1 Tuʻi 20
1 Pea naʻe tānaki fakataha ʻe Peni-Hatati ko e tuʻi ʻo Silia ʻa ʻene kautau kotoa pē: pea naʻe ʻiate ia ʻae tuʻi ʻe toko tolungofulu ma toko ua, mo e fanga hoosi, mo e ngaahi saliote: pea naʻa ne ʻalu hake ʻo ne kāpui ʻa Samēlia ʻaki ʻae tau, ʻo ne fai ʻae tau ki ai.
Kongen i Syria Benhadad samlet hele sin hær, og to og tretti konger fulgte ham med hester og vogner; og han drog op og kringsatte Samaria og stred mot det.
2 Pea naʻa ne kouna atu ʻae kau talafekau kia ʻEhapi ko e tuʻi ʻo ʻIsileli ki loto kolo, ʻo ne pehē kiate ia, “ʻOku pehē ʻe Peni-Hatati,
Og han sendte bud inn i byen til Akab, Israels konge,
3 ʻOku ʻaʻaku ʻa hoʻo siliva mo hoʻo koula; pea ʻoku ʻaʻaku foki ʻa hoʻo ngaahi uaifi pea mo hoʻo fānau, ʻio, ʻakinautolu ʻoku matalelei hake ʻi ai.”
og lot si til ham: Så sier Benhadad: Ditt sølv og ditt gull hører mig til, og de vakreste av dine hustruer og barn hører og mig til.
4 Pea naʻe tali ʻe he tuʻi ʻo ʻIsileli, ʻo pehē, “ʻE hoku ʻeiki ko e tuʻi, ʻo hangē ko hoʻo lea, ʻoku ʻaʻau au, pea mo ia kotoa pē ʻoku ou maʻu.”
Israels konge svarte og sa: Det er som du sier, min herre konge! Jeg og alt hvad mitt er, hører dig til.
5 Pea naʻe toe haʻu ʻae kau talafekau, ʻonau pehē, “ʻOku pehē mai ʻe Peni-Hatati, Neongo ʻa ʻeku fekau atu kiate koe, ʻo pehē, Te ke tuku mai kiate au hoʻo siliva, mo hoʻo koula, mo ho ngaahi uaifi, pea mo hoʻo fānau;
Men sendebudene kom igjen og sa: Så sier Benhadad: Jeg sendte bud til dig og lot si: Ditt sølv og ditt gull og dine hustruer og dine barn skal du gi mig.
6 Neongo ia, te u fekau atu ʻa ʻeku kau tamaioʻeiki kiate koe ʻapongipongi ʻi he feituʻu laʻā ni nai, pea te nau hakule ho fale, pea mo e ngaahi fale ʻo hoʻo kau tamaioʻeiki; pea ʻe pehē, ʻilonga ha meʻa ʻoku mata lelei ki ho mata ʻoʻou, te nau toʻo ia ʻi honau nima ʻo ʻave.”
Men imorgen ved denne tid sender jeg mine tjenere til dig, og de skal ransake ditt hus og dine tjeneres huser, og alt som er dine øines lyst, skal de ta og føre bort med sig.
7 Pea naʻe toki ʻomi ʻe he tuʻi ʻo ʻIsileli ʻae kau mātuʻa kotoa pē ʻoe fonua, ʻo ne pehē, “Vakai, ʻoku ou kole kiate kimoutolu, ke mou sio ki heʻene kumi ʻe he tangata ni ha fekovikoviʻi: he naʻa ne fekau mai kiate au ke ʻatu ʻa hoku ngaahi uaifi, mo ʻeku ngaahi fānau, mo ʻeku siliva, pea mo ʻeku koula; pea naʻe ʻikai te u taʻofi ha meʻa meiate ia.”
Da kalte Israels konge alle landets eldste til sig og sa: Nu ser I vel grant at han bare vil oss ondt! Han sendte bud til mig og krevde mine hustruer og mine barn, mitt sølv og mitt gull, og jeg nektet ham det ikke.
8 Pea naʻe pehē kiate ia ʻe he kau mātuʻa pea mo e kakai kotoa pē, “ʻOua naʻa ke fanongo kiate ia, pea ʻoua naʻa loto ki ai.”
