2 Tarihler 9
1 Saba Kraliçesi, Süleyman'ın ününü duyunca, onu çetin sorularla sınamak için Yeruşalim'e geldi. Çeşitli baharat, çok miktarda altın ve değerli taşlarla yüklü büyük bir kervan eşliğinde gelen kraliçe, aklından geçen her şeyi Süleyman'la konuştu.
Lorsque la reine de Saba apprit la renommée de Salomon, elle vint à Jérusalem pour mettre Salomon à l'épreuve par des questions difficiles, avec une très grande caravane, comprenant des chameaux qui portaient des épices, de l'or en abondance et des pierres précieuses. Quand elle fut arrivée auprès de Salomon, elle lui parla de tout ce qu'elle avait sur le cœur.
2 Süleyman onun bütün sorularına karşılık verdi. Kralın ona yanıt bulmakta güçlük çektiği hiçbir konu olmadı.
Salomon répondit à toutes ses questions. Il n'y avait rien de caché à Salomon qu'il ne lui ait dit.
3 Süleyman'ın bilgeliğini, yaptırdığı sarayı, sofrasının zenginliğini, görevlilerinin oturup kalkışını, hizmetkârlarının ve sakilerinin özel giysileriyle yaptığı hizmeti, RAB'bin Tapınağı'nda sunduğu yakmalık sunuları gören Saba Kraliçesi hayranlık içinde kaldı.
Lorsque la reine de Saba eut vu la sagesse de Salomon, la maison qu'il avait bâtie,
les mets de sa table, les sièges de ses serviteurs, la présence de ses ministres, leurs vêtements, ses porteurs de coupe et leurs vêtements, et l'escalier par lequel il montait à la maison de Yahvé, il n'y eut plus d'esprit en elle.
5 Krala, “Ülkemdeyken, yaptıklarınla ve bilgeliğinle ilgili duyduklarım doğruymuş” dedi,
Elle dit au roi: « C'est un récit véridique que j'ai entendu dans mon pays sur tes actes et ta sagesse.
6 “Ama gelip kendi gözlerimle görünceye dek anlatılanlara inanmamıştım. Büyük bilgeliğinin yarısı bile bana anlatılmadı. Duyduklarımdan daha üstünsün.
Mais je n'ai pas cru à leurs paroles jusqu'à ce que je sois venue et que mes yeux l'aient vu; et voici que la moitié de la grandeur de ta sagesse ne m'a pas été racontée. Tu dépasses la renommée que j'ai entendue!
7 Ne mutlu adamlarına! Ne mutlu sana hizmet eden görevlilere! Çünkü sürekli bilgeliğine tanık oluyorlar.
Heureux tes hommes, heureux tes serviteurs, qui se tiennent continuellement devant toi et écoutent ta sagesse.
8 Senden hoşnut kalan, adına egemenlik sürmen için seni tahta oturtan Tanrın RAB'be övgüler olsun! Tanrın İsrail'i sevdiği, sonsuza dek korumak istediği için, adaleti ve doğruluğu sağlaman için seni İsrail'e kral yaptı.”
Béni soit Yahvé ton Dieu, qui s'est réjoui de toi et t'a mis sur son trône pour que tu sois roi pour Yahvé ton Dieu, car ton Dieu a aimé Israël, pour l'affermir à jamais. C'est pourquoi il t'a établi roi sur eux, pour que tu fasses le droit et la justice. »
9 Saba Kraliçesi krala 120 talant altın, çok büyük miktarda baharat ve değerli taşlar armağan etti. Krala armağan ettiği baharatın benzeri yoktu.
Elle donna au roi cent vingt talents d'or, des épices en grande abondance et des pierres précieuses. Il n'y a jamais eu auparavant d'épices aussi abondantes que celles que la reine de Saba a données au roi Salomon.
10 Bu arada Hiram'ın adamlarıyla Süleyman'ın adamları Ofir'den altın, algum kerestesiyle değerli taşlar getirdiler.
Les serviteurs de Huram et les serviteurs de Salomon, qui avaient apporté de l'or d'Ophir, apportèrent aussi des algues et des pierres précieuses.
11 Kral, RAB'bin Tapınağı'yla sarayın basamaklarını, çalgıcıların lirleriyle çenklerini bu algum kerestesinden yaptırdı. Yahuda bölgesinde daha önce böylesi görülmemişti.
Le roi utilisa le bois de l'alguier pour faire des terrasses pour la maison de Yahvé et pour la maison du roi, ainsi que des harpes et des instruments à cordes pour les chanteurs. On n'en avait jamais vu de semblables dans le pays de Juda.
12 Kral Süleyman Saba Kraliçesi'nin her isteğini, her dileğini yerine getirdi. Kraliçenin kendisine getirdiklerinden daha fazlasını ona verdi. Bundan sonra kraliçe adamlarıyla birlikte oradan ayrılıp kendi ülkesine döndü.
Le roi Salomon donna à la reine de Saba tout ce qu'elle désirait, tout ce qu'elle demandait, plus que ce qu'elle avait apporté au roi. Elle se retourna et s'en alla dans son pays, elle et ses serviteurs.
13 Süleyman'a bir yılda gelen altının miktarı 666 talantı buluyordu.
Or, le poids de l'or qui arriva à Salomon en une année fut de six cent soixante-six talents d'or,
14 Tüccarların ve alım satımla uğraşanların getirdiği altın bunun dışındaydı. Arabistan'ın bütün krallarıyla İsrail valileri de Süleyman'a altın, gümüş getiriyorlardı.
sans compter ce qu'apportèrent les négociants et les marchands. Tous les rois d'Arabie et les gouverneurs du pays apportèrent de l'or et de l'argent à Salomon.
