Luka 22
1 Fısıh denilen Mayasız Ekmek Bayramı yaklaşmıştı.
Now the feast of unleavened bread, which is called the Passover, drew near.
2 Başkâhinlerle din bilginleri İsa'yı ortadan kaldırmak için bir yol arıyor, ama halktan korkuyorlardı.
The chief priests and the scribes sought how they might kill him, for they feared the people.
3 Şeytan, Onikiler'den biri olup İskariot diye adlandırılan Yahuda'nın yüreğine girdi.
Satan entered into Judas, who was called Iscariot, who was numbered with the twelve.
4 Yahuda gitti, başkâhinler ve tapınak koruyucularının komutanlarıyla İsa'yı nasıl ele verebileceğini görüştü.
He went away, and talked with the chief priests and captains about how he might deliver him to them.
5 Onlar buna sevindiler ve kendisine para vermeye razı oldular.
They were glad, and agreed to give him money.
6 Bunu kabul eden Yahuda, kalabalığın olmadığı bir zamanda İsa'yı ele vermek için fırsat kollamaya başladı.
He consented, and sought an opportunity to deliver him to them in the absence of the crowd.
7 Fısıh kurbanının kesilmesi gereken Mayasız Ekmek Günü geldi.
The day of unleavened bread came, on which the Passover lamb must be sacrificed.
8 İsa, Petrus'la Yuhanna'yı, “Gidin, Fısıh yemeğini yiyebilmemiz için hazırlık yapın” diyerek önden gönderdi.
He sent Peter and John, saying, "Go and prepare the Passover for us, that we may eat."
9 O'na, “Nerede hazırlık yapmamızı istersin?” diye sordular.
They said to him, "Where do you want us to prepare?"
10 İsa onlara, “Bakın” dedi, “Kente girdiğinizde karşınıza su testisi taşıyan bir adam çıkacak. Adamı, gideceği eve kadar izleyin ve evin sahibine şöyle deyin: ‘Öğretmen, öğrencilerimle birlikte Fısıh yemeğini yiyeceğim konuk odası nerede? diye soruyor.’
He said to them, "Look, when you have entered into the city, a man carrying a pitcher of water will meet you. Follow him into the house which he enters.
Tell the master of the house, 'The Teacher says to you, "Where is the guest room, where I may eat the Passover with my disciples?"'
12 Ev sahibi size üst katta, döşenmiş büyük bir oda gösterecek. Orada hazırlık yapın.”
He will show you a large, furnished upper room. Make preparations there."
13 Onlar da gittiler, her şeyi İsa'nın kendilerine söylediği gibi buldular ve Fısıh yemeği için hazırlık yaptılar.
They went, found things as he had told them, and they prepared the Passover.
14 Yemek saati gelince İsa, elçileriyle birlikte sofraya oturdu ve onlara şöyle dedi: “Ben acı çekmeden önce bu Fısıh yemeğini sizinle birlikte yemeyi çok arzulamıştım.
When the hour had come, he reclined at the table, and the apostles joined him.
He said to them, "I have earnestly desired to eat this Passover with you before I suffer,
16 Size şunu söyleyeyim, Fısıh yemeğini, Tanrı'nın Egemenliği'nde yetkinliğe erişeceği zamana dek, bir daha yemeyeceğim.”
for I say to you, I will not eat of it again until it is fulfilled in the Kingdom of God."
17 Sonra kâseyi alarak şükretti ve, “Bunu alın, aranızda paylaşın” dedi.
He received a cup, and when he had given thanks, he said, "Take this, and share it among yourselves,
18 “Size şunu söyleyeyim, Tanrı'nın Egemenliği gelene dek, asmanın ürününden bir daha içmeyeceğim.”
for I tell you, from now on I will not drink of the fruit of the vine until the Kingdom of God comes."
19 Sonra eline ekmek aldı, şükredip ekmeği böldü ve onlara verdi. “Bu sizin uğrunuza feda edilen bedenimdir. Beni anmak için böyle yapın” dedi.