Da sa alle de eldste og alt folket til ham: Du må ikke høre på ham og ikke gi efter.
9 Ko ia naʻa ne pehē ai ki he kau tala fekau meia Peni-Hatati, “Mou tala ki hoku ʻeiki ko e tuʻi, Ko e meʻa kotoa pē naʻa ke tomuʻa fekau ai ki hoʻo tamaioʻeiki te u fai ia: ka ko e meʻa ko eni ʻe ʻikai siʻi te u mafai.” Pea naʻe ʻalu ʻae kau talafekau, ʻonau toe ʻomi ʻae lea kiate ia.
Så sa han til Benhadads sendebud: Si til min herre kongen: Alt det du første gang sendte bud til din tjener om, vil jeg gjøre; men dette kan jeg ikke gjøre. Med dette svar vendte sendebudene tilbake til ham.
10 Pea naʻe fekau atu kiate ia ʻe Peni-Hatati, ʻo ne pehē, “Ke fai pehē ʻe he ngaahi ʻotua kiate au, ʻo lahi hake foki, ʻo kapau ʻe lahi ʻae efu ʻo Samēlia ke taki taha maʻu ʻe he kakai kotoa pē ʻoku muimui kiate au ha faluku ʻe taha.”
Da sendte Benhadad atter bud til ham og lot si: Gudene la det gå mig ille både nu og siden om Samarias støv skal kunne fylle nevene på alt det folk som er i mitt følge.
11 Pea naʻe pehēange ʻe he tuʻi ʻo ʻIsileli, “Tala kiate ia, ʻOua naʻa polepole ia ʻaia ʻoku nonoʻo mai hono mahafutau, ʻo hangē ko ia ʻoku ne vete ia.”
Da svarte Israels konge og sa: Si til ham: Ikke skulde den som binder sverdet om sig, rose sig lik den som løser det av sig!
12 Pea naʻe hoko ʻo pehē, ʻi heʻene fanongo ʻa Peni-Hatati ki he lea ko ia, lolotonga ʻa ʻene inu, ʻaia mo ʻene ngaahi tuʻi ʻi he ngaahi fale fehikitaki, naʻa ne pehē ai ki heʻene kau tamaioʻeiki, “Mou teuteu.” Pea naʻa nau teuteu ke tauʻi ʻae kolo.
Da Benhadad hørte dette svar, mens han selv og kongene satt og drakk i løvhyttene, sa han til sine menn: Still eder op! Og de stilte sig op imot byen.
13 Pea vakai, naʻe haʻu ha palōfita kia ʻEhapi ko e tuʻi ʻIsileli, ʻo ne pehē, “ʻOku pehē ʻe Sihova, ‘Kuo ke mamata ki he fuʻu kakai tokolahi ni? Vakai, te u tukuange kinautolu ki ho nima he ʻaho ni; pea te ke ʻilo ko au ko Sihova.’”
Da trådte en profet frem til Akab, Israels konge, og sa: Så sier Herren: Ser du hele denne store mengde? Jeg gir den idag i din hånd, og du skal kjenne at jeg er Herren.
14 Pea naʻe pehē ʻe ʻEhapi, “Ia hai?” Pea naʻe pehē mai ʻe ia, “ʻOku pehē ʻe Sihova, ʻi he nima ʻoe kau talavou ʻoe houʻeiki ʻoe ngaahi vahefonua.” Pea naʻa ne toki pehē, “Pea ko hai ʻe tataki ʻae tau?” Pea naʻa ne pehē mai, “Ko koe.”
Akab spurte: Ved hvem? Han svarte: Så sier Herren: Ved landshøvdingenes menn. Så spurte han: Hvem skal begynne striden? Han svarte: Du selv.
15 Pea naʻa ne toki lau hake ʻae kau talavou ʻoe houʻeiki ʻoe ngaahi vahefonua, pea naʻa nau toko uangeau ma tolungofulu ma ua: pea hili ʻene lau kinautolu, naʻa ne lau ʻae kakai kotoa pē, ʻae fānau kotoa pē ʻa ʻIsileli, ko e toko fitu afe.
