Elçilerin İşleri 17
1 Amfipolis ve Apollonya'dan geçerek Selanik'e geldiler. Burada Yahudiler'in bir havrası vardı.
And having traveled through Amphipolis and Apollonia, they came into Thessalonica, where there was a synagogue of the Jews.
2 Pavlus, her zamanki gibi Yahudiler'e giderek art arda üç Şabat Günü onlarla Kutsal Yazılar üzerinde tartıştı.
And according to custom to Paul, he came in unto them, and for three Sabbaths he expounded unto them from the scriptures,
3 Mesih'in acı çekip ölümden dirilmesi gerektiğine dair açıklamalarda bulunuyor, kanıtlar gösteriyordu. “Size duyurmakta olduğum bu İsa, Mesih'tir” diyordu.
opening and proving, that it behooved Christ to suffer, and to rise from the dead, and that this Jesus, whom I preach unto you, is the Christ.
4 Onlardan bazıları, Tanrı'ya tapan Grekler'den büyük bir topluluk ve ileri gelen kadınların da birçoğu ikna olup Pavlus'la Silas'a katıldılar.
And certain ones of them were persuaded, and identified themselves with Paul and Silas, and of the pious Greeks a great multitude, and of the chief women not a few.
5 Yahudiler bunu kıskandı. Çarşı pazardan topladıkları bazı kötü insanlardan bir kalabalık oluşturup kentte kargaşalık çıkarttılar. Pavlus'la Silas'ı bulmak ve halkın önünde yargılamak amacıyla Yason'un evine saldırdılar.
But the Jews giving away to jealousy, and receiving to themselves certain wicked men of those around the forum, and raising a mob, continued to put the city in an uproar; and assaulting the house of Jason, they were seeking to lead them out to the people:
6 Onları bulamayınca, Yason ile bazı kardeşleri kent yetkililerinin önüne sürüklediler. “Dünyayı altüst eden o adamlar buraya da geldiler” diye bağırıyorlardı.
but not finding them, they dragged Jason and certain brethren to the rulers of the city, roaring that, These who have turned the world upside down are also come hither;
7 “Yason onları evine aldı. Onların hepsi, İsa adında başka bir kral olduğunu söyleyerek Sezar'ın buyruklarına karşı geliyorlar.”
whom Jason has received: and all these are doing contrary to the decrees of Caesar, saying that there is another King, Jesus.
8 Bu sözleri işiten kalabalık ve kentin yetkilileri telaşa kapıldı.
And they excited the rabble and the city rulers hearing these things;
9 Sonunda yetkililer Yason ve öbürlerini kefaletle serbest bıraktılar.
and having received satisfaction from Jason and the others they sent them away.
10 Kardeşler hemen o gece Pavlus'la Silas'ı Veriya Kenti'ne gönderdiler. Onlar oraya varınca Yahudiler'in havrasına gittiler.
But the brethren immediately sent away both Paul and Silas to Berea by night, who coming into the synagogue of the Jews departed;
11 Veriya'daki Yahudiler Selanik'tekilerden daha açık fikirliydi. Tanrı sözünü büyük ilgiyle karşılayarak her gün Kutsal Yazılar'ı inceliyor, öğretilenlerin doğru olup olmadığını araştırıyorlardı.
but these were more noble than those in Thessalonica, who received the word with all enthusiasm, searching the scriptures daily, if these things are so.
12 Böylelikle içlerinden birçokları ve çok sayıda saygın Grek kadın ve erkek iman etti.
Then indeed many of them believed, and of the noble Greek women and men, not a few;
13 Selanik'teki Yahudiler Pavlus'un Veriya'da da Tanrı'nın sözünü duyurduğunu öğrenince oraya gittiler, halkı kışkırtıp ayağa kaldırdılar.
but when the Jews from Thessalonica knew that the word of God was preached by Paul in Berea, they came thither also, agitating and stirring up the rabbles.
14 Bunun üzerine kardeşler Pavlus'u hemen deniz kıyısına yolladılar. Silas ile Timoteos ise Veriya'da kaldılar.
But immediately at that time the brethren sent away Paul to travel even to the sea: and Silas and Timothy remained there.
15 Pavlus'la birlikte gidenler onu Atina'ya kadar götürdüler. Sonra Pavlus'tan, Silas'la Timoteos'un bir an önce kendisine yetişmeleri yolunda buyruk alarak geri döndüler.
But having embarked Paul, they led him even to Athens: and receiving commandment to Silas and Timothy that they should come to him as quickly as possible, they departed from him.
16 Onları Atina'da bekleyen Pavlus, kenti putlarla dolu görünce yüreğinde derin bir acı duydu.
But Paul waiting for them in Athens, his spirit was stirred in him, seeing the city devoted to idolatry.
17 Bu nedenle, gerek havrada Yahudiler'le ve Tanrı'ya tapan yabancılarla, gerek her gün çarşı meydanında karşılaştığı kişilerle tartışıp durdu.
Then indeed he spoke to the Jews, and to the worshipers in the synagogue, and to those incidentally meeting him every day in the forum.
