Matta 5
1 İsa kalabalıkları görünce dağa çıktı. Oturunca öğrencileri yanına geldi.
А кад Он виде народ, попе се на гору, и седе, и приступише Му ученици Његови.
2 İsa konuşmaya başlayıp onlara şunları öğretti:
И отворивши уста своја учаше их говорећи:
3 “Ne mutlu ruhta yoksul olanlara! Çünkü Göklerin Egemenliği onlarındır.
Благо сиромашнима духом, јер је њихово царство небеско;
4 Ne mutlu yaslı olanlara! Çünkü onlar teselli edilecekler.
Благо онима који плачу, јер ће се утешити;
5 Ne mutlu yumuşak huylu olanlara! Çünkü onlar yeryüzünü miras alacaklar.
Благо кроткима, јер ће наследити земљу;
6 Ne mutlu doğruluğa acıkıp susayanlara! Çünkü onlar doyurulacaklar.
Благо гладнима и жеднима правде, јер ће се наситити;
7 Ne mutlu merhametli olanlara! Çünkü onlar merhamet bulacaklar.
Благо милостивима, јер ће бити помиловани;
8 Ne mutlu yüreği temiz olanlara! Çünkü onlar Tanrı'yı görecekler.
Благо онима који су чистог срца, јер ће Бога видети;
9 Ne mutlu barışı sağlayanlara! Çünkü onlara Tanrı oğulları denecek.
Благо онима који мир граде, јер ће се синови Божји назвати;
10 Ne mutlu doğruluk uğruna zulüm görenlere! Çünkü Göklerin Egemenliği onlarındır.
Благо прогнанима правде ради, јер је њихово царство небеско.
11 “Benim yüzümden insanlar size sövüp zulmettikleri, yalan yere size karşı her türlü kötü sözü söyledikleri zaman ne mutlu size!
Благо вама ако вас узасрамоте и успрогоне и кажу на вас свакојаке рђаве речи лажући, мене ради.
12 Sevinin, sevinçle coşun! Çünkü göklerdeki ödülünüz büyüktür. Sizden önce yaşayan peygamberlere de böyle zulmettiler.”
Радујте се и веселите се, јер је велика плата ваша на небесима, јер су тако прогонили пророке пре вас.
13 “Yeryüzünün tuzu sizsiniz. Ama tuz tadını yitirirse, bir daha ona nasıl tuz tadı verilebilir? Artık dışarı atılıp ayak altında çiğnenmekten başka işe yaramaz.
Ви сте со земљи; ако со обљутави, чим ће се осолити? Она већ неће бити низашта, осим да се проспе напоље и да је људи погазе.
14 “Dünyanın ışığı sizsiniz. Tepeye kurulan kent gizlenemez.
Ви сте видело свету; не може се град сакрити кад на гори стоји.
15 Kimse kandil yakıp tahıl ölçeğinin altına koymaz. Tersine, kandilliğe koyar; evdekilerin hepsine ışık sağlar.
Нити се ужиже свећа и меће под суд него на свећњак, те светли свима који су у кући.
16 Sizin ışığınız insanların önünde öyle parlasın ki, iyi işlerinizi görerek göklerdeki Babanız'ı yüceltsinler!”
Тако да се светли ваше видело пред људима, да виде ваша добра дела, и славе Оца вашег који је на небесима.
17 “Kutsal Yasa'yı ya da peygamberlerin sözlerini geçersiz kılmak için geldiğimi sanmayın. Ben geçersiz kılmaya değil, tamamlamaya geldim.
Не мислите да сам ја дошао да покварим закон или пророке: нисам дошао да покварим, него да испуним.
18 Size doğrusunu söyleyeyim, yer ve gök ortadan kalkmadan, her şey gerçekleşmeden, Kutsal Yasa'dan ufacık bir harf ya da bir nokta bile yok olmayacak.
Јер вам заиста кажем: докле небо и земља стоји, неће нестати ни најмање словце или једна титла из закона док се све не изврши.
