2 Tuʻi 10

1 Pea naʻe maʻu ʻe ʻEhapi ʻae foha ʻe toko fitungofulu ʻi Samēlia. Pea naʻe fai ʻe Sehu ʻae ngaahi tohi, mo ne ʻave ki Samēlia, ki he kau pule ʻi Sesilili, pea ki he kau mātuʻa, pea kiate kinautolu naʻa nau tauhi ki he fānau ʻa ʻEhapi, ʻo pehē,

Basi Ahabu alikuwa na watoto sabini katika Samaria. Yehu akaandika barua na kuzituma kwenda Samaria, kwa watawala wa Yezreeli, pamoja na wazee na walinzi wa wana wa Ahabu akisema,

2 “Ko eni ka mou ka maʻu leva ʻae tohi ni, ka kuo ʻiate kimoutolu ʻae ngaahi foha ʻo homou ʻeiki, pea ʻoku mou maʻu ʻae ngaahi saliote mo e ngaahi hoosi, mo e kolo tau foki, pea mo e mahafu;

“Wana wa bwana wako wako pamoja na wewe, na wewe pia una magari ya farasi na farasi na kuimarisha mji dhidi ya maadui na silaha. Hivyo basi, haraka iwezekanavyo barua hii ikufikiapo,

3 Fili mai ʻaia ʻoku lelei hake mo ngali ʻi he ngaahi foha ʻo homou ʻeiki, pea fakanofo ia ki he nofoʻa fakatuʻi ʻo ʻene tamai, pea mou tau maʻae fale ʻo homou ʻeiki.”

mchagueni aliye bora na anayestahili miongoni mwa mtoto wa bwana wenu na kumuweka kwenye kiti cha kifalme cha baba yake, na kupigania ufalme wa bwana wenu.”

4 Ka naʻa nau manavahē lahi ʻaupito, ʻonau pehē, “Vakai naʻe ʻikai faʻa tuʻu ʻi hono ʻao ʻae tuʻi ʻe toko ua: pea kapau kuo pehē te tau faʻa tuʻu fēfē ʻakitautolu?”

Lakini waliogopa na kusema miongoni mwao, “Tazama, wafalme wawili hawatasimama mbele ya Yehu. Hivyo tutasimamaje?”

5 Pea ko e tangata ʻaia naʻe pule ki he fale, pea mo ia naʻe pule ki he kolo, mo e kau mātuʻa foki, pea mo kinautolu naʻe tauhi [ʻae fānau], naʻa nau fekau atu kia Sehu, ʻo pehē, “Ko hoʻo kau tamaioʻeiki ʻakimautolu, pea te mau fai ʻae meʻa kotoa pē te ke fekau mai; ʻe ʻikai te mau fakanofo ha tuʻi: ka ke fai ʻaia ʻoku lelei ʻi ho mata ʻoʻou.”

Kisha yule mtu ambaye alikuwa kiongozi kwenye nyumba ya mfalme, na wale waliowalea watoto, wakatuma ujumbe kwa Yehu, kusema, “Sisi ni watumishi wako. Tutafanya chochote utakacho tuamuru. Hatutamfanya mtu yeyote kuwa mfalme. Fanya lile lililojema machoni pako.”

6 Pea naʻa ne toki tohi ʻa hono ua ʻoe tohi kiate kinautolu, ʻo pehē, “Kapau ʻoku mou kau kiate au, pea kapau te mou fakaongo ki hoku leʻo, mou tutuʻu ʻae ʻulu ʻoe kau tangata, ʻio, ʻae ngaahi foha ʻo homou ʻeiki, pea mou omi kiate au ki Sesilili ʻi he feituʻulaʻā ni ʻapongipongi.” Ka ko eni, ko e ngaahi foha ʻoe tuʻi, ko e toko fitungofulu, naʻa nau nofo mo e houʻeiki ʻoe kolo, ʻaia naʻe tauhi ʻakinautolu.

