Luka 2
1 O günlerde Sezar Avgustus bütün Roma dünyasında bir nüfus sayımının yapılması için buyruk çıkardı.
It was the time when Caesar Augustus issued a decree that there should be a census of everyone in the Roman Empire.
2 Bu ilk sayım, Kirinius'un Suriye valiliği zamanında yapıldı.
This was the first census under governor Quirinius of Syria.
3 Herkes yazılmak için kendi kentine gitti.
So everybody went to their own city to be registered.
4 Böylece Yusuf da, Davut'un soyundan ve torunlarından olduğu için Celile'nin Nasıra Kenti'nden Yahudiye bölgesine, Davut'un kenti Beytlehem'e gitti.
Joseph was descended from King David, so he left Nazareth in Galilee to go to Bethlehem, the city of David, in Judea.
5 Orada, hamile olan nişanlısı Meryem'le birlikte yazılacaktı.
He went to register there, together with Mary, who was pledged in marriage to him and expecting a baby.
6 Onlar oradayken, Meryem'in doğurma vakti geldi ve ilk oğlunu doğurdu. O'nu kundağa sarıp bir yemliğe yatırdı. Çünkü handa yer yoktu.
While they were there, the time came for her to have her baby.
She gave birth to her firstborn son. She wrapped him up in strips of cloth and laid him in a manger because the inn had no rooms left.
8 Aynı yörede, sürülerinin yanında nöbet tutarak geceyi kırlarda geçiren çobanlar vardı.
Nearby some shepherds were spending the night out in the fields, keeping watch over their flocks.
9 Rab'bin bir meleği onlara göründü ve Rab'bin görkemi çevrelerini aydınlattı. Büyük bir korkuya kapıldılar.
An angel of the Lord appeared to them, and the glory of the Lord shone all around them. They were scared out of their wits!
10 Melek onlara, “Korkmayın!” dedi. “Size, bütün halkı çok sevindirecek bir haber müjdeliyorum: Bugün size, Davut'un kentinde bir Kurtarıcı doğdu. Bu, Rab olan Mesih'tir.
“Don't be afraid!” the angel told them. “I'm here to bring you good news that will make the all the people really glad.
The Savior has been born to you today, here in David's city. He is the Messiah, the Lord.
12 İşte size bir işaret: Kundağa sarılmış ve yemlikte yatan bir bebek bulacaksınız.”
You will recognize him by this sign: you will find the child wrapped in strips of cloth and lying in a manger.”
13 Birdenbire meleğin yanında, göksel ordulardan oluşan büyük bir topluluk belirdi. Tanrı'yı överek, “En yücelerde Tanrı'ya yücelik olsun, Yeryüzünde O'nun hoşnut kaldığı insanlara Esenlik olsun!” dediler.
Suddenly many heavenly beings appeared, praising God, saying,
“Glory to the God of heaven, and on earth peace to those with whom he is pleased!”
15 Melekler yanlarından ayrılıp göğe çekildikten sonra çobanlar birbirlerine, “Haydi, Beytlehem'e gidelim, Rab'bin bize bildirdiği bu olayı görelim” dediler.
After the angels had left them and returned to heaven, the shepherds said to one another, “Let's go to Bethlehem and see what's happened concerning these things the Lord has told us about.”
16 Aceleyle gidip Meryem'le Yusuf'u ve yemlikte yatan bebeği buldular.
They hurried there and found Mary, Joseph, and the baby, who was lying in the manger.
17 Onları görünce, çocukla ilgili kendilerine anlatılanları bildirdiler.
After they'd seen for themselves, they spread the news of what had happened and what they had been told about this baby.
18 Bunu duyanların hepsi, çobanların söylediklerine şaşıp kaldılar.
All those who heard about it were amazed at what the shepherds told them.
19 Meryem ise bütün bu sözleri derin derin düşünerek yüreğinde saklıyordu.
But Mary was careful to remember all the things that had happened and often thought about them.