19 Bu nedenle, bu buyrukların en küçüğünden birini kim çiğner ve başkalarına öyle öğretirse, Göklerin Egemenliği'nde en küçük sayılacak. Ama bu buyrukları kim yerine getirir ve başkalarına öğretirse, Göklerin Egemenliği'nde büyük sayılacak.
Ако ко поквари једну од ових најмањих заповести и научи тако људе, најмањи назваће се у царству небеском; а ко изврши и научи, тај ће се велики назвати у царству небеском.
20 Size şunu söyleyeyim: Doğruluğunuz din bilginleriyle Ferisiler'inkini aşmadıkça, Göklerin Egemenliği'ne asla giremezsiniz!”
Јер вам кажем да ако не буде већа правда ваша него књижевника и фарисеја, нећете ући у царство небеско.
21 “Atalarımıza, ‘Adam öldürmeyeceksin. Öldüren yargılanacak’ dendiğini duydunuz.
Чули сте како је казано старима: Не убиј; јер ко убије, биће крив суду.
22 Ama ben size diyorum ki, kardeşine öfkelenen herkes yargılanacaktır. Kim kardeşine aşağılayıcı bir söz söylerse, Yüksek Kurul'da yargılanacaktır. Kim kardeşine ahmak derse, cehennem ateşini hak edecektir. (Geenna g1067)
А ја вам кажем да ће сваки који се гневи на брата свог низашта, бити крив суду; а ако ли ко рече брату свом: Рака! Биће крив скупштини; а ко рече: Будало! Биће крив паклу огњеном. (Geenna g1067)
23 Bu yüzden, sunakta adak sunarken kardeşinin sana karşı bir şikâyeti olduğunu anımsarsan, adağını orada, sunağın önünde bırak, git önce kardeşinle barış; sonra gelip adağını sun.
Зато дакле ако принесеш дар свој к олтару, и онде се опоменеш да брат твој има нешто на те,
Остави онде дар свој пред олтаром, и иди пре те се помири с братом својим, па онда дођи и принеси дар свој.
25 Senden davacı olanla daha yoldayken çabucak anlaş. Yoksa o seni yargıca, yargıç da gardiyana teslim edebilir; sonunda da hapse atılabilirsin.
Мири се са супарником својим брзо, док си на путу с њим, да те супарник не преда судији, а судија да те не преда слузи и у тамницу да те не ставе.
26 Sana doğrusunu söyleyeyim, borcunun son kuruşunu ödemeden oradan asla çıkamazsın.”
Заиста ти кажем: нећеш изаћи оданде док не даш до последњег динара.
27 “‘Zina etmeyeceksin’ dendiğini duydunuz.
Чули сте како је казано старима: Не чини прељубе.
28 Ama ben size diyorum ki, bir kadına şehvetle bakan her adam, yüreğinde o kadınla zina etmiş olur.
А ја вам кажем да сваки који погледа на жену са жељом, већ је учинио прељубу у срцу свом.
29 Eğer sağ gözün günah işlemene neden olursa, onu çıkar at. Çünkü vücudunun bir üyesinin yok olması, bütün vücudunun cehenneme atılmasından iyidir. (Geenna g1067)
А ако те око твоје десно саблажњава, ископај га и баци од себе: јер ти је боље да погине један од удова твојих неголи све тело твоје да буде бачено у пакао. (Geenna g1067)
30 Eğer sağ elin günah işlemene neden olursa, onu kes at. Çünkü vücudunun bir üyesinin yok olması, bütün vücudunun cehenneme gitmesinden iyidir. (Geenna g1067)
И ако те десна рука твоја саблажњава, одсеци је и баци од себе: јер ти је боље да погине један од удова твојих неголи све тело твоје да буде бачено у пакао. (Geenna g1067)
31 “‘Kim karısını boşarsa ona boşanma belgesi versin’ denmiştir.
Тако је казано: Ако ко пусти жену своју, да јој да књигу распусну.
