Luka 1
1 Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.
Since many have undertaken to compose a history of the things that are fully believed among us,
even as they were delivered to us by those who were, from the beginning, eye-witnesses and ministers of the word;
it seemed good to me also, having obtained exact information of all things from the very first, to write them in order for you, most excellent Theophilus,
4 Öyle ki, sana verilen bilgilerin doğruluğunu bilesin.
that you might know the certainty of the things in which you have been instructed.
5 Yahudiye Kralı Hirodes zamanında, Aviya bölüğünden Zekeriya adında bir kâhin vardı. Harun soyundan gelen karısının adı ise Elizabet'ti.
There was, in the days of Herod the king of Judea, a certain priest, named Zachariah, of the class of Abijah; and his wife was of the daughters of Aaron, and her name was Elizabeth.
6 Her ikisi de Tanrı'nın gözünde doğru kişilerdi, Rab'bin bütün buyruk ve kurallarına eksiksizce uyarlardı.
They were both righteous before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord, blameless.
7 Elizabet kısır olduğu için çocukları olmuyordu. İkisinin de yaşı ilerlemişti.
And they had no child, because Elizabeth was barren, and they were both advanced in years.
8 Zekeriya, hizmet sırasının kendi bölüğünde olduğu bir gün, Tanrı'nın önünde kâhinlik görevini yerine getiriyordu.
It came to pass, while he was officiating as priest before God, in the order of his class, that,
9 Kâhinlik geleneği uyarınca Rab'bin Tapınağı'na girip buhur yakma görevi kurayla ona verilmişti.
according to the custom of the priest’s office, his lot was to burn incense, when he went into the temple of the Lord.
10 Buhur yakma saatinde bütün halk topluluğu dışarıda dua ediyordu.
And all the multitude of the people were praying without, at the time of incense.
11 Bu sırada, Rab'bin bir meleği buhur sunağının sağında durup Zekeriya'ya göründü.
And there appeared to him an angel of the Lord, standing at the right side of the altar of incense.
12 Zekeriya onu görünce şaşırdı, korkuya kapıldı.
And Zachariah was troubled at the sight, and fear fell upon him.
13 Melek, “Korkma, Zekeriya” dedi, “Duan kabul edildi. Karın Elizabet sana bir oğul doğuracak, adını Yahya koyacaksın.
But the angel said to him: Fear not, Zachariah; for your prayer is heard, and your wife Elizabeth shall bear you a son, and you shall call his name John.
14 Sevinip coşacaksın. Birçokları da onun doğumuna sevinecek.
And you shall have joy and gladness, and many shall rejoice at his birth.
15 O, Rab'bin gözünde büyük olacak. Hiç şarap ve içki içmeyecek; daha annesinin rahmindeyken Kutsal Ruh'la dolacak.
For he shall be great before the Lord; and he shall drink neither wine nor strong drink; and he shall be filled with the Holy Spirit even from his mother’s womb.
16 İsrailoğulları'ndan birçoğunu, Tanrıları Rab'be döndürecek.
And many of the sons of Israel shall he turn to the Lord their God.
17 Babaların yüreklerini çocuklarına döndürmek, söz dinlemeyenleri doğru kişilerin anlayışına yöneltmek ve Rab için hazırlanmış bir halk yetiştirmek üzere, İlyas'ın ruhu ve gücüyle Rab'bin önünden gidecektir.”
And he shall go before him in the spirit and power of Elijah to turn the hearts of the fathers to the children, and the disobedient, by the wisdom of the just, in order to make ready for the Lord a prepared people.
18 Zekeriya meleğe, “Bundan nasıl emin olabilirim?” dedi. “Çünkü ben yaşlandım, karımın da yaşı ilerledi.”
And Zachariah said to the angel: By what sign shall I know this? for I am old, and my wife is advanced in years.
19 Melek ona şöyle karşılık verdi: “Ben Tanrı'nın huzurunda duran Cebrail'im. Seninle konuşmak ve bu müjdeyi sana bildirmek için gönderildim.