He took bread, and when he had given thanks, he broke it, and gave to them, saying, "This is my body which is given for you. Do this in remembrance of me."
20 Aynı şekilde, yemekten sonra kâseyi alıp şöyle dedi: “Bu kâse, sizin uğrunuza akıtılan kanımla gerçekleşen yeni antlaşmadır.
Likewise, he took the cup after they had eaten, saying, "This cup is the new covenant in my blood, which is poured out for you.
21 Ama bana ihanet edecek kişinin eli şu anda benimkiyle birlikte sofradadır.
But look, the hand of him who betrays me is with me on the table.
22 İnsanoğlu, belirlenmiş olan yoldan gidiyor. Ama O'na ihanet eden adamın vay haline!”
The Son of Man indeed goes, as it has been determined, but woe to that man through whom he is betrayed."
23 Elçiler, aralarında bunu kimin yapabileceğini tartışmaya başladılar.
They began to question among themselves, which of them it was who would do this thing.
24 Ayrıca aralarında hangisinin en üstün sayılacağı konusunda bir çekişme oldu.
There arose also a contention among them, which of them was considered to be greatest.
25 İsa onlara, “Ulusların kralları, kendi uluslarına egemen kesilirler. İleri gelenleri de kendilerine iyiliksever unvanını yakıştırırlar” dedi.
He said to them, "The kings of the nations lord it over them, and those who have authority over them are called 'benefactors.'
26 “Ama siz böyle olmayacaksınız. Aranızda en büyük olan, en küçük gibi olsun; yöneten, hizmet eden gibi olsun.
But not so with you. But one who is the greater among you, let him become as the younger, and one who is governing, as one who serves.
27 Hangisi daha büyük, sofrada oturan mı, hizmet eden mi? Sofrada oturan değil mi? Oysa ben aranızda hizmet eden biri gibi oldum.
For who is greater, one who sits at the table, or one who serves? Is it not he who sits at the table? But I am in the midst of you as one who serves.
28 Denendiğim zamanlar benimle birlikte dayanmış olanlar sizlersiniz.
But you are those who have continued with me in my trials.
29 Babam bana nasıl bir egemenlik verdiyse, ben de size bir egemenlik veriyorum.
I confer on you a kingdom, even as my Father conferred on me,
30 Öyle ki, egemenliğimde benim soframda yiyip içesiniz ve tahtta oturarak İsrail'in on iki oymağını yargılayasınız.
that you may eat and drink at my table in my kingdom, and you will sit on thrones judging the twelve tribes of Israel."
31 “Simun, Simun, Şeytan sizleri buğday gibi kalburdan geçirmek için izin almıştır.
And the Lord said, "Simon, Simon, look, Satan has demanded to have you all, to sift you like wheat,
32 Ama ben, imanını yitirmeyesin diye senin için dua ettim. Geri döndüğün zaman kardeşlerini güçlendir.”
but I prayed for you, that your faith would not fail. You, when once you have turned again, establish your brothers."
33 Simun İsa'ya, “Ya Rab, ben seninle birlikte zindana da, ölüme de gitmeye hazırım” dedi.
He said to him, "Lord, I am ready to go with you both to prison and to death."
34 İsa, “Sana şunu söyleyeyim, Petrus, bu gece horoz ötmeden beni tanıdığını üç kez inkâr edeceksin” dedi.
He said, "I tell you, Peter, the rooster will by no means crow today until you deny that you know me three times."
35 Sonra İsa onlara, “Ben sizi kesesiz, torbasız ve çarıksız gönderdiğim zaman, herhangi bir eksiğiniz oldu mu?” diye sordu. “Hiçbir eksiğimiz olmadı” dediler.
He said to them, "When I sent you out without money bag, and pack, and shoes, did you lack anything?" They said, "Nothing."
36 O da onlara, “Şimdi ise kesesi olan da, torbası olan da yanına alsın” dedi. “Kılıcı olmayan, abasını satıp bir kılıç alsın.
