Mga Kawikaan 8

1 Hindi ba nananawagan ang Karunungan? Hindi ba itinataas ng Pang-unawa ang kaniyang tinig?

La sagesse ne crie-t-elle pas, et l’intelligence ne fait-elle pas retentir sa voix?

2 Sa mga taluktok ng bundok sa tabi ng daan, sa mga daang nagsasalubong, ang Karunungan ay naninindigan.

Au sommet des hauteurs, sur le chemin, aux carrefours, elle se tient debout.

3 Sa tabi ng mga pasukan sa lungsod, malapit sa tarangkahan ng mga lungsod, siya ay nananawagan.

À côté des portes, à l’entrée de la ville, là où l’on passe pour entrer, elle crie:

4 Mga mamamayan, tinatawag ko kayo at itinataas ko ang aking tinig sa mga anak ng sangkatauhan.

À vous, hommes, je crie, et ma voix [s’adresse] aux fils des hommes!

5 Kayong mga hindi naturuan, dapat ninyong maintindihan ang katalinuhan at kayong kinasusuklaman ang kaalaman, kayo ay dapat magkaroon ng isang maunawaing puso.

Vous, simples, comprenez la prudence, et vous, sots, comprenez ce qu’est le sens.

6 Makinig kayo at magsasalita ako ng mga mararangal na bagay at kapag bumuka ang aking mga bibig ay sasabihin ko kung ano ang tama—

Écoutez, car je dirai des choses excellentes, et l’ouverture de mes lèvres [prononcera] des choses droites;

7 dahil ang aking bibig ay nagsasalita kung ano ang mapagkakatiwalan, at ang aking mga labi ay napopoot sa kasamaan.

car mon palais méditera la vérité, et la méchanceté sera une abomination pour mes lèvres.

8 Lahat ng mga salita sa aking bibig ay makatarungan; walang baluktot at nakaliligaw sa kanila.

Toutes les paroles de ma bouche sont selon la justice, il n’y a rien en elles de pervers ni de tortueux;

9 Ang lahat ng aking mga salita ay matuwid para sa nakakaunawa; ang mga salita ko ay matuwid sa mga nakatatagpo ng kaalaman.

elles sont toutes claires pour celui qui a de l’intelligence, et droites pour ceux qui ont trouvé la connaissance.

10 Piliin ninyo ang aking katuruan kaysa sa pilak at kaalaman kaysa purong ginto.

Recevez mon instruction, et non pas de l’argent, et la connaissance plutôt que l’or fin choisi;

11 Dahil ako, ang Karunungan, ay mas mabuti kaysa sa mga hiyas; wala sa inyong ninanais ang maaaring maihalintulad sa akin.

car la sagesse est meilleure que les rubis, et rien de ce qui fait nos délices ne l’égale.

12 Ako, ang Karunungan, ay namumuhay nang may Kabaitan, at aking taglay ang kaalaman at kahinahunan.

Moi, la sagesse, je demeure avec la prudence, et je trouve la connaissance [qui vient] de la réflexion.

13 Ang pagkatakot kay Yahweh ay para kapootan ang kasamaan — kinapopootan ko ang pagmamataas at kayabangan, ang masamang paraan, at malaswang pananalita — kinapopootan ko sila.

La crainte de l’Éternel, c’est de haïr le mal. Je hais l’orgueil et la hauteur, et la voie d’iniquité, et la bouche perverse.

14 Mayroon akong mabuting payo at maayos na karunungan; mayroon akong mahusay na pananaw, at taglay ko ang kalakasan.

À moi le conseil et le savoir-faire; je suis l’intelligence; à moi la force.

15 Sa pamamagitan ko, ang mga hari ay naghahari—pati na taong mararangal, at lahat ng mga namumuno ng makatarungan.

Par moi les rois règnent, et les princes statuent la justice.

16 Sa pamamagitan ko, ang mga prinsipe ay naghahari at ang mga mararangal at lahat ng namamahala nang may katarungan.

Par moi les chefs dominent, et les nobles, tous les juges de la terre.

17 Mahal ko silang mga nagmamahal sa akin, at silang mga masisipag na humahanap sa akin ay matatagpuan ako.

J’aime ceux qui m’aiment; et ceux qui me recherchent me trouveront.

18 Nasa akin ang mga kasaganaan at karangalan, walang maliw na kayamanan at katuwiran.

Avec moi sont les richesses et les honneurs, les biens éclatants et la justice.

