< Teutalonome 22 >
1 “ʻOua naʻa ke mamata ki he ʻalu hē ʻae pulu pe ko e sipi ʻa ho tokoua, pea fufū koe mei ai: ka te ke toe ʻomi moʻoni ia ki ho tokoua.
Kama ukimwona ngʼombe au kondoo wa ndugu yako anapotea, usipuuze, bali uhakikishe unamrudisha kwa mwenyewe.
2 Pea kapau ʻoku ʻikai ofi ho tokoua kiate koe, pea kapau ʻoku ʻikai te ke ʻilo ia, te ke toki ʻomi ia ki ho fale ʻoʻou, pea ʻe ʻiate koe ia ka ʻi heʻene kumi ia ʻe ho tokoua, te ke toki ʻatu ia kiate ia.
Ikiwa huyo ndugu haishi karibu nawe au kama hufahamu yeye ni nani, mchukue nyumbani kwako huyo mnyama umweke mpaka mwenyewe aje kumtafuta. Ndipo umrudishie.
3 Te ke fai pehē pe ki heʻene ʻasi pea ke fai pehē ki hono kofu: pea ki he ngaahi meʻa liʻaki kotoa pē, ʻaia kuo ne liʻaki, pea kuo ke ʻilo, ke ke fai pehē ni pe: ʻe tapu ʻa hoʻo fufū ʻe koe.
Fanya vivyo hivyo ukimkuta punda wa nduguyo au joho lake au chochote alichopoteza. Usipuuze jambo hilo.
4 “ʻOua naʻa ke mamata ki he ʻasi ʻa ho tokoua pe ko ʻene pulu ʻoku tō ʻi he hala, pea ke fufū koe mei ai: ka te ke tokoni moʻoni ia ke hiki hake.
Kama ukimwona punda wa nduguyo au ngʼombe wake ameanguka barabarani, usipuuze jambo hilo. Msaidie asimame kwa miguu yake.
5 “Ke ʻoua naʻa kofuʻaki ʻe he fefine ʻaia ʻoku kau ki he tangata, pea ʻoua naʻa ʻai ʻe he tangata ʻae kofu fakafefine: he ko kinautolu ʻoku fai pehē ʻoku kovi lahi kia Sihova ko ho ʻOtua.
Haimpasi mwanamke kuvaa nguo za kiume wala mwanaume kuvaa nguo za kike, kwa maana Bwana Mungu wenu anachukia yeyote ambaye hufanya hivi.
6 “Kapau ʻoku ke ʻilo fakafokifā pe ʻae pununga ʻoe manu, ʻi he hala pe ʻi he ʻakau, pe ʻi he kelekele, pe ko ha ʻuhiki pe ko e foʻi manu, mo e faʻē ʻoku mohe ki hono ʻuhiki, pe ki he foʻi manu, ʻoua naʻa ke puke fakataha ʻae faʻē mo hono ʻuhiki:
Kama ukikuta kiota cha ndege kando ya barabara, iwe juu ya mti au chini, naye ndege amelala juu ya makinda au mayai, usimchukue huyo ndege pamoja na makinda yake.
7 Ka ke tukuange ʻae faʻē ke ʻalu, pea ke toʻo hono ʻuhiki kiate koe; koeʻuhi ke hoko ai ʻae lelei kiate koe, pea ke fakatolonga ai ho ngaahi ʻaho.
Waweza kuchukua makinda, lakini uwe na hakika ya kumwacha huyo ndege, ili upate kufanikiwa na uweze kuishi maisha marefu.
8 “ʻOka ke ka langa ha fale foʻou, te ke ngaohi ki ai hono ʻā ke takatakai ʻi he tuʻafale, telia naʻa ke ʻomi ha toto ki ho fale, ʻokapau ʻe tō ha tangata mei ai.
Wakati unapojenga nyumba mpya, fanya ukuta wa kuzuia kandokando ya dari ili usijiletee hatia ya kumwaga damu juu ya nyumba yako ikiwa yeyote ataanguka kutoka humo.
9 “ʻOua naʻa ke tō hoʻo ngoue vaine ʻaki ʻae ngaahi tenga kehekehe: telia naʻa fakahalaʻi ʻae fua ʻo hoʻo tenga ʻaia kuo ke tō, mo e fua ʻo hoʻo vaine.
Usipande aina mbili za mbegu katika shamba lako la mizabibu; ikiwa utafanya hivyo, si mazao utakayopanda tu yatakuwa najisi, bali nayo matunda ya shamba la mizabibu pia.
10 “ʻOua naʻa ke tauluaʻi fakataha ʻae pulu mo e ʻasi ki he huo toho.