Kisha Yehu akaandika barua mara ya pili, akisema, “Kama mko upande wangu, na kama mtasikiliza sauti yangu, mtachukua vichwa vya watu wa wana wa mabwana wenu, na mje kwangu Yezreeli kesho mda kama huu.” Ndipo wana wa wafalme, sabini kwa hesabu, waliokuwa watu muhimu huko mjini, ambao walikuwa wakiwaleta.

7 Pea naʻe hoko ʻo pehē, ʻi heʻene hoko mai ʻae tohi kiate kinautolu, naʻa nau ʻave ʻae ngaahi foha ʻoe tuʻi, mo nau tāmateʻi ʻae kau tangata ʻe toko fitungofulu, mo nau ʻai honau ʻulu ki he ngaahi kato, mo nau ʻave ia kiate ia ʻi Sesilili.

Hivyo barua ilipokuja kwao, waliwachukua wana wa wafalme na kisha kuwaua, watu sabini, wakaweka vichwa vyao kwenye vikapu, na kuivituma kwa Yehu katika Yezreeli.

8 Pea naʻe haʻu ha tangata fekau, mo ne fakahā ki ai, ʻo pehē, “Kuo nau ʻomi ʻae ngaahi ʻulu ʻoe ngaahi foha ʻoe tuʻi.” Pea naʻa ne pehē, “Mou fokotuʻu ia ʻi he tuʻunga ʻe ua ʻi he hūʻanga ʻoe matanikolo ʻo aʻu ki he ʻapongipongi.”

Mjumbe mmoja akaja kwa Yehu, akisema, “Wamevileta vile vichwa vya watoto wa wafalme.” Hivyo akasema, viwekeni kwenye mafungu mawili kwenye lango hadi asubuhi.”

9 Pea ʻi heʻene hoko ki he pongipongi, naʻa ne ʻalu atu, mo ne tuʻu ai, mo ne pehē ʻe ia ki he kakai kotoa pē, “ʻOku mou angatonu ʻakimoutolu; vakai naʻaku fai ʻae lapa ki heʻeku ʻeiki pea naʻaku tāmateʻi ia: ka ko hai naʻe tāmateʻi ʻakinautolu ni kotoa pē?

Asubuhi Yehu akatoka nje na kusimama, na kusema kwa watu wote, “Ninyi hamna hatia. Tazameni, nimefanya fitina dhidi ya bwana wangu na kumuua, lakini ni nani aliyewaua hawa wote?

10 Ko ia mou ʻilo eni ʻe ʻikai tō ki he kelekele ha momoʻi meʻa ʻi he folofola ʻa Sihova ʻaia naʻe folofolaʻaki ʻe Sihova ki he fale ʻo ʻEhapi: he kuo fai ʻe Sihova ʻae meʻa naʻa ne folofolaʻaki ʻi heʻene tamaioʻeiki ko ʻIlaisiā.”

Sasa hakika tafakarini kwamba hakuna sehemu ya neno la Yahwe, lile alilonena Yahwe kuhusu familia ya Ahabu, itaanguka kwenye aridhini, kwa kuwa Yahwe amefanya kile alichokiongea kupitia mtumishi wake Eliya.”

11 Ko ia, naʻe tāmateʻi ʻe Sehu ʻakinautolu kotoa pē naʻe toe ʻi he fale ʻo ʻEhapi ʻi Sesilili, pea mo ʻene kakai ongoongo kotoa pē, pea mo hono kāinga, mo ʻene kautaulaʻeiki, pea naʻe ʻikai te ne tuku ke toe ha tokotaha kiate ia.

Basi Yehu akawaua wote waliokuwa wamebakia wa familia ya Ahabu katika Yezreeli, na watu wake muhimu wote, marafiki zake wa karibu, na makuhani wake, hakuna hata mmoja wao alisalia.

