ʻEkisotosi 34

1 Pea naʻe folofola ʻa Sihova kia Mōsese, “Ke ke tā maʻau ʻae maka lafalafa ʻe ua ʻo hangē ko e ʻuluaki maka: pea te u tohi ki he ongo maka ni, ʻae ngaahi lea naʻe ʻi he ʻuluaki maka, ʻaia naʻa ke maumauʻi.

خداوند به موسی فرمود: «دو لوح سنگی مثل لوحهای اول که شکستی تهیه کن تا دوباره ده فرمان را روی آنها بنویسم.

2 Pea ke teu ki he ʻapongipongi, pea ke ʻalu hake ʻapongipongi ki he moʻunga ko Sainai, pea ke fakahā koe kiate au ʻi he tumutumu ʻoe moʻunga.

فردا صبح حاضر شو و از کوه سینا بالا بیا و بر قلهٔ کوه در حضور من بایست.

3 Pea ʻe ʻikai ʻalu hake mo koe ha tangata ʻe tokotaha, pea ʻoua naʻa hā mai ha tangata ʻi he moʻunga kotoa pē, pea ʻoua naʻa kai ʻae fanga sipi, pe ko e fanga manu lalahi ʻi he ʻao ʻoe moʻunga ko ia.”

هیچ‌کس با تو بالا نیاید و کسی هم در هیچ نقطهٔ کوه دیده نشود. حتی گله و رمه نیز نزدیک کوه چرا نکنند.»

4 Pea naʻa ne tā ʻae ongo maka lafalafa ʻo hangē ko e ʻuluaki; pea naʻe tuʻu hengihengi hake ʻa Mōsese, ʻo ne ʻalu hake ki he moʻunga ko Sainai, ʻo hangē ko e fekau ʻa Sihova kiate ia, ʻo ne ʻave ʻi hono nima ʻae ongo maka lafalafa.

موسی همان‌طور که خداوند فرموده بود، صبح زود برخاست و دو لوح سنگی مثل لوحهای قبلی تراشید و آنها را به دست گرفته، از کوه سینا بالا رفت.

5 Pea naʻe hāʻele hifo ʻa Sihova ʻi he ʻao, pea tutuʻu ʻi ai mo ia, ʻo ne fakahā ʻae huafa ʻo Sihova.

آنگاه خداوند در ابر فرود آمد و آنجا با موسی ایستاد؛ و نام خود، یهوه را ندا کرد.

6 Pea naʻe hāʻele ange ʻa Sihova ʻi hono ʻao, ʻo ne folofola, “Ko Sihova, Ko Sihova ko e ʻOtua, ʻoku ʻaloʻofa, mo ʻofa mataʻatā, ʻoku kātaki fuoloa, pea mohu ʻi he angalelei mo e moʻoni.

خداوند از برابر موسی گذشت و چنین ندا کرد: «یهوه! خداوند! خدای رحیم و مهربان، خدای دیرخشم و پراحسان؛ خدای امین که

7 ‌ʻOku ne fakahā ʻae ʻaloʻofa ki he ngaahi toko afe, ʻi he fakamolemole ʻae hia, mo e talangataʻa, mo e angahala, pea ʻe ʻikai ʻaupito fakatonuhiaʻi ʻae halaia; ʻoku ʻaʻahi ʻaki ki he fānau ʻae hia ʻae mātuʻa, pea ki he hako ʻo ʻenau fānau, ʻo aʻu ki hono tolu mo hono fā ʻoe toʻutangata.”

به هزاران نفر رحمت می‌کنم و خطا و عصیان و گناه را می‌بخشم؛ ولی گناه را هرگز بی‌سزا نمی‌گذارم. انتقام گناه پدران را از فرزندان آنها تا نسل سوم و چهارم می‌گیرم.»

8 Pea naʻe fakatoʻotoʻo ʻe Mōsese, ke punou hifo hono ʻulu ki he kelekele, pea hū.

موسی در حضور خداوند به خاک افتاد و او را پرستش کرده،

9 Pea naʻa ne pehē, “ʻE Sihova, kapau kuo u maʻu ni ʻae ʻofa ʻi ho ʻao, ʻoku ou kole kiate koe, ke ʻalu ʻa hoku ʻEiki, mo kimautolu: he ko e kakai kia kekeva; pea fakamolemole ʻe mau hia mo e mau angahala, mo ke fili ʻakimautolu ko e tofiʻa ʻoʻou.”

