1 Tuʻi 18
1 Pea ʻi heʻene hili ange ʻae ngaahi ʻaho lahi, naʻe hoko ai ʻae folofola ʻa Sihova kia ʻIlaisiā ʻi hono tolu ʻoe taʻu, ʻo pehē, “Ke ke ʻalu ʻo fakahā atu koe kia ʻEhapi; pea te u fakatō hifo ʻae ʻuha ki he fonua.”
[預告旱災結束]過了許多時日，到了第三年，有上主的話傳於厄里亞說：「你去見阿哈布，我要在這地上降雨。」
2 Pea naʻe ʻalu ʻa ʻIlaisiā ke fakahā ia kia ʻEhapi. Pea naʻe lahi ʻae honge ʻi Samēlia.
厄里亞就去見阿哈布；那時，撒瑪黎雅正遭受嚴重的饑荒。
3 Pea naʻe ui ʻe ʻEhapi kia ʻOpataia, ʻaia naʻe pule ʻi hono fale: (ka ko eni, naʻe manavahē lahi ʻa ʻOpataia kia Sihova:
阿哈布將自己的家宰敖巴狄雅召來，─敖巴狄雅原是一位很敬畏上主的人。
4 He naʻe pehē, ʻi heʻene tāmateʻi ʻe Sisipeli ʻae kau palōfita ʻa Sihova, naʻe ʻave ʻae kau palōfita ʻe toko teau ʻe ʻOpataia, ʻo ne fakafufū ʻakinautolu ko e taki nimangofulu ʻi ha ʻana, mo ne fafanga kinautolu ʻaki ʻae mā pea mo e vai.)
當依則貝耳殺害上主的先知時，他曾收留一百個先知，每五十人分藏在一個洞裏，私下供給他們飲食。─
5 Pea naʻe pehē ʻe ʻEhapi kia ʻOpataia, “Ke ke ʻalu atu ki he fonua, ki he ngaahi matavai kotoa pē, pea ki he ngaahi vaitafe kotoa pē: heiʻilo te tau maʻu ai ha mohuku ke fakamoʻui ʻaki ʻae fanga hoosi mo e fanga miuli, koeʻuhi ke ʻoua naʻa mole ʻae fanga manu kotoa pē.”
阿哈布對敖巴狄雅說：「我們要走遍這地，到所有的水泉和小河那裏去，或許能找到一些青草，使騾馬生存，免得喪失許多牲畜。」
6 Ko ia naʻa na vaheua ʻae fonua ʻiate kinaua ke ʻosiki ia ʻi heʻena ʻalu ai: naʻe ʻalu ʻa ʻEhapi ʻi hono hala ʻoʻona, pea naʻe ʻalu ʻa ʻOpataia ʻi hono hala kehe ʻoʻona.
他們於是分地巡行；阿哈布獨自走了一條路，敖巴狄雅也獨自走了另一條路。敖巴狄雅遇厄里亞
7 Pea ʻi heʻene ʻalu ʻa ʻOpataia ʻi he hala, vakai, naʻe fakafetaulaki mai ʻa ʻIlaisiā kiate ia: pea naʻa ne ʻiloʻi ia, ʻo ne tō hifo ki hono mata, ʻo ne pehē, “Ko koe ʻapē ko hoku ʻeiki ko ʻIlaisiā?
敖巴狄雅走路時，厄里亞恰巧遇見了他；敖巴狄雅認得他，便俯伏在地說：「你不就是我主厄里亞嗎﹖」
8 Pea naʻa ne pehēange kiate ia, “Ko au ʻalu ʻo tala ki hoʻo ʻeiki, Vakai, ko ʻIlaisiā eni.”
厄里亞回答說：「是，你去告訴你的主人說：厄里亞在這裏。」
9 Pea naʻa ne pehē, “Ko e hā ʻa ʻeku fai hala, ke ke tukuange ai ʻa hoʻo tamaioʻeiki ki he nima ʻo ʻEhapi ke tāmateʻi au?
敖巴狄雅說：「我犯了什麼罪﹖你竟要將你的僕人交於阿哈布手中，讓他殺死我﹖
10 Hangē ʻoku moʻui ʻa Sihova ko ho ʻOtua, ʻoku ʻikai ha fonua pe ha puleʻanga kuo ʻikai fekau atu ki ai ʻe heʻeku ʻeiki ko hoʻo kumi: pea ʻi he ʻenau pehē, ʻOku ʻikai ʻi heni ia; naʻa ne maʻu ha fuakava mei he fonua mo e puleʻanga, ʻo pehē, naʻe ʻikai te nau ʻilo koe.