15 Kral Süleyman dövme altından her biri altı yüz şekel ağırlığında iki yüz büyük kalkan yaptırdı.
Le roi Salomon fit deux cents grands boucliers d'or battu. Six cents sicles d'or battu allaient à un grand bouclier.
16 Ayrıca her biri üç yüz şekel ağırlığında dövme altından üç yüz küçük kalkan yaptırdı. Kral bu kalkanları Lübnan Ormanı adındaki saraya koydu.
Il fit trois cents boucliers d'or battu. On mettait trois cents sicles d'or dans un bouclier. Le roi les plaça dans la maison de la forêt du Liban.
17 Kral fildişinden büyük bir taht yaptırıp saf altınla kaplattı.
Le roi fit un grand trône d'ivoire, et le recouvrit d'or pur.
18 Tahtın altı basamağı, bir de altın ayak taburesi vardı. Bunlar tahta bağlıydı. Oturulan yerin iki yanında kollar, her kolun yanında birer aslan heykeli bulunuyordu.
Il y avait six marches jusqu'au trône, avec un marchepied d'or, qui était fixé au trône, et des accoudoirs de chaque côté de la place du siège, et deux lions debout à côté des accoudoirs.
19 Altı basamağın iki yanında on iki aslan heykeli vardı. Hiçbir krallıkta böylesi yapılmamıştı.
Douze lions se tenaient là, d'un côté et de l'autre, sur les six marches. Il n'y avait rien de semblable dans aucun autre royaume.
20 Kral Süleyman'ın kadehleriyle Lübnan Ormanı adındaki sarayın bütün eşyaları saf altından yapılmış, hiç gümüş kullanılmamıştı. Çünkü Süleyman'ın döneminde gümüşün değeri yoktu.
Tous les vases à boire du roi Salomon étaient en or, et tous les vases de la maison de la forêt du Liban étaient en or pur. L'argent n'était pas considéré comme précieux au temps de Salomon.
21 Kralın gemileri Hiram'ın adamlarının yönetiminde Tarşiş'e giderdi. Bu gemiler üç yılda bir altın, gümüş, fildişi ve türlü maymunlarla yüklü olarak dönerlerdi.
Car le roi avait des navires qui allaient à Tarsis avec les serviteurs de Huram. Une fois tous les trois ans, les navires de Tarsis venaient apporter de l'or, de l'argent, de l'ivoire, des singes et des paons.
22 Kral Süleyman dünyanın bütün krallarından daha zengin, daha bilgeydi.
Le roi Salomon surpassa ainsi tous les rois de la terre en richesse et en sagesse.
23 Tanrı'nın Süleyman'a verdiği bilgeliği dinlemek için dünyanın bütün kralları onu görmek isterlerdi.
Tous les rois de la terre recherchaient la présence de Salomon pour entendre sa sagesse, que Dieu avait mise dans son cœur.
24 Onu görmeye gelenler her yıl armağan olarak altın ve gümüş eşya, giysi, silah, baharat, at, katır getirirlerdi.
Ils apportaient chacun un tribut: des vases d'argent, des vases d'or, des vêtements, des armures, des épices, des chevaux et des mules, chaque année.
25 Süleyman'ın atlarla savaş arabaları için dört bin ahırı, on iki bin atlısı vardı. Bunların bir kısmını savaş arabaları için ayrılan kentlere, bir kısmını da kendi yanına, Yeruşalim'e yerleştirdi.
Salomon avait quatre mille stalles pour les chevaux et les chars, et douze mille cavaliers qu'il postait dans les villes de chars et auprès du roi à Jérusalem.
26 Fırat Irmağı'ndan Filist bölgesine, oradan da Mısır sınırına dek uzanan bölgedeki bütün krallara egemendi.
Il dominait sur tous les rois, depuis le fleuve jusqu'au pays des Philistins et jusqu'à la frontière de l'Égypte.
27 Onun krallığı döneminde Yeruşalim'de gümüş taş değerine düştü. Sedir ağaçları Şefela'daki yabanıl incir ağaçları kadar bollaştı.
Le roi rendit l'argent aussi commun à Jérusalem que les pierres, et il fit en sorte que les cèdres soient aussi abondants que les sycomores qui sont dans la plaine.
28 Süleyman'ın atları Mısır'dan ve bütün öbür ülkelerden getirilirdi.
On fit venir pour Salomon des chevaux d'Égypte et de tous les pays.
29 Süleyman'ın yaptığı öbür işler, başından sonuna dek, Peygamber Natan'ın tarihinde, Şilolu Ahiya'nın peygamberlik yazılarında ve Bilici İddo'nun Nevat oğlu Yarovam'a ilişkin görümlerinde yazılıdır.
Le reste des actes de Salomon, les premiers et les derniers, ne sont-ils pas écrits dans l'histoire de Nathan le prophète, dans la prophétie d'Achija le Silonite, et dans les visions d'Iddo le voyant sur Jéroboam, fils de Nebat?
30 Süleyman kırk yıl süreyle bütün İsrail'i Yeruşalim'den yönetti.
Salomon régna à Jérusalem sur tout Israël pendant quarante ans.
31 Süleyman ölüp atalarına kavuşunca babası Davut'un Kenti'nde gömüldü. Yerine oğlu Rehavam kral oldu.
Salomon se coucha avec ses pères, et il fut enterré dans la ville de David, son père; et Roboam, son fils, régna à sa place.
