< Mātiu 5 >
1 Pea ʻi heʻene mamata ki he kakai tokolahi, naʻe ʻalu hake ia ki he moʻunga: pea kuo nofo hifo ia, pea haʻu ʻene kau ākonga kiate ia:
Bhir bisi dangor hoija pora, Jisu to ekta tilla uporte uthijaise. Tai ta te boha pichete, tai laga chela khan bhi Tai usorte ahise.
2 Pea lea ia, ʻo ne akonaki kiate kinautolu, ʻo pehē,
Aru Jisu pora Tai laga chela khan ke eneka koi kene sikhaise,
3 “ʻOku monūʻia ʻae angavaivai: he ʻoku ʻonautolu ʻae puleʻanga ʻoe langi.
“Atma te dukhia thaka khan dhonyo ase, Kilekoile sorgo laga rajyo taikhan nimite ase.
4 “ʻOku monūʻia ʻakinautolu ʻoku tangi: he te nau maʻu ʻae fiemālie.
Dukh koi kene thaka khan, taikhan dhonyo ase, Kilekoile taikhan laga mon aram kori dibo.
5 “ʻOku monūʻia ʻae angamalū: he te nau maʻu ʻae fonua.
Nomro hoi kene thaka khan dhonyo ase, Taikhan prithibi laga adhikari hobo.
6 “ʻOku monūʻia ʻakinautolu ʻoku fiekaia mo fieinua ki he māʻoniʻoni: he te nau fonu ai.
Dharmikta nimite bhuk aru pyaas thaka khan dhonyo ase, Taikhan ke bhorta kori dibo.
7 “ʻOku monūʻia ʻae manavaʻofa: he te nau maʻu ʻae ʻofa.
Dayalu thaka manu khan dhonyo ase, Taikhan daya pabo.
8 “ʻOku monūʻia ʻae loto maʻa: he te nau mamata ki he ʻOtua.
Mon sapha thaka khan dhonyo ase, Taikhan Isor ke dikhibo.
9 “ʻOku monūʻia ʻae faʻa fakalelei: ʻe ui ai ʻakinautolu ko e fānau ʻae ʻOtua.
Shanti nimite kaam kora khan dhonyo ase, Taikhan ke Isor laga bacha khan koi kene matibo.
10 “ʻOku monūʻia ʻakinautolu kuo fakatangaʻi koeʻuhi ko e māʻoniʻoni: he ʻoku ʻonautolu ʻae puleʻanga ʻoe langi.
Dharmikta nimite dukh pai thaka khan dhonyo, Sorgo laga desh to taikhan nimite ase.
11 “ʻOku monūʻia ʻakimoutolu, ʻoka manukia, mo fakatangaʻi, mo lohiekina ʻakimoutolu ʻi he meʻa kovi kotoa pē, koeʻuhi ko au.
Tumikhan dhonyo ase jitia Ami laga naam nimite manu khan pora tumikhan ke gali dibo, dukh digdar dibo aru misa misi bodnam dibo.
12 Mou fiemālie ʻo fiefia lahi ʻaupito: he ʻoku lahi hoʻomou totongi ʻi he langi: he naʻe pehē ʻenau fakatangaʻi ʻae kau palōfita naʻe muʻa ʻiate kimoutolu.
Monte bisi khushi hobi kele koile sorgote tumikhan nimite bisi dangor inam rakhi kene ase. Jun bhabobadi khan tumi laga age te ahisele, taikhan ke bhi eneka dukh digdar dise.
13 “Ko e māsima ʻo māmani ʻakimoutolu: pea kapau kuo mole ʻi he māsima hono kona, ʻe toe fakakonaʻi fēfeeʻi ia? Ngata ai, ʻoku ʻikai ʻaonga ia, ka ke lī ki tuaʻā, pea ke molomoloki ia ʻe he kakai.