我指著永生的上主，你的天主起誓：沒有一個民族，沒有一個國家，我的主上不派人去尋找你的；如果人們說：厄里亞不在我們這裏；他一定要叫那個國家和那個民族起誓說：實在他們沒有找到你。
11 Ka kuo ke pehē ʻeni, ‘ʻAlu, ʻo tala ki hoʻo ʻeiki, Ko ʻIlaisiā eni.’
現在你說：你去告訴你的主人說：厄里亞在這裏。
12 Pea ʻe hoko ʻo pehē, kau ka ʻalu leva meiate koe, ʻe ʻave koe ʻe he Laumālie ʻo Sihova ki ha potu ʻoku ʻikai te u ʻiloʻi; pea ʻi heʻeku fakahā kia ʻEhapi, pea ʻoku ʻikai ke ne ʻilo koe, te ne tāmateʻi au: ka ʻoku manavahē ʻa hoʻo tamaioʻeiki ko au kia Sihova talu mei heʻeku kei siʻi.
我一離開你，上主的神把你帶到我所不知道的地方去；我若去告訴阿哈布，而他找不到你，啟不要殺死我﹖你的僕人自幼也是個敬畏上主得人啊!
13 ʻIkai kuo fakahā ki heʻeku ʻeiki ʻaia naʻaku fai ʻi heʻene tāmateʻi ʻe Sisipeli ʻae kau palōfita ʻa Sihova, ʻa ʻeku fufū ha toko teau ʻoe kau palōfita ʻa Sihova ʻo taki nimangofulu ʻi ha ʻana, mo fafanga ʻakinautolu ʻaki ʻae mā mo e vai?
難道我主沒有聽說過：當依則耳殘殺上主的先知時，我所作的事﹖我曾隱藏一百個上主的先知，每五十人分藏在一個洞裏，由我供給他們飲食。
14 Pea ʻoku ke pehē mai ni, ‘ʻAlu, ʻo tala ki hoʻo ʻeiki, Vakai, ko ʻIlaisiā eni: pea te ne tāmateʻi au.’”
現在你說：你去告訴你的主人，厄里亞在這裏，他一定要殺我! 」
15 Pea naʻe pehē ʻe ʻIlaisiā, “ʻOku moʻui ʻa Sihova ʻoe ngaahi tokolahi, ʻaia ʻoku ou tuʻu ʻi hono ʻao, pea ko e moʻoni te u fakahā au kiate ia he ʻaho ni.”
厄里亞說：「我指著我所服侍的萬軍的永生上主起誓：今天我一定要叫阿哈布看見我。」阿哈布和厄里亞見面
16 Ko ia naʻe ʻalu ai ʻa ʻOpataia ke fetaulaki mo ʻEhapi, ʻo ne tala ki ai: pea naʻe ʻalu ʻa ʻEhapi ke fakafetaulaki atu kia ʻIlaisiā.
敖巴狄雅於是前去會見阿哈布，告訴他這消息，阿哈布就去迎接厄里亞。
17 Pea naʻe hoko ʻo pehē, ʻi heʻene mamata ʻa ʻEhapi kia ʻIlaisiā, naʻe pehē ʻe ʻEhapi kiate ia, “Ko koe ia koā kuo fakamamahi ai ʻa ʻIsileli?”
阿哈布一見厄里亞，就對他說：「叫以色列遭難的人，不就是你嗎﹖」
18 Pea naʻe pehēange ʻe ia, “Kuo ʻikai te u fakamamahiʻi ʻa ʻIsileli; ka ko koe, mo e fale ʻo hoʻo tamai, ko e meʻa ʻi hoʻomou liʻaki ʻae ngaahi fekau ʻa Sihova, pea kuo ke muimui kia Peali.”
厄里亞答說：「不是我叫以色列遭難，而是你和你的父家，因為你們拋棄了上主的誡命，歸順了巴耳邪神。
19 Pea ko eni fekau atu, “Ke tānaki mai kiate au ʻi Kameli ʻa ʻIsileli kātoa, pea mo e kau kikite ʻo Peali ko e toko fāngeau mo e toko nimangofulu, pea mo e kau kikite ʻoe ngaahi vao tapu ko e toko fāngeau, ʻakinautolu ʻoku kai ʻi he keinangaʻanga ʻo Sisipeli.”
現在，你派人去召集全以色列人，同受依則貝耳供養的那四百五十個巴耳的先知，【及那四百個阿舍辣的先知，】上加爾默耳山，到我跟前來。」
20 Ko ia naʻe fekau atu ʻe ʻEhapi ki he fānau kotoa pē ʻa ʻIsileli, pea naʻa ne fakataha mai ʻae kau kikite kotoa pē ki he moʻunga ko Kameli.