گفت: «خداوندا، اگر واقعا مورد لطف تو قرار گرفته‌ام، استدعا می‌کنم که تو نیز همراه ما باشی. می‌دانم که این قوم سرکشند، ولی از سر تقصیرها و گناهان ما بگذر و بار دیگر ما را مثل قوم خاص خود بپذیر.»

10 Pea naʻe pehē ʻe ia, “Vakai, ʻoku ou fai ʻae fuakava: te u fai ʻae ngaahi meʻa mana ʻi he ʻao ʻo ho kakai kotoa pē, ʻae meʻa naʻe ʻikai ʻaupito hano tatau, ʻi ha potu ʻe taha ʻo māmani, pe ʻi ha puleʻanga: pea ko e kakai kotoa pē ʻaia ʻoku ke nofo ki ai te nau mamata ki he ngāue ʻa Sihova: he ko e meʻa fakamanavahē ia ʻaia te u fai kiate koe.

خداوند فرمود: «اینک با تو عهد می‌بندم و در نظر تمامی قوم کارهای عجیب می‌کنم کارهای عجیبی که نظیر آن در هیچ جای دنیا دیده نشده است. تمام بنی‌اسرائیل قدرت مهیب مرا که به‌وسیلۀ تو به آنها نشان می‌دهم، خواهند دید.

11 Ke ke tokanga koe ki he meʻa ʻoku ou fekau kiate koe he ʻaho ni: vakai, ʻoku ou kapusi mei ho ʻao ʻae kau ʻAmoli, mo e kau Kēnani, mo e kau Heti, mo e kau Pelesi, mo e kau Hevi, mo e kau Sepusi.

آنچه را که امروز به شما امر می‌کنم، اطاعت کنید. من قبایل اموری، کنعانی، حیتی، فرزی، حوی و یبوسی را از سر راه شما برمی‌دارم.

12 Ke ke vakai kiate koe, telia naʻa mou fai ha fuakava mo e kakai ʻoe fonua ʻaia ʻoku ke ʻalu ki ai, telia naʻa hoko ia ko e tauhele ʻi loto ʻiate koe.

مواظب باشید هرگز با آن قبایل پیمان دوستی نبندید، مبادا شما را به راههای گمراه کننده بکشانند.

13 Ka te mou maumauʻi honau ngaahi feilaulauʻanga, pea laiki ʻenau ngaahi meʻa fakatātā, pea tā ke hinga ʻenau ngaahi ʻakau tapu:

بلکه باید بتها، مجسمه‌های شرم‌آور و مذبحهای آنها را ویران کنید.

14 ‌ʻE ʻikai te ke lotu koe ki ha ʻotua kehe: he ko Sihova, ʻaia ko hono huafa ko Fuaʻa, ko e ʻOtua fuaʻa ia.

نباید خدای دیگری را عبادت نمایید، زیرا یهوه خدای غیوری است و پرستش خدای غیر را تحمل نمی‌کند.

15 Telia naʻa mou fai ʻae fuakava mo e kakai ʻoe fonua, pea nau ʻalu ʻo tango ki honau ngaahi ʻotua, pea fai ʻae feilaulau ki honau ngaahi ʻotua, pea ui [koe ʻe ha tokotaha], pea ke kai ʻi heʻene feilaulau;

«هرگز نباید با ساکنان آنجا پیمان دوستی ببندید؛ چون آنها به جای پرستش من، بتها را می‌پرستند و برای آنها قربانی می‌کنند. اگر با ایشان دوست شوید شما را به خوردن خوراک قربانی خود خواهند کشانید.

16 pe ke fili ʻe koe ʻa honau ngaahi ʻofefine ki ho ngaahi foha; pea ʻalu ʻa honau ngaahi ʻofefine ʻo tango ki honau ngaahi ʻotua, ʻonau fakakau ho ngaahi foha ke nau ʻalu ʻo tango ki honau ngaahi ʻotua.

شما دختران بت‌پرست آنها را برای پسران خود خواهید گرفت و در نتیجه پسران شما هم از خدا برگشته بتهای زنان خود را خواهند پرستید.

17 ‌ʻOua naʻa ke ngaohi moʻou ha ʻotua ukamea kuo haka.

«برای خود هرگز بت نسازید.

18 “Pea te ke tauhi ʻae kātoanga ʻoe mā taʻefakalēvani. Ke ke kai ʻae mā taʻefakalēvani ʻi he ʻaho ʻe fitu, ʻo hangē ko ʻeku fekau kiate koe, ʻi he ngaahi ʻaho ʻoe māhina ko ʻApipi: he naʻa ke haʻu mei ʻIsipite ʻi he māhina ko ʻApipi.