Usilime kwa maksai aliyefungwa nira pamoja na punda.
11 “ʻOua naʻa ke ʻai ʻae kofu ʻoku anga kehekehe, ʻo hangē ko e fulufulu sipi mo e vavae kuo fakataha.
Usivae nguo za sufu na kitani zilizofumwa pamoja.
12 “Ke ke ngaohi kiate koe ʻae ngaahi pao ki ho pulupulu ki hono potu ʻe fā, ʻaia ʻoku fakapulou ʻaki koe.
Fanya vishada kwenye pembe nne za joho unalovaa.
13 “Kapau ʻoku fili mai ha uaifi ʻe ha tangata pea ʻalu ia kiate ia, pea fehiʻa kiate ia,
Ikiwa mtu atamwoa mke na, baada ya kufanya naye tendo la ndoa, akamchukia,
14 Pea ʻoku ne fakatupu lau kiate ia ʻo langaʻi ʻae lauʻikovi kiate ia, ʻo ne pehē, Ne u fili ʻae fefine ni, pea ʻi heʻeku haʻu kiate ia, naʻaku ʻilo naʻe ʻikai ko e taʻahine ia.
akimsingizia na kumwita jina baya, akisema, “Nilimwoa mwanamke huyu, lakini nilipomkaribia sikupata uthibitisho wa ubikira wake”
15 Pea ʻe toki toʻo mai ʻo ʻomi ʻe he tamai mo e faʻē ʻae taʻahine, hono fakaʻilonga ʻo ʻene taʻahine ki he kau mātuʻa ʻi he matapā ʻoe kolo:
ndipo baba na mama wa msichana wataleta uthibitisho kwamba alikuwa bikira kwa wazee wa mji kwenye lango.
16 Pea ʻe pehē ʻe he tamai ʻae taʻahine ki he kau mātuʻa, Ne u foaki ʻeku taʻahine ki he tangata ke na mali, pea ʻoku fehiʻa ia kiate ia.
Baba wa msichana atawaambia wazee, “Nilimwoza binti yangu kwa huyu mwanaume, lakini hampendi.
17 Pea vakai, kuo ne fakalanga lau kiate ia, ʻo pehē, ʻOku ʻikai ko e taʻahine ʻa ho ʻofefine: ka ko e moʻoni ko hono fakaʻilonga eni ʻo ʻene taʻahine. Pea tenau folahi atu ʻae holo ʻi he ʻao ʻoe kau mātuʻa ʻoe kolo.
Sasa amemsingizia na kusema, ‘Sikumkuta huyu binti akiwa bikira.’ Lakini hapa kuna uthibitisho wa ubikira wa binti yangu.” Kisha wazazi wake wataonyesha nguo zake kwa wazee wa mji,
18 Pea ʻe ʻave ʻe he kau mātuʻa ʻoe kolo ko ia ʻae tangata ko ia ʻo tautea ia:
nao wazee watamchukua huyo mwanaume na kumwadhibu.
19 Pea kenau fakamaaua ia ke totongiʻaki ʻa e [sikeli ]siliva ʻe teau, ʻo ʻatu ia ki he tamai ʻae fefine, ko e meʻa ʻi heʻene langaʻi ʻae lau kovi ki he taʻahine ʻi ʻIsileli: pea ʻe hoko ia ko hono uaifi; ʻe ʻikai ngofua ke ne tukuange ia ʻi hono ngaahi ʻaho kotoa pē.
Watamtoza shekeli mia moja za fedha na kupewa wazazi wa msichana, kwa sababu mwanaume huyu amempa bikira wa Kiisraeli jina baya. Ataendelea kuwa mke wake; kamwe hawezi kumpa talaka siku zote za maisha yake.
20 Pea kapau ʻoku moʻoni ʻae meʻa ni, pea ʻoku ʻikai ʻilo ʻae ngaahi fakaʻilonga ʻoe taʻahine ki he fefine:
Hata hivyo, kama shtaka ni la kweli na hakuna uthibitisho juu ya ubikira wa huyo msichana ulioweza kupatikana,
21 Tenau toki ʻomi kituʻa ʻae fefine mei he matapā ʻoe fale ʻo ʻene tamai, pea ʻe tolongaki ia ʻe he kau tangata ʻo hono kolo ʻaki ʻae maka ke mate ia, ko e meʻa ʻi heʻene fai angakovi ʻi ʻIsileli, ʻo fai feʻauaki ʻi he fale ʻo ʻene tamai: ʻe pehē pe hoʻo tukuange ʻae kovi meiate kimoutolu.
huyo msichana ataletwa kwenye mlango wa nyumba ya baba yake, na hapo watu wa mji wake watampiga kwa mawe hadi afe. Amefanya kitu cha aibu katika Israeli kwa kufanya ukahaba akiwa nyumbani kwa babaye. Lazima mwondoe uovu katikati yenu.