阿哈布便派人召集了所有的以色列子民，聚集了那些先知，一起到了加爾默耳山上。厄里亞與假先知比試
21 Pea naʻe haʻu ʻa ʻIlaisiā ki he kakai kotoa pē, mo ne pehē, “ʻE fēfē ʻa hono fuoloa ʻo hoʻomou lotolotoua? Kapau ko e ʻOtua ʻa Sihova, mou muimui kiate ia: pea kapau ko Peali, muimui kiate ia.” Pea naʻe ʻikai toe lea ʻaki mai ʻe he kakai ha momoʻi lea ʻe taha.
厄里亞走向全體民眾面前說：「你們搖擺不定，模稜兩可，要到幾時呢﹖如果上主是天主，你們就應該隨從上主；如果巴耳是天主，就該隨從巴耳。」人民一句話也不回答。
22 Pea naʻe toki pehē ʻe ʻIlaisiā ki he kakai, “Ko au tokotaha pe ʻoku toe ko e palōfita ʻa Sihova; ka ko e kau kikite ʻa Peali ko e kau tangata ʻe toko fāngeau mo e nimangofulu.
厄里亞對人民說：「上主的先知指剩下我一個人了，巴耳的先知卻有四百五十人。
23 Ko ia tuku ke nau ʻomi kiate kitautolu ha fanga pulu ʻe ua; pea tuku ke nau fili ha pulu ʻe taha maʻanautolu, pea tafatafaʻi ia pea hili ia ki he fefie, kaeʻoua naʻa ʻai ha afi ki lalo: pea te u teuteuʻi ʻeau ʻae pulu ʻe taha, pea hili ia ki ha fefie, kae ʻikai ha afi ki ai
請給我們牽兩隻公牛犢來；他們可任選一隻，剖分成塊，放在木柴上，不要點火；我也照樣預備另一隻，放在木柴上，也不點火。
24 Pea mou ui kimoutolu ki he hingoa ʻo hoʻomou ngaahi ʻotua, pea teu ui au ki he huafa ʻo Sihova: pea ko e ʻOtua ko ia ʻoku tali ʻaki ha afi, ko e ʻOtua pe ia.” Pea naʻe tali ʻe he kakai kotoa pē, ʻonau pehē, “ʻOku lelei ʻae lea.”
你們呼求你們神的名字，我也呼求上主的名字：那降火顯示應允的神，就是真神。」民眾回答說：「你這話說得很好! 」
25 Pea naʻe pehē ʻe ʻIlaisiā ki he kau kikite ʻa Peali, “Mou fili ha pulu maʻamoutolu, pea tomuʻa teuteu ia; he ʻoku mou tokolahi; pea mou ui ki he hingoa ʻo homou ngaahi ʻotua, kaeʻoua naʻa ʻai ha afi ki ai.”
厄里亞對巴耳的先知們說：「因為你們人數眾多，你們應該先挑選一隻牛犢，準備好，然後呼求你們神的名字，只是不要點火。」
26 Pea naʻa nau ʻave ʻae pulu naʻe ʻange kiate kinautolu ʻonau teuteuʻi, mo nau ui ki he hingoa ʻo Peali mei he pongipongi ʻo aʻu ki heʻene hoʻatāmālie, ʻo pehē, “ʻE Peali, fanongo mai kiate kimautolu.” Ka naʻe ʻikai ha leʻo, pe ha taha ʻe lea mai. Pea naʻa nau fehōpoaki ʻi he ʻesifeilaulau naʻe ngaohi.
他們即將人給他們的公牛犢牽來，預備好，從早晨直到中午呼求巴耳的名字說：「巴耳，應允我們罷! 」但是沒有聲音，也沒有答應的。他們就在自己所築的祭壇旁，跪下又起來，跳個不停。
27 Pea ʻi heʻene hoko ki he hoʻatāmālie, naʻe manuki ʻe ʻIlaisiā kiate kinautolu, ʻo ne pehē, “Kalangaʻaki ʻae leʻo lahi: he ko e ʻotua; naʻa ʻoku ne fakalaulauloto, pe ʻoku ne ʻi ha potu kehe, pe kuo ne fai haʻane fononga, pe naʻa ʻoku ne mohe, kae ʻaonga ʻa hono fakaʻāʻi.”
