Luka 12
1 O sırada halktan binlerce kişi birbirlerini ezercesine toplanmıştı. İsa önce kendi öğrencilerine şunları söylemeye başladı: “Ferisiler'in mayasından –yani, ikiyüzlülükten– kaçının.
Il se rassembla, cependant, une si énorme quantité de monde, qu'on se foulait les uns les autres. Il se mit alors à dire à ses disciples: «Avant tout gardez-vous du levain des Pharisiens qui est l'hypocrisie.
2 Örtülü olup da açığa çıkarılmayacak, gizli olup da bilinmeyecek hiçbir şey yoktur.
Il n'y a rien de caché qui ne doive être révélé, ni de secret qui ne doive être connu.
3 Bunun için karanlıkta söylediğiniz her söz gün ışığında duyulacak, kapalı kapılar ardında kulağa fısıldadıklarınız damlardan duyurulacaktır.
Aussi, tout ce que vous aurez dit dans les ténèbres sera répété dans la lumière, et ce que vous aurez dit à l'oreille en chambres closes sera prêché sur les toits!»
4 “Siz dostlarıma söylüyorum, bedeni öldüren, ama ondan sonra başka bir şey yapamayanlardan korkmayın.
«Et alors je vous dis ceci, à vous, mes amis: «Ne craignez pas ceux qui tuent le corps, et qui, après cela, ne peuvent rien faire de plus.
5 Kimden korkmanız gerektiğini size açıklayayım: Kişiyi öldürdükten sonra cehenneme atma yetkisine sahip olan Tanrı'dan korkun. Evet, size söylüyorum, O'ndan korkun. (Geenna g1067)
Je vais vous dire qui vous devez craindre: Vous devez craindre celui qui, après avoir envoyé la mort, a le pouvoir de jeter dans la Géhenne; oui, je vous le déclare, c'est celui-là que vous devez craindre.» (Geenna g1067)
6 Beş serçe iki meteliğe satılmıyor mu? Ama bunlardan bir teki bile Tanrı katında unutulmuş değildir.
«Cinq passereaux ne se vendent-ils pas deux as? Et il n'en est pas un seul qui soit oublié devant Dieu!
7 Nitekim başınızdaki bütün saçlar bile sayılıdır. Korkmayın, siz birçok serçeden daha değerlisiniz.
Jusqu'aux cheveux de votre tête, tous ils sont comptés! Ne craignez point; vous, êtes de plus de valeur que bien des passereaux.»
8 “Size şunu söyleyeyim, insanların önünde beni açıkça kabul eden herkesi, İnsanoğlu da Tanrı'nın melekleri önünde açıkça kabul edecek.
«Quiconque, je vous le déclare, me confessera devant les hommes, le Fils de l'homme le confessera aussi devant les anges de Dieu.
9 Ama kim beni insanlar önünde inkâr ederse, kendisi de Tanrı'nın melekleri önünde inkâr edilecek.
Qui m'aura renié devant les hommes, sera renié devant les anges de Dieu.
10 İnsanoğlu'na karşı bir söz söyleyen herkes bağışlanacak. Oysa Kutsal Ruh'a küfreden bağışlanmayacaktır.
A quiconque prononcera un mot contre le Fils de l'homme, il sera pardonné; mais à celui qui blasphémera contre le Saint-Esprit, il ne sera pas pardonné.»
11 “Sizi havra topluluklarının, yöneticilerin ve yetkililerin önüne çıkardıklarında, ‘Kendimizi neyle, nasıl savunacağız?’ ya da, ‘Ne söyleyeceğiz?’ diye kaygılanmayın.
«Quand on vous traînera dans les synagogues, devant les magistrats, devant les autorités, ne vous inquiétez nullement ni de ce que vous direz pour votre défense ni comment vous parlerez.
12 Kutsal Ruh o anda size ne söylemeniz gerektiğini öğretecektir.”
Car le saint Esprit vous enseignera, à l'heure même, ce qu'il faudra que vous disiez.»
13 Kalabalığın içinden biri İsa'ya, “Öğretmenim, kardeşime söyle de mirası benimle paylaşsın” dedi.
«Maître, lui dit quelqu'un de la foule, dis à mon frère de partager avec moi notre héritage.»
14 İsa ona şöyle dedi: “Ey adam! Kim beni üzerinizde yargıç ya da hakem yaptı?”
Il lui répondit: «Qui m'a constitué juge entre vous, ou faiseur de partages?»