20 Çobanlar, işitip gördüklerinin tümü için Tanrı'yı yüceltip överek geri döndüler. Her şeyi, kendilerine anlatıldığı gibi bulmuşlardı.
The shepherds went back to watching their flocks, glorifying and thanking God for all that they'd heard and seen, for it was just as they'd been told.
21 Sekizinci gün, çocuğu sünnet etme zamanı gelince, O'na İsa adı verildi. Bu, O'nun anne rahmine düşmesinden önce meleğin kendisine verdiği isimdi.
After eight days, the time came for the baby to be circumcised, and he was named Jesus. This was the name given to him by the angel before he had even been conceived.
22 Musa'nın Yasası'na göre arınma günlerinin bitiminde Yusuf'la Meryem çocuğu Rab'be adamak için Yeruşalim'e götürdüler.
When the time of their purification according to the law of Moses was finished, Joseph and Mary took him to Jerusalem to present him to the Lord,
23 Nitekim Rab'bin Yasası'nda, “İlk doğan her erkek çocuk Rab'be adanmış sayılacak” diye yazılmıştır.
as the law of the Lord states, “Every firstborn son must be dedicated to the Lord.”
24 Ayrıca Rab'bin Yasası'nda buyrulduğu gibi, kurban olarak “bir çift kumru ya da iki güvercin yavrusu” sunacaklardı.
There they made a sacrifice, as God's law also states, of “a pair of turtle doves or two young pigeons.”
25 O sırada Yeruşalim'de Şimon adında bir adam vardı. Doğru ve dindar biriydi. İsrail'in avutulmasını özlemle bekliyordu. Kutsal Ruh onun üzerindeydi.
Living in Jerusalem at that time was a man called Simeon. Simeon did what was good and was very devout. He was waiting expectantly for the hope of Israel, and the Holy Spirit was upon him.
26 Rab'bin Mesihi'ni görmeden ölmeyeceği Kutsal Ruh aracılığıyla kendisine bildirilmişti.
The Holy Spirit had shown him that he would not die before he saw the Lord's Messiah.
27 Böylece Şimon, Ruh'un yönlendirmesiyle tapınağa geldi. Küçük İsa'nın annesi babası, Kutsal Yasa'nın ilgili kuralını yerine getirmek üzere O'nu içeri getirdiklerinde, Şimon O'nu kucağına aldı, Tanrı'yı överek şöyle dedi:
Following the Spirit's leading, he went to the Temple. When Jesus' parents brought in the little boy to be dedicated as required by the Law,
Simeon took Jesus in his arms, thanked God, and said,
29 “Ey Rabbim, verdiğin sözü tuttun; Artık ben, kulun huzur içinde ölebilirim.
“Lord and Master, now you can let your servant die in peace as you promised,
30 Çünkü senin sağladığın, Bütün halkların gözü önünde hazırladığın kurtuluşu, Ulusları aydınlatıp Halkın İsrail'e yücelik kazandıracak ışığı Gözlerimle gördüm.”
because I have seen for myself your salvation
which you have prepared for everyone.
He is a light that will show you to the nations, the glory of your people Israel.”
33 İsa'nın annesiyle babası, O'nun hakkında söylenenlere şaştılar.
Jesus' father and mother were shocked at what Simeon said about him.
34 Şimon onları kutsayıp çocuğun annesi Meryem'e şöyle dedi: “Bu çocuk, İsrail'de birçok kişinin düşmesine ya da yükselmesine yol açmak ve aleyhinde konuşulacak bir belirti olmak üzere belirlenmiştir.
Then Simeon blessed them, and said to Jesus' mother Mary, “This child is destined to cause many in Israel to fall and many to rise. He is a sign from God that many will reject,
35 Senin kalbine de adeta bir kılıç saplanacak. Bütün bunlar, birçoklarının yüreğindeki düşüncelerin açığa çıkması için olacak.”
revealing what they really think. For you it will feel like a sword piercing right though you.”