到了中午，厄里亞嘲弄他們說：「你們再高聲喊叫，因為他是神，或者他正在沉思冥想，或者它暫時隱退，或者正在外旅行，或者他正在睡覺，必須把他叫醒。」
28 Pea naʻa nau kalanga mālohi, mo tafatafaʻi kinautolu, ʻo hangē ko ʻenau anga, ʻaki ʻae hele mo e ngaahi meʻa kini, kae puna mai ʻae toto kiate kinautolu.
他們遂更高聲喊叫，照他們的習慣，用刀用槍割傷自己，直到全身流出血來。
29 Pea naʻe hoko ʻo pehē, ʻi he pale ʻae laʻā, mo nau kikite ai pe ʻo aʻu ki he feituʻulaʻā ʻoe feilaulau efiafi, naʻe ʻikai ha leʻo, pe ha taha ke lea, pe ha taha ke tokangaʻi.
過了中午，他們仍繼續狂喊亂叫，直到晚祭的時候，但仍然沒有聲音，也沒有答應的，也沒有理會。
30 Pea naʻe pehē ʻe ʻIlaisiā ki he kakai kotoa pē, “Mou ʻunuʻunu mai kiate au.” Pea naʻe ʻunuʻunu mai kiate ia ʻae kakai kotoa pē. Pea naʻa ne teuteu foʻou ʻae ʻesifeilaulau ʻa Sihova ʻaia naʻe maumau hifo.
厄里亞對全你人民說：「你們到我這裏來。」全體人民便都到他那裏去；厄里亞立即重修了已經坍塌了的上主的祭壇；
31 Pea naʻe ʻomi ʻe ʻIlaisiā ʻae foʻi maka ʻe hongofulu ma ua, ʻo fakatatau mo e fiha ʻoe faʻahinga ʻoe fānau ʻa Sēkope, ʻaia naʻe hoko mai ki ai ʻae folofola ʻa Sihova, ʻo pehē, “ʻE fakahingoa, koe ko ʻIsileli:”
依照雅各伯子孫的支派數目，取了十二塊石頭，─這雅各伯就是上主曾對他說過：「你的名字要叫以色列。」─
32 Pea naʻa ne fokotuʻu ʻaki ʻae ngaahi maka ha feilaulauʻanga ʻi he huafa ʻo Sihova: pea naʻa ne ngaohi ha luo naʻe keli takatakai ʻi he feilaulauʻanga, naʻe tatau ʻa hono lahi mo e fonu ʻoe fuaʻanga ʻe ua ʻoe tengaʻi ʻakau.
用這些石頭，為上主的名築成一座祭壇，在祭壇四周作了一個水溝，可容二「色阿」穀種。
33 Pea naʻa ne fakatokalelei ʻae fefie, mo ne tafatafaʻi ʻae pulu, ʻo ne hili ia ki he fefie, mo ne pehē, “Fakafonu mai ha puha ʻe fā ʻaki ʻae vai, pea lilingi ia ki he feilaulau tutu, pea ki he fefie.”
把木柴放好，將牛犢剖分成塊，放在木柴上，
34 Pea naʻa ne pehē, “Toe fai ia ke liunga ua.” Pea naʻa nau fai ia ko hono liunga ua. Pea naʻa ne pehē, “Fai ia ko hono liunga tolu. Pea naʻa nau fai ia ko hono liunga tolu.”
然後吩咐說：「盛滿四桶水，倒在全燔祭和木柴上! 」他們就這樣做了。他又吩咐說：「再倒一次! 」他們就再倒了一次；他再吩咐說：「倒第三次! 」他們就倒了第三次；
35 Pea naʻe tafe takatakai ʻae vai ʻi he feilaulauʻanga; pea naʻa ne fakafonu foki ʻae luo ʻaki ʻae vai.
水沿祭壇四周奔流，溝裏滿了水。
36 Pea ʻi heʻene hokosia ʻae feituʻulaʻā ʻoe feilaulau fakaefiafi, naʻe ʻunuʻunu mai ʻa ʻIlaisiā ko e palōfita, ʻo ne pehē, “ʻE Sihova ko e ʻOtua ʻo ʻEpalahame, mo ʻAisake, pea mo e ʻaho ni ko e ʻOtua koe ʻi ʻIsileli, pea ko hoʻo tamaioʻeiki au, pea mo ʻeku fai ʻae ngaahi meʻa ni kotoa pē ʻi hoʻo fekau.
到了要奉獻晚祭的時候，厄里亞先知走近前來說：「上主，亞巴郎、依撒格和以色列的天主，求你今天使人知道：你是以色列的天主，我是你的僕人，是奉你的命作這一切事。
37 ʻE Sihova, fanongo mai kiate au, koeʻuhi ke ʻilo ʻe he kakai ni ko Sihova koe ko e ʻOtua, pea kuo ke toe liliu mai ʻe koe ʻa honau loto.”