And the angel answered and said to him: I am Gabriel, who stands in the presence of God; and I am sent to speak to you, and to announce to you this good news.
20 İşte, belirlenen zamanda yerine gelecek olan sözlerime inanmadığın için dilin tutulacak, bunların gerçekleşeceği güne dek konuşamayacaksın.”
And behold, you shall be dumb and not able to speak, till the day in which these things shall take place, because you did not believe my words, which shall be fulfilled in their proper time.
21 Zekeriya'yı bekleyen halk, onun tapınakta bu kadar uzun süre kalmasına şaştı.
And the people were waiting for Zachariah, and they wondered that he stayed so long in the temple.
22 Zekeriya ise dışarı çıktığında onlarla konuşamadı. O zaman tapınakta bir görüm gördüğünü anladılar. Kendisi onlara işaretler yapıyor, ama konuşamıyordu.
But when he came out, he was not able to speak to them; and they perceived that he had seen a vision in the temple; and he made signs to them, and remained speechless.
23 Görev süresi bitince Zekeriya evine döndü.
And it came to pass, when the days of his service were completed, that he departed to his own house.
24 Bir süre sonra karısı Elizabet gebe kaldı ve beş ay evine kapandı.
And after those days, his wife Elizabeth conceived, and kept herself retired for five months, saying:
25 “Bunu benim için yapan Rab'dir” dedi. “Bu günlerde benimle ilgilenerek insanlar arasında utancımı giderdi.”
Thus has the Lord dealt with me in the days in which he has looked with regard upon me, to take away my reproach among men.
26 Elizabet'in hamileliğinin altıncı ayında Tanrı, Melek Cebrail'i Celile'de bulunan Nasıra adlı kente, Davut'un soyundan Yusuf adındaki adamla nişanlı kıza gönderdi. Kızın adı Meryem'di.
And in the sixth month, the angel Gabriel was sent from God into a city of Galilee, named Nazareth,
to a virgin betrothed to a man whose name was Joseph, of the house of David; and the name of the virgin was Mary.
28 Onun yanına giren melek, “Selam, ey Tanrı'nın lütfuna erişen kız! Rab seninledir” dedi.
And the angel came into her presence, and said: Hail, graciously accepted: the Lord is with you; blessed are you among women.
29 Söylenenlere çok şaşıran Meryem, bu selamın ne anlama gelebileceğini düşünmeye başladı.
And she was perplexed at his words, and reasoned, what this salutation could mean.
30 Ama melek ona, “Korkma Meryem” dedi, “Sen Tanrı'nın lütfuna eriştin.
And the angel said to her: Fear not, Mary; for you have found favor with God.
31 Bak, gebe kalıp bir oğul doğuracak, adını İsa koyacaksın.
And behold, you shall conceive and bear a son, and you shall call his name Jesus.
32 O büyük olacak, kendisine ‘Yüceler Yücesi'nin Oğlu’ denecek. Rab Tanrı O'na, atası Davut'un tahtını verecek.
He shall be great, and shall be called the Son of the Most High; and the Lord God will give to him the throne of David his father;
33 O da sonsuza dek Yakup'un soyu üzerinde egemenlik sürecek, egemenliğinin sonu gelmeyecektir.” (aiōn g165)
and he shall reign over the house of Jacob forever, and of his kingdom there shall be no end. (aiōn g165)
34 Meryem meleğe, “Bu nasıl olur? Ben erkeğe varmadım ki” dedi.
But Mary said to the angel: How shall this be, since I know not a man?
35 Melek ona şöyle yanıt verdi: “Kutsal Ruh senin üzerine gelecek, Yüceler Yücesi'nin gücü sana gölge salacak. Bunun için doğacak olana kutsal, Tanrı Oğlu denecek.
And the angel answered and said to her: The Holy Spirit will come upon you, and the power of the Most High will overshadow you; for which reason, also, that which is begotten, being holy, shall be called the Son of God.