15 Sonra onlara, “Dikkatli olun!” dedi. “Her türlü açgözlülükten sakının. Çünkü insanın yaşamı, malının çokluğuna bağlı değildir.”
Puis il s'adressa aux autres: «Soyez bien attentifs à vous garder de toute avarice, car, en quelque abondance qu'on soit, la vie ne dépend pas de ce qu'on possède.»
16 İsa onlara şu benzetmeyi anlattı: “Zengin bir adamın toprakları bol ürün verdi.
Puis il leur raconta une parabole: «Le champ d'un homme riche avait beaucoup rapporté;
17 Adam kendi kendine, ‘Ne yapacağım? Ürünlerimi koyacak yerim yok’ diye düşündü.
et il songeait en lui-même: Que ferai-je? car je n'ai pas où serrer ma récolte.
18 Sonra, ‘Şöyle yapacağım’ dedi. ‘Ambarlarımı yıkıp daha büyüklerini yapacağım, bütün tahıllarımı ve mallarımı oraya yığacağım.
Ce que je ferai, dit-il, le voici: J'abattrai mes greniers; j'en construirai de plus grands; et j'y ramasserai tous mes produits et tous mes biens.»
19 Kendime, ey canım, yıllarca yetecek kadar bol malın var. Rahatına bak, ye, iç, yaşamın tadını çıkar diyeceğim.’
Et puis je dirai à mon âme: «Mon âme, tu as là en réserve beaucoup de biens, pour beaucoup d'années; repose-toi, mange, bois et te réjouis!»
20 “Ama Tanrı ona, ‘Ey akılsız!’ dedi. ‘Bu gece canın senden istenecek. Biriktirdiğin bu şeyler kime kalacak?’
Mais Dieu lui dit: «Insensé! c'est cette nuit-ci que ton âme te sera redemandée. Et ce que tu t'es préparé, à qui sera-t-il?
21 “Kendisi için servet biriktiren, ama Tanrı katında zengin olmayan kişinin sonu böyle olur.”
Ainsi en sera-t-il de celui qui thésaurise pour lui-même et qui n'est pas riche pour Dieu.»
22 İsa öğrencilerine şöyle dedi: “Bu nedenle size şunu söylüyorum: ‘Ne yiyeceğiz?’ diye canınız için, ‘Ne giyeceğiz?’ diye bedeniniz için kaygılanmayın.
Voilà pourquoi, ajouta-t-il, s'adressant à ses disciples, je vous dis de ne pas vous inquiéter: — pour votre vie de ce que vous mangerez, — pour votre corps de quoi vous vous vêtirez.
23 Can yiyecekten, beden de giyecekten daha önemlidir.
La vie est plus que la nourriture, et le corps plus que le vêtement.
24 Kargalara bakın! Ne eker, ne biçerler; ne kilerleri, ne ambarları vardır. Tanrı yine de onları doyurur. Siz kuşlardan çok daha değerlisiniz!
Observez les corbeaux; ils ne sèment, ni ne moissonnent; ils n'ont ni cellier, ni grenier; et Dieu les nourrit. Combien ne valez-vous pas plus que les oiseaux?
25 Hangi biriniz kaygılanmakla ömrünü bir anlık uzatabilir?
Qui de vous peut, par toutes ses préoccupations, ajouter une coudée à la durée de sa vie?
26 Bu küçücük işe bile gücünüz yetmediğine göre, öbür konularda neden kaygılanıyorsunuz?
Si donc vous ne pouvez même les moindres choses, pourquoi vous inquiéter des autres.
27 “Zambakların nasıl büyüdüğüne bakın! Ne çalışırlar, ne de iplik eğirirler. Ama size şunu söyleyeyim, bütün görkemine karşın Süleyman bile bunlardan biri gibi giyinmiş değildi.
Observez comment croissent les lis; ils ne travaillent ni ne filent. Cependant, je vous le déclare, Salomon lui-même dans toute sa gloire n'était pas vêtu comme l'un d'eux.
28 Ey kıt imanlılar, bugün var olup yarın ocağa atılacak olan kır otunu böyle giydiren Tanrı'nın sizi de giydireceği çok daha kesindir.
Si donc, dans un champ, l'herbe qui existe aujourd'hui et qui demain sera jetée au four, Dieu la revêt de la sorte, combien plutôt vous-mêmes, gens de petite foi!»
29 ‘Ne yiyeceğiz, ne içeceğiz?’ diye düşünüp tasalanmayın.
