< మత్తయి 5 >
1 ౧ యేసు ఆ ప్రజా సమూహాన్ని చూసి కొండ ఎక్కి కూర్చున్నప్పుడు ఆయన శిష్యులు ఆయన దగ్గరికి వచ్చారు.
to perceive: see then the/this/who crowd to ascend toward the/this/who mountain and to seat it/s/he to come near/agree it/s/he the/this/who disciple it/s/he
2 ౨ ఆయన తన నోరు తెరచి ఇలా ఉపదేశించ సాగాడు.
and to open the/this/who mouth it/s/he to teach it/s/he to say
3 ౩ “ఆత్మలో దీనత్వం గలవారు ధన్యులు, పరలోకరాజ్యం వారిదే.
blessed the/this/who poor the/this/who spirit/breath: spirit that/since: since it/s/he to be the/this/who kingdom the/this/who heaven
4 ౪ దుఃఖించే వారు ధన్యులు, వారికి ఓదార్పు కలుగుతుంది.
blessed the/this/who to mourn that/since: since it/s/he to plead/comfort
5 ౫ సాధుగుణం గలవారు ధన్యులు, ఈ భూమికి వారు వారసులవుతారు.
blessed the/this/who gentle that/since: since it/s/he to inherit the/this/who earth: planet
6 ౬ నీతిన్యాయాల కోసం ఆకలిదప్పులు గలవారు ధన్యులు, వారు తృప్తి పొందుతారు.
blessed the/this/who to hunger and to thirst the/this/who righteousness that/since: since it/s/he to feed
7 ౭ కనికరం చూపే వారు ధన్యులు, వారు కనికరం పొందుతారు.
blessed the/this/who merciful that/since: since it/s/he to have mercy
8 ౮ పవిత్ర హృదయం గలవారు ధన్యులు, వారు దేవుణ్ణి చూస్తారు.
blessed the/this/who clean the/this/who heart that/since: since it/s/he the/this/who God to appear
9 ౯ శాంతి కుదిర్చేవారు ధన్యులు, వారు దేవుని కుమారులు అనిపించుకుంటారు.
blessed the/this/who peacemaker that/since: since it/s/he son God to call: call
10 ౧౦ నీతి కోసం నిలబడి హింసల పాలయ్యేవారు ధన్యులు, పరలోక రాజ్యం వారిది.
blessed the/this/who to pursue because of righteousness that/since: since it/s/he to be the/this/who kingdom the/this/who heaven
11 ౧౧ “నన్ను బట్టి మనుషులు మిమ్మల్ని అవమానించి, హింసించి మీమీద అన్ని రకాల అపనిందలు అన్యాయంగా వేసినప్పుడు మీరు ధన్యులు.
blessed to be when(-ever) to revile you and to pursue and to say all evil/bad (declaration *k*) according to you to lie because of I/we
12 ౧౨ అప్పుడు సంతోషించండి! ఉప్పొంగిపొండి. పరలోకంలో మీకు గొప్ప బహుమానం ఉంటుంది. మీకు ముందు వచ్చిన ప్రవక్తలను కూడా మనుషులు ఇలాగే హింసించారు.
to rejoice and to rejoice that/since: since the/this/who wage you much in/on/among the/this/who heaven thus(-ly) for to pursue the/this/who prophet the/this/who before you
13 ౧౩ “లోకానికి మీరు ఉప్పు. ఉప్పు తన రుచి కోల్పోతే దానికి ఆ రుచి మళ్ళీ ఎలా వస్తుంది? అలాంటి ఉప్పు బయట పారేసి కాళ్ళ కింద తొక్కడానికి తప్ప ఇక దేనికీ పనికిరాదు.
you to be the/this/who salt the/this/who earth: planet if then the/this/who salt be foolish in/on/among which? to salt toward none be strong still if: not not (to throw: throw *N(k)O*) out/outside(r) (and *k*) to trample by/under: under the/this/who a human
14 ౧౪ ప్రపంచానికి మీరు వెలుగుగా ఉన్నారు. కొండ మీద ఉండే ఊరు కనబడకుండా ఉండదు.
you to be the/this/who light the/this/who world no be able city to hide above mountain to lay/be appointed
15 ౧౫ ఎవరూ దీపం వెలిగించి బుట్ట కింద పెట్టరు. దీపస్తంభం మీదే పెడతారు. అప్పుడు ఆ దీపం ఇంట్లో అందరికీ వెలుగు ఇస్తుంది.
nor to kindle/burn lamp and to place it/s/he by/under: under the/this/who bucket but upon/to/against the/this/who lampstand and to shine all the/this/who in/on/among the/this/who home
16 ౧౬ మీ వెలుగు మనుషుల ముందు ప్రకాశించనీయండి. అప్పుడు వారు మీ మంచి పనులు చూసి పరలోకంలో ఉన్న మీ తండ్రిని కీర్తిస్తారు.