Tumikhan etu prithibi laga nimok nisena ase. Kintu nimok laga swadh haraise koile, kineka tai laga swadh to arubi anibo? Etu to eku kaam laga nohoi jai, kintu etu ke phelai dibo aru manu khan pora chipai dibo.
14 “Ko e maama ʻo māmani ʻakimoutolu. Ko e kolo ʻoku tuʻu ʻi ha moʻunga, ʻoku ʻikai faʻa fakapuli ia.
Tumikhan etu prithibi laga puhor ase. Ekta sheher ke pahar uporte bonaile lukabo napare.
15 Pea ʻoku ʻikai tutu ha maama, mo tuku ia ʻi he lalo puha fua, ka ki he tuʻunga maama; pea ʻoku ulo ia kiate kinautolu kotoa pē ʻoku ʻi he fale.
Nohoile bhi manu khan tai laga saaki julai kene kiba ekta dabba pora bondh kori kene narakhe, kintu etu saaki ke khamba te rakhikena pura ghor ke ujala kori bole diye.
16 Tuku ke ulo pehē hoʻomou maama ʻi he ʻao ʻoe kakai, koeʻuhi ke nau mamata ki hoʻomou ngaahi ngāue lelei, pea fakamālōʻia ʻa hoʻomou Tamai ʻaia ʻoku ʻi he langi.
Tumi laga pohor ke eneka ujala kori dibi manu khan age te, titia taikhan tumi laga bhal kaam khan sob dikhi jabo aru tumi laga Baba Isor jun sorgote ase, Taike mohima dibo.
17 “ʻOua naʻa mou mahalo kuo u haʻu ke fakataʻeʻaongaʻi ʻae fono, pe ko e kau palōfita: naʻe ʻikai te u haʻu ke fakataʻeʻaongaʻi, ka ke fakamoʻoni.
Moi Isor laga niyom aru bhabobadi khan ke khotom kori dibo nimite ahise eneka nabhabi bi. Moi khotom kori dibole aha nohoi, kintu eitu khan sob pura kori dibo nimite ahise.
18 He ʻoku ou tala moʻoni kiate kimoutolu, ʻE tomuʻa mole ʻae langi mo e fonua ka ʻe ʻikai mole ha kihiʻi konga siʻi mei he fono, ka ʻe fakamoʻoni kotoa pē.
Kilekoile moi hosa pora tumikhan ke koi ase jitia tak prithibi aru akas khan khotom nohoi, ekta dagi nohoile ekta chutu kotha bhi naharabo, jitia tak etu kotha khan sob pura nohoi.
19 Ko ia te ne liʻaki ha [fekau ]siʻi ʻi he ngaahi fekau ni, pea akonaki pehē ki he kakai, ʻe ui ia ko e siʻi hifo ʻi he puleʻanga ʻoe langi: ka ko ia te ne fai ia, mo akonaki ʻaki ia, ʻe ui ia ko e lahi ʻi he puleʻanga ʻoe langi.
Etu nimite, kun pora etu niyom aru hukum khan bhangabo aru dusra khan ke bhi eneka kori bole sikhabo, taikhan laga naam bhi sorgo laga rajyo pora hatai dibo. Kintu kun pora etu hukum aru niyom sob rakhe, taike sorgo laga rajyote mohan matibo.
20 He ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, Kapau ʻe ʻikai lahi hake hoʻomou māʻoniʻoni ʻi he [māʻoniʻoni ]ʻoe kau tangata tohi mo e Fālesi, ʻe ʻikai ʻaupito te mou hū ki he puleʻanga ʻoe langi.
Etu nimite Moi tumikhan ke koi ase, tumikhan laga dharmikta to niyom likha khan aru pharisee khan pora bhi bhal hobo lage, eneka nohoile tumikhan sorgo laga rajyote ahibo na paribo.
21 “Kuo mou fanongo naʻe pehē kiate kinautolu ʻi muʻa, ‘ʻOua naʻa ke fakapō; pea ko ia ʻe fakapō ʻe tuʻutāmaki ia ki he fakamaau.’