«Ne vous préoccupez donc pas de ce que vous aurez à manger, ou de ce que vous aurez à boire, et ne vous en tourmentez pas l'esprit.
30 Dünya ulusları hep bu şeylerin peşinden giderler. Oysa Babanız, bunlara gereksinmeniz olduğunu bilir.
Oui, tout cela les païens du monde s'en enquièrent; mais, vous, votre Père sait que vous en avez besoin.
31 Siz O'nun egemenliğinin ardından gidin, o zaman size bunlar da verilecektir.
Cherchez seulement son Royaume et ces choses vous seront données par surcroît.»
32 “Korkma, ey küçük sürü! Çünkü Babanız, egemenliği size vermeyi uygun gördü.
Ne crains point, petit troupeau; car il a plu à votre Père de vous donner le Royaume.
33 Mallarınızı satın, sadaka olarak verin. Kendinize eskimeyen keseler, göklerde tükenmeyen bir hazine edinin. Orada ne hırsız ona yaklaşır, ne de güve onu yer.
Vendez ce que vous possédez et le donnez en aumônes. Faites-vous des bourses inusables; faites-vous un trésor qui ne vous fasse point défaut dans les cieux, dont le voleur n'approche pas, que le ver ne détruise pas.
34 Hazineniz neredeyse, yüreğiniz de orada olacaktır.”
Car là où est votre trésor, là sera aussi votre coeur.»
35 “Kuşaklarınız belinizde bağlı ve kandilleriniz yanar durumda hazır olun.
«Que vos reins soient ceints et vos lampes allumées.
36 Düğün şenliğinden dönecek olan efendilerinin gelip kapıyı çaldığı an kapıyı açmak için hazır bekleyen köleler gibi olun.
Que vous soyez semblables à des hommes qui attendent leur maître revenant du festin de noce, afin de lui ouvrir aussitôt qu'il arrivera et dès qu'il frappera.
37 Efendileri geldiğinde uyanık bulunan kölelere ne mutlu! Size doğrusunu söyleyeyim, efendileri beline kuşağını bağlayacak, kölelerini sofraya oturtacak ve gelip onlara hizmet edecek.
Heureux ces serviteurs que le maître, en arrivant, trouvera veillant de la sorte; je vous le dis en vérité, c'est lui qui se ceindra, qui les fera asseoir à table et qui, passant de l'un à l'autre, se mettra à les servir.
38 Efendi gecenin ister ikinci, ister üçüncü nöbetinde gelsin, uyanık bulacağı kölelere ne mutlu!
Qu'il rentre à la seconde veille, qu'il rentre à la troisième, heureux seront ces serviteurs, s'il les trouve veillant ainsi!»
39 Ama şunu bilin ki, ev sahibi, hırsızın hangi saatte geleceğini bilse, evinin soyulmasına fırsat vermez.
Sachez ceci: Si le maître de la maison savait à quelle heure doit venir le voleur, il veillerait et ne laisserait pas forcer sa maison.
40 Siz de hazır olun. Çünkü İnsanoğlu beklemediğiniz saatte gelecektir.”
Vous aussi, soyez prêts, parce que c'est à une heure où vous n'y penserez pas que le Fils de l'homme viendra.»
41 Petrus, “Ya Rab” dedi, “Bu benzetmeyi bizim için mi anlatıyorsun, yoksa herkes için mi?”
Pierre lui demanda: «Est-ce pour nous, Seigneur, que tu dis cette parabole ou également pour tout le monde?»
42 Rab de şöyle dedi: “Efendinin, uşaklarına vaktinde azık vermek için başlarına atadığı güvenilir ve akıllı kâhya kimdir?
Le Seigneur lui répondit: «Quel est l'administrateur. fidèle et prudent que le maître établira sur ses domestiques pour donner à chacun, au moment voulu, sa mesure de froment?
43 Efendisi eve döndüğünde işinin başında bulacağı o köleye ne mutlu!
C'est celui que le maître, à son arrivée, trouvera agissant ainsi; heureux ce serviteur!
44 Size gerçeği söyleyeyim, efendisi onu bütün malının üzerinde yetkili kılacak.
En vérité, je vous le dis, le maître l'établira sur tous ses biens.
45 Ama o köle içinden, ‘Efendim gecikiyor’ der, kadın ve erkek hizmetkârları dövmeye, yiyip içip sarhoş olmaya başlarsa, efendisi, onun beklemediği günde, ummadığı saatte gelecek, onu şiddetle cezalandırıp imansızlarla bir tutacaktır.