36 Bak, senin akrabalarından Elizabet de yaşlılığında bir oğula gebe kaldı. Kısır bilinen bu kadın şimdi altıncı ayındadır.
And behold, Elizabeth your kinswoman, even she has conceived a son in her old age; and this is the sixth month with her who is called barren;
37 Tanrı'nın yapamayacağı hiçbir şey yoktur.”
for nothing shall be impossible with God.
38 “Ben Rab'bin kuluyum” dedi Meryem, “Bana dediğin gibi olsun.” Bundan sonra melek onun yanından ayrıldı.
And Mary said: Behold the handmaid of the Lord; let it be to me according to your word. And the angel departed from her.
39 O günlerde Meryem kalkıp aceleyle Yahuda'nın dağlık bölgesindeki bir kente gitti.
And Mary arose in those days, and went with haste into the mountainous country, into a city of Judah;
40 Zekeriya'nın evine girip Elizabet'i selamladı.
and she came into the house of Zachariah, and saluted Elizabeth.
41 Elizabet Meryem'in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh'la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır!
And it came to pass, when Elizabeth heard the salutation of Mary, that the babe in her womb leaped for joy.
And Elizabeth was filled with the Holy Spirit, and spoke with a loud voice, and said: Blessed are you among women, and blessed is the fruit of your womb.
43 Nasıl oldu da Rabbim'in annesi yanıma geldi?
And whence is this to me, that the mother of my Lord should come to me?
44 Bak, selamın kulaklarıma eriştiği an, çocuk rahmimde sevinçle hopladı.
For, behold, when the voice of your salutation sounded in my ears, the babe in my womb leaped for joy.
45 İman eden kadına ne mutlu! Çünkü Rab'bin ona söylediği sözler gerçekleşecektir.”
And blessed is she who believed; for there shall be a fulfillment of the things which were spoken to her from the Lord.
46 Meryem de şöyle dedi: “Canım Rab'bi yüceltir; Ruhum, Kurtarıcım Tanrı sayesinde sevinçle coşar.
And Mary said: My soul magnifies the Lord,
and my spirit rejoices in God, my Savior;
48 Çünkü O, sıradan biri olan kuluyla ilgilendi. İşte, bundan böyle bütün kuşaklar beni mutlu sayacak.
for he has looked upon the lowly condition of his handmaid. For, behold, from this time, all generations shall call me blessed;
49 Çünkü Güçlü Olan, benim için büyük işler yaptı. O'nun adı kutsaldır.
for He that is Mighty has done great things for me, and holy is his name:
50 Kuşaklar boyunca kendisinden korkanlara merhamet eder.
and his mercy is from generation to generation upon those who fear him.
51 Bileğiyle büyük işler yaptı; Gururluları yüreklerindeki kuruntularla darmadağın etti.
He has done mighty deeds with his arm; he has scattered those who are proud in the understanding of their hearts.
52 Hükümdarları tahtlarından indirdi, Sıradan insanları yükseltti.
He has cast down the mighty from their thrones, and exalted the lowly.
53 Aç olanları iyiliklerle doyurdu, Zenginleri ise elleri boş çevirdi.
He has filled the hungry with good things, but the rich he has sent empty away.
He has helped Israel his servant, (as he spoke to our fathers, )
55 Atalarımıza söz verdiği gibi, İbrahim'e ve onun soyuna sonsuza dek Merhamet etmeyi unutmayarak Kulu İsrail'in yardımına yetişti.” (aiōn g165)
by remembering his mercy to Abraham and to his posterity forever. (aiōn g165)
56 Meryem, üç ay kadar Elizabet'in yanında kaldı, sonra kendi evine döndü.
And Mary remained with her about three months, and returned to her own house.
57 Elizabet'in doğurma vakti geldi ve bir oğul doğurdu.
Now the time for Elizabeth to be delivered had fully come; and she gave birth to a son.
58 Komşularıyla akrabaları, Rab'bin ona ne büyük merhamet gösterdiğini duyunca, onun sevincine katıldılar.
And her neighbors and relatives heard that the Lord had showed great mercy to her, and they rejoiced with her.