Så mønstret han landshøvdingenes menn, og de var to hundre og to og tretti; og efter dem mønstret han alt folket - alle Israels barn - syv tusen mann.
16 Pea naʻa nau ʻalu atu feʻunga mo e hoʻatāmālie. Ka naʻe lolotonga ia ʻae inu ke konā ʻa Peni-Hatati ʻi he ngaahi fale fehikitaki, ko ia mo e ngaahi tuʻi, ʻae ngaahi tuʻi ʻe toko tolungofulu ma ua ʻaia naʻe tokoni kiate ia.
De drog ut om middagen, mens Benhadad satt og drakk sig drukken i løvhyttene med de to og tretti konger som var kommet ham til hjelp.
17 Pea naʻe muʻomuʻa atu ʻae kau talavou ʻoe houʻeiki ʻoe ngaahi vahefonua; pea naʻe ʻalu atu ʻae fekau meia Peni-Hatati, pea naʻa nau fakahā kiate ia, ʻo pehē, ʻOku haʻu ha kau tangata mei Samēlia.
Landshøvdingenes menn drog først ut; Benhadad sendte folk ut for å speide, og de meldte ham at det hadde draget krigsfolk ut fra Samaria.
18 Pea naʻa ne pehē, “Kapau kuo nau hū mai kituʻa ʻi he melino, puke moʻui pe kinautolu; pea kapau kuo nau ʻomi kituʻa ke fai ʻae tau, puke moʻui pe kinautolu.”
Da sa han: Enten de har draget ut i fredelig øiemed, eller de har draget ut til strid, så grip dem levende!
19 Ko ia naʻe hū mai mei he kolo ʻae kau talavou ni ʻoe houʻeiki ʻoe ngaahi vahe fonua, pea mo e kautau naʻe muimui kiate kinautolu.
Så drog de da ut fra byen, landshøvdingenes menn og hæren som fulgte dem,
20 Pea naʻa nau tāmateʻi taki taha haʻane tangata: pea naʻe feholaki ʻae kakai Silia; pea naʻe tulia kinautolu ʻe he kakai ʻIsileli: pea naʻe hao moʻui ʻa Peni-Hatati ko e tuʻi ʻo Silia ʻi ha hoosi fakataha mo e kau heka hoosi.
og de hugg ned hver sin mann; syrerne flyktet, og Israel forfulgte dem; og Benhadad, kongen i Syria, slapp unda på en hest sammen med nogen ryttere.
21 Pea naʻe ʻalu atu ʻae tuʻi ʻo ʻIsileli, ʻo ne teʻia ʻae fanga hoosi mo e ngaahi saliote, pea naʻa ne tāmateʻi ʻae kakai Silia ʻi he tāmate lahi ʻaupito.
Så drog Israels konge ut og slo hestene og stridsvognene og voldte et stort mannefall blandt syrerne.
22 Pea naʻe haʻu ʻae palōfita ki he tuʻi ʻo ʻIsileli, mo ne pehē kiate ia, “Ke ke ʻalu, mo fakamālohi koe, pea vakai, ʻo tokanga ki he meʻa ʻoku ke fai: he ka toe hoko mai ʻae faʻahitaʻu ʻe toe haʻu ʻae tuʻi ʻa Silia ke tauʻi koe.”
Da trådte profeten frem til Israels konge og sa til ham: Gå nu i gang med å ruste dig og tenk vel over hvad du skal gjøre! For til næste år vil kongen i Syria igjen dra op imot dig.
23 Pea naʻe pehē ʻe he kau tamaioʻeiki ʻae tuʻi ʻo Silia kiate ia, “Ko honau ngaahi ʻotua, ko e ʻotua ʻoe ngaahi moʻunga; ko ia naʻa nau mālohi hake ai ʻiate kitautolu; kae tuku ke tau tauʻi ʻakinautolu ʻi he tokalelei, pea ko e moʻoni te tau mālohi hake ʻiate kinautolu.
Men syrerkongens tjenere sa til ham: Deres guder er fjellguder, derfor vant de over oss; men strider vi med dem på sletten, da vinner vi sikkert over dem.
