsız çocuk babasına üzüntü, Annesine acı verir.
Galwang bala atini azabgha salar; Uni tughquchiningmu derdi bolar.
26 Ne suçsuza ceza kesmek iyidir, Ne de görevliyi dürüst davrandığı için dövmek...
Heqqaniylargha jerimane qoyushqa qet’iy bolmas; Emirlerni adaletni qollighini üchün dumbalashqa bolmas.
27 Bilgili kişi az konuşur, Akıllı kişi sakin ruhludur.
Bilimi bar kishi kem sözlük bolar; Yorutulghan adem qaltis éghir-bésiq bolar.
28 Çenesini tutup susan ahmak bile Bilge ve akıllı sayılır.
Hetta exmeqmu az sözlise dana hésablinar; Tilini tizginligen kishi danishmen sanilar.