Tumikhan hunise utu purana somoite eneka koi dise, ‘Morai diya kaam na koribi,’ aru, ‘Jun pora manu ke morai taikhan Isor laga bisar te ahibo.’
22 Ka ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, Ko ia ʻe ʻita noa pē ki hono kāinga, ʻe tuʻutāmaki ia ki he fakamaau: pea ko ia te ne ui hono kāinga, ‘Ko e vale,’ ʻe tuʻutāmaki ia ki he fakamaau lahi: ka ko ia te ne lea pehē, ‘Ko e faha koe,’ ʻe tuʻutāmaki ia ki he afi ʻo heli. (Geenna )
Kintu Moi tumikhan ke koi ase, sob manu jun khan tai nijor bhai ke gusa kore, tai logot Isor laga bisar ahibo, aru nijor bhai ke eneka kowa khan to sabha age te bisi digdar hobo, ‘Tumi kaam nathaka manu!’ Aru tai norok laga jui te juli bo jodi ekjon pora tai bhai ke eneka koi, ‘Tumi murkho manu!’ (Geenna )
23 Ko ia kapau ʻoku ke ʻomi hoʻo meʻa foaki ki he ʻesi feilaulau, pea ke toki manatuʻi ai ʻoku koviʻia ho kāinga kiate koe;
Etu karone, jitia tumi Isor laga age te daan dibole ane, aru bhai ke kiba biya korise koi kene monte ahise koile,
24 Tuku hoʻo meʻa foaki ʻi he ʻao ʻoe ʻesi feilaulau, pea ke ʻalu koe; ʻo tomuʻa fakalelei ki ho kāinga, pea ke toki haʻu, ʻo ʻoatu hoʻo meʻa foaki.
tumi laga dhun khan bedi usorte chari dibi. Aru poila jai kene tumi laga bhai logote mon milai lobi, etu pichete ahikena Isor ke daan dibi.
25 “Fakalelei vave mo ho fili, lolotonga hoʻomo kei ʻi he hala mo ia, telia naʻa tukuange koe ʻe ho fili ki he fakamaau, pea tuku koe ʻe he fakamaau ki he pule, pea ʻe tuku koe ki he fale fakapōpula.
Kunba tumike bisar ghor te loijabo koi ase koile, naja-a age te tai logote kotha milai lobi, kele koile ekbar bisar ghor te jaise koile tai pora tumike ukil laga hathte di dibo, aru ukil pora tumike sipahi khan logote di dibo aru sipahi khan pora tumike bondhi ghor te rakhidibo.
26 Ko ʻeku tala moʻoni kiate koe, ʻE ʻikai ʻaupito te ke hao mei ai, kaeʻoua ke ke ʻoatu ʻae totongi kotoa pē.
Hosa pora Ami tumikhan ke koidi ase, tumi bondhi ghor pora bahar naulabo jitia tak tumi laga dhar sob tirai nadibo.
27 “Kuo mou fanongo naʻe pehē kiate kinautolu ʻi muʻa, ‘ʻOua naʻa ke tono fefine:’
Tumikhan eneka kowa hunise, ‘Bebichari na koribi.’
28 Ka ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, Ko ia ʻoku fakasio ki ha fefine ke holi ki ai, ʻoku tonoʻi ia ʻe ia ʻi hono loto.
Kintu Moi tumikhan ke koidi ase, jun manu ekjon mahila ke biya kaam kori bole bhabi loi, tai mon bhitor te bebichar kori loise.