24 Pea ke fai ʻae meʻa ni, ʻAve ʻae ngaahi tuʻi, ʻae tangata taki taha mei hono potu, pea fetongiʻaki kinautolu ʻae ngaahi ʻeiki tau:
Gjør nu således: Avsett kongene, hver fra sin plass, og sett stattholdere i deres sted!
25 Pea lau mai kiate koe ha kautau, ʻo hangē ko e kautau kuo mole ʻiate koe, ko e hoosi ke tatau mo e hoosi, mo e saliote ke tatau mo e saliote: pea te tau tau mo kinautolu ʻi he potu tokalelei, pea ko e moʻoni te tau mālohi hake ʻiate kinautolu.” Pea naʻa ne tokanga ki heʻenau lea, ʻo ne fai pehē.
Og få dig så selv en hær som er like så stor som den du mistet, og like så mange hester og vogner, og la oss så stride med dem på sletten! Da vinner vi sikkert over dem. Og han lyttet til deres råd og gjorde så.
26 Pea ʻi heʻene toe hokosia mai ʻae faʻahitaʻu, naʻe lau hake ʻae kakai Silia ʻe Peni-Hatati, ʻo ne ʻalu hake ki ʻEfeki ke tau mo ʻIsileli.
Året efter mønstret Benhadad syrerne og drog frem til Afek for å stride mot Israel.
27 Pea naʻe lau hake ʻae fānau ʻa ʻIsileli, pea naʻe taki taha ʻave ʻene meʻakai, mo nau ʻalu atu ko honau tali: pea naʻe fokotuʻu honau ʻapitanga ʻi honau ʻao ʻe he fānau ʻa ʻIsileli, ʻo hangē ko e ngaahi fānganga kosi siʻi ʻe ua; ka naʻe fonu ʻae fonua kotoa ʻi he kau Silia.
Og Israels barn blev mønstret og forsynt med levnetsmidler og drog ut imot dem; og Israels barn leiret sig midt imot dem som to små gjeteflokker, men syrerne opfylte landet.
28 Pea naʻe haʻu ha tangata ʻoe ʻOtua, ʻo ne lea ki he tuʻi ʻo ʻIsileli, ʻo pehē, “ʻOku pehē ʻe Sihova, ‘Koeʻuhi kuo pehē ʻe he kakai Silia, Ko e ʻOtua pe ʻoe ngaahi moʻunga ʻa Sihova, ka ʻoku ʻikai ko e ʻOtua ia ʻoe ngaahi potu tokalelei, ko ia te u tukuange ai ʻae fuʻu kakai tokolahi ni ki ho nima, pea te mou ʻilo ko Sihova au.’”
Da trådte den Guds mann frem og sa til Israels konge: Så sier Herren, sa han: Fordi syrerne har sagt: Herren er en fjellgud og ikke en dalgud, så vil jeg gi hele denne store mengde i din hånd, og I skal kjenne at jeg er Herren.
29 Pea naʻa nau nofo ʻo fehangaʻaki ko e taha ki he taha ʻi he ʻaho ʻe fitu. Pea naʻe pehē, ʻi hono fitu ʻoe ʻaho naʻe hoko ʻae tau: pea naʻe tāmateʻi ʻe he fānau ʻa ʻIsileli ʻae kau tangata hāʻele ʻe tokotaha kilu ʻoe kakai Silia ʻi he ʻaho pe taha.
Så lå de nu i leir midt imot hverandre i syv dager. På den syvende dag kom det til strid, og Israels barn hugg på én dag ned hundre tusen mann fotfolk av syrerne.
30 Ka naʻe feholaki ʻae toenga [kakai ]ki ʻEfeki, ki he loto kolo; pea naʻe hinga ʻae ā ʻi ai ʻo taʻomia ʻae kau tangata ʻe toko ua mano mo e toko fitu afe, ʻaia naʻe toe. Pea naʻe hola ʻa Peni-Hatati, ʻo ne hū mai ki he kolo, pea ki he loki ki loto fale.
