రాజులు~ రెండవ~ గ్రంథము 15
1 ౧ ఇశ్రాయేలురాజు యరొబాము పరిపాలనలో 23 వ సంవత్సరంలో యూదారాజు అమజ్యా కొడుకు అజర్యా పరిపాలన ఆరంభించాడు.
Isala: ili hina bagade Yelouboua: me ea gona: su, amo ea ouligibi ode27amoga, Asaia (A: masaia egefe) da Yuda hina bagade hamoi.
2 ౨ అతడు 16 సంవత్సరాల వయస్సులో పరిపాలన ఆరంభించి యెరూషలేములో 52 సంవత్సరాలు రాజుగా ఉన్నాడు. అతని తల్లి యెరూషలేము నివాసి యెకొల్యా.
Asaia da lalelegele, ode 16 esalu, e da muni Yuda hina bagade hamoi, amola e da Yelusaleme moilai bai bagadega esala, ode52 agoanega Yuda fi ouligilalu. Ea ame da Yelusaleme uda, ea dio amo Yegoulaia.
E da ea ada ea hou defele, Hina Gode hahawane ba: ma: ne, molole hamoi.
4 ౪ అయితే అతడు ఉన్నత స్థలాలను మాత్రం నాశనం చెయ్యలేదు. ఉన్నత స్థలాల్లో ప్రజలు ఇంకా బలులు అర్పిస్తూ ధూపం వేస్తూనే ఉన్నారు.
Be e da ogogosu ‘gode’ma nodone sia: ne gadosu sogebi amo hame wadela: lesi. Amola amogawi, Yuda dunu ilia da ohe amola gabusiga: manoma gobele salalusu.
5 ౫ యెహోవా ఈ రాజును దెబ్బ కొట్టిన కారణంగా అతడు చనిపోయే వరకూ కుష్టురోగిగా ఉంటూ వేరుగా ఒక భవనంలో నివాసం ఉన్నాడు గనుక యువరాజు యోతాము పట్టణం మీద అధికారిగా దేశ ప్రజలకు న్యాయం తీర్చే వాడిగా ఉన్నాడు.
Hina Gode da Asaiama lebolosi olo madelama: ne hamoi. Ea esalusu ganodini amo olo da mae uhini madelaiwane dialusu. E da hisu diasu enoga esalu. E da hina bagade ea hawa: hamosu amo hame hamosu. Be egefe Youda: me da Yuda soge ouligilalu.
Asaia ea hawa: hamosu eno huluane da “Yuda hina bagade Ilia Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
7 ౭ అజర్యా చనిపోయినప్పుడు అతణ్ణి తన పూర్వీకులతోబాటు దావీదు పట్టణంలో తన పితరుల సమాధిలో పాతిపెట్టిన తరువాత అతని కొడుకు యోతాము అతని స్థానంలో రాజయ్యాడు.
Asaia da bogole, hina bagade bogoi uli dogosu sogebi Da: ibidi Moilai Bai Bagadega dogone sali. Egefe Youda: me da e bagia Yuda hina bagade hamoi.
8 ౮ యూదారాజు అజర్యా పరిపాలనలో 38 వ సంవత్సరంలో యరొబాము కొడుకు జెకర్యా షోమ్రోనులో ఇశ్రాయేలు వాళ్ళను ఆరు నెలలు పరిపాలించాడు.
Yuda hina bagade Asaia ea ouligibi ode 38 amoga, Segalaia (Yelouboua: me ea gona: su egefe) e da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, oubi gafeyale fawane Isala: ili fi ouligilalu.
9 ౯ ఇతడు ఇశ్రాయేలు వారు పాపం చెయ్యడానికి కారకుడైన నెబాతు కొడుకు యరొబాము చేసిన పాపాలు విడిచిపెట్టకుండా వాటినే అనుసరిస్తూ, తన పూర్వికులు చేసినట్టే తానూ యెహోవా దృష్టిలో చెడుతనం జరిగించాడు.
