సామెతలు 4

1 ౧ కుమారులారా, తండ్రి చెప్పే మంచి మాటలు విని వివేకం తెచ్చుకోండి.

Nagofelali! Dilia ada adi olelesea noga: le nabima! Amasea dili da Bagade Dawa: su Hou ida: iwane gala dawa: mu.

2 ౨ నేను మీకు మంచి మాటలు చెబుతాను. నా మాటలు పెడచెవిన పెట్టకండి.

Na adi olelebe amo da moloi houdafa. Amaiba: le, dili da eso huluane dawa: laloma.

3 ౩ నేను నా తండ్రి కుమారుణ్ణి. నా తల్లికి నేను అందమైన ఏకైక కుమారుణ్ణి.

Amola na mano fonobahadiga na da na ada ea mano afadafa galu.

4 ౪ ఆయన నాకు బోధ చేస్తూ ఇలా చెప్పాడు “నేను చెప్పే మాటలు శ్రద్ధగా విని వాటిని నీ హృదయంలో నిలిచిపోనివ్వు. వాటిని విని వాటి ప్రకారం నడుచుకుంటే నువ్వు జీవిస్తావు.

Amola na ada e da nama moloidafa hou olelesu. E da amane sia: su, “Dawa: ma! Amola na sia: mae gogolema amola na sia: defele hamoma. Amasea, dili da esalusu lamu.

5 ౫ జ్ఞానం, వివేకం సంపాదించుకో. నా మాటలను విస్మరించ వద్దు, వాటినుండి తొలగిపోవద్దు.

Bagade Dawa: su Hou hogoi helema. Na sia: mae gogolema amola mae higama!

6 ౬ జ్ఞానాన్ని విడిచిపెట్టకుండా ఉంటే అది నిన్ను కాపాడుతుంది. దాన్ని ప్రేమిస్తూ ఉంటే అది నిన్ను రక్షిస్తుంది.

Dili da Bagade Dawa: su Hou ida: iwane gala amoma mae higama. Amasea, amo hou da dilia gaga: su agoane ba: mu. Bagade Dawa: su Hou asigiwane ba: ma. Amasea, amo hou da dili gaga: mu.

7 ౭ జ్ఞానం సంపాదించుకోవడమే బుద్ధి వివేకాలకు మూలం. జ్ఞానం కోసం నీకు ఉన్నదంతా ఖర్చు పెట్టు.

Amola Bagade Dawa: su Hou lamu amo hou da ida: iwanedafa gala. Amola liligi oda amoga Bagade Dawa: su Hou da baligi dagoi.

8 ౮ నువ్వు జ్ఞానాన్ని గౌరవిస్తే అది నిన్ను గొప్ప చేస్తుంది. దాన్ని హత్తుకుని ఉంటే అది నీకు పేరు ప్రతిష్టలు తెస్తుంది.

Bagade Dawa: su Hou amoma hanama amola amane hou hamosea, dili da dunu hahawanedafa esalumu amola asigi dawa: su bagade dawa: su lamu.

9 ౯ అది నీ తలపై అందమైన పాగా ఉంచుతుంది. ప్రకాశవంతంగా వెలిగే అందమైన కిరీటం నీకు దయచేస్తుంది.

Amo Bagade Dawa: su Hou da dunu huluane ba: ma: ne hamoma, amo hou ida: iwane gala amo ea dilia hou bagade dawa: su ba: mu.

10 ౧౦ కుమారా, నీవు నా మాటలు విని, వాటి ప్రకారం నడుచుకుంటే నీకు అధిక ఆయుష్షు కలుగుతుంది.

Nagofe! Noga: le nabima amola dafawane sia: sa noga: le lalegaguma. Amasea di da osobo bagadega fifi masunu.

11 ౧౧ జ్ఞానం కలిగి ఉండే మార్గం నీకు బోధించాను. యథార్థమైన బాటలో నిన్ను నడిపించాను.

Na Bagade Dawa: su Hou olelei amo noga: le dawa: ma. Amasea, di da fifi asi helemu amo logo ganodini.

12 ౧౨ నువ్వు నడుస్తూ ఉన్నప్పుడు నీ అడుగులు చిక్కుపడవు. నీవు పరుగెత్తే సమయంలో నీ పాదాలు తొట్రుపడవు.

Dima eno hou hame doaga: mu di moloi ahoanea da. Amola dia hehenasea da hame dafamu.

13 ౧౩ అది నీ ఊపిరి కనుక దాన్ని సంపాదించుకో. దాన్ని విడిచిపెట్టకుండా భద్రంగా పదిలం చేసుకో.

Eso huluane dima hou olelei amoma dawa: ma amola amo da maedafa gogolema amoga dia esalalasu fidimu amola noga: le ouligima.

