Mga Kawikaan 6
1 Anak ko, kapag ikaw ay nagtabi ng pera bilang isang pag-aako ng pagkakautang ng iyong kapit-bahay, kapag nagbigay ka ng pangako sa pagkakautang ng isang tao na hindi mo kilala,
我兒，你若為朋友作保， 替外人擊掌，
2 kung gayon naglatag ka ng isang patibong para sa iyong sarili sa pamamagitan ng iyong pangako, at ikaw ay nahuli ng mga salita ng iyong bibig.
你就被口中的話語纏住， 被嘴裏的言語捉住。
3 Kung gayon, anak kong lalaki, gawin mo ito at iligtas mo ang iyong sarili, dahil sa ikaw ay nasa habag ng iyong kapitbahay. Pumunta ka at magpakumbaba ka ng iyong sarili at magsumamo sa iyong kapitbahay na pakawalan ka.
我兒，你既落在朋友手中， 就當這樣行才可救自己： 你要自卑，去懇求你的朋友。
4 Bigyan mo ang iyong mga mata ng walang tulog at ang iyong talukap ng walang pagkakaidlip.
不要容你的眼睛睡覺； 不要容你的眼皮打盹。
5 Iligtas mo ang iyong sarili gaya ng isang usa mula sa kamay ng mangangaso, katulad ng isang ibon mula sa kamay ng tagahuli ng hayop.
要救自己，如鹿脫離獵戶的手， 如鳥脫離捕鳥人的手。
6 Tingnan mo ang langgam, ikaw na tamad na tao, pagmasdan mo ang kaniyang mga pamamaraan, at maging matalino.
懶惰人哪， 你去察看螞蟻的動作就可得智慧。
7 Wala siyang tagapag-utos, opisyal, o tagapamahala,
螞蟻沒有元帥， 沒有官長，沒有君王，
8 gayon pa man ay naghahanda siya ng pagkain sa tag-init, at habang sa pag-aani ay nagtatabi ito ng kung ano ang kakainin.
尚且在夏天預備食物， 在收割時聚斂糧食。
9 Gaano katagal ka matutulog, ikaw na tamad na tao? Kailan ka babangon mula sa iyong pagkatulog?
懶惰人哪，你要睡到幾時呢？ 你何時睡醒呢？
10 “Isa pang kaunting pagtulog, isa pang kaunting pagkaidlip, isa pang kaunting pagtiklop ng mga kamay upang magpahinga”—
再睡片時，打盹片時， 抱着手躺臥片時，
11 at ang iyong kahirapan ay darating sa iyo gayang isang magnanakaw at ang iyong pangangailangan gaya ng isang armadong sundalo.
你的貧窮就必如強盜速來， 你的缺乏彷彿拿兵器的人來到。
12 Ang isang walang kwentang tao— isang masamang tao— namumuhay sa kabaluktutan ng kaniyang salita,
無賴的惡徒， 行動就用乖僻的口，
13 pagkindat ng kaniyang mga mata, gumagawa ng hudyat gamit ang kaniyang mga paa, at pagturo ng kaniyang mga daliri.
用眼傳神， 用腳示意， 用指點劃，
14 Siya ay may balak na masama na may daya sa kaniyang puso; palagi siyang nag-uudyok ng pag-aalitan.
心中乖僻， 常設惡謀， 布散紛爭。
15 Kaya lulupigin siya sa isang iglap ng kaniyang kapahamakan; sa isang sandali siya ay masisira na higit sa kagalingan.
所以，災難必忽然臨到他身； 他必頃刻敗壞，無法可治。
16 Mayroong anim na bagay na kinamumuhian ni Yahweh, pito na kasuklam-suklam sa kaniya:
耶和華所恨惡的有六樣， 連他心所憎惡的共有七樣：
17 Ang mga mata ng isang mapagmataas na tao, ang isang dila na nagsisinungaling, ang mga kamay na nagpapadanak ng dugo ng mga inosenteng tao,
就是高傲的眼， 撒謊的舌， 流無辜人血的手，
18 isang puso na lumikha ng mga masasamang balakid, mga paa na mabilis tumakbo para gumawa ng masama,
圖謀惡計的心， 飛跑行惡的腳，
19 isang saksi na nagsasabi ng mga kasinungalingan, at ang isa na siyang naghahasik ng alitan sa kaniyang mga kapatid.
