Elçilerin İşleri 13
1 Antakya'daki kilisede peygamberler ve öğretmenler vardı: Barnaba, Niger denilen Şimon, Kireneli Lukius, bölge kralı Hirodes'le birlikte büyümüş olan Menahem ve Saul.
Antioch-ki Singlupta Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousing amadi tambiba ojasing kayamuk leirammi. Makhoising adudi Barnabas, Niger hainasu kouba Simeon, Cyrene-dagi Lucius, Manaen (Mahak Herod tetrarch-ka houminnarakpa) amadi Saul-ni.
2 Bunlar Rab'be tapınıp oruç tutarlarken Kutsal Ruh kendilerine şöyle dedi: “Barnaba'yla Saul'u, kendilerini çağırmış olduğum görev için bana ayırın.”
Makhoina Ibungobu khurumjaringei amadi chara hellingeida Thawai Asengbana makhoida hairak-i, “Eina makhoibu tounanaba koukhraba thabak adugidamak Barnabas amadi Saul-bu eigidamak khaidok-u.”
3 Böylece oruç tutup dua ettikten sonra, Barnaba'yla Saul'un üzerine ellerini koyup onları yolcu ettiler.
Maram aduna makhoina chara henduna haijaraba matungda makhoigi mathakta khut thambiraga makhoibu thare.
4 Kutsal Ruh'un buyruğuyla yola çıkan Barnaba'yla Saul, Selefkiye'ye gittiler, oradan da gemiyle Kıbrıs'a geçtiler.
Thawai Asengbana makhoibu thabiduna makhoina Seleucia-da chatlammi aduga mapham adudagi Cyprus tanna hida chatlammi.
5 Salamis'e varınca Yahudiler'in havralarında Tanrı'nın sözünü duyurmaya başladılar. Yuhanna'yı da yardımcı olarak yanlarına almışlardı.
Makhoina Salamis-ta thungba matamda Jihudisinggi Synagogue-singda chattuna Tengban Mapugi wa sandoklammi. Makhoibu mateng pangnanaba John Mark-su makhoiga loinarammi.
6 Adayı baştan başa geçerek Baf'a geldiler. Orada büyücü ve sahte peygamber Baryeşu adında bir Yahudi'yle karşılaştılar.
Makhoina ithat adu phaoduna chatlaga Paphos-ta thunglammi. Mapham aduda masana masabu Tengban Mapugi wa phongdokpa maichou amani haijaba Bar-Jisu kouba hikap yaikap touba Jihudi nupa ama thengnarammi.
7 Baryeşu, Vali Sergius Pavlus'a yakın biriydi. Akıllı bir kişi olan vali, Barnaba'yla Saul'u çağırtıp Tanrı'nın sözünü dinlemek istedi. Ne var ki Baryeşu –büyücü anlamına gelen öbür adıyla Elimas– onlara karşı koyarak valiyi iman etmekten caydırmaya çalıştı.
Mahak asi ithat adugi heisinglaba leingak mapu Sergius Paulus-ka tinnabani. Leingak mapu asina Tengban Mapugi wa taningbadagi Barnabas amadi Saul-bu kourammi.
Hikap yaikap touba Elymas-na (Ming asi Greek londani) makhoigi mayokta leplammi amadi leingak mapu adubu thajabadagi leithok-hannaba hotnarammi.
9 Ama Kutsal Ruh'la dolan Saul, yani Pavlus, gözlerini Elimas'a dikerek, “Ey İblis'in oğlu!” dedi. “Yüreğin her türlü hile ve sahtekârlıkla dolu; doğru olan her şeyin düşmanısın. Rab'bin düz yollarını çarpıtmaktan vazgeçmeyecek misin?
Paul hainasu kouba Saul-na Thawai Asengbana thalladuna Elymas-ta munna yengduna hairak-i,
“Nahak asi aphaba pumnamakki yeknaba amadi Devil-gi machani. Nahakti makhal-makha pumnamakki lounamba amadi marei mara pumnamakna thallaba mini. Ibungogi achumba lambising adubu serannahannaba hotnaba nahak keidounungda toklaroidra?