36 Anna adında çok yaşlı bir kadın peygamber vardı. Aşer oymağından Fanuel'in kızıydı. Genç kız olarak evlenip kocasıyla yedi yıl yaşadıktan sonra dul kalmıştı. Şimdi seksen dört yaşındaydı. Tapınaktan ayrılmaz, oruç tutup dua ederek gece gündüz Tanrı'ya tapınırdı.
Anna the prophetess also lived in Jerusalem. She was the daughter of Phanuel of the tribe of Asher, and she was very old. She had been married for seven years,
and then she had been widowed. She was eighty-four years old. She spent her time at the Temple in worship, fasting and praying.
38 Tam o sırada ortaya çıkan Anna, Tanrı'ya şükrederek Yeruşalim'in kurtuluşunu bekleyen herkese İsa'dan söz etmeye başladı.
She came up to them right at that moment, and began praising God. She spoke about Jesus to all those who were looking forward to the time when God would set Jerusalem free.
39 Yusuf'la Meryem, Rab'bin Yasası'nda öngörülen her şeyi yerine getirdikten sonra Celile'ye, kendi kentleri Nasıra'ya döndüler.
Once they had completed everything God's law required, they returned to their home town of Nazareth in Galilee.
40 Çocuk büyüyor, güçleniyor ve bilgelikte yetkinleşiyordu. Tanrı'nın lütfu O'nun üzerindeydi.
The child grew strong, and was very wise. God's blessing was with him.
41 İsa'nın annesi babası her yıl Fısıh Bayramı'nda Yeruşalim'e giderlerdi.
Jesus' parents traveled to Jerusalem every year for the Passover festival.
42 İsa on iki yaşına gelince, bayram geleneğine uyarak yine gittiler.
When Jesus was twelve years old, they went to the festival as they always did.
43 Bayramdan sonra eve dönerlerken küçük İsa Yeruşalim'de kaldı. Bunu farketmeyen annesiyle babası, çocuğun yol arkadaşlarıyla birlikte olduğunu sanarak bir günlük yol gittiler. Sonra O'nu akrabalar ve dostlar arasında aramaya başladılar.
When the festival had finished and it was time to return home, the boy Jesus remained in Jerusalem, but his parents didn't realize this.
They assumed he was with all the others traveling home. A day passed before they started looking for him among their friends and relatives.
45 Bulamayınca O'nu araya araya Yeruşalim'e döndüler.
When they couldn't find him they returned to Jerusalem to look for him there.
46 Üç gün sonra O'nu tapınakta buldular. Din öğretmenleri arasında oturmuş, onları dinliyor, sorular soruyordu.
It was three days before they found him in the Temple. He was sitting among the religious teachers, listening to them and asking them questions.
47 O'nu dinleyen herkes, zekâsına ve verdiği yanıtlara hayran kalıyordu.
All who heard him speak were surprised by his understanding and his answers.
48 Annesiyle babası O'nu görünce şaşırdılar. Annesi, “Çocuğum, bize bunu niçin yaptın? Bak, babanla ben büyük kaygı içinde seni arayıp durduk” dedi.
His parents were totally confused when they saw what he was doing. His mother asked him, “Son, why have you treated us like this? Your father and I—we've been worried sick! We've been looking everywhere for you!”
49 O da onlara, “Beni niçin arayıp durdunuz?” dedi. “Babam'ın evinde bulunmam gerektiğini bilmiyor muydunuz?”
“Why is it that you were looking for me?” Jesus replied. “Didn't you know I should be here in my Father's house?”
50 Ne var ki onlar ne demek istediğini anlamadılar.
But they didn't understand what he meant.
51 İsa onlarla birlikte yola çıkıp Nasıra'ya döndü. Onların sözünü dinlerdi. Annesi bütün bu olup bitenleri yüreğinde sakladı.
Then he went back with them to Nazareth, and did what he was told. His mother kept a careful note of everything that happened.
52 İsa bilgelikte ve boyda gelişiyor, Tanrı'nın ve insanların beğenisini kazanıyordu.
Jesus grew steadily wiser and stronger, favored both by God and by the people.
