Mga Kawikaan 6
1 Anak ko, kapag ikaw ay nagtabi ng pera bilang isang pag-aako ng pagkakautang ng iyong kapit-bahay, kapag nagbigay ka ng pangako sa pagkakautang ng isang tao na hindi mo kilala,
Kachapa, naheng nakom dinga batsahna dinga kitung nahim, hetkhah lou mikhat tou batsahna dinga naum khah a,
2 kung gayon naglatag ka ng isang patibong para sa iyong sarili sa pamamagitan ng iyong pangako, at ikaw ay nahuli ng mga salita ng iyong bibig.
Nangma thuseija kon kipalna naneija, nakama kon'a phondohsa thu chun nakipalsah khah leh,
3 Kung gayon, anak kong lalaki, gawin mo ito at iligtas mo ang iyong sarili, dahil sa ikaw ay nasa habag ng iyong kapitbahay. Pumunta ka at magpakumbaba ka ng iyong sarili at magsumamo sa iyong kapitbahay na pakawalan ka.
Kachapa, ka thuhil hi ngaijin lang bol ding gon, ajeh chu naheng nakom'in na chunga thu anei tah jeh in, chen lang naheng nakompa ang-sunga taovin.
4 Bigyan mo ang iyong mga mata ng walang tulog at ang iyong talukap ng walang pagkakaidlip.
Jan choldo louvin, namit teni jeng jong sing-hih in, namit geija keh mitmul ho jong kichol da hen.
5 Iligtas mo ang iyong sarili gaya ng isang usa mula sa kamay ng mangangaso, katulad ng isang ibon mula sa kamay ng tagahuli ng hayop.
Sadelpa masanga sakhigol ajammang bang in, nangma tah kihuh hing ding gotan, vacha thangkol-a kitoldoh bang in nangma tah kihuh hing loijin.
6 Tingnan mo ang langgam, ikaw na tamad na tao, pagmasdan mo ang kaniyang mga pamamaraan, at maging matalino.
Vo mi thase ho, cheuvin sihmi khu gave tim un, aum chan u-khun kihil un lang chingdoh tauvin.
7 Wala siyang tagapag-utos, opisyal, o tagapamahala,
Amahon natonga agoi diu lengle gamvaipo, vaihom aneilou vang un,
8 gayon pa man ay naghahanda siya ng pagkain sa tag-init, at habang sa pag-aani ay nagtatabi ito ng kung ano ang kakainin.
Amahon nipi laija neh ding aki-khol khom un, khokhal teng nehding aki-khol khom theijun ahi.
9 Gaano katagal ka matutulog, ikaw na tamad na tao? Kailan ka babangon mula sa iyong pagkatulog?
Hinlah vo mithase hiche mun'a hi itih chan na-imut ding hitam? Nalup mun'a kon itih phat'a thoding nagot hitam?
10 “Isa pang kaunting pagtulog, isa pang kaunting pagkaidlip, isa pang kaunting pagtiklop ng mga kamay upang magpahinga”—
Na i-mut a, namoh kijam jeng a, nakhut chalo-sah louva namoh um jenga ahileh,
11 at ang iyong kahirapan ay darating sa iyo gayang isang magnanakaw at ang iyong pangangailangan gaya ng isang armadong sundalo.
Chule vaichat na chun gucha banga na hin lhunkhum ding, lhinlel na chun gal manchah choipa banga nahin lhunkhum ding ahi.
12 Ang isang walang kwentang tao— isang masamang tao— namumuhay sa kabaluktutan ng kaniyang salita,
Mi pannabei le mikitah lou chu thudihlou sei phong in ache leuvin ahi.
13 pagkindat ng kaniyang mga mata, gumagawa ng hudyat gamit ang kaniyang mga paa, at pagturo ng kaniyang mga daliri.
Ajon chihnau amit lhap uva akilang jin, akhut jung uvin hichu akoh jiuvin ahi.
14 Siya ay may balak na masama na may daya sa kaniyang puso; palagi siyang nag-uudyok ng pag-aalitan.
Alungthim phatlou nauvin thilse agong un, tantih neilouvin kitomana ding jeng abol jiuvin ahi.
15 Kaya lulupigin siya sa isang iglap ng kaniyang kapahamakan; sa isang sandali siya ay masisira na higit sa kagalingan.
Hiche ho jeh chun, amaho chunga gangtah in manthahna achujin, damdoh vah thei loua um diu ahi.
16 Mayroong anim na bagay na kinamumuhian ni Yahweh, pito na kasuklam-suklam sa kaniya:
Yahweh Pakai in athet tah thil gup aum in, Ama ding in thil sagima adei lou aum in ahi.
17 Ang mga mata ng isang mapagmataas na tao, ang isang dila na nagsisinungaling, ang mga kamay na nagpapadanak ng dugo ng mga inosenteng tao,
Kiletsah mitvet, jou seina leigui, mona beija thisansoa panla khut teni,
18 isang puso na lumikha ng mga masasamang balakid, mga paa na mabilis tumakbo para gumawa ng masama,
Thilse gonna lungthim, thilse bol dinga lhai keng teni,
19 isang saksi na nagsasabi ng mga kasinungalingan, at ang isa na siyang naghahasik ng alitan sa kaniyang mga kapatid.