11 İşte şimdi Rab'bin eli sana karşı kalktı. Kör olacaksın, bir süre gün ışığını göremeyeceksin.” O anda adamın üzerine bir sis, bir karanlık çöktü. Dört dönerek, elinden tutup kendisine yol gösterecek birilerini aramaya başladı.
Houjik Mapu Ibungogi khut adu nahakki maiyokta lei, nahak matam khara numitki mangal uroi.” Khudak aduda amamba leichin amana mahakki mit kupsinkhre aduga mahakpu chingbinaba kanagumba amabu phangnaba mahakna koima marammi.
12 Olanları gören vali, Rab'le ilgili öğretiyi hayranlıkla karşıladı ve iman etti.
Thoudok adu leingak mapu aduna ubada mahak thajarammi maramdi Ibungogi maramda tambiba aduda mahak ngaklammi.
13 Pavlus'la beraberindekiler Baf'tan denize açılıp Pamfilya bölgesinin Perge Kenti'ne gittiler. Yuhanna ise onları bırakıp Yeruşalim'e döndü.
Paul amadi mahakka loinabasing adu Paphos-tagi Pamphylia-gi sahar Perga-da hi tongduna laklammi. Mapham aduda John Mark-na makhoibu thadoklamlaga Jerusalem-da hankhirammi.
14 Onlar Perge'den yollarına devam ederek Pisidya sınırındaki Antakya'ya geçtiler. Şabat Günü havraya girip oturdular.
Madudagi makhoina Perga-dagi chatkhiduna Pisidia-gi Antioch-ta thunglammi aduga Potthaba numitta synagogue-ta changduna phamtharammi.
15 Kutsal Yasa ve peygamberlerin yazıları okunduktan sonra, havranın yöneticileri onlara, “Kardeşler, halka verecek bir öğüdünüz varsa buyurun, konuşun” diye haber yolladılar.
Wayel Yathang amadi Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousinggi lairiktagi paraba matungda synagogue-ki luchingbasing aduna makhoida pao asi pirak-i, “Ichil inaosa, misingda pukning thougatnaba wa leirabadi madu haibiyu.”
16 Pavlus ayağa kalktı, eliyle bir işaret yaparak, “Ey İsrailliler ve Tanrı'dan korkan yabancılar, dinleyin” dedi.
Maduda Paul-na lepkhattuna mahakna haiba wa tuminna tabinaba makhut thanggatlaga hairak-i, “Israel-gi mising amadi Tengban Mapubu khurumjaba atoppa phurupki mioi pumnamak, eina haiba tabiyu!
17 “Bu halkın, yani İsrail'in Tanrısı, bizim atalarımızı seçti ve Mısır'da gurbette yaşadıkları süre içinde onları büyük bir ulus yaptı. Sonra güçlü eliyle onları oradan çıkardı, çölde yaklaşık kırk yıl onlara katlandı.
Israel phurup asigi Tengban Mapuna eikhoigi ipa ipusingbu khandokpire amadi makhoina Egypt-ta lamlanba oina leiringeida Ibungona makhoibu achouba phurup ama oihanbire aduga Ibungogi panggallaba khutna makhoibu Egypt-tagi puthokpirakle
amasung chahi niphu chupna lamjao lamhanggi lamdamda Ibungona makhoigi lamchatsingbu khaangbikhi.
19 Kenan ülkesinde yenilgiye uğrattığı yedi ulusun topraklarını İsrail halkına miras olarak verdi. Bütün bunlar aşağı yukarı dört yüz elli yıl sürdü. “Sonra Tanrı, Peygamber Samuel'in zamanına kadar onlar için hâkimler yetiştirdi.
Aduga Ibungona Canaan-gi phurup taretpu mang-hallaga makhoigi leibak adu Ibungogi misingda makhoigi lam oina pibikhi.
Pumnamak asi chahi chamari yangkheirom changlammi.” “Masigi matungda Tengban Mapuna makhoida Tengban Mapugi wa phongdokpa maichou Samuel phaoba wayel mapusing pibikhi.
21 Halk bir kral isteyince, Tanrı onlar için Benyamin oymağından Kiş oğlu Saul'u yetiştirdi. Saul kırk yıl krallık yaptı.
