సామెతలు 20

1 ౧ ద్రాక్ష మద్యం ఎగతాళి పాలు చేస్తుంది. సారాయి మనిషిని గిల్లికజ్జాలు పెట్టుకునేలా చేస్తుంది. తప్ప తాగి దారి తప్పేవాడు బుద్ధి లేని వాడు.

Iwayini liyisideleli; okunathwayo okulamandla kulomsindo; njalo wonke oduha kukho kahlakaniphanga.

2 ౨ రాజు వల్ల కలిగే భయం సింహగర్జన వంటిది. రాజుకు కోపం రేపే వాడు తన ప్రాణానికే ముప్పు తెచ్చిపెట్టుకుంటాడు.

Ukwesabeka kwenkosi kunjengokubhonga kwebhongo lesilwane; oyithukuthelisayo wona umphefumulo wakhe.

3 ౩ కలహానికి దూరంగా ఉండడం మనిషికి గౌరవం. మూర్ఖుడు కావాలని వాదం పెట్టుకుంటాడు.

Kuludumo emuntwini ukuyekela inkani; kodwa sonke isiwula siyaziveza.

4 ౪ నాట్లు వేసే కాలంలో సోమరిపోతు నాగలి పట్టడు. కోతకాలంలో పంటకోసం వస్తే వాడికి ఏమీ దొరకదు.

Ngenxa yobusika ivila kaliyikulima; ngakho lizaphanza esivunweni, kodwa kungabi lalutho.

5 ౫ మనిషి హృదయంలోని ఆలోచన లోతైన నీళ్ల వంటిది. వివేకం గలవాడు దాన్ని చేదుకుంటాడు.

Iseluleko enhliziyweni yomuntu sinjengamanzi azikileyo, kodwa umuntu oqedisisayo uzasikha.

6 ౬ నేను నమ్మదగిన వాణ్ణి అని చాలామంది చెప్పుకుంటారు. అయితే నమ్మదగిన వాడు ఎవరికి కనిపిస్తాడు?

Inengi labantu limemezela, lowo lalowo ukulunga kwakhe, kodwa ngubani ongathola umuntu othembekileyo?

7 ౭ యథార్థవర్తనుడు తన నీతిలో నడుచుకుంటాడు. అతని తదనంతరం అతని పిల్లలు ధన్యులౌతారు.

Olungileyo uhamba ngobuqotho bakhe; babusisiwe abantwana bakhe emva kwakhe.

8 ౮ న్యాయపీఠంపై కూర్చున్న రాజు తన కళ్ళతో చెడుతనాన్ని చెదరగొడతాడు.

Inkosi ehlezi esihlalweni sesahlulelo ihlakaza bonke ububi ngamehlo ayo.

9 ౯ నా హృదయాన్ని శుద్ధి చేసుకున్నాను. పాపమంతా వదిలించుకున్నాను అని ఎవరు అనగలరు?

Ngubani ongathi: Ngihlanzile inhliziyo yami, ngihlambulukile esonweni sami?

10 ౧౦ వేరువేరు తూకం రాళ్లు వేరువేరు కొలత గిన్నెలు, ఈ రెంటినీ యెహోవా అసహ్యించుకుంటాడు.

Amatshe ezilinganiso ezehlukeneyo, ama-efa ehlukeneyo, kuyisinengiso eNkosini, yebo kokubili.

11 ౧౧ చిన్నవాళ్ళను సైతం వారి చర్యలను బట్టి, వారి ప్రవర్తన శుద్ధమైనదా, యథార్థమైనదా అనే దాన్ని బట్టి వాళ్ళు ఎలాటి వాళ్ళో చెప్పవచ్చు.

Lomntwana uyazazisa ngezenzo zakhe, loba umsebenzi wakhe uhlanzekile kumbe loba uqotho.

12 ౧౨ వినగల చెవి చూడగల కన్ను ఈ రెంటిని యెహోవాయే చేశాడు.

Indlebe ezwayo lelihlo elibonayo, iNkosi yakwenza, yebo kokubili.

13 ౧౩ అతిగా నిద్ర పోవద్దు. లేకపోతే దరిద్రం ముంచుకు వస్తుంది. మేలుకుని ఉంటే కడుపు నిండా ఆహారం ఉంటుంది.

Ungathandi ubuthongo, hlezi ube ngumyanga; vula amehlo akho, usuthe isinkwa.

14 ౧౪ కొనేవాడు నాసిరకం అంటాడు. అవతలికి వెళ్లి దాన్నే మెచ్చుకుంటాడు.

Kubi, kubi, kutsho umthengi; kodwa esehambile abesezincoma.

15 ౧౫ బంగారం, విస్తారంగా రత్నాలు ఉన్నాయి. కానీ వివేకంగా మాట్లాడే పెదాలు అమూల్యమైన ఆభరణాలు.