E da ema bisili hina bagade dunu defele, Hina Godema wadela: le hamoi. Hina bagade Yelouboua: me (Niba: de egefe) amo da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi. Segalaia da amo ea hou defele hamoi.
10 ౧౦ యాబేషు కొడుకు షల్లూము అతని మీద కుట్రచేసి, ప్రజలు చూస్తూ ఉండగా అతని మీద దాడి చేసి అతన్ని చంపి అతని స్థానంలో రాజయ్యాడు.
Sia: lame (Ya: ibese egefe) da hina bagade Segalaia medomusa: wamo sia: dasu. Amola e da Ibilia: me moilai bai bagadega, Segalaia medole legei. Amalalu, Sia: lame da Segalaia bagia Isala: ili hina bagade hamoi.
Segalaia ea hawa: hamosu eno da “Isala: ili hina bagade Ilia Hawa: Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
12 ౧౨ నీ కొడుకులు నాలుగో తరం వరకూ ఇశ్రాయేలు సింహాసనం మీద కూర్చుంటారని యెహోవా యెహూతో చెప్పిన మాట ప్రకారం ఇది జరిగింది.
Amaiba: le, Hina Gode Ea musa: hina bagade Yihiuma amane hamomusa: dafawane ilegele sia: da defele doaga: i. Hina Gode da ema amane sia: i galu, “Digaga fifi manebe biyadu amo ilia da Isala: ili hina bagade hamone gagamu.”
13 ౧౩ యూదారాజు ఉజ్జియా పరిపాలనలో 39 వ సంవత్సరంలో యాబేషు కొడుకు షల్లూము పరిపాలన ఆరంభించి, షోమ్రోనులో నెల రోజులు ఏలాడు.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 39 agoane ouligilalu, Isala: ili hina bagade Sia: lame (Ya: ibese egefe) da Isala: ili fi ilia hina bagade hamoi. Amogai esala oubi afae amoga Samelia moilai bai bagadega esala Isala: ili fi ouligilalu.
14 ౧౪ గాదీ కొడుకు మెనహేము తిర్సాలో నుంచి బయలుదేరి షోమ్రోనునకు వచ్చి షోమ్రోనులో ఉండే యాబేషు కొడుకు షల్లూము మీద దాడి చేసి అతన్ని చంపి అతని స్థానంలో రాజయ్యాడు.
Menaheme (Gaidai egefe) da Desa moilai fisili, Samelia moilai bai bagadega asili, Sia: lame medole legei. Amola e da Sia: lame bagia Isala: ili hina bagade hamoi.
15 ౧౫ షల్లూము చేసిన ఇతర పనుల గురించి, అతడు చేసిన కుట్ర గురించి, ఇశ్రాయేలు రాజుల చరిత్ర గ్రంథంలో రాసి ఉంది.
Sia: lame ea hawa: hamonanu eno huluane, amola ea Segalaia medomusa: sia: dasu, amo da “Isala: ili hina bagade Ilia Hawa: Hamonanu Meloa,” amo ganodini dedene legei.
16 ౧౬ మెనహేము వచ్చినప్పుడు తిప్సహు పట్టణం వారు తమ తలుపులు తెరవలేదు గనుక అతడు వాళ్ళందర్నీ హతం చేసి, తిర్సానూ దాని చుట్టూ ఉన్న గ్రామాలన్నిటినీ దోచుకుని అక్కడ ఉన్న గర్భవతుల గర్భాలు కత్తితో చీరివేశాడు.
Menaheme da Desa moilai fisili logoa ahoanoba, e da Da: biua moilai amo ganodini esalebe fi dunu huluane gugunufinisi. Amola e da Da: biua sisiga: le fi amola soge amo huluane gugunufinisi. Bai e da amo moilai fi ilima gegeloba, ilia da hame goaya: ibale, e da ili gugunufinisi. E da abula agui uda amolawane ilia hagomo odahidale fasi.