19 Ang aking bunga ay mas mabuti pa kaysa ginto, mas mabuti pa kahit sa pinong ginto; ang aking ibinibigay ay mas mabuti pa sa purong pilak.

Mon fruit est meilleur que l’or fin, même que l’or pur; et mon revenu [meilleur] que l’argent choisi.

20 Lumalakad ako sa daan na matuwid, sa mga landas na patungo sa katarungan,

Je marche dans le chemin de la justice, au milieu des sentiers de juste jugement,

21 para makapagbigay ako ng pamana sa mga nagmamahal sa akin at punuin ang kanilang mga imbakan ng yaman.

pour faire hériter les biens réels à ceux qui m’aiment, et pour remplir leurs trésors.

22 Nilikha ako ni Yahweh mula pa noong pasimula — ang una sa kaniyang mga ginawa noong unang panahon.

L’Éternel m’a possédée au commencement de sa voie, avant ses œuvres d’ancienneté.

23 Mula pa noong unang panahon, inilagay na ako sa pagkalalagyan—mula ng una, mula pa sa pasimula ng mundo.

Dès l’éternité je fus établie, dès le commencement, dès avant les origines de la terre.

24 Bago pa magkaroon ng mga karagatan, ako ay isinilang na—bago pa magkaroon ng mga bukal na may masaganang tubig, bago pa ilagay ang mga bundok,

Quand il n’y avait pas d’abîmes, j’ai été enfantée, quand il n’y avait pas de sources pleines d’eaux.

25 at bago pa ang mga burol, ako ay ipinanganak na.

Avant que les montagnes soient établies sur leurs bases, avant les collines, j’ai été enfantée,

26 Ipinanganak na ako bago pa likhain ni Yahweh ang lupa o mga bukirin, o kahit ang unang alikabok sa mundo.

lorsqu’il n’avait pas encore fait la terre et les campagnes, et le commencement de la poussière du monde.

27 Naroon na ako nang naitatag niya ang kalangitan, nang kaniyang ginuhit ang hangganan sa ibabaw ng kailaliman.

Quand il disposait les cieux, j’étais là; quand il ordonnait le cercle qui circonscrit la face de l’abîme,

28 Naroon na ako nang naitatag niya ang mga kalangitan sa itaas at nang ginawa niya ang mga bukal sa kalaliman.

quand il établissait les nuées en haut, quand il affermissait les sources des abîmes,

29 Naroon na ako nang ginawa niya ang hangganan para sa dagat, kaya ang katubigan ay hindi kumalat lagpas kung saan niya iniutos, at kung saan niya inutos ilagay ang mga pundasyon ng lupa.

quand il imposait son décret à la mer, afin que les eaux n’outrepassent point son commandement, quand il décrétait les fondements de la terre:

30 Ako ay nasa tabi niya, bilang isang dalubhasang manggagawa, at ako ang kanyang kasiyahan sa araw araw, laging nagagalak sa harap niya.

j’étais alors à côté de lui son nourrisson, j’étais ses délices tous les jours, toujours en joie devant lui,

31 Nagagalak ako sa kanyang buong daigdig, at ang kasiyahan ko ay nasa sangkatauhan.

me réjouissant en la partie habitable de sa terre, et mes délices étaient dans les fils des hommes.

32 At ngayon, aking mga anak na lalaki, makinig kayo sa akin, dahil silang mga nananatili sa aking mga pamamaraan ay magiging masaya.

Maintenant donc, fils, écoutez-moi: bienheureux ceux qui gardent mes voies!

33 Makinig kayo sa aking katuruan at maging marunong; huwag kaligtaan ito.

Écoutez l’instruction, et soyez sages, et ne la rejetez point.

34 Ang siyang nakikinig sa akin ay magiging masaya — nagmamasid bawat araw sa aking mga tarangkahan, naghihintay sa akin sa tabi ng mga pintuan ng aking tahanan.

Bienheureux l’homme qui m’écoute, veillant à mes portes tous les jours, gardant les poteaux de mes entrées!

35 Dahil ang sinumang nakakatagpo sa akin ay nakakatagpo ng buhay, at matatagpuan niya ang kagandahang loob ni Yahweh.

Car celui qui m’a trouvée a trouvé la vie, et acquiert faveur de la part de l’Éternel;

36 Pero siya na nabibigong matagpuan ako ay pinapahamak ang kaniyang sarili; ang lahat ng namumuhi sa akin ay umiibig sa kamatayan.”

mais celui qui pèche contre moi fait tort à son âme; tous ceux qui me haïssent aiment la mort.