సామెతలు 3

1 ౧ కుమారా, నేను బోధించే ఉపదేశాన్ని మనసులో ఉంచుకో. నేను బోధించే ఆజ్ఞలు హృదయపూర్వకంగా ఆచరించు.

Fili mi, ne obliviscaris legis meæ, et præcepta mea cor tuum custodiat.

2 ౨ అవి నీకు మనశ్శాంతితో కూడిన ఆయుష్షును, సుఖంగా జీవించే కాలాన్ని కలగజేస్తాయి.

longitudinem enim dierum, et annos vitæ, et pacem apponent tibi.

3 ౩ అన్ని వేళలా దయ, సత్య ప్రవర్తన కలిగి ఉండు. వాటిని మెడలో హారాలుగా ధరించుకో. నీ హృదయమనే పలక మీద వాటిని రాసుకో.

Misericordia, et veritas te non deserant, circumda eas gutturi tuo, et describe in tabulis cordis tui:

4 ౪ అప్పుడు దేవుని కృప, మనుషుల కృప పొంది నీతిమంతుడవని అనిపించుకుంటావు.

et invenies gratiam, et disciplinam bonam coram Deo et hominibus.

5 ౫ నీ స్వంత తెలివితేటలపై ఆధారపడకుండా మనస్ఫూర్తిగా యెహోవాను నమ్ముకో.

Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo, et ne innitaris prudentiæ tuæ.

6 ౬ ఆయన అధికారానికి నిన్ను నీవు అప్పగించుకో. అప్పుడు ఆయన నీ మార్గాలన్నీ సరళం చేస్తాడు.

In omnibus viis tuis cogita illum, et ipse diriget gressus tuos.

7 ౭ నేను జ్ఞానం గలవాణ్ణి అనుకోవద్దు. యెహోవా పట్ల భయభక్తులు కలిగి ఉండి చెడుతనానికి దూరంగా ఉండు.

Ne sis sapiens apud temetipsum: time Deum, et recede a malo:

8 ౮ అప్పుడు నీ శరీరానికి ఆరోగ్యం, నీ ఎముకలకు సత్తువ కలుగుతాయి.

sanitas quippe erit umbilico tuo, et irrigatio ossium tuorum.

9 ౯ యెహోవాకు నీ రాబడి మొత్తంలో ప్రథమ ఫలం, నీ ఆస్తిలో వాటా ఇచ్చి ఆయనను ఘనపరచు.

Honora Dominum de tua substantia, et de primitiis omnium frugum tuarum da ei:

10 ౧౦ అలా చేస్తే నీ వాకిట్లో ధాన్యం సమృద్ధిగా ఉంటుంది. నీ గానుగల్లో కొత్త ద్రాక్షారసం పొంగి పారుతుంది.

et implebuntur horrea tua saturitate, et vino torcularia tua redundabunt.

11 ౧౧ కుమారా, యెహోవా బోధను తిరస్కరించకు. ఆయన గద్దించినప్పుడు విసుగు తెచ్చుకోకు.

Disciplinam Domini, fili mi, ne abiicias: nec deficias cum ab eo corriperis:

12 ౧౨ ఒక తండ్రి తన ప్రియమైన కొడుకును ఎలా గద్దిస్తాడో అలాగే యెహోవా తాను ప్రేమించే వాళ్ళను గద్దిస్తాడు.

quem enim diligit Dominus, corripit: et quasi pater in filio complacet sibi.

13 ౧౩ జ్ఞానం సంపాదించుకుని, వివేకం కలిగి ఉన్న మనిషి ధన్యుడు.

Beatus homo, qui invenit sapientiam, et qui affluit prudentia:

14 ౧౪ వెండి వలన పొందే లాభం కన్నా జ్ఞానం సంపాదించుకోవడం మంచిది. మేలిమి బంగారం సంపాదించుకోవడం కన్నా జ్ఞానం వలన లాభం పొందడం ఉత్తమం.

melior est acquisitio eius negotiatione argenti, et auri primi et purissimi fructus eius:

15 ౧౫ రత్నాల కంటే జ్ఞానం శ్రేష్ఠమైనది. అది నీకు ఇష్టమైన అన్ని వస్తువుల కంటే విలువైనది.

pretiosior est cunctis opibus: et omnia, quæ desiderantur, huic non valent comparari.

16 ౧౬ జ్ఞానం కుడి చేతిలో సుదీర్ఘమైన ఆయుష్షు, ఎడమ చేతిలో సంపదలు, పేరు ప్రఖ్యాతులు ఉన్నాయి.

Longitudo dierum in dextera eius, et in sinistra illius divitiæ, et gloria.

17 ౧౭ అది నడిపించే దారులు రమ్యమైనవి. దాని విధానాలు క్షేమం కలిగించేవి.

Viæ eius viæ pulchræ, et omnes semitæ illius pacificæ.

18 ౧౮ దాన్ని అనుసరించే వాళ్ళకు అది జీవఫలాలిచ్చే వృక్షం. దాన్ని అలవరచుకునే వాళ్ళు ధన్యజీవులు.