Og de som blev tilbake, flyktet til Afek og inn i byen; men muren falt ned over de syv og tyve tusen mann som var blitt tilbake. Benhadad flyktet også og kom inn i byen og sprang fra kammer til kammer.
31 Pea naʻe pehē ʻe heʻene kau tamaioʻeiki kiate ia, “Vakai eni, kuo mau fanongo ko e ngaahi tuʻi faʻa ʻaloʻofa ʻae ngaahi tuʻi ʻoe fale ʻo ʻIsileli: ʻoku mau kole kiate koe, tuku ke mau ʻai ʻae tauangaʻa ki homau kongaloto, mo e maea ki homau ʻulu, pea mau ʻalu atu ki he tuʻi ʻo ʻIsileli heiʻilo te ne fakamoʻui koe.”
Da sa hans tjenere til ham: Vi har hørt at kongene av Israels hus er milde konger; la oss legge sekk om våre lender og rep om våre hoder og gå ut til Israels konge! Kanskje han lar dig få leve!
32 Ko ia naʻa nau nonoʻo ʻaki kinautolu ʻae tauangaʻa ʻi honau kongaloto, mo e maea ki honau ʻulu, pea [naʻa nau ]haʻu ki he tuʻi ʻo ʻIsileli, ʻo pehē, “ʻOku pehē mai ʻe hoʻo tamaioʻeiki ko Peni-Hatati, ʻOku ou kole kiate koe, “Tuku ke u moʻui.” Pea naʻa ne pehē, “He ʻoku ne kei moʻui? Ko hoku kāinga ia.”
Så bandt de sekk om sine lender og rep om sine hoder, og da de kom til Israels konge, sa de: Din tjener Benhadad sier: La mig få leve! Han svarte: Er han ennu i live? Han er min bror.
33 Pea naʻe tokanga lahi ʻe he kau tangata pe ʻe ai ha meʻa lelei meiate ia, pea naʻa nau puke leva ki ai: pea naʻa nau pehē, “Ko ho kāinga ko Peni-Hatati. Pea naʻa ne toki pehē atu, “Mou ʻalu ʻo ʻomi ia.” Pea naʻe toki haʻu ʻa Peni-Hatati kituʻa kiate ia; pea naʻa ne fekau ia ke heka hake ki he saliote.
Mennene tok dette for et godt varsel, og de søkte straks å få et ord fra ham som kunde vise om han mente det så, og de sa: Ja, Benhadad er din bror. Da sa han: Gå og hent ham! Så kom Benhadad ut til ham, og han lot ham stige op i sin vogn.
34 Pea naʻe pehē ʻe [Peni-Hatati ]kiate ia, “Ko e ngaahi kolo, ʻaia naʻe kapasia ʻe heʻeku tamai mei hoʻo tamai, te u toe ʻatu; pea te ke ngaohi maʻau ʻae ngaahi hala ʻi Tamasikusi ʻo hangē ko ia naʻe ngaohi ʻe heʻeku tamai ʻi Samēlia.” Pea naʻe pehēange ai [ʻe ʻEhapi], “Te u tukuange koe ke ʻalu ʻi he fuakava ni.” Ko ia naʻa ne fai mo ia ha fuakava, mo ne tukuange ia ke ʻalu.
Og Benhadad sa til ham: De byer som min far tok fra din far, vil jeg gi tilbake, og du kan gjøre dig gater i Damaskus, likesom min far gjorde i Samaria. Og jeg sa Akab vil på det vilkår gi dig fri. Så inngikk han et forbund med ham og gav ham fri.
35 Pea ko e tangata ʻe tokotaha ʻi he ngaahi foha ʻoe kau palōfita, naʻe pehē ki hono kaungāʻapi ʻi he folofola ʻa Sihova, “ʻOku ou kole ke ke taaʻi au. Pea naʻe ʻikai te ne loto ke taaʻi ia.
Men en av profetenes disipler sa på Herrens bud til en annen: Slå mig! Men mannen vilde ikke slå ham.