17 ౧౭ యూదారాజు అజర్యా పరిపాలనలో 39 వ సంవత్సరంలో గాదీ కొడుకు మెనహేము ఇశ్రాయేలు వాళ్ళను ఏలడం ఆరంభించి షోమ్రోనులో 10 సంవత్సరాలు ఏలాడు.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 39 agoane ouligilalu, Menaheme (Gaidai egefe) da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, ode nabuane agoanega Isala: ili fi ouligilalu.
18 ౧౮ ఇతడు కూడా తన కాలమంతా ఇశ్రాయేలు వారు పాపం చెయ్యడానికి కారకుడైన నెబాతు కొడుకు యరొబాము చేసిన పాపాలను విడిచిపెట్టకుండా వాటినే అనుసరిస్తూ యెహోవా దృష్టిలో చెడుతనం జరిగించాడు.
E da Hina Godema wadela: le bagade hamoi. E da mae fisili, hina bagade Yelouboua: me (e da Niba: de egefe amola e da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi) amo ea hou defele, amanemusu wadela: le hamonana bogoi.
19 ౧౯ అష్షూరు రాజు పూలు ఇశ్రాయేలు దేశం మీదికి దండెత్తి వచ్చినప్పుడు, మెనహేము, తన రాజ్యం నిలిచి ఉండేలా పూలుతో సంధి చేసుకోవాలని పూలుకు 2,000 మణుగుల వెండి ఇచ్చాడు.
Digala: de Bilisa (Asilia hina bagade) da Isala: ili doagala: le, Isala: ili soge golili sa: i. Menaheme da ema silifa dioi defei 30 ‘dane’ agoane ema i. Bai e da Digala: de Bilisa da ema gasa ima: ne fuli gala: musa: dawa: i.
20 ౨౦ మెనహేము, ఇశ్రాయేలులో ధనవంతులైన గొప్పవాళ్ళల్లో ప్రతి మనిషి దగ్గర 50 తులాల వెండి వసూలు చేసి ఈ ధనాన్ని అష్షూరు రాజుకు ఇచ్చాడు గనుక అష్షూరురాజు దేశాన్ని విడిచి వెళ్లిపోయాడు.
Menaheme da amo silifa lama: ne, Isala: ili bagade gagui dunu afae afae da silifa fage 50 agoane ima: ne logei. Amalalu, Digala: de Bilisa da Isala: ili soge fisili, hi sogega buhagi.
21 ౨౧ మెనహేము చేసిన ఇతర పనుల గురించి, అతడు చేసిన దానంతటి గురించి ఇశ్రాయేలు రాజుల చరిత్ర గ్రంథంలో రాసి ఉంది.
Menaheme ea hawa: hamosu eno huluane da “Isala: ili hina bagade Ilia Hamonanu Meloa’, amo ganodini dedene legei.
Menaheme da bogole, uli dogone sali. Egefe Begahaia da e bagia, Isala: ili hina bagade hamoi.
23 ౨౩ యూదారాజు అజర్యా పరిపాలనలో 50 వ సంవత్సరంలో మెనహేము కొడుకు పెకహ్యా షోమ్రోనులో ఇశ్రాయేలు వాళ్ళను ఏలడం ఆరంభించి రెండు సంవత్సరాలు ఏలాడు.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 50 agoanega ouligilalu, Begahaia (Menaheme egefe) da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, ode aduna Isala: ili fi ouligilalu.
24 ౨౪ ఇతడు కూడా తన కాలమంతా ఇశ్రాయేలు వారు పాపం చెయ్యడానికి కారకుడైన నెబాతు కొడుకు యరొబాము చేసిన పాపాలను విడిచి పెట్టకుండా వాటినే అనుసరిస్తూ యెహోవా దృష్టిలో చెడుతనం జరిగించాడు.
E amola da hina bagade Yelouboua: me (amo da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi) amo ea hou defele, Hina Godema wadela: le hamoi.