Thujouseina-a jou sakhia pang, chule asopi lah-a kitomona muchi thea pangpa ahi.
20 Aking anak na lalaki, sundin mo ang utos ng iyong ama, at huwag mong talikdan ang katuruan ng iyong ina.
Kachapa, napa thupeh hohi jui jing in, chule nanun nahilna jong don louvin koi hih in.
21 Palagi mong igapos ang mga ito sa iyong puso; itali mo ang mga ito sa iyong leeg.
Hichu nalung sunga chingtup jing in, na ngonga khivui on ki-o jing in.
22 Kapag ikaw ay lumakad, papatnubayin ka ng mga ito; kapag ikaw ay natulog, pagmamasdan ka nila; at kapag ikaw ay nagising, tuturuan ka nila.
Hiche hochun nakal sonna jousea napui hoi ding, na-imut teng jongleh nachin tup diu, nahung khahdoh teng jongleh nahil'a pang kit ding ahi.
23 Sapagkat ang mga utos ay isang ilawan, at ang katuruan ay isang liwanag; ang mga pagsaway ng disiplina ay ang mga daan ng buhay.
Ajeh chu thupeh chengse hi thaomeia pang ahin, kihilna jeng jong thaomei vah tobang, chule kiphosalna le kigah chahna jouse jong hinna lampia pang ahibouve.
24 Iingatan ka nito mula sa imoral na babae, mula sa mapang-akit na mga salita ng nangangalunyang babae.
Hichun numei phalouva kon navenbit ding, akam them jehju numeia kon chu nahoidoh thei ding ahi.
25 Huwag kang magnasa sa iyong puso sa kaniyang kagandahan, at huwag mo siyang hayaang mabihag ka ng kaniyang mga pilik mata.
Melhoinu khu nalung in deicha hih beh in, amit vetdan akon in jong kilhep lhahsah hih hel in.
26 Ang pagtulog na kasama ang isang bayarang babae ay maaaring kabayaran ng halaga ng tinapay, pero ang babaeng asawa ng iba ay maaaring kabayaran ng buhay mo mismo.
Ajeh chu numei kijohnu chu changlhah khat jengseh a jong muthei ahin, hitobang numei pasaltoh jongji chun pasal hinkho chu manthahna asoji ahitai.
27 Kaya ba ng isang lalaki na magbitbit ng apoy sa kaniyang dibdib na hindi nasusunog ang kaniyang mga damit?
Mihem khat chun adip-a mei-al apoh theijem? Chule aponsil jeng jong kavam louva akoi thei lou ahi.
28 Kaya ba ng isang lalake na lumakad sa ibabaw ng maiinit na mga uling na hindi napapaso ang kaniyang mga paa?
Mihem khat chu mei-al chunga vahle theijem? Akengto phang teni jong kalouva akoi thei lou ahi.
29 Gayon din sa lalakeng nakikiapid sa asawang babae ng kaniyang kapwa; ang siyang natutulog kasama niya ay hindi maparusahan.
Aheng akompa jinu jonpi jong hiche tobang bep chu hiding, aheng akompa jinu lup khompi tapou chu Dan in amat tei ding ahi.
30 Hindi hinahamak ng mga tao na ang isang magnanakaw kung siya ay nagnanakaw upang mabusog sa panahong gutom siya.
Gilkel khat chun neh ding deija thil aguh tah-a ahileh, hichepa chu mihemte muda chang cheh ahi.
31 Gayon pa man kapag siya ay nahuli, siya ay magbabayad ng pitong beses kung ano ang kaniyang ninakaw; kailangan niya isuko ang lahat ng mahahalagang bagay sa kaniyang tahanan.
Hinlah gucha chu akimat khah tahleh, aguhdoh jat chu jat sagi jen'a ale ding, anei le agou jouse aguchat jeh'a asahna'a anei ding ahitai
32 Ang isa na nagkasala ng pangangalunya ay walang kaisipan; ang siyang gumagawa nito ay sinisira ang kaniyang sarili.
Chule mitoh jon thanhoi bolpa chu lungthim neilou ahin, thildihlou abolna chun manthahna alhun den ding ahi.
33 Sugat at kahihiyan ay nararapat sa kaniya, at ang kaniyang kasiraang puri ay hindi maaalis.
Amapa chun jumna maha aput ding, min amuda na jong beitih um lou ding ahi.
34 Dahil ang pagseselos ay ginagawang galit na galit ang isang lalaki; kapag siya ay gumanti hindi siya magpapakita ng awa.
Ajeh chu thangset kiti hin mihem alung sousah jin, datkhen um louva phulahna aneiji ahi.
35 wala siyang tatanggaping kabayaran, at hindi siya mabibili, kahit maghandog ka ng maraming regalo sa kaniya.
Amapa chun leona man akilah nom lou ding, thil ijat pebe jong lechun asan thei lou ding ahi.
