2 Tarihler 34
1 Yoşiya sekiz yaşında kral oldu ve Yeruşalim'de otuz bir yıl krallık yaptı.
约西亚登基的时候年八岁，在耶路撒冷作王三十一年。
2 RAB'bin gözünde doğru olanı yaptı. Sağa sola sapmadan atası Davut'un yollarını izledi.
他行耶和华眼中看为正的事，效法他祖大卫所行的，不偏左右。
3 Yoşiya krallığının sekizinci yılında, daha gençken, atası Davut'un Tanrısı'na yönelmeye başladı. Krallığının on ikinci yılında da Yahuda ve Yeruşalim'i puta tapılan yerlerden, Aşera putlarından, oyma ve dökme putlardan arındırmaya başladı.
他作王第八年，尚且年幼，就寻求他祖大卫的 神。到了十二年才洁净犹大和耶路撒冷，除掉邱坛、木偶、雕刻的像，和铸造的像。
4 Yoşiya'nın gözetiminde Baallar'ın sunaklarını yıktırıp üzerlerindeki buhur sunaklarını parçalattı. Aşera putlarını, oyma ve dökme putları da parçalayıp ezdikten sonra tozlarını onlara kurban sunanların mezarlarına serpti.
众人在他面前拆毁巴力的坛，砍断坛上高高的日像，又把木偶和雕刻的像，并铸造的像打碎成灰，撒在祭偶像人的坟上，
5 Kâhinlerin kemiklerini kendi sunaklarının üstünde yaktı. Böylece Yahuda ve Yeruşalim'i arındırdı.
将他们祭司的骸骨烧在坛上，洁净了犹大和耶路撒冷；
6 Naftali'ye dek Manaşşe, Efrayim ve Şimon oymaklarının kentleriyle çevredeki yıkıntılarda bulunan
又在玛拿西、以法莲、西缅、拿弗他利各城，和四围破坏之处，都这样行；
7 sunakları, Aşera putlarını yıktı; toz haline gelinceye dek putları ezdi. İsrail ülkesinin her yanındaki buhur sunaklarını paramparça etti. Sonra Yeruşalim'e döndü.
又拆毁祭坛，把木偶和雕刻的像打碎成灰，砍断以色列遍地所有的日像，就回耶路撒冷去了。
8 Yoşiya ülkeyi ve tapınağı arındırdıktan sonra, krallığının on sekizinci yılında Asalya oğlu Şafan'ı, kent yöneticisi Maaseya'yı ve Yoahaz oğlu devlet tarihçisi Yoah'ı Tanrısı RAB'bin Tapınağı'nı onarmaya gönderdi.
约西亚王十八年，净地净殿之后，就差遣亚萨利雅的儿子沙番、邑宰玛西雅、约哈斯的儿子史官约亚去修理耶和华—他 神的殿。
9 Bunlar Tanrı'nın Tapınağı'na getirilen paraları götürüp Başkâhin Hilkiya'ya verdiler. Kapı nöbetçileri olan Levililer bu parayı Manaşşe ve Efrayim halkından, İsrail'in geri kalanından, bütün Yahudalılar'la Benyaminliler'den, Yeruşalim'de yaşayanlardan toplamışlardı.
他们就去见大祭司希勒家，将奉到 神殿的银子交给他；这银子是看守殿门的利未人从玛拿西、以法莲，和一切以色列剩下的人，以及犹大、便雅悯众人，并耶路撒冷的居民收来的。
10 Paraları RAB'bin Tapınağı'ndaki işlerin başında bulunan denetçilere verdiler. Onlar da tapınağı yenileme ve onarma işinde çalışan işçilere ödediler.
又将这银子交给耶和华殿里督工的，转交修理耶和华殿的工匠，
11 Yontma taş, Yahuda krallarının yıkılmaya terk ettiği yapıların kiriş ve bağlantı yerlerinin onarımı için kereste almaları için marangozlara, yapıcılara ödeme yapıldı.