25 ౨౫ ఇతని కింద ఉన్న అధిపతీ రెమల్యా కొడుకూ అయిన పెకహు కుట్ర చేసి, తన దగ్గరున్న 50 మంది గిలాదు వారితోనూ, అర్గోబుతోనూ, అరీహేనుతోనూ చేతులు కలిపి షోమ్రోనులో ఉన్న రాజ నగరులోని అంతఃపురంలో పెకహ్యాను చంపి, అతని స్థానంలో రాజయ్యాడు.
Begahaia ea dadi gagui wa: i ouligisu dunu afae ea dio amo Biga (Lemalaia egefe) da dunu 50 agoane gilisili, Begahaia medomusa: sia: sa: i. Ilia da Samelia moilai bai bagadega hina bagade diasu ganodini gagili sali sesei, amo ganodini Begahaia medole legei. Amalalu, Biga da Begahaia bagia, Isala: ili hina bagade hamoi.
26 ౨౬ పెకహ్యా చేసిన ఇతర పనుల గురించి, అతడు చేసిన దానంతటి గురించి ఇశ్రాయేలు రాజుల చరిత్ర గ్రంథంలో రాసి ఉంది.
Begahaia ea hawa: hamosu eno huluane da “Isala: ili hina bagade Ilia Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
27 ౨౭ యూదా రాజు అజర్యా పరిపాలనలో 52 వ సంవత్సరంలో రెమల్యా కొడుకు పెకహు షోమ్రోనులో ఇశ్రాయేలును ఏలడం ఆరంభించి 20 సంవత్సరాలు ఏలాడు.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 52 agoane ouligilalu, Biga (Lemalaia egefe) da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, ode 20 agoanega Isala: ili fi ouligilalu.
28 ౨౮ ఇతడు కూడా తన కాలమంతా ఇశ్రాయేలు వారు పాపం చెయ్యడానికి కారకుడైన నెబాతు కొడుకు యరొబాము చేసిన పాపాలను విడిచి పెట్టకుండా వాటినే అనుసరిస్తూ యెహోవా దృష్టిలో చెడుతనం జరిగించాడు.
E da hina bagade Yelouboua: me (e da Niba: de egefe amola e da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi) amo ea hou defele, Hina Godema wadela: le hamoi.
29 ౨౯ ఇశ్రాయేలు రాజు పెకహు రోజుల్లో అష్షూరు రాజు తిగ్లతు పిలేసెరు వచ్చి ఈయోను పట్టణాన్ని, ఆబేల్బేత్మయకా పట్టణాన్ని, యానోయహు పట్టణాన్ని, కెదెషు పట్టణాన్ని, హాసోరు పట్టణాన్ని, గిలాదు ప్రాంతాన్ని, గలిలయ ప్రాంతాన్ని, నఫ్తాలీ ప్రాంతమంతా చెరపట్టుకుని అక్కడ ఉన్నవాళ్ళను అష్షూరు దేశానికి బందీలుగా తీసుకు పోయాడు.
Biga da Isala: ili fi ouligilaloba, Digala: de Bilisa (Asilia hina bagade) da Aidione amola A: ibele Bede Ma: iaga, Yanoua, Gidese, amola Ha: iso moilai bai bagade gagai ili fedelai. Amola e da Gilia: de amola Ga: lili amola Na: fadalai soge ili fedelai. Amo sogega esalu dunu huluane, e da gagulaligili, Asilia sogega udigili hawa: hamomusa: mugululi asunasi.
30 ౩౦ అప్పుడు ఇశ్రాయేలు రాజు, రెమల్యా కొడుకు అయిన పెకహు మీద ఏలా కొడుకు హోషేయ కుట్ర చేసి, అతనిపై దాడి చేసి చంపి అతని స్థానంలో తాను రాజయ్యాడు. ఇది యూదా రాజు ఉజ్జియా కొడుకు యోతాము పరిపాలనలో 20 వ సంవత్సరంలో జరిగింది.