Then he said to them, "But now, whoever has a money bag must take it, and likewise a pack. Whoever has none, must sell his cloak, and buy a sword.
37 Size şunu söyleyeyim, yazılmış olan şu sözün yaşamımda yerine gelmesi gerekiyor: ‘O, suçlularla bir sayıldı.’ Gerçekten de benimle ilgili yazılmış olanlar yerine gelmektedir.”
For I tell you that this which is written must still be fulfilled in me: 'And he was numbered with transgressors.' For that which concerns me has an end."
38 “Ya Rab, işte burada iki kılıç var” dediler. O da onlara, “Yeter!” dedi.
They said, "Lord, look, here are two swords." He said to them, "That is enough."
39 İsa dışarı çıktı, her zamanki gibi Zeytin Dağı'na gitti. Öğrenciler de O'nun ardından gittiler.
He came out, and went, as his custom was, to the Mount of Olives. His disciples also followed him.
40 Oraya varınca İsa onlara, “Dua edin ki ayartılmayasınız” dedi.
When he was at the place, he said to them, "Pray that you do not enter into temptation."
41 Onlardan bir taş atımı kadar uzaklaştı ve diz çökerek şöyle dua etti: “Baba, senin isteğine uygunsa, bu kâseyi benden uzaklaştır. Yine de benim değil, senin istediğin olsun.”
He was withdrawn from them about a stone's throw, and he knelt down and prayed,
saying, "Father, if you are willing, remove this cup from me. Nevertheless, not my will, but yours, be done."
43 Gökten bir melek İsa'ya görünerek O'nu güçlendirdi.
And an angel from heaven appeared to him, strengthening him.
44 Derin bir acı içinde olan İsa daha hararetle dua etti. Teri, toprağa düşen kan damlalarını andırıyordu.
Being in agony he prayed more earnestly. His sweat became like great drops of blood falling down on the ground.
45 İsa duadan kalkıp öğrencilerin yanına dönünce onları üzüntüden uyumuş buldu.
When he rose up from his prayer, he came to the disciples, and found them sleeping because of grief,
46 Onlara, “Niçin uyuyorsunuz?” dedi. “Kalkıp dua edin ki ayartılmayasınız.”
and said to them, "Why do you sleep? Rise and pray that you may not enter into temptation."
47 İsa daha konuşurken bir kalabalık çıkageldi. Onikiler'den biri, Yahuda adındaki kişi, kalabalığa öncülük ediyordu. İsa'yı öpmek üzere yaklaşınca İsa, “Yahuda” dedi, “İnsanoğlu'na bir öpücükle mi ihanet ediyorsun?”
While he was still speaking, look, a crowd came, and he who was called Judas, one of the twelve, was leading them. He came near to Jesus to kiss him.
But Jesus said to him, "Judas, do you betray the Son of Man with a kiss?"
49 İsa'nın çevresindekiler olacakları anlayınca, “Ya Rab, kılıçla vuralım mı?” dediler.
When those who were around him saw what was about to happen, they said to him, "Lord, should we strike with the sword?"
50 İçlerinden biri başkâhinin kölesine vurarak sağ kulağını uçurdu.
A certain one of them struck the servant of the high priest, and cut off his right ear.
51 Ama İsa, “Bırakın, yeter!” dedi, sonra kölenin kulağına dokunarak onu iyileştirdi.
But Jesus answered and said, "No more of this." Then he touched his ear and healed him.
52 İsa, üzerine yürüyen başkâhinlere, tapınak koruyucularının komutanlarına ve ileri gelenlere şöyle dedi: “Niçin bir haydutmuşum gibi kılıç ve sopalarla geldiniz?
Jesus said to the chief priests, captains of the temple, and elders, who had come against him, "Have you come out as against a robber, with swords and clubs?
53 Her gün tapınakta sizinle birlikteydim, bana el sürmediniz. Ama bu saat sizindir, karanlığın egemen olduğu saattir.”
When I was with you in the temple daily, you did not stretch out your hands against me. But this is your hour, and the power of darkness."