Lignum vitæ est his, qui apprehenderint eam: et qui tenuerit eam, beatus.

19 ౧౯ తన జ్ఞానంతో యెహోవా భూమిని సృష్టించాడు. వివేకంతో ఆయన ఆకాశ మండలాలను స్థిరపరచాడు.

Dominus sapientia fundavit terram, stabilivit cælos prudentia.

20 ౨౦ ఆయన తెలివివల్ల జలరాసులు అగాథం నుండి ప్రవహిస్తున్నాయి. ఆకాశంలోని మేఘాలు మంచు బిందువులు కురిపిస్తున్నాయి.

Sapientia illius eruperunt abyssi, et nubes rore concrescunt.

21 ౨౧ కుమారా, లోతైన జ్ఞానాన్ని, వివేకాన్ని పదిలం చేసుకో. వాటిని నీ మనసులో నుండి తొలగి పోనివ్వకు.

Fili mi, ne effluant hæc ab oculis tuis: Custodi legem atque consilium:

22 ౨౨ జ్ఞానం, వివేకాలు నీకు ప్రాణప్రదంగా, నీ మెడలో అలంకారాలుగా ఉంటాయి.

et erit vita animæ tuæ, et gratia faucibus tuis.

23 ౨౩ అప్పుడు నువ్వు నడిచే మార్గాల్లో భద్రంగా ఉంటావు. నీ నడక ఎప్పుడూ తొట్రుపడదు.

tunc ambulabis fiducialiter in via tua, et pes tuus non impinget:

24 ౨౪ పండుకొనే సమయంలో నీకు భయం వెయ్యదు. నీవు పండుకుని హాయిగా నిద్రపోతావు.

si dormieris, non timebis: quiesces, et suavis erit somnus tuus.

25 ౨౫ అకస్మాత్తుగా భయం వేస్తే కలవరపడకు. దుర్మార్గులు నాశనం అవుతున్నప్పుడు అది చూసి నువ్వు భయపడవద్దు.

ne paveas repentino terrore, et irruentes tibi potentias impiorum.

26 ౨౬ యెహోవాయే నీకు అండగా ఉంటాడు. నీ కాలు ఊబిలో చిక్కుకోకుండా ఆయన నిన్ను కాపాడతాడు.

Dominus enim erit in latere tuo, et custodiet pedem tuum ne capiaris.

27 ౨౭ అవసరంలో ఉన్నవారికి సహాయం చేయడానికి నీకు అవకాశం ఉన్నప్పుడు దాన్ని చేయడానికి వెనకడుగు వెయ్యవద్దు.

Noli prohibere benefacere eum, qui potest: si vales, et ipse benefac:

28 ౨౮ నీ పొరుగువాడు కోరినది నీ దగ్గర ఉంటే “రేపు ఇస్తాను పోయి రా” అనవద్దు.

Ne dicas amico tuo: Vade, et revertere: cras dabo tibi: cum statim possis dare.

29 ౨౯ నీ పొరుగువాడు నీ దగ్గర భయం ఏమీ లేకుండా జీవిస్తున్నప్పుడు అతనికి కీడు తలపెట్టవద్దు.

Ne moliaris amico tuo malum, cum ille in te habeat fiduciam.

30 ౩౦ నీకేమీ కీడు తలపెట్టని వాడితో కారణం లేకుండా పోట్లాడవద్దు.

Ne contendas adversus hominem frustra, cum ipse tibi nihil mali fecerit.

31 ౩౧ దౌర్జన్యం చేసేవాణ్ణి చూసి అసూయ పడవద్దు. వాడు చేసే పనులు నువ్వు చెయ్యాలని ఏమాత్రం కోరుకోవద్దు.

Ne æmuleris hominem iniustum, nec imiteris vias eius:

32 ౩౨ కుటిల బుద్ధి గలవాణ్ణి యెహోవా అసహ్యించుకుంటాడు. నీతిమంతులకు ఆయన తోడుగా ఉంటాడు.

quia abominatio Domini est omnis illusor, et cum simplicibus sermocinatio eius.

33 ౩౩ దుర్మార్గుల ఇళ్ళ మీదికి యెహోవా శాపాలు పంపిస్తాడు. నీతిమంతులు నివసించే స్థలాలను ఆయన దీవిస్తాడు.

Egestas a Domino in domo impii: habitacula autem iustorum benedicentur.

34 ౩౪ ఎగతాళి చేసేవాళ్ళను ఆయన ఎగతాళి చేస్తాడు. దీనమనస్సు గలవారిని ఆయన కనికరిస్తాడు.

Ipse deludet illusores, et mansuetis dabit gratiam.

35 ౩౫ జ్ఞానం గలవారు పేరుప్రతిష్టలు సంపాదించుకుంటారు. జ్ఞానం లేనివాళ్ళు అవమానాలకు గురౌతారు.

Gloriam sapientes possidebunt: stultorum exaltatio, ignominia.