Makhoina ningthou ama pibinaba nijabada Tengban Mapuna makhoida Benjamin salaidagi Kish-ki machanupa Saul-bu makhoigi ningthou oina pibikhi aduga mahakna chahi niphu pankhi.
22 Tanrı, onu tahttan indirdikten sonra onlara kral olarak Davut'u başa geçirdi. Onunla ilgili şu tanıklıkta bulundu: ‘İşay oğlu Davut'u gönlüme uygun bir adam olarak gördüm, o her istediğimi yapar.’
Adubu Tengban Mapuna Saul-bu louthoklaba matungda David-pu makhoigi ningthou oihanbikhi. Mahakki maramda Ishworna haikhiba adu asini, ‘Eina Jesse-gi machanupa eigi thamoina khoidajaba David-pu phangle, eina mahakpu touhanningba pumnamak mahakna tougani.’
23 Tanrı, verdiği sözü tutarak bu adamın soyundan İsrail'e bir Kurtarıcı, İsa'yı gönderdi.
Tengban Mapuna wasakpikhibagi matung-inna David-ki charol suroldagi Israel-da Kanbiba Mapu Jisubu pubirakle.
24 İsa'nın gelişinden önce Yahya, bütün İsrail halkını, tövbe edip vaftiz olmaya çağırdı.
Jisuna mahakki thabak houdringei mamangda John-na Israel-gi mi pumnamakta paptagi pukning hongnaba amadi baptize lounaba sandoklammi.
25 Yahya görevini tamamlarken şöyle diyordu: ‘Beni kim sanıyorsunuz? Ben Mesih değilim. Ama O benden sonra geliyor. Ben O'nun ayağındaki çarığın bağını çözmeye bile layık değilim.’
Aduga John-na mahakki thabak loisillamdaida hairak-i, ‘Nakhoina Eihak kanani haina khanbage? Nakhoina ngairiba Ibungo mahak adu ei natte. Adubu Ibungo mahakti eigi tungda lakli, eidi Ibungo mahakki sandal mari louthokpa phaoba matik chade.’”
26 “Kardeşler, İbrahim'in soyundan gelenler ve Tanrı'dan korkan yabancılar, bu kurtuluş bildirisi bize gönderildi.
“Abraham-gi charol surol oiriba ichil inaosa amadi Tengban Mapubu khurumjaba atoppa phurupki mioi pumnamak, aran-khubhamgi paojel asi eikhoida thabirakle.
27 Çünkü Yeruşalim'de yaşayanlar ve onların yöneticileri İsa'yı reddettiler. O'nu mahkûm etmekle her Şabat Günü okunan peygamberlerin sözlerini yerine getirmiş oldular.
Jerusalem-gi mising amadi makhoigi luchingbasingna Jisubu Kanbiba Mapuni haiba khanglamde aduga Potthaba numit khudingda paba Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousinggi wa adusu khanglamde. Adubu makhoina Ibungoda maral theijinduna maichousing adugi wa adu thung-halle.
28 O'nda ölüm cezasını gerektiren herhangi bir suç bulamadıkları halde, Pilatus'tan O'nun idamını istediler.
Makhoina Ibungobu hatnanaba maram phangdrabasu, Ibungobu hatnanaba Pilate-ta haijakhi.
29 O'nunla ilgili yazılanların hepsini yerine getirdikten sonra O'nu çarmıhtan indirip mezara koydular.
Mapugi Puyada ikhiba Ibungogi maram khudingmak makhoina pangthoklabada makhoina Ibungobu cross-tagi loutharaga mongpham amagi manungda thamkhi.
30 Ama Tanrı O'nu ölümden diriltti.
Adubu Tengban Mapuna Ibungobu sibadagi hinggat-hanbikhi
31 İsa, daha önce kendisiyle birlikte Celile'den Yeruşalim'e gelenlere günlerce göründü. Bu kişiler şimdi halka O'nun tanıklığını yapıyor.
aduga Galilee-dagi Jerusalem tanna Ibungoga chatminnakhiba makhoisingna Ibungobu ujakhi. Houjik makhoina Israel-gi misingda sakhi oiri.