29 Pea kapau ʻoku fakahalaʻi koe ʻe ho mata toʻomataʻu, kapeʻi ia, ʻo liʻaki ia ʻiate koe: he ʻoku ʻaonga kiate koe ke ʻauha ho konga ʻe taha, kaeʻoua naʻa lī ho sino kotoa ki heli. (Geenna )
Jitia ekta suku pora tumike biya kaam koribo di ase, utu suku ke ulaikene dhur te phelai dibi. Kilekoile gaw te ekta biya saman nimite pura gaw norokte ja pora to, ekta suku nathaki kene jinda thaka he bhal hobo. (Geenna )
30 Pea kapau ʻe fakahalaʻi koe ʻe ho nima toʻomataʻu, tutuʻu ia, ʻo liʻaki ia ʻiate koe; he ʻoku ʻaonga kiate koe ke ʻauha ho konga ʻe taha, kaeʻoua naʻa lī ho sino kotoa ki heli. (Geenna )
Tumi laga ekta hath pora paap kaam kori ase koile, etu ke kati kene phelai dibi. Kilekoile pura gaw norokte ja pora, ekta hath nathaki kene jinda thakile he bhal ase. (Geenna )
31 “Naʻe tala, ʻo pehē, ‘Ko ia ʻoku tukuange hono uaifi, ke ne ʻoange kiate ia ʻae tohi māvae:’
Eneka bhi koi kene ase, ‘Jun mota tai laga maiki ke chari bole mon ase, tai pora chari diya laga chithi likhi kene tai laga maiki ke dibole lage.’
32 Ka ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, Ko ia ʻe tukuange hono uaifi, ka ʻi heʻene tono tangata, ʻoku ne fakatonotangataʻi ia: pea ko ia ʻe mali mo ia kuo fakamāvae, ko e tono fefine ia.
Kintu Moi tumikhan ke etu koidi ase, jun mota dusra maiki logote bebichar kori bole tai laga maiki ke chari diye, taike bebichari maiki bonai di ase. Aru jun manu pora etu chari diye maiki ke shadi koribo, tai bhi bebichar kori loise.
33 “Kuo mou fanongo foki, naʻe pehē ʻiate kinautolu ʻi muʻa, ‘ʻOua naʻa ke fuakava loi, ka ke fai kia Sihova hoʻo fuakava:’
Aru, tumikhan poila jamana te huni kene thakibo, ‘Misa kotha nimite kosom nakhabi, kintu ji kosom Probhu logote korise etu purah koribi.’
34 Ka ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, ʻoua te mou fuakava: pe ki he langi; he ko e ʻafioʻanga ia ʻoe ʻOtua:
Kintu Moi tumikhan ke koi ase, tumi laga kosom nimite, sorgote thaka laga naam nalobi, kele koile etu Isor laga singhason ase;
35 pe ki he fonua; he ko hono tuʻungavaʻe: pe ki Selūsalema; he ko e kolo ia ʻoe Tuʻi lahi.
prithibi laga naam nalobi, kele koile etu Isor laga theng rakha jaga ase; Jerusalem laga naam nalobi, kele koile etu mohan Raja laga desh ase.
36 Pea ʻoua naʻa ke fuakava ki ho ʻulu, he ʻoku ʻikai te ke faʻa ngaohi ha tuʻoni louʻulu ke hinehina pe ʻuliʻuli.
Aru nijor laga naam loi kene kosom nakhabi, kele koile tumi nijor laga chuli ke boga nohoile kala kori bole hokti nai.
37 Ka ʻi hoʻomou alea, ke ‘ʻIo’ pe hoʻomou ‘ʻIo;’ mo ‘ʻIkai’ pe hoʻomou ‘ʻIkai:’ he ko ia ʻoku fakalahi ʻaki ʻa eni, ʻoku tupu ʻi he kovi.
Kintu tumi laga kotha ‘Hoi to, hoi' kobi, aru ‘Nohoi to Nohoi’ kobi. Kintu etu pora aru bisi kotha kora khan to sob biya khan pora ase.
38 “Kuo mou fanongo naʻe lea pehē, ‘[Ke totongi ]ʻaki ʻae mata ʻae mata, mo e nifo ʻae nifo:’
Tumikhan hunise eneka koi kene ase, ‘Suku laga bodli suku, aru daat laga bodli daat.’
