సామెతలు 3

1 ౧ కుమారా, నేను బోధించే ఉపదేశాన్ని మనసులో ఉంచుకో. నేను బోధించే ఆజ్ఞలు హృదయపూర్వకంగా ఆచరించు.

‌ʻE hoku foha, ʻoua naʻa fakangaloʻi ʻa ʻeku fono; ka ke tauhi ʻe ho loto ʻa ʻeku ngaahi fekau:

2 ౨ అవి నీకు మనశ్శాంతితో కూడిన ఆయుష్షును, సుఖంగా జీవించే కాలాన్ని కలగజేస్తాయి.

He koeʻuhi ʻe fakalahi ʻaki ia kiate koe ʻae ngaahi ʻaho lōloa, mo e moʻui fuoloa, pea mo e melino.

3 ౩ అన్ని వేళలా దయ, సత్య ప్రవర్తన కలిగి ఉండు. వాటిని మెడలో హారాలుగా ధరించుకో. నీ హృదయమనే పలక మీద వాటిని రాసుకో.

Ke ʻoua naʻa mahuʻi ʻiate koe ʻae manavaʻofa mo e moʻoni: nonoʻo ia ki ho kia; tohi ia ki he kakano ʻo ho loto:

4 ౪ అప్పుడు దేవుని కృప, మనుషుల కృప పొంది నీతిమంతుడవని అనిపించుకుంటావు.

Ko ia te ke ʻilo ai ʻae lelei, pea ʻe tāpuekina koe ʻi he ʻao ʻoe ʻOtua mo e tangata.

5 ౫ నీ స్వంత తెలివితేటలపై ఆధారపడకుండా మనస్ఫూర్తిగా యెహోవాను నమ్ముకో.

Falala kia Sihova ʻaki ho loto kotoa; pea ʻoua naʻa ke faʻaki ki ho poto ʻoʻou.

6 ౬ ఆయన అధికారానికి నిన్ను నీవు అప్పగించుకో. అప్పుడు ఆయన నీ మార్గాలన్నీ సరళం చేస్తాడు.

Ke ke fakaongoongo kiate ia ʻi ho hala kotoa pē, pea ʻe fakatonutonu ʻe ia ho ngaahi ʻaluʻanga.

7 ౭ నేను జ్ఞానం గలవాణ్ణి అనుకోవద్దు. యెహోవా పట్ల భయభక్తులు కలిగి ఉండి చెడుతనానికి దూరంగా ఉండు.

‌ʻOua naʻa ke pehē ʻi ho mata ʻoʻou, ʻoku ke poto: ka ke manavahē kia Sihova, pea tafoki mei he kovi.

8 ౮ అప్పుడు నీ శరీరానికి ఆరోగ్యం, నీ ఎముకలకు సత్తువ కలుగుతాయి.

‌ʻE hoko ia ko e moʻui ki ho pito, mo e uho ki ho ngaahi hui.

9 ౯ యెహోవాకు నీ రాబడి మొత్తంలో ప్రథమ ఫలం, నీ ఆస్తిలో వాటా ఇచ్చి ఆయనను ఘనపరచు.

Fakaʻapaʻapa kia Sihova ʻaki hoʻo koloa, pea mo e ʻuluaki fua ʻo hoʻo meʻa kotoa pē kuo tupu:

10 ౧౦ అలా చేస్తే నీ వాకిట్లో ధాన్యం సమృద్ధిగా ఉంటుంది. నీ గానుగల్లో కొత్త ద్రాక్షారసం పొంగి పారుతుంది.

Ko ia ʻe fonu ai ho ngaahi feleoko ʻi he mahu, pea ʻe hā ʻae uaine foʻou mei hoʻo ngaahi tataʻoʻanga.

11 ౧౧ కుమారా, యెహోవా బోధను తిరస్కరించకు. ఆయన గద్దించినప్పుడు విసుగు తెచ్చుకోకు.

‌ʻE hoku foha, ʻoua naʻa ke manukiʻi ʻae tautea meia Sihova; pea ʻoua naʻa ke fiu ʻi heʻene valoki:

12 ౧౨ ఒక తండ్రి తన ప్రియమైన కొడుకును ఎలా గద్దిస్తాడో అలాగే యెహోవా తాను ప్రేమించే వాళ్ళను గద్దిస్తాడు.

He ko ia ʻoku ʻofa ki ai ʻa Sihova ʻoku ne tautea; ʻo hangē pe ko e tamai ki he foha ʻoku ne fiemālie ai.