12 Pea naʻa ne tuʻu hake ʻo ne ʻalu, pea ne hoko ange ki Samēlia. Pea ʻi heʻene nofo ki he fale, ko e kosi ʻanga ʻoe fanga sipi, ʻi he hala,

Kisha Yehu akainuka na kuondoka; akaenda Samaria. Kadiri alivyokuwa akikaribia Bethi Ekedi ya wachungaji,

13 Naʻe fetaulaki ʻa Sehu mo e kāinga ʻo ʻAhasia ko e tuʻi ʻo Siuta, ʻo ne pehē, “Ko hai ʻakimoutolu?” Pea naʻa nau pehēange, “Ko e kāinga ʻakimautolu ʻo ʻAhasia; pea ʻoku mau ʻalu hifo ke ʻaʻahi fakakāinga ki he fānau ʻae tuʻi mo e fānau ʻae tuʻi fefine.”

akamlaki na ndugu wa Ahazia mfalme wa Yuda. Yehu akawaambia, “Ninyi ni akina nani?” Wakajibu, “Sisi ni ndugu zake na Ahazia, na tunashuka chini kuwasalimia watoto wa mfalme na watoto wa Malkia Yezebeli.”

14 Pea naʻe pehē ʻe ia, “Puke moʻui ʻakinautolu.” Pea naʻa nau puke moʻui pe ʻakinautolu, mo nau tāmateʻi ʻakinautolu ʻi he ngutu luo ʻi he fale ʻoe kosi ʻanga sipi, ʻio, ʻae kau tangata ʻe toko fāngofulu ma toko ua; pea naʻe ʻikai te ne tuku foki ha taha ʻokinautolu.

Yehu akawaambia watu wake mwenyewe, “Wachukue wakiwa hai.” Hivyo wakawachukua wakiwa hai na kuwaua kwenye kisima cha Bethi Ekedi, watu wote arobaini na mbili. Hakumwacha hata mmoja wao akiwa hai.

15 Pea ʻi heʻene mahuʻi atu mei he potu ko ia, naʻa ne ʻilo ʻa Sonatapi ko e foha ʻo Lekapi naʻe fakafetaulaki mai kiate ia: pea naʻa ne fetapa ki ai, mo ne pehē kiate ia, “ʻOku angatonu ho loto, ʻo hangē ko e kau ʻa hoku loto mo ho loto?” Pea naʻe pehēange ʻe Sonatapi, “ʻIo, ʻoku pehē.” “Kapau ʻoku pehē, tuku mai ho nima.” Pea naʻa ne tuku atu kiate ia ʻa hono nima; pea naʻa ne toʻo hake ia kiate ia ʻi he saliote.

Baada ya Yehu kuondoka huko, akakutana na Yehonadabu mwana wa Rekabu anakuja kukutana naye. Yehu akamsalimia na kisha akamwambia, “Je moyo wako uko na mimi, kama moyo wangu ulivyo pamoja na wako?” Yehonadabu akajibu, Ndio.” Yehu akasema, “kama ni ndio, nipatie mkono wako.” Kisha Yehonadabu akampatia mkono wake, na Yehu akampandisha Yehonadabu juu kwenye magari ya farasi pamoja naye.

16 Pea naʻa ne pehē, Ke ta ō mo au, pea ke mamata ki heʻeku fai velenga koeʻuhi ko Sihova.” Pea pehē, naʻa nau puleʻi ia ke ne heka ki hono saliote.

Yehu akasema, “Fuatana pamoja nami na uone wivu wangu kwa Yahwe.” Hivyo alikuwa na Yehonadabu akiendesha gari la farasi.

17 Pea ʻi heʻene hoko atu ki Samēlia, naʻa ne tāmateʻi ʻakinautolu kotoa pē naʻe kei toe kia ʻEhapi ʻi Samēlia, koeʻuhi ke ne fakaʻauha ia, ʻo hangē ko e folofola ʻa Sihova, ʻaia naʻa ne folofolaʻaki kia ʻIlaisiā.