22 “Kapau ʻe ʻilo ha tangata ʻoku mohe ia mo e fefine kuo mali husepāniti, ʻe mate fakatouʻosi ai ʻakinaua, ʻae tangata naʻe mohe mo e fefine, pea mo e fefine: ʻe pehē pe hoʻo tukuange ʻae kovi mei ʻIsileli.
Ikiwa mwanaume atakutwa akizini na mke wa mtu mwingine, wote wawili, mwanaume na mwanamke aliyezini naye, lazima wauawe. Lazima mwondoe uovu katika Israeli.
23 “Kapau ʻoku poloʻi ha taʻahine ko e tāupoʻou ki ha tangata, pea maʻu ia ʻe ha tangata ʻi he kolo, pea mohe mo ia;
Ikiwa mwanaume atakutana na bikira mjini ambaye ameposwa na mtu akazini naye,
24 Te mou toki ʻomi ʻakinaua kituʻa ki he matapā ʻoe kolo, pea te mou tolongaki ʻaki ʻakinaua ʻae maka ke na mate: ʻae fefine, koeʻuhi naʻe ʻikai kalanga ia, ka kuo ne ʻi he kolo; mo e tangata ko e meʻa ʻi heʻene fakahalaʻi ʻae uaifi ʻo hono kaungāʻapi: ʻe pehē pe hoʻo tukuange ʻae kovi meiate kimoutolu.
utawachukua wote wawili kwenye lango la mji na kuwapiga kwa mawe mpaka wafe; yule msichana kwa kuwa alikuwa mjini na hakupiga kelele kuomba msaada, na yule mwanaume kwa sababu amemtenda jeuri mke wa mtu mwingine. Lazima mwondoe uovu katikati yenu.
25 “Pea kapau ʻoku maʻu ʻi he ngoue ʻe ha tangata ʻae taʻahine poloʻi, pea tohotoho ia, pea mohe mo ia: ko e tangata pe naʻe mohe mo ia ʻe mate:
Lakini ikiwa itatokea mwanaume akakutana na msichana aliyeposwa huko mashambani, akambaka, mwanaume aliyefanya hivi peke yake ndiye atakayeuawa.
26 Ka ʻe ʻikai te ke fai ha meʻa ki he taʻahine; ʻoku ʻikai ʻi he taʻahine ha angahala ke mate ai ia: ka ʻoku hangē ko e tuʻu hake ha tangata ki hono kaungāʻapi, ʻo ne tāmateʻi ia, ʻoku pehē pe ʻae meʻa ni:
Usimtendee msichana yule jambo lolote; hajafanya dhambi inayostahili kifo. Shauri hili ni kama lile la yeyote ambaye anamshambulia na kumuua kwa makusudi jirani yake,
27 He naʻa ne maʻu ia ʻi he ngoue, pea naʻe kalanga ʻae taʻahine poloʻi, ka naʻe ʻikai ha tokotaha ke fakamoʻui ia.
kwa maana mwanaume huyo alimkuta msichana huko mashambani, na ingawa msichana aliyeposwa alipiga kelele, hapakuwa na mtu wa kumwokoa.
28 “Kapau ʻoku maʻu ʻe ha tangata ha taʻahine ko e tāupoʻou, ʻaia ʻoku ʻikai poloʻi, pea puke ia, pea mohe mo ia, pea kuo ʻilo ʻakinaua;
Ikiwa itatokea mwanaume akutane na bikira ambaye hajaposwa na kumbaka nao wakakutwa,
29 Pehē ʻe ʻatu ʻe he tangata naʻe mohe mo ia ki he tamai ʻae taʻahine ʻa e [sikeli ]siliva ʻe nimangofulu; pea ʻe hoko [ʻae fefine ]ko ia ko hono uaifi: ko e meʻa ʻi heʻene fakahalaʻi ia, ʻoku ʻikai lelei ʻene tukuange ia lolotonga ʻa ʻene moʻui kotoa pē.
mwanaume atamlipa baba wa msichana shekeli hamsini za fedha. Ni lazima amwoe huyo msichana, kwa maana amemfanyia jeuri. Kamwe hawezi kumpa talaka siku zote za maisha yake.
30 Ke ʻoua naʻa mali ha tangata mo e uaifi ʻo ʻene tamai pe fakatelefua ʻene tamai.
Mwanaume asimwoe mke wa baba yake; kamwe asidhalilishe kitanda cha baba yake.