«عید فطیر را هر سال جشن بگیرید. همان‌طور که به شما دستور دادم، هفت روز نانِ بی‌خمیرمایه بخورید. این جشن را در وقت مقرر، در ماه ابیب برگزار کنید، چون در همین ماه بود که از بندگی مصری‌ها آزاد شدید.

19 Ko ia kotoa pē ʻoku fakaava ʻae manāva ʻoku ʻaʻaku ia; mo e ʻuluaki manu tangata ʻi hoʻo fanga manu, pe ko ha pulu ia, pe ko ha sipi.

«تمام نخست‌زاده‌های نر گاو و گوسفند و بز شما به من تعلق دارند.

20 Ka ko e ʻuluaki ʻuhiki ʻoe ʻasi ke ke huhuʻi ʻaki ia ʻae lami; pea kapau ʻe ʻikai te ke huhuʻi ia, pea ke fesiʻi hono kia. Ko e ʻuluaki fānau kotoa pē ʻi ho ngaahi foha te ke huhuʻi. Pea ʻoua naʻa fakahā mola pe ha tokotaha ʻi hoku ʻao.

در برابر نخست‌زادهٔ نر الاغ، یک بره به من تقدیم کنید و اگر نخواستید این کار را بکنید گردن الاغ را بشکنید. ولی برای تمام پسران ارشد خود حتماً باید فدیه دهید. «هیچ‌کس نباید با دست خالی به حضور من حاضر شود.

21 “Te ke ngāue ʻi he ʻaho ʻe ono, ka ʻi hono fitu ʻoe ʻaho te ke mālōlō: ʻi he ngaahi ʻaho ʻoe tō taʻu, mo e ututaʻu ke ke mālōlō.

«فقط شش روز کار کنید و در روز هفتم استراحت نمایید، حتی در فصل شخم و فصل درو.

22 “Pea te ke tokanga ki he kātoanga ʻoe ngaahi uike, mo e ʻuluaki fua ʻoe tuʻusi ʻoe uite, mo e kātoanga ʻoe ututaʻu ʻi he fakaʻosi taʻu.

«عید هفته‌ها را که همان عید نوبر محصول گندم است، برگزار کن و همچنین عید جمع‌آوری را به هنگام تحویل سال.

23 “ʻE liunga tolu ʻi he taʻu ʻae fakahā ʻa hoʻomou fānau tangata kotoa pē ʻi he ʻao ʻoe ʻEiki ko Sihova, ko e ʻOtua ʻo ʻIsileli.

«سالی سه بار تمام مردان و پسران قوم اسرائیل باید برای عبادت به حضور خداوند، خدای اسرائیل بیایند.

24 He te u kapusi ʻae ngaahi puleʻanga mei ho ʻao, pea te u fakalahi atu ʻae ngataʻanga ʻo ho fonua: pea ʻe ʻikai ha tangata te ne holi ki ho fonua, ʻoka ke ka ʻalu hake, ʻo liunga tolu ʻi he taʻu ke fakahā koe ʻi he ʻao ʻo Sihova ko ho ʻOtua.

در این سه مرتبه‌ای که به حضور یهوه خدایتان می‌آیید، کسی دست طمع به سوی سرزمین شما دراز نخواهد کرد، زیرا تمام قبایل بیگانه را از میان شما بیرون می‌رانم و حدود سرزمین شما را وسیع می‌گردانم.

25 “ʻOua naʻa ke ʻatu ʻae toto ʻo ʻeku feilaulau mo e lēvani: pea ʻoua naʻa ke tuku ki he ʻapongipongi ʻae feilaulau ʻoe kātoanga ʻoe Lakaatu.

«خون قربانی را هرگز همراه با نان خمیرمایه‌دار به حضور من تقدیم نکنید و از گوشت برهٔ عید پِسَح تا صبح چیزی باقی نگذارید.

26 “Ko e polopolo ʻoe ngaahi ʻuluaki fua ʻo ho fonua ke ke ʻomi ki he fale ʻo Sihova ko ho ʻOtua. “ʻOua naʻa ke haka ʻae ʻuhiki sipi pe kosi ʻi he huʻahuhu ʻo ʻene faʻē.”

«بهترین نوبر هر محصولی را که درو می‌کنید، به خانهٔ یهوه خدایتان بیاورید. «بزغاله را در شیر مادرش نپزید.»