18 Epikürcü ve Stoacı bazı filozoflar onunla atışmaya başladılar. Kimi, “Bu lafebesi ne demek istiyor?” derken, kimi de, “Galiba yabancı ilahların haberciliğini yapıyor” diyordu. Çünkü Pavlus, İsa'yla ve dirilişle ilgili Müjde'yi duyuruyordu.
And certain ones of the Epicurean and Stoic philosophers interviewed him, and some continued to say, What would this babbler wish to say? and others said, He seems to be the propagator of strange divinities: because he was preaching the gospel of Jesus, and the resurrection.
19 Onlar Pavlus'u alıp Ares Tepesi Kurulu'na götürdüler. Ona, “Yaydığın bu yeni öğretinin ne olduğunu öğrenebilir miyiz?” dediler.
And taking him, they led him to the Areopagus, saying; Are we able to know what is this new teaching, spoken by thee?
20 “Kulağımıza yabancı gelen bazı konulardan söz ediyorsun. Bunların anlamını öğrenmek isteriz.”
For you bring certain strange things to our hearing: therefore we desire to know what these things wish to be.
21 Bütün Atinalılar ve kentte bulunan yabancılar, vakitlerini hep yeni düşünceleri anlatarak ve dinleyerek geçirirlerdi.
But all the Athenians and itinerant strangers were accustomed to devote their time to nothing else, than to tell something new, or to hear something.
22 Pavlus, Ares Tepesi Kurulu'nun önüne çıkıp şunları söyledi: “Ey Atinalılar, sizin her bakımdan çok dindar olduğunuzu görüyorum.
And Paul standing in the midst of the Areopagus, said, Athenian men, I perceive that in all things you are very religious.
23 Ben çevrede dolaşırken, tapındığınız yerleri incelerken üzerinde, BİLİNMEYEN TANRI'YA diye yazılmış bir sunağa bile rastladım. Sizin bilmeden tapındığınız bu Tanrı'yı ben size tanıtayım.
For going through, and seeing your devotions, I also found an altar on which it was superscribed, To THE UNKNOWN GOD. Therefore I now preach unto you Him whom you are ignorantly worshiping.
24 “Dünyayı ve içindekilerin tümünü yaratan, yerin ve göğün Rabbi olan Tanrı, elle yapılmış tapınaklarda oturmaz.
God having made the world and all things which are in it, being himself Lord of heaven and earth, does not dwell in temples made with hands;
25 Herkese yaşam, soluk ve her şeyi veren kendisi olduğuna göre, bir şeye gereksinmesi varmış gibi O'na insan eliyle hizmet edilmez. Tanrı, bütün ulusları tek insandan türetti ve onları yeryüzünün dört bucağına yerleştirdi.
neither is he worshiped by human hands, as if needing something, Himself having given life, and breath, and all things to all;
26 Ulusların sürelerini ve yerleşecekleri bölgelerin sınırlarını önceden saptadı.
and of (one) man he created every nation of men to dwell upon the whole face of the earth, having determined their predestinated times, and the boundaries of their habitation;
27 Bunu, kendisini arasınlar ve el yordamıyla da olsa bulabilsinler diye yaptı. Aslında Tanrı hiçbirimizden uzak değildir.
that they should seek God, if perhaps indeed they might feel after him, and find him, though not being far from each one of you.
28 Nitekim, ‘O'nda yaşıyor ve hareket ediyoruz; O'nda varız.’ Bazı ozanlarınızın belirttiği gibi, ‘Biz de O'nun soyundanız.’
For in him we live and move and have our being, as indeed certain ones of your own poets have said, For we are truly his offspring.
29 “Tanrı'nın soyundan olduğumuza göre, tanrısal özün, insan düşüncesi ve becerisiyle biçimlendirilmiş altın, gümüş ya da taştan bir nesneye benzediğini düşünmemeliyiz.
Then being the offspring of God, we ought not to think that divinity is like unto gold, or silver, or stone, the invention of art and the device of man.
30 Tanrı, geçmiş dönemlerin bilgisizliğini görmezlikten geldi; ama şimdi her yerde herkesin tövbe etmesini buyuruyor.
Then indeed God winking at the times of ignorance, now commands all men everywhere to repent:
31 Çünkü dünyayı, atadığı Kişi aracılığıyla adaletle yargılayacağı günü saptamıştır. Bu Kişi'yi ölümden diriltmekle bunun güvencesini herkese vermiştir.”
as He has appointed a day, in which he is about to judge the world in righteousness by the man whom he has ordained; giving faith to all, having raised Him from the dead.
32 Ölülerin dirilmesiyle ilgili sözleri duyunca kimi alay etti, kimi de, “Seni bu konuda bir daha dinlemek isteriz” dedi.
And having heard the resurrection of the dead, some mocked: others said; We will hear thee concerning this even again.
33 Bunun üzerine Pavlus aralarından çıkıp gitti.
So Paul went out from their midst.
34 Birkaç kişi ona katılıp inandı. Bunların arasında kurul üyesi Dionisios, Damaris adlı bir kadın ve birkaç kişi daha vardı.
But certain men, having adhered to him, believed; among whom was also Dionysius the Areopagite, and a woman Damarias by name, and others along with them.