36 Pea naʻa ne toki pehē kiate ia, “Koeʻuhi kuo ʻikai te ke fai talangofua ki he folofola ʻa Sihova, vakai, ʻoka ke ka ʻalu atu leva meiate au, ʻe tāmateʻi koe ʻe ha laione.” Pea ʻi heʻene mahuʻi atu leva meiate ia, naʻe maʻu ia ʻe ha laione, ʻo ne tāmateʻi ia.
Da sa han til ham: Fordi du ikke lød Herrens røst, så skal en løve drepe dig, når du går bort fra mig. Og da han gikk fra ham, kom en løve imot ham og drepte ham.
37 Pea naʻa ne toki ʻilo ʻae tangata kehe ʻe taha ʻo ne pehē, “ʻOku ou kole ke ke taaʻi au.” Pea naʻe taaʻi ia ʻe he tangata, pea naʻa ne lavea, ʻi hono taaʻi.
Så møtte han en annen mann og sa: Slå mig! Og mannen slo ham så han blev såret.
38 Ko ia naʻe ʻalu ai ʻae palōfita, mo ne tatali ʻi he hala ki he tuʻi, pea naʻa ne fakapuli ia ʻaki ʻae efuefu naʻe ʻai ki hono mata.
Derefter gikk profeten og stilte sig på veien for å møte kongen; men han gjorde sig ukjennelig ved å legge et bind over sine øine.
39 Pea ʻi heʻene ʻalu ange ai ʻae tuʻi naʻa ne ui atu ki he tuʻi: pea naʻa ne pehē, “Naʻe ʻalu atu ʻa hoʻo tamaioʻeiki ki he lotolotonga ʻoe tau; pea vakai, naʻe afe mai ha tangata ʻo ne ʻomi ha tangata kiate au, mo ne pehē, ‘Puke maʻu ʻae tangata ni: kapau ʻe mole ia ʻi ha meʻa, ʻe toki totongi ʻe hoʻo moʻui ʻa ʻene moʻui ʻaʻana, pea ka ʻikai ia te ke totongi ʻaki ha taleniti siliva ʻe taha.’
Da nu kongen kom forbi, ropte han til kongen: Din tjener hadde draget ut og var med i striden; men i det samme kom det en mann frem som førte en annen mann til mig og sa: Ta vare på denne mann! Blir han borte, skal ditt liv trede i stedet for hans liv, eller også skal du betale mig en talent sølv.
40 Pea lolotonga ʻae femouʻekina ʻa hoʻo tamaioʻeiki, ʻiloange kuo ne hao.” Pea naʻe pehē ʻe he tuʻi ʻo ʻIsileli kiate ia, “ʻE pehē pe ʻae fakamaauʻi koe; kuo ke fakapapau pe ia ʻe koe.”
Men din tjener hadde noget å gjøre her og der, og så blev mannen borte. Da sa Israels konge til ham: Du har din dom; du har selv felt den.
41 Pea naʻa ne fai fakatoʻotoʻo ʻo ne toʻo ʻae efuefu mei hono mata; pea naʻe toki ʻilo ia ʻe he tuʻi ʻo ʻIsileli ko e tokotaha ia ʻi he kau palōfita.
Da skyndte han sig og tok bindet fra øinene, og Israels konge kjente ham og så at han var en av profetene.
42 Pea naʻa ne pehē kiate ia, “ʻOku pehē ʻe Sihova, ‘Koeʻuhi kuo ke tukuange mei ho nima ʻae tangata naʻaku tukupau ʻeau ke fakaʻauha ʻaupito, ko ia ʻe totongi ʻaki ʻa hoʻo moʻui ʻa ʻene moʻui ʻaʻana, pea ʻe totongi ʻaki hoʻo kakai ʻa ʻene kakai ʻaʻana.’”
Profeten sa til ham: Så sier Herren: Fordi du lot den mann som jeg hadde lyst i bann, slippe dig av hendene, så skal ditt liv trede i stedet for hans liv og ditt folk i stedet for hans folk.
43 Pea naʻe ʻalu ʻae tuʻi ʻo ʻIsileli ki hono fale kuo māfasia mo mamahi, mo ne hoko ki Samēlia.
Så drog Israels konge hjem mismodig og harm og kom til Samaria.