Yuda hina bagade Youda: me (Asaia egefe) ea ouligibi ode 20 amoga, Hia (Ila egefe) da Isala: ili hina bagade Biga medomusa: wamo sia: sa: ili, e medole legei dagoi. Amalalu, e da Biga bagia Isala: ili hina bagade hamoi.
31 ౩౧ పెకహు చేసిన ఇతర పనుల గురించి, అతడు చేసిన దానంతటి గురించి ఇశ్రాయేలు రాజుల చరిత్ర గ్రంథంలో రాసి ఉంది.
Biga ea hawa: hamosu eno huluane da “Isala: ili hina bagade Ilia Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
32 ౩౨ ఇశ్రాయేలు రాజు, రెమల్యా కొడుకు అయిన పెకహు పరిపాలనలో రెండో సంవత్సరంలో యూదా రాజు ఉజ్జియా కొడుకు యోతాము పరిపాలన ఆరంభించాడు.
Isala: ili hina bagade Biga (Lemalaia egefe) da ode aduna Isala: ili fi ouligilalu, Youda: me (Asaia egefe) da Yuda fi ilia hina bagade hamoi.
33 ౩౩ అతడు 25 సంవత్సరాల వయస్సులో యెరూషలేములో రాజై 16 సంవత్సరాలు ఏలాడు. అతని తల్లి సాదోకు కూతురు యెరూషా.
Youda: me da lalelegele ode 25 agoane esalu, e da muni Yuda fi ilia hina bagade hamoi. E da Yelusaleme moilai bai bagadega esala, Yuda fi amo ode 16 agoane ouligilalu. Ea ame da Yilusia (Sa: idoge ea idiwi).
Youda: me da ea ada Asaia ea hou dawa: le, e defele, Hina Gode hahawane ba: ma: ne, molole hamoi.
35 ౩౫ అయినా ఉన్నత స్థలాలను కూల్చివేయలేదు. ప్రజలు ఉన్నత స్థలాల్లో ఇంకా బలులు అర్పిస్తూ ధూపం వేస్తూనే ఉన్నారు. ఇతడు యెహోవా మందిరానికి ఉన్న ఎత్తయిన ద్వారాన్ని కట్టించాడు.
Be e da ogogosu ‘gode’ma nodone sia: ne gadosu sogebi amo hame mugului. Amola amogawi, dunu ilia da ohe amola gabusiga: manoma gobele salalusu. Youda: me da Debolo Diasu Ga (North) Logo Ga: su gagui.
36 ౩౬ యోతాము చేసిన ఇతర పనుల గురించి, అతడు చేసిన దానంతటి గురించి యూదా రాజుల చరిత్ర గ్రంథంలో రాసి ఉంది.
Youda: me ea hawa: hamosu eno huluane da “Yuda hina bagade Ilia Hamonanu Meloa”, amo ganodini dedene legei.
37 ౩౭ ఆ కాలంలో యెహోవా సిరియా రాజు రెజీనునూ, రెమల్యా కొడుకు పెకహునూ యూదా దేశం మీదికి పంపించడం ఆరంభించాడు.
E da Yuda fi ouligilaloba, Hina Gode da bisili Silia hina bagade Lisini amola Isala: ili hina bagade Biga elea Yuda doagala: ma: ne asunasi.
38 ౩౮ యోతాము తన పూర్వీకులతోబాటు చనిపోగా, అతని పూర్వీకుడు దావీదు పట్టణంలో అతని పితరుల సమాధిలో పాతిపెట్టారు. అతని కొడుకు ఆహాజు అతని స్థానంలో రాజయ్యాడు.
Youda: me da bogobeba: le, hina bagade uli dogosu sogebi Da: ibidi Moilai Bai Bagade amo ganodini uli dogone sali. Amalu eagofe A: iha: se da e bagia, Isala: ili hina bagade hamoi.