Wakati alipokuja Samaria, Yehu akawaua wote waliobakia kutoka uzao wa Ahabu katika Samaria, hata akawaangamiza ukoo wa kifalme wa Ahabu, kama walivyokuwa wameambiwa kabla ya neno la Yahwe, ambalo aliloambiwa Eliya.

18 Pea naʻe tānaki ʻe Sehu ke fakataha ʻae kakai kotoa pē, mo ne pehē kiate kinautolu, “Naʻe tauhi siʻi pe ʻa ʻEhapi kia Peali; ka ʻe lahi ʻaupito ʻae tauhi kiate ia ʻa Sehu.

Kisha Yehu akawakusanya watu wote akwaambia, “Ahabu alimtumikia Baali kidogo, lakini Yehu atamtumikia sana.

19 Ko ia foki, mou ui mai kiate au ʻae kau palōfita kotoa pē ʻo Peali, ʻa ʻene kau tamaioʻeiki kotoa pē, pea mo ʻene kautaulaʻeiki kotoa pē; ʻoua naʻa hala ʻi ha tokotaha: he ʻoku ai ʻa ʻeku feilaulau lahi ke u ʻatu kia Peali; ʻilonga pe ia ʻe toe, ʻe ʻikai siʻi te ne moʻui.” Ka naʻe fai eni ʻe Sehu ʻi he kākā, ko e meʻa ke ne fakaʻauha ʻakinautolu naʻe lotu kia Peali.

Basi niitieni manabii wote wa Baali, wote wamwabuduo, na makuhani wake wote. Asikosekane mtu hata mmoja, kwa kuwa nina dhabihu kubwa nataka kutoa kwa Baali. Yeyote atakayeshindwa kuja hataishi.” Lakini Yehu alifanya haya kwa udanganyifu, kwa dhamira ya kuwaua wanaomwabudu Baali.

20 Pea naʻe pehē ʻe Sehu, “Fanongonongo ha kātoanga mamalu kia Peali.” Pea naʻa nau fanongonongo ia.

Yehu akasema, “Tengeni mda tuwe na mkutano kwa ajili ya Baali.” Hivyo wakalitangaza.

21 Pea naʻe fekau atu ʻe Sehu ki ʻIsileli kātoa: pea naʻe haʻu ʻae kakai kotoa pē naʻe lotu kia Peali, ko ia naʻe ʻikai ha tangata ʻe tokotaha naʻe taʻehaʻu. Pea naʻa nau omi ki he fale ʻo Peali; pea naʻe fonu ʻaupito ʻae fale ʻo Peali mei hono tā ʻe taha ʻo aʻu ki hono tā ʻe taha.

Kisha Yehu akatuma Israeli yote na wamwabuduo Baali waje, hivyo basi hakuna mtu hata mmoja ambaye aliacha kuja. Walikuja kwenye hekalu la Baali, na ilijaa kutoka mwanzo hadi mwisho.

22 Pea naʻa ne pehē kiate ia naʻe tauhi ki he fale tukunga kofu, ʻOmi kituʻa ʻae ngaahi kofu maʻanautolu ʻoku lotu kia Peali. Pea naʻa ne fetuku mai ʻae ngaahi kofu kiate kinautolu.

Yehu akamwambia yule mtu aliyekuwa anatunza kabati la nguo za makuhani, “Uwatolee mavazi wote wamwabuduo Baali.” Basi yule mtu akawatolea nguo.

23 Pea naʻe ʻalu ʻa Sehu, mo Sonatapi ko e foha ʻo Lekapi, ki he loto fale ʻo Peali, ʻo na pehē ki he kakai naʻe lotu kia Peali, “Mou kumi, pea vakai ke ʻoua naʻa ʻi heni mo kimoutolu ha taha ʻi he kau tamaioʻeiki ʻa Sihova, ka ko e kau lotu pe ʻo Peali.”

