Mga Kawikaan 6
1 Anak ko, kapag ikaw ay nagtabi ng pera bilang isang pag-aako ng pagkakautang ng iyong kapit-bahay, kapag nagbigay ka ng pangako sa pagkakautang ng isang tao na hindi mo kilala,
fili mi si spoponderis pro amico tuo defixisti apud extraneum manum tuam
2 kung gayon naglatag ka ng isang patibong para sa iyong sarili sa pamamagitan ng iyong pangako, at ikaw ay nahuli ng mga salita ng iyong bibig.
inlaqueatus es verbis oris tui et captus propriis sermonibus
3 Kung gayon, anak kong lalaki, gawin mo ito at iligtas mo ang iyong sarili, dahil sa ikaw ay nasa habag ng iyong kapitbahay. Pumunta ka at magpakumbaba ka ng iyong sarili at magsumamo sa iyong kapitbahay na pakawalan ka.
fac ergo quod dico fili mi et temet ipsum libera quia incidisti in manu proximi tui discurre festina suscita amicum tuum
4 Bigyan mo ang iyong mga mata ng walang tulog at ang iyong talukap ng walang pagkakaidlip.
ne dederis somnum oculis tuis nec dormitent palpebrae tuae
5 Iligtas mo ang iyong sarili gaya ng isang usa mula sa kamay ng mangangaso, katulad ng isang ibon mula sa kamay ng tagahuli ng hayop.
eruere quasi dammula de manu et quasi avis de insidiis aucupis
6 Tingnan mo ang langgam, ikaw na tamad na tao, pagmasdan mo ang kaniyang mga pamamaraan, at maging matalino.
vade ad formicam o piger et considera vias eius et disce sapientiam
7 Wala siyang tagapag-utos, opisyal, o tagapamahala,
quae cum non habeat ducem nec praeceptorem nec principem
8 gayon pa man ay naghahanda siya ng pagkain sa tag-init, at habang sa pag-aani ay nagtatabi ito ng kung ano ang kakainin.
parat aestate cibum sibi et congregat in messe quod comedat
9 Gaano katagal ka matutulog, ikaw na tamad na tao? Kailan ka babangon mula sa iyong pagkatulog?
usquequo piger dormis quando consurges ex somno tuo
10 “Isa pang kaunting pagtulog, isa pang kaunting pagkaidlip, isa pang kaunting pagtiklop ng mga kamay upang magpahinga”—
paululum dormies paululum dormitabis paululum conseres manus ut dormias
11 at ang iyong kahirapan ay darating sa iyo gayang isang magnanakaw at ang iyong pangangailangan gaya ng isang armadong sundalo.
et veniet tibi quasi viator egestas et pauperies quasi vir armatus
12 Ang isang walang kwentang tao— isang masamang tao— namumuhay sa kabaluktutan ng kaniyang salita,
homo apostata vir inutilis graditur ore perverso
13 pagkindat ng kaniyang mga mata, gumagawa ng hudyat gamit ang kaniyang mga paa, at pagturo ng kaniyang mga daliri.
annuit oculis terit pede digito loquitur
14 Siya ay may balak na masama na may daya sa kaniyang puso; palagi siyang nag-uudyok ng pag-aalitan.
pravo corde machinatur malum et in omni tempore iurgia seminat
15 Kaya lulupigin siya sa isang iglap ng kaniyang kapahamakan; sa isang sandali siya ay masisira na higit sa kagalingan.
huic extemplo veniet perditio sua et subito conteretur nec habebit ultra medicinam
16 Mayroong anim na bagay na kinamumuhian ni Yahweh, pito na kasuklam-suklam sa kaniya:
sex sunt quae odit Dominus et septimum detestatur anima eius
17 Ang mga mata ng isang mapagmataas na tao, ang isang dila na nagsisinungaling, ang mga kamay na nagpapadanak ng dugo ng mga inosenteng tao,
oculos sublimes linguam mendacem manus effundentes innoxium sanguinem
18 isang puso na lumikha ng mga masasamang balakid, mga paa na mabilis tumakbo para gumawa ng masama,
cor machinans cogitationes pessimas pedes veloces ad currendum in malum
19 isang saksi na nagsasabi ng mga kasinungalingan, at ang isa na siyang naghahasik ng alitan sa kaniyang mga kapatid.