32 Ama ben size diyorum ki, karısını fuhuş dışında bir nedenle boşayan onu zinaya itmiş olur. Boşanmış bir kadınla evlenen de zina etmiş olur.”
А ја вам кажем да сваки који пусти жену своју, осим за прељубу, наводи је те чини прељубу; и који пуштеницу узме прељубу чини.
33 “Yine atalarımıza, ‘Yalan yere ant içmeyeceksin, ama Rab'bin önünde içtiğin antları yerine getireceksin’ dendiğini duydunuz.
Још сте чули како је казано старима: Не куни се криво, а испуни шта си се Господу заклео.
34 Oysa ben size diyorum ki, hiç ant içmeyin: Ne gök üzerine, çünkü orası Tanrı'nın tahtıdır; ne yer üzerine, çünkü orası O'nun ayak taburesidir; ne de Yeruşalim üzerine, çünkü orası Büyük Kral'ın kentidir.
А ја вам кажем: не куните се никако: ни небом, јер је престо Божји;
Ни земљом, јер је подножје ногама Његовим; ни Јерусалимом, јер је град великог Цара.
36 Başınızın üzerine de ant içmeyin. Çünkü saçınızın tek telini ak ya da kara edemezsiniz.
Ни главом својом не куни се, јер не можеш длаке једне беле или црне учинити.
37 ‘Evet’iniz evet, ‘hayır’ınız hayır olsun. Bundan fazlası Şeytan'dandır.”
Дакле нека буде ваша реч: да - да; не - не; а шта је више од овог, ода зла је.
38 “‘Göze göz, dişe diş’ dendiğini duydunuz.
Чули сте да је казано: Око за око, и зуб за зуб.
39 Ama ben size diyorum ki, kötüye karşı direnmeyin. Sağ yanağınıza bir tokat atana öbür yanağınızı da çevirin.
А ја вам кажем да се не браните ода зла, него ако те ко удари по десном твом образу, обрни му и други;
40 Size karşı davacı olup mintanınızı almak isteyene abanızı da verin.
И који хоће да се суди с тобом и кошуљу твоју да узме, подај му и хаљину.
41 Sizi bin adım yol yürümeye zorlayanla iki bin adım yürüyün.
И ако те потера ко један сат, иди с њиме два.
42 Sizden bir şey dileyene verin, sizden ödünç isteyeni geri çevirmeyin.”
Који иште у тебе, подај му; и који хоће да му узајмиш, не одреци му.
43 “‘Komşunu seveceksin, düşmanından nefret edeceksin’ dendiğini duydunuz.
Чули сте да је казано: Љуби ближњег свог, и мрзи на непријатеља свог.
44 Ama ben size diyorum ki, düşmanlarınızı sevin, size zulmedenler için dua edin.
А ја вам кажем: љубите непријатеље своје, благосиљајте оне који вас куну, чините добро онима који на вас мрзе и молите се Богу за оне који вас гоне;
45 Öyle ki, göklerdeki Babanız'ın oğulları olasınız. Çünkü O, güneşini hem kötülerin hem iyilerin üzerine doğdurur; yağmurunu hem doğruların hem eğrilerin üzerine yağdırır.
Да будете синови Оца свог који је на небесима; јер Он заповеда свом сунцу, те обасјава и зле и добре, и даје дажд праведнима и неправеднима.
46 Eğer yalnız sizi sevenleri severseniz, ne ödülünüz olur? Vergi görevlileri de öyle yapmıyor mu?
Јер ако љубите оне који вас љубе, какву плату имате? Не чине ли то и цариници?
47 Yalnız kardeşlerinize selam verirseniz, fazladan ne yapmış olursunuz? Putperestler de öyle yapmıyor mu?
И ако Бога називате само својој браћи, шта одвише чините? Не чине ли тако и незнабошци?
48 Bu nedenle, göksel Babanız yetkin olduğu gibi, siz de yetkin olun.”
Будите ви дакле савршени, као што је савршен Отац ваш небески.