Basi Yehu akaingia pamoja na Yohonadabu mwana wa Rekabu kwenye nyumba ya Baali, na kisha akawaambia wanaomwabudu Baali, “Tafuteni na muhahakishe kwamba hakuna mtu hapa pamoja na ninyi kutoka watumishi wa Yahwe, lakini wamwabuduo Baali peke yao.”

24 Pea ʻi heʻenau hū ange ke ʻatu ʻae ngaahi feilaulau mo e ngaahi feilaulau tutu, naʻe fekauʻi ʻe Sehu ʻae kau tangata ʻe toko valungofulu ke tuʻu mei tuʻafale, mo ne pehē, “Kapau ʻe hao ha tokotaha ʻoe kau tangata kuo u tuku ki homou nima, ʻe totongiʻaki ʻae moʻui ʻaʻana, ʻe he moʻui ʻaʻana [kuo tuku ia ke hao].”

Kisha wakaenda kutoa dhabihu na sadaka ya kutekeza. Basi Yehu alichagua watu themanini ambao walikuwa wamesimama nje, na aliwaambia, Kama mtu yeyote miongoni mwa hawa watu ambao nimewaleta kwenye mikono yenu atoroke, yeyote atakayemwacha huyo mtu atoroke, maisha yake yatachukuliwa kwa ajili ya yule aliyeokoka.”

25 Pea naʻe hoko ʻo pehē, ʻi heʻene fakaʻosi leva ʻe ia ʻae ʻohake ʻoe feilaulau tutu, naʻe pehē ai ʻe Sehu ki he kau leʻo pea mo e ngaahi ʻeikitau, “Mou hū ange ki loto fale, mo tāmateʻi ʻakinautolu; ke ʻoua naʻa hao mai ha tokotaha.” Pea naʻa nau taaʻi ʻaki kinautolu ʻae mata ʻoe heletā; pea naʻe laku kituʻa ʻakinautolu ʻe he kau tangata leʻo pea mo e ngaahi ʻeikitau, mo nau ʻalu ki he kolo ʻoe fale ʻo Peali.

Hivyo kisha baada ya mda mfupi Yehu alipomaliza kutoa sadaka ya kutekezwa, akamwambia mlinzi na manahodha, “Ingieni na muwaue. Msimwache mtu yeyote atoke.” Basi waliwaua kwa makali ya upanga, na mlinzi na manahodha wakawatupa nje na kwenda kwenye chumba cha ndani cha nyumba ya Baali.

26 Pea naʻa nau ʻomi kituʻa ʻae ngaahi tamapua mei he fale ʻo Peali, mo nau tutu ʻakinautolu.

Wakazitoa nguzo za mawe ambazo zilikuwa kwenye nyumba ya Baali, na kisha kuzichoma.

27 Pea naʻa nau maumauʻi hifo ʻae fakatātā ʻo Peali, mo nau maumauʻi hifo ʻae fale ʻo Peali, mo ngaohi ia ko e falevao ʻo aʻu ki he ʻaho ni.

Kisha wakazivunja zile nguzo za Baali, na kuiharibu nyumba ya Baali na kuifanya choo, ambacho kipo hadi leo.

28 Naʻe pehē ʻae fakaʻauha ʻe Sehu ʻa Peali mei ʻIsileli.

Hivi ndivyo ambavyo Yehu alivyomharibu muabudu Baali kutoka Israeli.

29 Ka neongo eni naʻe ʻikai tafoki ʻa Sehu mei he ngaahi angahala ʻa Selopoami ko e foha ʻo Nipati ʻaia naʻa ne fakaangahalaʻi ʻa ʻIsileli, ʻio, ʻae ngaahi fakatātā ʻoe ʻuhikiʻi pulu koula ʻaia naʻe ʻi Peteli pea mo Tani.

Lakini Yehu hakuacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati, ambayo ilfanya Israeli kutenda dhambi-ambayo ni, kumwabudu ndama wa dhahabu katika Betheli na Dani.