59 Sekizinci gün çocuğun sünnetine geldiler. Ona babası Zekeriya'nın adını vereceklerdi.
And it came to pass, on the eighth day, that they came to circumcise the child; and they called him by the name of his father, Zachariah.
60 Ama annesi, “Hayır, adı Yahya olacak” dedi.
And his mother answered and said: Not so: but he shall be called John.
61 Ona, “Akrabaların arasında bu adı taşıyan kimse yok ki” dediler.
And they said to her: There is no one among your relatives that is called by this name.
62 Bunun üzerine babasına işaretle çocuğun adını ne koymak istediğini sordular.
And they made signs to his father, to know what he wished him to be called.
63 Zekeriya bir yazı levhası istedi ve, “Adı Yahya'dır” diye yazdı. Herkes şaşakaldı.
And having asked for a writing tablet, he wrote, saying: His name is John. And they were all astonished.
64 O anda Zekeriya'nın ağzı açıldı, dili çözüldü. Tanrı'yı överek konuşmaya başladı.
And immediately his mouth was opened, and his tongue was loosed, and he spoke, and praised God.
65 Çevrede oturanların hepsi korkuya kapıldı. Bütün bu olaylar, Yahudiye'nin dağlık bölgesinin her yanında konuşulur oldu.
And fear came on all that dwelt round about them; and all these things were talked of everywhere throughout the mountainous country of Judea.
66 Duyan herkes derin derin düşünüyor, “Acaba bu çocuk ne olacak?” diyordu. Çünkü Rab onunla birlikteydi.
And all that heard them, laid them up in their hearts, and said: What, then, will this child be? And the hand of the Lord was with him.
67 Çocuğun babası Zekeriya, Kutsal Ruh'la dolarak şu peygamberlikte bulundu:
And Zachariah his father was filled with the Holy Spirit, and prophesied, saying:
68 “İsrail'in Tanrısı Rab'be övgüler olsun! Çünkü halkının yardımına gelip onları fidyeyle kurtardı.
Blessed be the Lord God of Israel; for he has visited and redeemed his people;
and he has raised up for us, in the house of David his servant, a horn of salvation,
70 Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut'un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; (aiōn g165)
(as he spoke by the mouth of all his holy prophets of ancient times, ) (aiōn g165)
71 Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.
salvation from our enemies, and from the hand of all that hate us,
72 Böylece atalarımıza merhamet ederek Kutsal antlaşmasını anmış oldu.
in order to show the mercy promised to our fathers, and to remember his holy covenant,
73 Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim'e ant içerek söz vermişti.
the oath which he swore to Abraham our father,
that he would grant to us, that being delivered from the hands of our enemies, we might serve him without fear,
in holiness and righteousness before him, all our days.
76 Sen de, ey çocuk, Yüceler Yücesi'nin peygamberi diye anılacaksın. Rab'bin yollarını hazırlamak üzere önünden gidecek Ve O'nun halkına, Günahlarının bağışlanmasıyla kurtulacaklarını bildireceksin.
And you, child, shall be called the prophet of the Most High; for you shall go before the face of the Lord, to make ready his ways,
by giving to his people the knowledge of salvation in the remission of their sins,
78 Çünkü Tanrımız'ın yüreği merhamet doludur. O'nun merhameti sayesinde, Yücelerden doğan Güneş, Karanlıkta ve ölümün gölgesinde yaşayanlara ışık saçmak Ve ayaklarımızı esenlik yoluna yöneltmek üzere Yardımımıza gelecektir.”
through the tender mercies of our God; by which the dawn from on high has visited us,
to give light to those who sit in darkness and in the shadow of death, by guiding our feet in the way of peace.
80 Çocuk büyüyor, ruhsal yönden güçleniyordu. İsrail halkına görüneceği güne dek ıssız yerlerde yaşadı.
And the child grew and became strong in spirit; and he was in the deserts till the day of his manifestation to Israel.