thus(-ly) to shine the/this/who light you before the/this/who a human that to perceive: see you the/this/who good work and to glorify the/this/who father you the/this/who in/on/among the/this/who heaven
17 ౧౭ “నేను ధర్మశాస్త్రాన్ని గానీ ప్రవక్తల మాటలను గానీ రద్దు చేయడానికి వచ్చాననుకోవద్దు. వాటిని నెరవేర్చడానికే వచ్చాను గానీ రద్దు చేయడానికి కాదు.
not to think that/since: that to come/go to destroy/lodge the/this/who law or the/this/who prophet no to come/go to destroy/lodge but to fulfill
18 ౧౮ నేను కచ్చితంగా చెబుతున్నాను. ఆకాశం, భూమి నశించే వరకూ ధర్మశాస్త్రమంతా నెరవేరే వరకూ ధర్మశాస్త్రం నుంచి ఒక్క పొల్లు అయినా, ఒక సున్నా అయినా తప్పిపోదు.
amen for to say you until if to pass by the/this/who heaven and the/this/who earth: planet iota one or one tittle no not to pass by away from the/this/who law until if all to be
19 ౧౯ కాబట్టి ఈ ఆజ్ఞల్లో ఎంత చిన్న దానినైనా సరే అతిక్రమించి, ఇతరులకు కూడా అలా చేయమని బోధించేవాణ్ణి పరలోకరాజ్యంలో అతి తక్కువ వాడుగా ఎంచుతారు. కానీ ఈ ఆజ్ఞల ప్రకారం చేస్తూ, వాటిని బోధించేవాణ్ణి పరలోక రాజ్యంలో గొప్పవాడుగా లెక్కిస్తారు.
which if therefore/then to loose one the/this/who commandment this/he/she/it the/this/who least and to teach thus(-ly) the/this/who a human least to call: call in/on/among the/this/who kingdom the/this/who heaven which then if to do/make: do and to teach this/he/she/it great to call: call in/on/among the/this/who kingdom the/this/who heaven
20 ౨౦ ధర్మశాస్త్ర పండితుల, పరిసయ్యుల నీతికన్నా మీ నీతి మిన్నగా ఉండకపోతే మీరు పరలోకరాజ్యంలో ఎంత మాత్రమూ ప్రవేశించలేరని మీతో చెబుతున్నాను.
to say for you that/since: that if not to exceed you the/this/who righteousness greater the/this/who scribe and Pharisee no not to enter toward the/this/who kingdom the/this/who heaven
21 ౨౧ “‘హత్య చేయవద్దు. హత్య చేసేవాడు శిక్షకు లోనవుతాడు’ అని పూర్వికులకు చెప్పింది మీరు విన్నారు.
to hear that/since: that to say the/this/who ancient no to murder which then if to murder liable for to be the/this/who judgment
22 ౨౨ అయితే నేను మీతో చెప్పేదేమిటంటే తన సోదరుని మీద కోపం పెట్టుకొనే ప్రతివాడూ శిక్షకు లోనవుతాడు. తన సోదరుణ్ణి ‘పనికి మాలినవాడా’ అని పిలిచే ప్రతివాడూ మహాసభ ముందు నిలబడాలి. ‘మూర్ఖుడా’ అనే ప్రతివాడికీ నరకాగ్ని తప్పదు. (Geenna )
I/we then to say you that/since: that all the/this/who to anger the/this/who brother it/s/he (in vain *KO*) liable for to be the/this/who judgment which then if to say the/this/who brother it/s/he fool liable for to be the/this/who council which then if to say foolish liable for to be toward the/this/who hell: Gehenna the/this/who fire (Geenna )
23 ౨౩ “కాబట్టి నీవు నీ కానుకను బలిపీఠం వద్ద అర్పించే ముందు, నీ సోదరునికి నీ మీద ఏదైనా విరోధ భావం ఉందని నీకు గుర్తుకు వచ్చిందనుకో.
if therefore/then to bring to the/this/who gift you upon/to/against the/this/who altar and there to remember that/since: that the/this/who brother you to have/be one according to you
24 ౨౪ నీ కానుకను అక్కడే, బలిపీఠం ఎదుటే వదిలి వెళ్ళు. ముందు నీ సోదరునితో రాజీ పడు. ఆ తరువాత వచ్చి నీ కానుకను అర్పించు.
to release: leave there the/this/who gift you before the/this/who altar and to go first be reconciled the/this/who brother you and then to come/go to bring to the/this/who gift you
25 ౨౫ నీపై నేరం ఆరోపించేవాడితో న్యాయస్థానానికి వెళ్ళే దారిలోనే త్వరగా రాజీపడు. లేకపోతే అతడు నిన్ను న్యాయాధిపతికి అప్పగిస్తాడేమో. ఆ న్యాయాధిపతి నిన్ను అధికారికి అప్పగించి చెరసాల్లో వేయిస్తాడేమో.