30 Pea naʻe pehē ʻe Sihova kia Sehu, “Koeʻuhi kuo ke fai lelei ʻi hoʻo fai ʻaia ʻoku totonu ʻi hoku ʻao, pea kuo ke fai ki he fale ʻo ʻEhapi ʻo fakatatau mo ia kotoa pē naʻaku finangalo ki ai, ʻe nofo ʻa hoʻo fānau ki he nofoʻa fakatuʻi ʻo ʻIsileli ʻo aʻu ki hono fā ʻoe toʻutangata.”

Hivyo Yahwe akamwambia Yehu, “Kwa kuwa umefanya vema kwa kufanya yaliyo sahihi kwenye macho yangu, na kumailiza kwenye nyumba ya Ahabu kulingana na yote yaliyokuwa kwenye moyo wangu, uzao wako utakaa kwenye kiti cha Israeli hadi kizazi cha nne.”

31 Ka naʻe ʻikai tokanga ʻa Sehu ke ne ʻeveʻeva ʻi he fono ʻa Sihova ko e ʻOtua ʻo ʻIsileli ʻaki ʻa hono loto kātoa: he naʻe ʻikai liliu ia mei he ngaahi angahala ʻa Selopoami, ʻaia naʻe fakaangahalaʻi ʻa ʻIsileli.

Lakini Yehu hakujali kutembea kwenye sheria ya Yahwe, Mungu wa Israeli, kwa moyo wake wote. Hakugeuka kutoka kwenye dhambi za Yeroboamu, ambayo iliwafanya Israeli kutende dhambi.

32 ʻI he ngaahi ʻaho ko ia naʻe kamata motuhi ʻa ʻIsileli ʻe Sihova ʻi hono potu kotoa pē: pea naʻe teʻia ʻakinautolu ʻe Hasaeli ʻi he ngaahi mata fonua kotoa pē ʻo ʻIsileli;

Siku zile Yahwe akaanza kupunguza mikoa ya Israeli, na Hazaeli kuwashinda Waisraeli mipakani mwa Israeli,

33 Mei Sioatani ʻo fai ki hahake, ʻae fonua kotoa pē ʻo Kiliati, mo e kakai Kata, mo e kakai Lupeni, mo e kakai Manase, mei ʻAloeli, ʻaia ʻoku ʻi he veʻe vaitafe ʻo ʻAlanoni, ʻio, ʻo aʻu ki Kiliati pea mo Pesani.

kutoka Yordani upande wa mashariki, nchi yote ya Gileadi, Wagadi, na Wareubeni, na Wamanase, kutoka Aroeri, alipo karibu na bonde la Arnoni, kupita Geleadi hadi Bashani.

34 Pea ko eni, ko hono toe ʻoe ngaahi ngāue ʻa Sehu, mo ia kotoa pē naʻa ne fai, pea mo ʻene mālohi lahi, ʻikai kuo tohi ia ʻi he tohi fakamatala ki he ngaahi tuʻi ʻo ʻIsileli?

Kama kwa mambo mengine yamhusuyo Yehu, na yote aliyoyafanya, na ushujaa wake, je hayakuandikwa kwenye kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?

35 Pea naʻe mohe ʻa Sehu mo ʻene ngaahi tamai: pea naʻa nau fai hono putu ʻi Samēlia. Pea naʻe fetongi ia ʻi he pule ʻe Sihoaasi ko hono foha.

Yehu akalala na wazee wake, na walimzika katika Samaria. Kisha Yehoahazi mwanaye akawa mfalme katika sehemu yake.

36 Pea ko e ngaahi ʻaho naʻe pule ai ʻa Sehu ki ʻIsileli ʻi Samēlia, ko e taʻu ʻe uofulu ma valu.

Mda ambao Yehu alitawala juu ya Israeli katika Samaria ulikuwa miaka ishini na nane.