54 İsa'yı tutukladılar, alıp başkâhinin evine götürdüler. Petrus onları uzaktan izliyordu.
They seized him, and led him away, and brought him into the high priest's house. But Peter followed from a distance.
55 Avlunun ortasında ateş yakıp çevresinde oturduklarında Petrus da gelip onlarla birlikte oturdu.
When they had kindled a fire in the middle of the courtyard, and had sat down together, Peter sat among them.
56 Bir hizmetçi kız ateşin ışığında oturan Petrus'u gördü. Onu dikkatle süzerek, “Bu da O'nunla birlikteydi” dedi.
A certain servant girl saw him as he sat in the light, and looking intently at him, said, "This man also was with him."
57 Ama Petrus, “Ben O'nu tanımıyorum, kadın!” diye inkâr etti.
But he denied it, saying, "Woman, I do not know him."
58 Biraz sonra onu gören başka biri, “Sen de onlardansın” dedi. Petrus, “Değilim, arkadaş!” dedi.
After a little while someone else saw him, and said, "You also are one of them." But Peter answered, "Man, I am not."
59 Yaklaşık bir saat sonra yine bir başkası ısrarla, “Gerçekten bu da O'nunla birlikteydi” dedi. “Çünkü Celileli'dir.”
After about one hour passed, another confidently affirmed, saying, "Truly this man also was with him, for he is a Galilean."
60 Petrus, “Sen ne diyorsun be adam, anlamıyorum!” dedi. Tam o anda, Petrus daha konuşurken horoz öttü.
But Peter said, "Man, I do not know what you are talking about." Immediately, while he was still speaking, a rooster crowed.
61 Rab arkasına dönüp Petrus'a baktı. O zaman Petrus, Rab'bin kendisine, “Bu gece horoz ötmeden beni üç kez inkâr edeceksin” dediğini hatırladı ve dışarı çıkıp acı acı ağladı.
The Lord turned, and looked at Peter. Then Peter remembered the Lord's word, how he said to him, "Before the rooster crows today you will deny me three times."
And he went out, and wept bitterly.
63 İsa'yı göz altında tutan adamlar O'nunla alay ediyor, O'nu dövüyorlardı.
The men who held him began mocking and beating him.
64 Gözlerini bağlayıp, “Peygamberliğini göster bakalım, sana vuran kim?” diye soruyorlardı.
And having blindfolded him, they were striking his face and kept asking him, saying, "Prophesy, who is the one who struck you?"
65 Kendisine daha bir sürü küfür yağdırdılar.
They spoke many other things against him, insulting him.
66 Gün doğunca halkın ileri gelenleri, başkâhinler ve din bilginleri toplandılar. İsa, bunlardan oluşan Yüksek Kurul'un önüne çıkarıldı.
As soon as it was day, the council of the elders of the people gathered together, both chief priests and scribes, and they led him away into their council, saying,
67 O'na, “Sen Mesih isen, söyle bize” dediler. İsa onlara şöyle dedi: “Size söylesem, inanmazsınız.
"If you are the Christ, tell us." But he said to them, "If I tell you, you won't believe,
68 Size soru sorsam, yanıt vermezsiniz.
and if I ask, you will not answer me, or let me go.
69 Ne var ki, bundan böyle İnsanoğlu, kudretli Tanrı'nın sağında oturacaktır.”
From now on, the Son of Man will be seated at the right hand of the power of God."
70 Onların hepsi, “Yani, sen Tanrı'nın Oğlu musun?” diye sordular. O da onlara, “Söylediğiniz gibi, ben O'yum” dedi.
They all said, "Are you then the Son of God?" He said to them, "You say that I am."
71 “Artık tanıklığa ne ihtiyacımız var?” dediler. “İşte kendi ağzından duyduk!”
They said, "Why do we need any more witness? For we ourselves have heard from his own mouth."