吐謊言的假見證， 並弟兄中布散紛爭的人。
20 Aking anak na lalaki, sundin mo ang utos ng iyong ama, at huwag mong talikdan ang katuruan ng iyong ina.
我兒，要謹守你父親的誡命； 不可離棄你母親的法則，
21 Palagi mong igapos ang mga ito sa iyong puso; itali mo ang mga ito sa iyong leeg.
要常繫在你心上， 掛在你項上。
22 Kapag ikaw ay lumakad, papatnubayin ka ng mga ito; kapag ikaw ay natulog, pagmamasdan ka nila; at kapag ikaw ay nagising, tuturuan ka nila.
你行走，它必引導你； 你躺臥，它必保守你； 你睡醒，它必與你談論。
23 Sapagkat ang mga utos ay isang ilawan, at ang katuruan ay isang liwanag; ang mga pagsaway ng disiplina ay ang mga daan ng buhay.
因為誡命是燈，法則是光， 訓誨的責備是生命的道，
24 Iingatan ka nito mula sa imoral na babae, mula sa mapang-akit na mga salita ng nangangalunyang babae.
能保你遠離惡婦， 遠離外女諂媚的舌頭。
25 Huwag kang magnasa sa iyong puso sa kaniyang kagandahan, at huwag mo siyang hayaang mabihag ka ng kaniyang mga pilik mata.
你心中不要戀慕她的美色， 也不要被她眼皮勾引。
26 Ang pagtulog na kasama ang isang bayarang babae ay maaaring kabayaran ng halaga ng tinapay, pero ang babaeng asawa ng iba ay maaaring kabayaran ng buhay mo mismo.
因為，妓女能使人只剩一塊餅； 淫婦獵取人寶貴的生命。
27 Kaya ba ng isang lalaki na magbitbit ng apoy sa kaniyang dibdib na hindi nasusunog ang kaniyang mga damit?
人若懷裏搋火， 衣服豈能不燒呢？
28 Kaya ba ng isang lalake na lumakad sa ibabaw ng maiinit na mga uling na hindi napapaso ang kaniyang mga paa?
人若在火炭上走， 腳豈能不燙呢？
29 Gayon din sa lalakeng nakikiapid sa asawang babae ng kaniyang kapwa; ang siyang natutulog kasama niya ay hindi maparusahan.
親近鄰舍之妻的，也是如此； 凡挨近她的，不免受罰。
30 Hindi hinahamak ng mga tao na ang isang magnanakaw kung siya ay nagnanakaw upang mabusog sa panahong gutom siya.
賊因飢餓偷竊充飢， 人不藐視他，
31 Gayon pa man kapag siya ay nahuli, siya ay magbabayad ng pitong beses kung ano ang kaniyang ninakaw; kailangan niya isuko ang lahat ng mahahalagang bagay sa kaniyang tahanan.
若被找着，他必賠還七倍， 必將家中所有的盡都償還。
32 Ang isa na nagkasala ng pangangalunya ay walang kaisipan; ang siyang gumagawa nito ay sinisira ang kaniyang sarili.
與婦人行淫的，便是無知； 行這事的，必喪掉生命。
33 Sugat at kahihiyan ay nararapat sa kaniya, at ang kaniyang kasiraang puri ay hindi maaalis.
他必受傷損，必被凌辱； 他的羞恥不得塗抹。
34 Dahil ang pagseselos ay ginagawang galit na galit ang isang lalaki; kapag siya ay gumanti hindi siya magpapakita ng awa.
因為人的嫉恨成了烈怒， 報仇的時候決不留情。
35 wala siyang tatanggaping kabayaran, at hindi siya mabibili, kahit maghandog ka ng maraming regalo sa kaniya.
甚麼贖價，他都不顧； 你雖送許多禮物，他也不肯干休。