32 “Biz de size Müjde'yi duyuruyoruz: Tanrı İsa'yı diriltmekle, atalarımıza verdiği sözü, onların çocukları olan bizler için yerine getirmiştir. İkinci Mezmur'da da yazıldığı gibi: ‘Sen benim Oğlum'sun, Bugün ben sana Baba oldum.’
Eikhoina Aphaba Pao asi nakhoida purakli: Tengban Mapuna eikhoigi ipa ipusingda toubigani haina wasakpikhiba adu Jisubu sibadagi hinggat-hanbiduna makhoigi macha masu oiriba eikhoigidamak toubire. Thagat Iseigi anisuba iseida ibagumbani; ‘Nahak eigi Ichanupani; ngasi eihak nahakki Napa Ibungo oirabani.’
34 “Tanrı, O'nu asla çürümemek üzere ölümden dirilttiğini şu sözlerle belirtmiştir: ‘Size, Davut'a söz verdiğim Kutsal ve güvenilir nimetleri vereceğim.’
Ibungobu sibadagi hinggat-hanbiba amadi Ibungogi hakchangbu mongphamda patthahalloi haibagi maramda Tengban Mapuna haibiba adudi asini: ‘Eina David-ta wasakpikhiba asengba amadi lengdraba yaipha thoujal adu eina nangonda pibigani.’
35 “Bunun için başka bir yerde de şöyle der: ‘Kutsalının çürümesine izin vermeyeceksin.’
Thagat Iseigi atoppa mapham amada asumnasu hai, ‘Tengban Mapugi asengba mahak adugi hakchang adu Tengban Mapuna keidoungeida pattha pumthahalloi.’
36 “Davut, kendi kuşağında Tanrı'nın amacı uyarınca hizmet ettikten sonra gözlerini yaşama kapadı, ataları gibi gömüldü ve bedeni çürüyüp gitti.
David-na mahakki mirolgi matamda Tengban Mapugi aningba matung inna Tengban Mapubu thougal touramlaga mahak sikhi amadi mahakki mapa mapusingga loinana leirol chankhi aduga mahakki hakchang mongphamda pattha pumthakhi.
37 Oysa Tanrı'nın dirilttiği Kişi'nin bedeni çürümedi.
Adubu Tengban Mapuna asibadagi hinggat-hanbikhraba Ibungo mangondadi pattha pumthaba thokte.
38 Dolayısıyla kardeşler, şunu bilin ki, günahların bu Kişi aracılığıyla bağışlanacağı size duyurulmuş bulunuyor. Şöyle ki, iman eden herkes, Musa'nın Yasası'yla aklanamadığınız her suçtan O'nun aracılığıyla aklanır.
Maram aduna eigi ichil inaosing, Jisugi mapanna pap kokpiba asi nakhoida sandokpani haibasi nakhoina khangba adu eina pammi. Moses-ki Wayel Yathanggi mapanna nakhoibu chumhanbiba ngamdaba adu Ibungogi mapanna thajaba mi khudingmakpu paptagi ningtamle.
40 Dikkat edin, peygamberlerin sözünü ettiği şu durum sizin başınıza gelmesin: ‘Bakın, siz alay edenler, Şaşkına dönüp yok olun! Sizin gününüzde bir iş yapıyorum, Öyle bir iş ki, biri size anlatsa inanmazsınız.’”
Tengban Mapugi wa phongdokpibasingna haikhiba adu nakhoida thoktanaba nakhoi cheksillu:
‘Yeng-u, karemnabasa ngaksu ngaklo mangsu manglo! Maramdi nakhoigi haktakta eina thabak ama tou-i madu kanagumba amana nakhoida hairaba phaoba nakhoina keidoungeidasu thajaroi!’”
42 Pavlus'la Barnaba havradan çıkarken halk onları, bir sonraki Şabat Günü aynı konular üzerinde konuşmaya çağırdı.
Paul amadi Barnabas-na synagogue-tagi thorakpada mising aduna mathanggi Potthaba numitta makhoida waramsing adu makha tana haibinaba haijarammi.