Kulegolide, lobunengi bamatshe aligugu, kodwa indebe zolwazi zingumceciso oligugu.

16 ౧౬ పరాయివాడికి హామీగా ఉన్నవాడి బట్టలు తీసుకో. వ్యభిచారిణి కోసం పూచీ తీసుకున్న వాణ్ణి బాధ్యుడుగా ఎంచు.

Thatha isembatho sakhe oyisibambiso sowemzini, umbambe abe yisibambiso sabezizwe.

17 ౧౭ మోసం చేసి తెచ్చిన ఆహారం మనుషులకు మధురంగా ఉంటుంది. కానీ తరువాత నోరంతా మట్టిగొట్టుకు పోతుంది.

Isinkwa samanga simnandi emuntwini, kodwa emva kwalokho umlomo wakhe uzagcwaliswa ngokhethe.

18 ౧౮ ఉద్దేశాలు ఆలోచనచేత స్థిరం అవుతాయి. వివేక పూరితమైన నాయకత్వం ఉన్నప్పుడు మాత్రమే యుద్ధం చెయ్యి.

Imicabango uyimisa ngeseluleko; ngakho yenza impi ngamaqhinga amahle.

19 ౧౯ కొండేలు చెప్తూ తిరిగేవాడు ఇతరుల గుట్టు బయట పెడతాడు. కాబట్టి వాగుడు కాయల జోలికి పోవద్దు.

Ohambahamba enyeya wembula imfihlakalo; ngakho ungahlangani lokhohlisa ngendebe zakhe.

20 ౨౦ తన తండ్రిని గానీ తల్లిని గానీ దూషించేవాడి దీపం కారుచీకట్లో ఆరిపోతుంది.

Othuka uyise loba unina, isibane sakhe sizacitshwa ebumnyameni obumnyama.

21 ౨౧ నడమంత్రపు సిరి వల్ల చివరకూ దీవెనలు రావు.

Ilifa lingaphangisiswa ekuqaleni, kodwa ukucina kwalo kakuyikubusiswa.

22 ౨౨ కీడుకు ప్రతికీడు తలపెట్టవద్దు. యెహోవా కోసం కనిపెట్టుకో. ఆయన నిన్ను కాపాడుతాడు.

Ungathi: Ngizaphindisela okubi; lindela iNkosi, njalo izakusindisa.

23 ౨౩ అన్యాయమైన తూకం రాళ్లు యెహోవాకు అసహ్యం. దొంగ త్రాసును ఆయన ఒప్పుకోడు.

Amatshe ezilinganiso ezehlukeneyo ayisinengiso eNkosini, lesikali esikhohlisayo kasilunganga.

24 ౨౪ మనిషి ప్రవర్తన యెహోవా వశంలో ఉంటుంది. తనకు జరగబోయేది అతనికి ఎలా తెలుస్తుంది?

Izinyathelo zomuntu zivela eNkosini; pho, umuntu angaqedisisa njani indlela yakhe?

25 ౨౫ తొందరపడి, ఇది దేవునికి ఇచ్చేస్తున్నానని చెప్పడం, మొక్కుబడి చేసిన తరువాత దాన్ని గూర్చి విచారించడం ప్రమాద హేతువు.

Kungumjibila emuntwini ukuginya okungcwele, lokuhlolisisa emva kwezifungo.

26 ౨౬ జ్ఞానంగల రాజు భక్తిహీనులను చెల్లా చెదరు చేసేస్తాడు. అలాటి వాళ్ళ మీద బరువైన చక్రం దొర్లిస్తాడు.

Inkosi ehlakaniphileyo ihlakaza ababi, ibuyisela ivili phezu kwabo.

27 ౨౭ మనిషి ఆత్మ యెహోవా పెట్టిన దీపం. అది అంతరంగాలన్నిటినీ శోధిస్తుంది.

Umphefumulo womuntu uyisibane seNkosi, sihlolisisa wonke amakamelo esisu.

28 ౨౮ కృప, సత్యం రాజుకు రక్ష. కృప మూలంగా అతడు తన సింహాసనాన్ని పదిలం చేసుకుంటాడు.

Umusa leqiniso kuyayigcina inkosi, isekela isihlalo sayo sobukhosi ngokulunga.

29 ౨౯ యువకుల బలం వారికి శోభ. నెరిసిన తల వృద్ధులకు సౌందర్యం.

Udumo lwejaha lungamandla alo, lobukhosi babadala yizimvu zekhanda.

30 ౩౦ గాయాలు చేసే దెబ్బలు మనసు లోతుల్లోకి దూరి చెడుతనాన్ని పరిహరిస్తాయి.

Imivimvinya yenxeba ihlanza ububi, ngokunjalo izidutshuzo zamakamelo esisu.