proferentem mendacia testem fallacem et eum qui seminat inter fratres discordias
20 Aking anak na lalaki, sundin mo ang utos ng iyong ama, at huwag mong talikdan ang katuruan ng iyong ina.
conserva fili mi praecepta patris tui et ne dimittas legem matris tuae
21 Palagi mong igapos ang mga ito sa iyong puso; itali mo ang mga ito sa iyong leeg.
liga ea in corde tuo iugiter et circumda gutturi tuo
22 Kapag ikaw ay lumakad, papatnubayin ka ng mga ito; kapag ikaw ay natulog, pagmamasdan ka nila; at kapag ikaw ay nagising, tuturuan ka nila.
cum ambulaveris gradiantur tecum cum dormieris custodiant te et evigilans loquere cum eis
23 Sapagkat ang mga utos ay isang ilawan, at ang katuruan ay isang liwanag; ang mga pagsaway ng disiplina ay ang mga daan ng buhay.
quia mandatum lucerna est et lex lux et via vitae increpatio disciplinae
24 Iingatan ka nito mula sa imoral na babae, mula sa mapang-akit na mga salita ng nangangalunyang babae.
ut custodiant te a muliere mala et a blanda lingua extraneae
25 Huwag kang magnasa sa iyong puso sa kaniyang kagandahan, at huwag mo siyang hayaang mabihag ka ng kaniyang mga pilik mata.
non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum nec capiaris nutibus illius
26 Ang pagtulog na kasama ang isang bayarang babae ay maaaring kabayaran ng halaga ng tinapay, pero ang babaeng asawa ng iba ay maaaring kabayaran ng buhay mo mismo.
pretium enim scorti vix unius est panis mulier autem viri pretiosam animam capit
27 Kaya ba ng isang lalaki na magbitbit ng apoy sa kaniyang dibdib na hindi nasusunog ang kaniyang mga damit?
numquid abscondere potest homo ignem in sinu suo ut vestimenta illius non ardeant
28 Kaya ba ng isang lalake na lumakad sa ibabaw ng maiinit na mga uling na hindi napapaso ang kaniyang mga paa?
aut ambulare super prunas et non conburentur plantae eius
29 Gayon din sa lalakeng nakikiapid sa asawang babae ng kaniyang kapwa; ang siyang natutulog kasama niya ay hindi maparusahan.
sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui non erit mundus cum tetigerit eam
30 Hindi hinahamak ng mga tao na ang isang magnanakaw kung siya ay nagnanakaw upang mabusog sa panahong gutom siya.
non grandis est culpae cum quis furatus fuerit furatur enim ut esurientem impleat animam
31 Gayon pa man kapag siya ay nahuli, siya ay magbabayad ng pitong beses kung ano ang kaniyang ninakaw; kailangan niya isuko ang lahat ng mahahalagang bagay sa kaniyang tahanan.
deprehensus quoque reddet septuplum et omnem substantiam domus suae tradet
32 Ang isa na nagkasala ng pangangalunya ay walang kaisipan; ang siyang gumagawa nito ay sinisira ang kaniyang sarili.
qui autem adulter est propter cordis inopiam perdet animam suam
33 Sugat at kahihiyan ay nararapat sa kaniya, at ang kaniyang kasiraang puri ay hindi maaalis.
turpitudinem et ignominiam congregat sibi et obprobrium illius non delebitur
34 Dahil ang pagseselos ay ginagawang galit na galit ang isang lalaki; kapag siya ay gumanti hindi siya magpapakita ng awa.
quia zelus et furor viri non parcet in die vindictae
35 wala siyang tatanggaping kabayaran, at hindi siya mabibili, kahit maghandog ka ng maraming regalo sa kaniya.
nec adquiescet cuiusquam precibus nec suscipiet pro redemptione dona plurima