13 ౧౩ జ్ఞానం సంపాదించుకుని, వివేకం కలిగి ఉన్న మనిషి ధన్యుడు.

‌ʻOku monūʻia ʻae tangata ko ia ʻoku ne maʻu ʻae poto, mo e tangata ʻoku ne lavaʻi ʻae ʻilo.

14 ౧౪ వెండి వలన పొందే లాభం కన్నా జ్ఞానం సంపాదించుకోవడం మంచిది. మేలిమి బంగారం సంపాదించుకోవడం కన్నా జ్ఞానం వలన లాభం పొందడం ఉత్తమం.

He ʻoku maʻongoʻonga hake ia ʻi he fakatau ʻoe siliva, mo hono mahuʻinga ʻi he koula lelei.

15 ౧౫ రత్నాల కంటే జ్ఞానం శ్రేష్ఠమైనది. అది నీకు ఇష్టమైన అన్ని వస్తువుల కంటే విలువైనది.

‌ʻOku mahuʻinga hake ia ʻi he ngaahi maka koloa: pea ʻoku ʻikai tatau mo ia ʻae ngaahi meʻa kotoa pē ʻoku ke faʻa holi ki ai.

16 ౧౬ జ్ఞానం కుడి చేతిలో సుదీర్ఘమైన ఆయుష్షు, ఎడమ చేతిలో సంపదలు, పేరు ప్రఖ్యాతులు ఉన్నాయి.

‌ʻOku ʻi hono nima toʻomataʻu ʻae ngaahi ʻaho lōloa; pea ʻoku ʻi hono nima toʻohema ʻae koloa mo e ongoongolelei.

17 ౧౭ అది నడిపించే దారులు రమ్యమైనవి. దాని విధానాలు క్షేమం కలిగించేవి.

Ko hono ngaahi hala ko e hala ʻoe fiemālie, pea ʻoku melino ʻa hono ngaahi ʻaluʻanga kotoa pē.

18 ౧౮ దాన్ని అనుసరించే వాళ్ళకు అది జీవఫలాలిచ్చే వృక్షం. దాన్ని అలవరచుకునే వాళ్ళు ధన్యజీవులు.

Ko e ʻakau ia ʻoe moʻui kiate kinautolu ʻoku puke kiate ia: pea ʻoku monūʻia ʻakinautolu kotoa pē ʻoku kuku ia ke maʻu.

19 ౧౯ తన జ్ఞానంతో యెహోవా భూమిని సృష్టించాడు. వివేకంతో ఆయన ఆకాశ మండలాలను స్థిరపరచాడు.

Kuo fokotuʻu ʻe Sihova ʻae tuʻunga ʻo māmani ʻi he poto; pea ʻi he ʻilo kuo ne teuteu ai ʻae ngaahi langi.

20 ౨౦ ఆయన తెలివివల్ల జలరాసులు అగాథం నుండి ప్రవహిస్తున్నాయి. ఆకాశంలోని మేఘాలు మంచు బిందువులు కురిపిస్తున్నాయి.

Ko e meʻa ʻi heʻene faʻa ʻilo ʻoku mapunopuna hake ai ʻae ngaahi loloto, pea ʻoku toʻi ʻae hahau mei he ngaahi ʻao.

21 ౨౧ కుమారా, లోతైన జ్ఞానాన్ని, వివేకాన్ని పదిలం చేసుకో. వాటిని నీ మనసులో నుండి తొలగి పోనివ్వకు.

E hoku foha, ʻoua naʻa ke tuku ke mole atu ia mei ho ʻao: tauhi ke maʻu ʻae poto moʻoni mo e ʻiloʻilo.

22 ౨౨ జ్ఞానం, వివేకాలు నీకు ప్రాణప్రదంగా, నీ మెడలో అలంకారాలుగా ఉంటాయి.

Pea ʻe hoko ai ia ko e moʻui ki ho laumālie, mo e teunga lelei ki ho kia.

23 ౨౩ అప్పుడు నువ్వు నడిచే మార్గాల్లో భద్రంగా ఉంటావు. నీ నడక ఎప్పుడూ తొట్రుపడదు.

Pea te ke toki ʻalu lelei ʻi ho hala, pea ʻe ʻikai tūkia ho vaʻe.

24 ౨౪ పండుకొనే సమయంలో నీకు భయం వెయ్యదు. నీవు పండుకుని హాయిగా నిద్రపోతావు.