14 ౧౪ భక్తిహీనుల గుంపులో చేరవద్దు. దుర్మార్గుల ఆలోచనలతో ఏకీభవించవద్దు.

Wadela: le hamosu dunu ilia ahoabe amoga mae masa. Amola wadela: le hamosu dunu ilia hou amoga mae lama.

15 ౧౫ అందులోకి వెళ్ళకుండా తప్పించుకు తిరుగు. దాని నుండి తొలగిపోయి ముందుకు సాగిపో.

Amane mae hamoma wadela: i hou amoma gasigama. Amola amoma higale amola dia moloi logoga masa.

16 ౧౬ ఇతరులకు కీడు చేస్తేనేగాని అలాంటి వాళ్లకి నిద్ర పట్టదు. ఎదుటి వారిని కించపరచకుండా వారు నిద్రపోరు.

Wadela: le hamosu dunu ilia da wadela: le hame hamosea, hamedafa golasa. Ilia da wadela: le hamomusa: nedigili ouesala amola eno dunuma wadela: le hamonanu fawane golasa.

17 ౧౭ వాళ్ళు దౌర్జన్యం చేసి తమ ఆహారం సంపాదించుకుంటారు. బలవంతంగా ద్రాక్షారసం లాక్కుని తాగుతారు.

Wadela: i hou amola gegesu hou da ilia ha: i manu amola hano nasu agoai gala.

18 ౧౮ ఉదయాన్నే మొదలైన సూర్యుని వెలుగు మరింతగా పెరుగుతున్నట్టు నీతిమంతుల మార్గం అంతకంతకూ ప్రకాశిస్తుంది.

Moloidafa dunu ilia logo da eso mabe defele ba: sa, hahawane bagade. Amola hadigi da misini, dialea, eso dogoa defele ba: sa.

19 ౧౯ దుష్టుల మార్గం చీకటిమయం. వాళ్ళు ఎక్కడెక్కడ పడిపోతారో వాళ్ళకే తెలియదు.

Be wadela: le hamosu dunu ilia logo da gasi bagade ba: sa amola hedolo dafasa amola ili soi amo da ili hame ba: sa.

20 ౨౦ కుమారా, నేను చెప్పే మాటలు విను. నా నీతి బోధలు మనసులో ఉంచుకో.

Nagofe! Na sia: dia noga: le nabima.

21 ౨౧ నీ మార్గం అంతటిలో నుండి వాటిని అనుసరించు. నీ హృదయంలో వాటిని భద్రంగా దాచుకో.

Amo dia maedafa gogolema, eso huluane dawa: loma, dia dogo ganodini.

22 ౨౨ అవి దొరికిన వారికి జీవం కలుగుతుంది. వాళ్ళ శరీరమంతటికీ ఆరోగ్యం కలిగిస్తాయి.

Na sia: da nowa dunu da amo noga: le dawa: sea, amo da esalusu imunu, amola ea da: i fidimu.

23 ౨౩ అన్నిటికంటే ముఖ్యంగా వాటిని నీ హృదయంలో భద్రంగా కాపాడుకో. అప్పుడు నీ హృదయంలో నుండి జీవధారలు ప్రవహిస్తాయి.

Dawa: ma! Dia asigiga dawa: su noga: le ouligima. Bai dia esalusu da dia asigi dawa: su dawa: i liligi amo defele ba: mu.

24 ౨౪ నీ నోటి నుండి కుటిలమైన మాటలు, మోసకరమైన మాటలు రానియ్యకు.

Sia: dafawane hame, ogogole maedafa sia: ma. Amola ogogosu hou amoma mae gilisima.

25 ౨౫ నీ కంటిచూపు సూటిగా ఉండనియ్యి. నీ ఆలోచనల్లో ముందు చూపు కలిగి ఉండు.

Mae beda: iwane molole ba: le gusuma! Dia da hou moloiwane hamobeba: le, dia dialuma da gogosiane fili sa: imu da defea hame.

26 ౨౬ నువ్వు నడిచే మార్గం సరళం చెయ్యి. అప్పుడు నీ దారులన్నీ స్థిరపడతాయి.

Dia adi hamosea, noga: le dawa: lu hamoma amola adi hou dia hamobe amo da bu sinidigili hahawane ba: mu.

27 ౨౭ కుడివైపుకు గానీ, ఎడమవైపుకు గానీ తొలగిపోవద్దు. దుర్మార్గం వైపు నడవకుండా నీ అడుగులు తప్పించుకో.”

Wadela: i hou dawa: ma! Moloiwane ahoanoma! Amola sadena: ne dafasa: besa: le dawa: ma.