39 Ka ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, Ke ʻoua naʻa mou talia ha taha angakovi: ka ko ia te ne sipiʻi ho [kouʻahe ]toʻomataʻu, fulihi atu foki kiate ia ho kouʻahe ʻe taha.
Kintu Moi koi ase, tumike kunba golti kora manu ke badla lobole na koribi. Hoilebi, jun manu tumike mukh laga ekta phale thapor mare, tumi laga dusra phale bhi mari bole dibi.
40 Pea kapau ʻe loto ha taha ke fakamaau koe, ka ne maʻu ai ho kofutuʻa, tuku ke ne maʻu mo ho pulupulu foki.
Kunba manu bisar ghor te jabole itcha hoi aru tumi laga kapra pindhi loi, taike apuni laga chador bhi di dibi.
41 Pea ko ia ʻe fakafiuʻi koe ke mo ō mo ia ʻi he maile ʻe taha, ʻalu mo ia [ʻi he maile ]ʻe ua.
Kunba manu khan pora tumike ek kilometer jabole koile, tumi tai logote dui kilometer jabi.
42 Foaki kiate ia ʻoku kole kiate koe, pea ʻoua naʻa fulituʻa kiate ia ʻoku fie nō meiate koe.
Jun manu tumike kiba mangile taike di dibi, aru jun manu tumike kiba dhar lobole mange, taike mana na koribi.
43 “Kuo mou fanongo naʻe lea pehē, ‘Ke ke ʻofa ki ho kaungāʻapi, kae fehiʻa ki ho fili.’
Tumikhan hunise eneka koi kene, ‘Tumi laga ghor usorte thaka manu ke morom koribi aru tumi laga dushman ke ghin koribi.’
44 Ka ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, ʻOfa ki homou ngaahi fili, tāpuakiʻi ʻakinautolu ʻoku kapeʻi ʻakimoutolu, fai lelei kiate kinautolu ʻoku fehiʻa kiate kimoutolu, pea hūfia ʻakinautolu ʻoku fai kovi mo fakatanga kiate kimoutolu;
Kintu Moi tumikhan ke koi ase, tumi laga dushman ke morom koribi, aru jun khan tumike dukh-digdar di ase, taikhan nimite prathana koribi,
45 koeʻuhi ke mou taau mo e fānau ʻa hoʻomou Tamai ʻaia ʻoku ʻi he langi: he ʻoku ne pule ke hopo ʻene laʻā ki he angakovi mo e angalelei, pea ʻoku ne tuku ʻae ʻuha ki he angatonu mo e taʻeangatonu.
eneka korile tumikhan sorgote thaka Baba laga bacha khan hobo. Kilekoile Tai laga suryo to biya manu aru bhal manu ke bhi diye, aru borkhon pani to biya manu aru bhal khan ke bhi diye.
46 He kapau ʻoku mou ʻofa kiate kinautolu ʻoku ʻofa kiate kimoutolu, ko e hā ʻae totongi te mou maʻu? He ʻikai ʻoku fai pehē ʻae kau tānaki tukuhau?
Jitia tumikhan khali morom kora khan ke morom kore, etu to ki labh pabo? Kilekoile poisa utha manu khan bhi eneka kore nohoi?
47 Pea kapau ʻoku mou feʻofoʻofani mo homou kāinga pe, ʻoku lelei lahi hake ia? He ʻikai ʻoku pehē ʻae kau tānaki tukuhau?
Tumikhan khali tumi laga bhai khan he mane koile, etu kori kene tumi ki dangor kaam korise? Isor ke najana khan bhi dusra khan ke eneka kore nohoi?
48 Ko ia ke haohaoa ʻakimoutolu he ʻoku haohaoa ʻa hoʻomou Tamai ʻoku ʻi he langi.
Etu nimite, tumikhan ekdom thik hobo lage, jineka tumikhan laga sorgo Baba Isor thik ase.