to be to reconcile the/this/who opponent you quick until who/which to be with/after it/s/he in/on/among the/this/who road not once/when you to deliver the/this/who opponent the/this/who judge and the/this/who judge (you to deliver *KO*) the/this/who servant and toward prison/watch: prison to throw: put
26 ౨౬ చెల్లించాల్సి ఉన్నదంతా చెల్లించే వరకూ నీవు అక్కడ నుండి బయట పడలేవని కచ్చితంగా చెబుతున్నాను.
amen to say you no not to go out from there until if to pay the/this/who last/least penny
27 ౨౭ “‘వ్యభిచారం చేయకూడదు’ అని చెప్పడం మీరు విన్నారు గదా.
to hear that/since: that to say (the/this/who ancient *K*) no to commit adultery
28 ౨౮ కానీ నేను మీతో చెప్పేదేమిటంటే ఎవరైనా ఒక స్త్రీని కామంతో చూస్తే అప్పటికే ఆమెతో అతడు తన హృదయంలో వ్యభిచరించాడు.
I/we then to say you that/since: that all the/this/who to see woman to/with the/this/who to long for (it/s/he *N(k)O*) already to commit adultery it/s/he in/on/among the/this/who heart it/s/he
29 ౨౯ నీవు పాపం చేయడానికి నీ కుడి కన్ను కారణమైతే దాన్ని పీకి పారవెయ్యి. నీ శరీరమంతా నరకంలో పడడం కంటే శరీర భాగాల్లో ఒకటి పోవడం నీకు మంచిది గదా. (Geenna )
if then the/this/who eye you the/this/who right to cause to stumble you to take out/select it/s/he and to throw: throw away from you be profitable for you in order that/to to destroy one the/this/who member you and not all the/this/who body you to throw: throw toward hell: Gehenna (Geenna )
30 ౩౦ నీ కుడి చెయ్యి నీవు పాపం చేయడానికి కారణమైతే దాన్ని నరికి పారవెయ్యి. నీ శరీరమంతా నరకంలో పడడం కంటే నీ శరీర భాగాల్లో ఒకటి పోవడం నీకు మంచిది గదా. (Geenna )
and if the/this/who right you hand to cause to stumble you to prevent it/s/he and to throw: throw away from you be profitable for you in order that/to to destroy one the/this/who member you and not all the/this/who body you toward hell: Gehenna (to go away *N(K)O*) (Geenna )
31 ౩౧ “‘తన భార్యను వదిలేసేవాడు ఆమెకు విడాకుల పత్రం రాసివ్వాలి’ అని చెప్పడం కూడా మీరు విన్నారు.
to say then (that/since: that *k*) which if to release: divorce the/this/who woman: wife it/s/he to give it/s/he divorce
32 ౩౨ నేను మీతో చెప్పేదేమిటంటే వ్యభిచార కారణం కాకుండా తన భార్యను వదిలేసే ప్రతివాడూ ఆమెను వ్యభిచారిణిగా చేస్తున్నాడు. వదిలేసిన ఆమెను పెళ్ళి చేసుకొనేవాడు వ్యభిచారం చేస్తున్నాడు.
I/we then to say you that/since: that (all the/this/who to release: divorce *N(k)O*) the/this/who woman: wife it/s/he except word sexual sin to do/make: do it/s/he (to commit adultery *N(K)O*) and which if to leave to marry to commit adultery
33 ౩౩ “‘నీవు అబద్ధ ప్రమాణం చేయకూడదు. ప్రభువుకు చేసిన ప్రమాణాలను నిలబెట్టుకోవాలి’ అని పూర్వికులకు చెప్పింది మీరు విన్నారు గదా.
again to hear that/since: that to say the/this/who ancient no to break an oath to pay then the/this/who lord: God the/this/who oath you
34 ౩౪ అయితే నేను మీతో చెప్పేదేమిటంటే ఎంతమాత్రం ఒట్టు పెట్టుకోవద్దు. పరలోకం మీద ఒట్టు పెట్టుకోవద్దు, అది దేవుని సింహాసనం.