43 Havradaki topluluk dağılınca, Yahudiler ve Yahudiliğe dönüp Tanrı'ya tapan yabancılardan birçoğu onların ardından gitti. Pavlus'la Barnaba onlarla konuşarak onları devamlı Tanrı'nın lütfunda yaşamaya özendirdiler.
Synagogue-ta tinnaba adu kainarabada Jihudising amadi Jihudi laining louraba laining chetpa Jihudi nattaba mi mayam amana Paul amadi Barnabas-ki matung illammi. Tengban Mapugi thoujalda chetna leinanaba Pakhonchatpasing aduna makhoida wari saduna pukning thougatpirammi.
44 Ertesi Şabat Günü kent halkının hemen hemen tümü Rab'bin sözünü dinlemek için toplanmıştı.
Mathanggi Potthaba numitta sahar adugi mi ayambana Mapu Ibungogi wa tanaba laklammi.
45 Kalabalığı gören Yahudiler büyük bir kıskançlık içinde, küfürlerle Pavlus'un söylediklerine karşı çıktılar.
Jihudisingna miyam adu ubada kallakpana thallammi; maram aduna Paul-na haiba wasing aduda makhoina yettuna mahakpu thina nganglammi.
46 Pavlus'la Barnaba ise cesaretle karşılık verdiler: “Tanrı'nın sözünü ilk önce size bildirmemiz gerekiyordu. Siz onu reddettiğinize ve kendinizi sonsuz yaşama layık görmediğinize göre, biz şimdi öteki uluslara gidiyoruz. (aiōnios g166)
Adubu Paul amadi Barnabas-na thouna phana paokhum pirak-i, “Eikhoina Tengban Mapugi wa adu nakhoida hanna haiba tabani adubu nakhoina madu loudrabanina nakhoi lomba naidana hingba phangba matik chade haina nasana khanjare. Houjikti eikhoi nakhoibu thadoktuna Jihudi nattaba phurupsingda chatlagani. (aiōnios g166)
47 Çünkü Rab bize şöyle buyurmuştur: ‘Yeryüzünün dört bucağına kurtuluş götürmen için Seni uluslara ışık yaptım.’”
Mapu Ibungona eikhoida pibiba yathang adu asini: ‘Malemgi aroiba maphamsing phaoba kanbiba phangnanaba Eina nahakpu Jihudi nattaba phurupsinggi mangal oihalle.’”
48 Öteki uluslardan olanlar bunu işitince sevindiler ve Rab'bin sözünü yücelttiler. Sonsuz yaşam için belirlenmiş olanların hepsi iman etti. (aiōnios g166)
Jihudi nattaba mising aduna madu tabada makhoi haraorammi amadi Mapu Ibungogi wa adu thagatcharammi aduga lomba naidana hingba phangnaba khandokpirabasingna thajare. (aiōnios g166)
49 Böylece Rab'bin sözü bütün yörede yayıldı.
Lam adu sinba thungna Mapu Ibungogi wa sandoklammi.
50 Ne var ki Yahudiler, Tanrı'ya tapan saygın kadınlarla kentin ileri gelen erkeklerini kışkırttılar, Pavlus'la Barnaba'ya karşı bir baskı hareketi başlatıp onları bölge sınırlarının dışına attılar.
Adubu sahar adugi athoiba nupasing amadi ikai khumnaba yabi laining chetpi nupisingbu Jihudisingna thoujillammi. Makhoina Paul amadi Barnabas-ki maiyokta irang thok-handuna ot-neihallaga makhoibu makhoigi lamdagi tanthoklammi.
51 Bunun üzerine Pavlus'la Barnaba, onlara bir uyarı olsun diye ayaklarının tozunu silkerek Konya'ya gittiler.
Maram aduna Paul amadi Barnabas-na yaningdaba oina makhonggi khongyagi uphul makhoigi maiyokta kanthoklamlaga Iconium-da chatlammi.
52 Öğrenciler ise sevinç ve Kutsal Ruh'la doluydu.
Aduga Antioch-ta leiba thajabasingdu haraobaga amadi Thawai Asengbagana thallammi.