‌ʻOka ke ka tokoto ki lalo, ʻe ʻikai te ke manavahē: ʻio, te ke tokoto hifo, pea ʻe melie hoʻo mohe kiate koe.

25 ౨౫ అకస్మాత్తుగా భయం వేస్తే కలవరపడకు. దుర్మార్గులు నాశనం అవుతున్నప్పుడు అది చూసి నువ్వు భయపడవద్దు.

‌ʻOua naʻa ke manavahē ki ha meʻa fakailifia ʻoku fakafokifā mai; pe ki he fakaʻauha ʻoe angahala, ʻoka hoko mai ia.

26 ౨౬ యెహోవాయే నీకు అండగా ఉంటాడు. నీ కాలు ఊబిలో చిక్కుకోకుండా ఆయన నిన్ను కాపాడతాడు.

He ko ho falalaʻanga ʻa Sihova, pea ʻe fakahaofi ʻe ia ho vaʻe ke ʻoua naʻa ʻefihia.

27 ౨౭ అవసరంలో ఉన్నవారికి సహాయం చేయడానికి నీకు అవకాశం ఉన్నప్పుడు దాన్ని చేయడానికి వెనకడుగు వెయ్యవద్దు.

‌ʻOua naʻa taʻofi ʻae lelei meiate kinautolu ʻoku totonu ke ʻatu ia ki ai, ʻo kapau ʻoku ʻi ho nima hono mafai.

28 ౨౮ నీ పొరుగువాడు కోరినది నీ దగ్గర ఉంటే “రేపు ఇస్తాను పోయి రా” అనవద్దు.

‌ʻOua naʻa ke pehē ki ho kaungāʻapi, “ʻAlu, pea ke toe haʻu, pea te u foaki ia kiate koe ʻapongipongi;” kae ʻosi ʻoku ke maʻu pe ʻae meʻa ʻiate koe.

29 ౨౯ నీ పొరుగువాడు నీ దగ్గర భయం ఏమీ లేకుండా జీవిస్తున్నప్పుడు అతనికి కీడు తలపెట్టవద్దు.

‌ʻOua naʻa ke filioʻi kovi ki ho kaungāʻapi, he ʻoku ne nofo falala pe kiate koe.

30 ౩౦ నీకేమీ కీడు తలపెట్టని వాడితో కారణం లేకుండా పోట్లాడవద్దు.

‌ʻOua naʻa fekuki mo ha taha taʻehanoʻuhinga, ʻo kapau kuo ʻikai ke fai ʻe ia ha kovi kiate koe.

31 ౩౧ దౌర్జన్యం చేసేవాణ్ణి చూసి అసూయ పడవద్దు. వాడు చేసే పనులు నువ్వు చెయ్యాలని ఏమాత్రం కోరుకోవద్దు.

‌ʻOua naʻa ke meheka ki he tangata fakamālohi, pea ʻoua naʻa ke fili ki hono ngaahi hala ʻoʻona.

32 ౩౨ కుటిల బుద్ధి గలవాణ్ణి యెహోవా అసహ్యించుకుంటాడు. నీతిమంతులకు ఆయన తోడుగా ఉంటాడు.

He ko e angahala ʻoku fakalielia ia kia Sihova: ka ʻoku ʻi he māʻoniʻoni ʻa hono finangalo fufū.

33 ౩౩ దుర్మార్గుల ఇళ్ళ మీదికి యెహోవా శాపాలు పంపిస్తాడు. నీతిమంతులు నివసించే స్థలాలను ఆయన దీవిస్తాడు.

‌ʻOku ʻi he fale ʻoe angahala ʻae fakamalaʻia meia Sihova: ka ʻoku ne tāpuakiʻi ʻae nofoʻanga ʻoe angatonu.

34 ౩౪ ఎగతాళి చేసేవాళ్ళను ఆయన ఎగతాళి చేస్తాడు. దీనమనస్సు గలవారిని ఆయన కనికరిస్తాడు.

Ko e moʻoni ʻoku ne manukiʻi ʻae kau manuki: ka ʻoku foaki ʻe ia ʻae lelei ki he angavaivai.

35 ౩౫ జ్ఞానం గలవారు పేరుప్రతిష్టలు సంపాదించుకుంటారు. జ్ఞానం లేనివాళ్ళు అవమానాలకు గురౌతారు.

‌ʻE maʻu ʻe he poto ʻae ongoongolelei: ka ko e hakeakiʻi ʻoe vale ko e meʻa fakamā.