Mais si ce serviteur dit en son coeur: «Mon maître tarde à venir», et qu'il se mette à battre valets et servantes, à manger et à boire, et à s'enivrer,
son maître surviendra au jour où ce Serviteur ne s'y attend pas et à une heure qu'il ignore et il le déchirera à coups de verge, et lui donnera le même lot qu'aux infidèles.
47 “Efendisinin isteğini bilip de hazırlık yapmayan, onun isteğini yerine getirmeyen köle çok dayak yiyecek.
Ce serviteur qui connaissait la volonté de son maître et n'a rien préparé ni agi selon sa volonté, recevra plusieurs coups.
48 Oysa bilmeden dayağı hak eden davranışlarda bulunan, az dayak yiyecek. Kime çok verilmişse, ondan çok istenecek. Kime çok şey emanet edilmişse, kendisinden daha fazlası istenecektir.
Quant à celui qui n'a pas connu cette volonté et a fait des choses qui méritent des coups, il en recevra peu. A quiconque beaucoup a été donné, beaucoup sera demandé; et de celui à qui on a beaucoup confié, il sera exigé davantage.»
49 “Ben dünyaya ateş yağdırmaya geldim. Keşke bu ateş daha şimdiden alevlenmiş olsaydı!
«Je suis venu mettre le feu sur la terre! Ah! que je voudrais qu’il fût déjà allumé!
50 Katlanmam gereken bir vaftiz var. Bu vaftiz gerçekleşinceye dek nasıl da sıkıntı çekiyorum!
Il est un baptême dont je dois être baptisé, et dans quelle angoisse je suis jusqu'à ce qu'il soit accompli!
51 Yeryüzüne barış getirmeye mi geldiğimi sanıyorsunuz? Size hayır diyorum, ayrılık getirmeye geldim.
Croyez-vous que je sois venu donner la paix à la terre? Non, vous dis-je, c'est la division.
52 Bundan böyle bir evde beş kişi, ikiye karşı üç, üçe karşı iki bölünmüş olacak.
Car, désormais, cinq personnes étant dans une maison, elles seront partagées: trois contre deux et deux contre trois.
53 Baba oğluna karşı, oğul babasına karşı, anne kızına karşı, kız annesine karşı, kaynana gelinine karşı, gelin kaynanasına karşı olacaktır.”
Seront divisés: un père contre son fils et un fils contre son père; une mère contre sa fille et une fille contre sa mère; une belle-mère contre sa belle-fille et une belle-fille contre sa belle-mère.»
54 İsa halka şunları da söyledi: “Batıda bir bulutun yükseldiğini görünce siz hemen, ‘Sağanak geliyor’ diyorsunuz, ve öyle oluyor.
Il disait aussi aux multitudes: «Lorsque vous voyez, au couchant, un nuage apparaître, vous dites aussitôt: la pluie arrive, et elle arrive en effet.
55 Rüzgarın güneyden estiğini görünce, ‘Çok sıcak olacak’ diyorsunuz, ve öyle oluyor.
Lorsque c'est le vent du midi qui souffle, vous dites: il fera chaud; et il en est ainsi.
56 Sizi ikiyüzlüler! Yeryüzünün ve gökyüzünün görünümünden bir anlam çıkarabiliyorsunuz da, şimdiki zamanın anlamını nasıl oluyor da çıkaramıyorsunuz?
Hypocrites, vous savez apprécier l'aspect de la terre et du ciel, comment ne savez? vous pas apprécier aussi le temps où vous êtes,
57 “Doğru olana neden kendiniz karar vermiyorsunuz?
et pourquoi ne jugez-vous pas aussi par vous-mêmes de ce qui est juste?»
58 Sizden davacı olanla birlikte yargıca giderken, yolda onunla anlaşmak için elinizden geleni yapın. Yoksa o sizi yargıcın önüne sürükler, yargıç gardiyanın eline verir, gardiyan da sizi hapse atar.
«Pendant que tu vas devant un magistrat avec ton adversaire, tâche, en chemin, de sortir d'affaire avec lui, de peur qu'il ne te traîne devant le juge, et que le juge ne te livre au réclamateur, et que le réclamateur ne te jette en prison.
59 Size şunu söyleyeyim, borcunuzun son kuruşunu ödemedikçe oradan asla çıkamazsınız.”
Tu n'en sortiras pas, je te le déclare, que tu n'aies payé jusqu'à la dernière obole.»