I/we then to say you not to swear at all neither in/on/among the/this/who heaven that/since: since throne to be the/this/who God
35 ౩౫ భూమి తోడు అనవద్దు. అది ఆయన పాదపీఠం. యెరూషలేము తోడు అనవద్దు. అది మహారాజు నగరం.
neither in/on/among the/this/who earth: planet that/since: since footstool to be the/this/who foot it/s/he neither toward Jerusalem that/since: since city to be the/this/who great king
36 ౩౬ నీ తల తోడని ప్రమాణం చేయవద్దు. నీవు ఒక వెంట్రుకైనా తెల్లగా గాని నల్లగా గాని చేయలేవు.
neither in/on/among the/this/who head you to swear that/since: since no be able one hair white to do/make: do or black
37 ౩౭ మీ మాట ‘అవునంటే అవును, కాదంటే కాదు’ అన్నట్టే ఉండాలి. అలా కాని ప్రతిదీ అపవాది సంబంధమైనదే.
to be then the/this/who word you yes yes no no the/this/who then excessive this/he/she/it out from the/this/who evil/bad to be
38 ౩౮ “‘కంటికి బదులు కన్ను, పన్నుకు బదులు పన్ను’ అని చెప్పింది మీరు విన్నారు గదా.
to hear that/since: that to say eye for eye and tooth for tooth
39 ౩౯ కానీ నేను మీతో చెప్పేదేమిటంటే దుష్టుణ్ణి ఎదిరించవద్దు. ఎవరైనా నిన్ను కుడి చెంప మీద కొడితే అతన్ని మరొక చెంప మీద కూడా కొట్టనియ్యి.
I/we then to say you not to oppose the/this/who evil/bad but who/which you (to slap toward *N(k)O*) the/this/who right cheek you to turn it/s/he and the/this/who another
40 ౪౦ ఎవరైనా నీ అంగీ విషయం వివాదం పెట్టుకుని దాన్ని లాక్కుంటే అతనికి నీ పైచొక్కా కూడా ఇచ్చివెయ్యి.
and the/this/who to will/desire you to judge and the/this/who tunic you to take to release: permit it/s/he and the/this/who clothing
41 ౪౧ ఎవరైనా ఒక మైలు దూరం రమ్మని నిన్ను బలవంతం చేస్తే అతనితో రెండు మైళ్ళు వెళ్ళు.
and who/which you to force mile one to go with/after it/s/he two
42 ౪౨ నిన్ను అడిగిన వాడికి ఇవ్వు. నిన్ను అప్పు అడగాలనుకొనే వాడికి నీ ముఖం చాటు చేయవద్దు.
the/this/who to ask you (to give *N(k)O*) and the/this/who to will/desire away from you to lend/borrow not to turn away
43 ౪౩ “‘నీ పొరుగువాణ్ణి ప్రేమించి, నీ శత్రువును ద్వేషించు’ అని చెప్పింది మీరు విన్నారు గదా.
to hear that/since: that to say to love the/this/who near/neighbor you and to hate the/this/who enemy you
44 ౪౪ నేను మీతో చెప్పేదేమంటే, మీ శత్రువులను ప్రేమించండి. మిమ్మల్ని హింసించే వారి కోసం ప్రార్థించండి.
I/we then to say you to love the/this/who enemy you (to praise/bless the/this/who to curse you well to do/make: do *K*) (the/this/who to hate *K(o)*) (you *K*) and to pray above/for the/this/who (to mistreat you and *K*) to pursue you
45 ౪౫ ఆ విధంగా మీరు పరలోకంలో ఉన్న మీ తండ్రికి కుమారులవుతారు. ఎందుకంటే ఆయన చెడ్డవారిపైనా మంచివారిపైనా తన సూర్యుణ్ణి ఉదయింపజేసి, నీతిమంతులపైనా దుర్మార్గులపైనా వాన కురిపిస్తున్నాడు.
that to be son the/this/who father you the/this/who in/on/among (the/this/who *o*) heaven that/since: since the/this/who sun it/s/he to rise upon/to/against evil/bad and good and to rain down upon/to/against just and unjust
46 ౪౬ మిమ్మల్ని ప్రేమించే వారినే ప్రేమిస్తే మీకు ఏం లాభం? పన్నులు వసూలు చేసేవారు కూడా అలాగే చేస్తారు గదా.
if for to love the/this/who to love you which? wage to have/be not! and the/this/who tax collector the/this/who (it/s/he *NK(o)*) to do/make: do
47 ౪౭ మీరు మీ సోదరులనే గౌరవిస్తుంటే ఇతరులకంటే ఎక్కువేం చేస్తున్నారు? యూదేతరులూ అలాగే చేస్తున్నారు గదా.
and if to pay respects to the/this/who (brother *NK(O)*) you alone which? excessive to do/make: do not! and the/this/who (Gentile-like *N(K)O*) (the/this/who *no*) (it/s/he *N(k)O*) to do/make: do
48 ౪౮ మీ పరలోకపు తండ్రి పరిపూర్ణుడు. అందుచేత మీరూ పరిపూర్ణులై ఉండండి.
to be therefore/then you perfect (as/when *N(k)O*) the/this/who father you the/this/who (heavenly *N(K)O*) perfect to be