就是交给木匠、石匠，买凿成的石头和架木与栋梁，修犹大王所毁坏的殿。
12 Çalışanlar işi özenle yaptılar. Başlarında yönetici olarak Levililer'den şu denetçiler vardı: Merari boyundan Yahat'la Ovadya, Kehat boyundan Zekeriya'yla Meşullam. Çalgı çalmakta usta olan Levililer yük taşıyan işçilerin sorumluluğunu aldılar ve her işi yapan işçileri denetlediler. Levililer'den bazıları da yazman, görevli, kapı nöbetçisi olarak çalıştılar.
这些人办事诚实，督工的是利未人米拉利的子孙雅哈、俄巴底；督催的是哥辖的子孙撒迦利亚、米书兰；还有善于作乐的利未人。
他们又监管扛抬的人，督催一切做工的。利未人中也有作书记、作司事、作守门的。
14 RAB'bin Tapınağı'na getirilen parayı çıkarırlarken, Kâhin Hilkiya Musa aracılığıyla verilmiş olan RAB'bin Yasa Kitabı'nı buldu.
他们将奉到耶和华殿的银子运出来的时候，祭司希勒家偶然得了摩西所传耶和华的律法书。
15 Yazman Şafan'a, “RAB'bin Tapınağı'nda Yasa Kitabı'nı buldum” diyerek kitabı ona verdi.
希勒家对书记沙番说：“我在耶和华殿里得了律法书。”遂将书递给沙番。
16 Şafan kitabı krala götürerek, “Görevlilerin kendilerine verilen her işi yapıyorlar” diye haber verdi,
沙番把书拿到王那里，回复王说：“凡交给仆人们办的都办理了。
17 “RAB'bin Tapınağı'ndaki paraları alıp denetçilerle işçilere verdiler.”
耶和华殿里的银子倒出来，交给督工的和匠人的手里了。”
18 Ardından, “Kâhin Hilkiya bana bir kitap verdi” diyerek kitabı krala okudu.
书记沙番又对王说：“祭司希勒家递给我一卷书。”沙番就在王面前读那书。
19 Kral Kutsal Yasa'daki sözleri duyunca giysilerini yırttı.
王听见律法上的话，就撕裂衣服，
20 Hilkiya'ya, Şafan oğlu Ahikam'a, Mika oğlu Avdon'a, Yazman Şafan'a ve kendi özel görevlisi Asaya'ya şöyle buyurdu:
吩咐希勒家与沙番的儿子亚希甘、米迦的儿子亚比顿、书记沙番，和王的臣仆亚撒雅说：
21 “Gidin, bulunan bu kitabın sözleri hakkında benim için de, İsrail ve Yahuda halkının geri kalanı için de RAB'be danışın. RAB'bin bize karşı alevlenen öfkesi büyüktür. Çünkü atalarımız RAB'bin sözüne kulak asmadılar, bu kitapta yazılanlara uymadılar.”
“你们去为我、为以色列和犹大剩下的人，以这书上的话求问耶和华；因我们列祖没有遵守耶和华的言语，没有照这书上所记的去行，耶和华的烈怒就倒在我们身上。”
22 Hilkiya ile kralın gönderdiği adamlar varıp tapınaktaki giysilerin nöbetçisi Hasra oğlu Tokhat oğlu Şallum'un karısı Peygamber Hulda'ya danıştılar. Hulda Yeruşalim'de, İkinci Mahalle'de oturuyordu.
于是，希勒家和王所派的众人都去见女先知户勒大。户勒大是掌管礼服沙龙的妻，沙龙是哈斯拉的孙子、特瓦的儿子。户勒大住在耶路撒冷第二区；他们请问于她。
23 Hulda onlara şöyle dedi: “İsrail'in Tanrısı RAB, ‘Sizi bana gönderen adama şunları söyleyin’ diyor:
她对他们说：“耶和华—以色列的 神如此说：‘你们可以回复那差遣你们来见我的人说，
24 ‘Yahuda Kralı'nın önünde okunan kitapta yazılı bütün lanetleri, felaketi buraya da, burada yaşayan halkın başına da getireceğim.
