Süleyman'In Özdeyişleri 14
1 Bilge kadın evini yapar, Ahmak kadın evini kendi eliyle yıkar.
Every wise woman has built her house, And the foolish breaks it down with her hands.
2 Doğru yolda yürüyen, RAB'den korkar, Yoldan sapan, RAB'bi hor görür.
Whoever is walking in his uprightness is fearing YHWH, And the perverted is despising Him [in] his ways.
3 Ahmağın sözleri sırtına kötektir, Ama bilgenin dudakları kendisini korur.
A rod of pride [is] in the mouth of a fool, And the lips of the wise preserve them.
4 Öküz yoksa yemlik boş kalır, Çünkü bol ürünü sağlayan öküzün gücüdür.
Without oxen a stall [is] clean, And great [is] the increase by the power of the ox.
5 Güvenilir tanık yalan söylemez, Yalancı tanıksa yalan solur.
A faithful witness does not lie, And a false witness breathes out lies.
6 Alaycı bilgeliği arasa da bulamaz, Akıllı içinse bilgi edinmek kolaydır.
A scorner has sought wisdom, and it is not, And knowledge [is] easy to the intelligent.
7 Akılsız kişiden uzak dur, Çünkü sana öğretecek bir şeyi yok.
Go from before a foolish man, Or you have not known the lips of knowledge.
8 İhtiyatlı kişinin bilgeliği, ne yapacağını bilmektir, Akılsızların ahmaklığıysa aldanmaktır.
The wisdom of the prudent [is] to understand his way, And the folly of fools [is] deceit.
9 Ahmaklar suç sunusuyla alay eder, Dürüstler ise iyi niyetlidir.
Fools mock at a guilt-offering, And among the upright—a pleasing thing.
10 Yürek kendi acısını bilir, Sevinciniyse kimse paylaşmaz.
The heart knows its own bitterness, And a stranger does not interfere with its joy.
11 Kötü kişinin evi yerle bir edilecek, Doğru kişinin konutuysa bayındır olacak.
The house of the wicked is destroyed, And the tent of the upright flourishes.
12 Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, Ama sonu ölümdür.
There is a way—right before a man, And its latter end [are] ways of death.
13 Gülerken bile yürek sızlayabilir, Sevinç bitince acı yine görünebilir.
Even in laughter is the heart pained, And the latter end of joy [is] affliction.
14 Yüreği dönek olan tuttuğu yolun, İyi kişi de yaptıklarının ödülünü alacaktır.
The backslider in heart is filled from his ways, And a good man—from his fruits.
15 Saf kişi her söze inanır, İhtiyatlı olansa attığı her adımı hesaplar.
The simple gives credence to everything, And the prudent attends to his step.
16 Bilge kişi korktuğu için kötülükten uzaklaşır, Akılsızsa büyüklük taslayıp kendine güvenir.
The wise is fearing and turning from evil, And a fool is transgressing and is confident.
17 Çabuk öfkelenen ahmakça davranır, Düzenbazdan herkes nefret eder.
Whoever is short of temper does folly, And a man of wicked schemes is hated.
18 Saf kişilerin mirası akılsızlıktır, İhtiyatlı kişilerin tacı ise bilgidir.
The simple have inherited folly, And the prudent are crowned [with] knowledge.
19 Alçaklar iyilerin önünde, Kötüler doğruların kapısında eğilirler.
The evil have bowed down before the good, And the wicked at the gates of the righteous.
20 Komşusu bile yoksulu sevmez, Oysa zenginin dostu çoktur.
The poor is hated even of his neighbor, And those loving the rich [are] many.
21 Komşuyu hor görmek günahtır, Ne mutlu mazluma lütfedene!
Whoever is despising his neighbor sins, Whoever is favoring the humble, O his blessedness.
22 Kötülük tasarlayan yolunu şaşırmaz mı? Oysa iyilik tasarlayan sevgi ve sadakat kazanır.
Do they who are devising evil not err? And kindness and truth [are] to those devising good,
23 Her emek kazanç getirir, Ama boş lakırdı yoksulluğa götürür.
In all labor there is advantage, And a thing of the lips [is] only to want.
24 Bilgelerin tacı servetleridir, Akılsızlarsa ahmaklıklarıyla tanınır.
The crown of the wise is their wealth, The folly of fools [is] folly.
25 Dürüst tanık can kurtarır, Yalancı tanık aldatıcıdır.
A true witness is delivering souls, And a deceitful one breathes out lies.
26 RAB'den korkan tam güvenliktedir, RAB onun çocuklarına da sığınak olacaktır.
Strong confidence [is] in the fear of YHWH, And there is a refuge to His sons.
27 RAB korkusu yaşam kaynağıdır, İnsanı ölüm tuzaklarından uzaklaştırır.
The fear of YHWH [is] a fountain of life, To turn aside from snares of death.
28 Kralın yüceliği halkının çokluğuna bağlıdır, Halk yok olursa hükümdar da mahvolur.
The honor of a king [is] in the multitude of a people, And the ruin of a prince in lack of people.
29 Geç öfkelenen akıllıdır, Çabuk sinirlenen ahmaklığını gösterir.
Whoever is slow to anger [is] of great understanding, And whoever is short in temper is exalting folly.
30 Huzurlu yürek bedenin yaşam kaynağıdır, Hırs ise insanı için için yer bitirir.
A healed heart [is] life to the flesh, And rottenness to the bones [is] envy.
31 Muhtacı ezen, Yaradanı'nı hor görüyor demektir. Yoksula acıyansa Yaradan'ı yüceltir.
An oppressor of the poor reproaches his Maker, And whoever is honoring Him Is favoring the needy.
32 Kötü kişi uğradığı felaketle yıkılır, Doğru insanın ölümde bile sığınacak yeri var.
The wicked is driven away in his wickedness, And the righteous [is] trustful in his death.
33 Bilgelik akıllı kişinin yüreğinde barınır, Akılsızlar arasında bile kendini belli eder.
Wisdom rests in the heart of the intelligent. And it is known in the midst of fools.
34 Doğruluk bir ulusu yüceltir, Oysa günah herhangi bir halk için utançtır.
Righteousness exalts a nation, And the righteousness of peoples [is] a sin-offering.
35 Kral sağduyulu kulunu beğenir, Utanç getirene öfkelenir.
The favor of a king [is] to a wise servant, And one causing shame is an object of his wrath!