上主，求你應允我，應允我! 使這人民知道你上主，是真天主，是你叫他們心回意轉。」
38 Pea naʻe toki tō hifo ai ʻae afi ʻa Sihova, ʻo ne keina ʻae feilaulau tutu, mo e fefie, mo e ngaahi maka, mo e efu, pea ne ʻemo hake ʻae vai ʻaia naʻe ʻi he luo.
於是上主的火降下，焚盡了全燔祭、柴木、石頭和塵土，也燒乾了溝中的水。
39 Pea ʻi he mamata ʻae kakai ki ai, naʻa nau tō hifo ki honau mata: pea naʻa nau pehē, “Ko Sihova, ko e ʻOtua pe ia; ko Sihova ko e ʻOtua pe ia.”
全體人民見了，都俯伏在地說：「雅威是天主，雅威是天主!」
40 Naʻe pehē ʻe ʻIlaisiā kiate kinautolu, “Puke mai ʻae kau kikite ʻa Peali; ʻoua naʻa tuku ke hao hanau tokotaha.” Pea naʻa nau puke ʻakinautolu: pea naʻe ʻohifo kinautolu ʻe ʻIlaisiā ki he vaitafe ko Kisoni, mo ne tāmateʻi kinautolu ʻi ai.
厄里亞對民眾說：「你們捉住巴耳的先知，不要讓他們走脫一個! 」民眾立即捉住他們。厄里亞帶他們下到克雄小河旁，在那裏將他們全部殺掉。天降大雨
41 Pea naʻe pehē ʻe ʻIlaisiā kia ʻEhapi, “Ke ke tuʻu hake, mo ke kai mo inu; he ʻoku longolongo ʻuha lahi ʻaupito.”
厄里亞對阿哈布說：「你上去吃喝罷! 因為已聽到大雨的怒號聲。」
42 Ko ia naʻe ʻalu hake ʻa ʻEhapi ke ne kai mo inu. Pea naʻe ʻalu hake ʻa ʻIlaisiā ki he tumutumu ʻo Kameli; pea naʻa ne fakato hifo ia ki he kelekele, pea ne ʻai hono mata ki hono vahaʻa tui,
阿哈布就上去吃喝，厄里亞卻上了加爾默耳山頂，跪伏在地，將臉放在兩膝之間。
43 Pea pehē ʻe ia ki heʻene tamaioʻeiki, “ʻAlu hake eni ʻo sio atu ki tahi.” Pea naʻa ne ʻalu hake, mo ne sio, pea ne pehē, “ʻOku ʻikai ha meʻa.” Pea naʻa ne pehē, “Ke ke toe ʻalu ke liunga fitu.”
以後，對自己的僕人說：「你上去，朝海那邊觀看! 」僕人就上去觀看，說：「什麼也沒有。」厄里亞說：「你來回觀看七次! 」他就去了七次。
44 Pea ʻi heʻene hoko ki hono liunga fitu, naʻa ne pehē, “Vakai, ʻoku ha hake mei he tahi ha kihiʻi ʻao siʻi, ʻoku hangē ko e nima ʻoe tangata.” Pea naʻe pehē ʻe ia, “Ke ke ʻalu hake, ʻo tala kia ʻEhapi, Teuteu hoʻo saliote, pea ke ʻalu hifo, koeʻuhi ke ʻoua naʻa taʻofi koe ʻe he ʻuha.”
第七次僕人說：「看，有一片雲彩，小得像手掌那麼大，從海上升起來了。」厄里亞說：「你上去告訴阿哈布說：快套車下去，免得被雨阻止! 」
45 Pea lolotonga eni, naʻe fakapoʻupoʻuli ʻae langi ʻi he ngaahi ʻao mo e matangi, pea naʻe tō ʻae ʻuha lahi ʻaupito. Pea naʻe heka ʻa ʻEhapi, ʻo ne ʻalu ki Sesilili.
轉瞬之間，天空因風雲變為昏黑，落下大雨；阿哈布上車去了依次勒耳。
46 Pea naʻe ʻia ʻIlaisiā ʻae nima ʻo Sihova; pea naʻa ne hukihuki ʻa hono vala, mo ne lele muʻomuʻa ʻia ʻEhapi ʻo aʻu ki he hūʻanga ʻo Sesilili.
上主的手臨於厄里亞身上，他就束上腰，跑在阿哈布前頭，直到依次勒耳的城門口。