耶和华如此说：我必照着在犹大王面前所读那书上的一切咒诅，降祸与这地和其上的居民；
25 Beni terk ettikleri, elleriyle yaptıkları başka ilahlara buhur yakıp beni kızdırdıkları için buraya karşı öfkem alevlenecek ve sönmeyecek.’
因为他们离弃我，向别神烧香，用他们手所做的惹我发怒，所以我的忿怒如火倒在这地上，总不息灭。’
26 “RAB'be danışmak için sizi gönderen Yahuda Kralı'na şöyle deyin: ‘İsrail'in Tanrısı RAB duyduğun sözlere ilişkin diyor ki:
然而差遣你们来求问耶和华的犹大王，你们要这样回复他说：‘耶和华—以色列的 神如此说：至于你所听见的话，
27 Madem burası ve burada yaşayanlarla ilgili sözlerimi duyunca yüreğin yumuşadı, kendini alçalttın, evet, önümde kendini alçalttın, giysilerini yırtıp huzurumda ağladın, ben de yalvarışını işittim. Böyle diyor RAB.
就是听见我指着这地和其上居民所说的话，你便心里敬服，在我面前自卑，撕裂衣服，向我哭泣，因此我应允了你。这是我—耶和华说的。
28 Seni atalarına kavuşturacağım, esenlik içinde mezarına gömüleceksin. Buraya ve burada yaşayanlara getireceğim büyük felaketi görmeyeceksin.’” Hilkiya ile yanındakiler bu sözleri krala ilettiler.
我必使你平平安安地归到坟墓，到你列祖那里，我要降与这地和其上居民的一切灾祸，你也不至亲眼看见。’”他们就回复王去了。
29 Kral Yoşiya haber gönderip Yahuda ve Yeruşalim'in bütün ileri gelenlerini topladı.
王差遣人招聚犹大和耶路撒冷的众长老来。
30 Sonra Yahudalılar, Yeruşalim'de yaşayanlar, kâhinler, Levililer, büyük küçük herkesle birlikte RAB'bin Tapınağı'na çıktı. RAB'bin Tapınağı'nda bulunmuş olan Antlaşma Kitabı'nı baştan sona kadar herkesin duyacağı biçimde okudu.
王和犹大众人，与耶路撒冷的居民，并祭司利未人，以及所有的百姓，无论大小，都一同上到耶和华的殿；王就把殿里所得的约书念给他们听。
31 Özel yerinde durarak RAB'bin yolunu izleyeceğine, buyruklarını, öğütlerini, kurallarını candan ve yürekten uygulayacağına, bu kitapta yazılı antlaşmanın koşullarını yerine getireceğine ilişkin RAB'bin huzurunda antlaşma yaptı.
王站在他的地位上，在耶和华面前立约，要尽心尽性地顺从耶和华，遵守他的诫命、法度、律例，成就这书上所记的约言；
32 Sonra oradaki Yeruşalim ve Benyamin halkına bu antlaşmaya bağlı kalacaklarına ilişkin ant içirtti. Yeruşalim'de yaşayanlar Tanrı'nın, atalarının Tanrısı'nın antlaşmasına bağlı kaldılar.
又使住耶路撒冷和便雅悯的人都服从这约。于是耶路撒冷的居民都遵行他们列祖之 神的约。
33 Yoşiya İsrail topraklarından bütün iğrenç putları kaldırttı. İsrail'de kalan halkın Tanrıları RAB'be kulluk etmelerini sağladı. Kral yaşadığı sürece halk atalarının Tanrısı RAB'bin ardınca yürümekten vazgeçmedi.
约西亚从以色列各处将一切可憎之物尽都除掉，使以色列境内的人都事奉耶和华—他们的 神。约西亚在世的日子，就跟从耶和华—他们列祖的 神，总不离开。