27 Pea pehē ʻe Sihova kia Mōsese, “Ke ke tohi ʻae ngaahi lea ni: he kuo u fai ʻae fuakava kiate koe mo ʻIsileli, ʻo fakatatau ki hono ʻuhinga ʻoe ngaahi lea ni.

خداوند به موسی فرمود: «این قوانین را بنویس، چون عهد خود را بر اساس این قوانین با تو و با قوم اسرائیل بسته‌ام.»

28 Pea naʻe ʻi ai ia mo Sihova ʻi he ʻaho ʻe fāngofulu mo e pō ʻe fāngofulu; pea naʻe ʻikai te ne kai mā, pe inu ha vai. Pea naʻa ne tohi ki he ongo maka lafalafa ʻae ngaahi lea ʻoe fuakava, ko e fekau ʻe hongofulu.

موسی چهل شبانه روز بالای کوه در حضور خداوند بود. در آن مدت نه چیزی خورد و نه چیزی آشامید. در آن روزها بود که خداوند ده فرمان را روی دو لوح سنگی نوشت.

29 Pea naʻe pehē, ʻi he ʻalu hifo ʻa Mōsese mei he moʻunga ko Sainai, mo e maka lafalafa ʻe ua ʻoe fuakava ʻi he nima ʻo Mōsese, ʻi heʻene ʻalu hifo mei he moʻunga, naʻe ʻikai ʻilo ʻe Mōsese ʻoku ulo ʻae kili ʻo hono mata lolotonga ʻene talanoa mo ia.

وقتی موسی با دو لوح سنگی که بر آن مُفاد عهد نوشته شده بود، از کوه سینا فرود آمد، خبر نداشت که چهره‌اش بر اثر گفتگو با خدا می‌درخشید.

30 Pea ʻi he mamata ʻa ʻElone, pea mo e fānau kotoa pē ʻa ʻIsileli kia Mōsese, vakai, naʻe ulo ʻae kili ʻo hono mata: pea naʻa nau manavahē ke haʻu ʻo ofi kiate ia.

پس وقتی هارون و بنی‌اسرائیل موسی را با آن صورت نورانی دیدند، ترسیدند به او نزدیک شوند.

31 Pea naʻe ui ʻe Mōsese kiate kinautolu; pea ko ʻElone mo e kau pule kotoa pē ʻoe kakai naʻa nau foki mai kiate ia: pea naʻe talanoa ʻa Mōsese mo kinautolu.

ولی موسی ایشان را به نزد خود خواند. آنگاه هارون و بزرگان قوم نزد او آمدند و موسی با ایشان سخن گفت.

32 Pea hili ia, naʻe ʻunuʻunu mai ʻo ofi ʻae fānau kotoa pē ʻa ʻIsileli: pea naʻa ne tala ʻo fekau kiate kinautolu ʻaia kotoa pē naʻe folofolaʻaki ʻe Sihova kiate ia ʻi he moʻunga ko Sainai.

سپس تمام مردم نزد او آمدند و موسی دستورهایی را که خداوند در بالای کوه به او داده بود، به ایشان بازگفت.

33 Pea naʻe ʻai ʻe Mōsese ʻae pūlou ki hono mata, kaeʻoua ke hili ʻene talanoa mo kinautolu.

موسی پس از آنکه سخنانش تمام شد، نقابی بر صورت خود کشید.

34 Ka ʻi he ʻalu ʻa Mōsese ki he ʻao ʻo Sihova ke lea kiate ia, naʻa ne toʻo ʻae pūlou, kaeʻoua ke hū kituʻa. Pea naʻe haʻu kituʻa ia, ʻo ne tala ki he fānau ʻa ʻIsileli, ʻaia naʻe fekau kiate ia ke fai.

هر وقت موسی به خیمهٔ ملاقات می‌رفت تا با خداوند گفتگو کند، نقاب را از صورتش بر می‌داشت. وقتی از خیمه بیرون می‌آمد هر چه از خداوند شنیده بود برای قوم بازگو می‌کرد،

35 Pea naʻe mamata ʻe he fānau ʻa ʻIsileli ki he mata ʻo Mōsese, ʻoku ulo ʻae kili ʻoe mata ʻo Mōsese: pea naʻe toe ʻai ʻe Mōsese ʻae pūlou ki hono mata kaeʻoua ke toe hū ia ke alea mo ia.

و مردم صورت او را که می‌درخشید، می‌دیدند. سپس او نقاب را دوباره به صورت خود می‌کشید و نقاب بر صورت او بود تا وقتی که باز برای گفتگو با خداوند به خیمهٔ عبادت داخل می‌شد.