Mga Kawikaan 4

1 Makinig, mga anak na lalaki, sa tagubilin ng ama, at bigyang pansin para malaman ninyo kung ano ang pang-unawa.

Hear, ye children, the correction of a father, and attend to know understanding.

2 Ibinibigay ko sa inyo ang mga mabuting tagubilin; huwag ninyong pabayaan ang aking katuruan.

For good information do I give you: my teaching must ye not forsake.

3 Nung ako ay anak na lalaki ng aking ama at tanging anak ng aking ina,

For I was a son unto my father, a tender and an only child before my mother.

4 tinuruan niya ako at sinabi sa akin, “Panghawakan mong mabuti sa iyong puso ang aking mga salita; panatilihin ang aking mga utos at ipamuhay.

And he instructed me, and said unto me, Let thy heart grasp firmly my words: observe my commandments and live.

5 Pagsumikapan na magkaroon ng karunungan at kaunawaan; huwag kalilimutan at huwag tatanggihan ang mga salita sa aking bibig;

Acquire wisdom, acquire understanding: forget not, and depart not from the sayings of my mouth.

6 huwag iiwanan ang karunungan at ikaw ay kaniyang babantayan; mahalin mo ito at pananatilihin kang ligtas.

Forsake her not, and she will watch over thee: love her, and she will keep thee.

7 Ang karunungan ay ang pinakamahalagang bagay, kaya pagsumikapan ang karunungan at gamitin lahat ng mayroon ka para ikaw ay maaaring makakuha nang pang-unawa.

The beginning of wisdom is, Acquire wisdom: and with all thy acquisition acquire understanding.

8 Pahalagahan ang karunungan at ikaw ay kaniyang itataas; pararangalan ka kapag niyakap mo ito.

Hold her in high esteem, and she will exalt thee: she will bring thee to honor, when thou embracest her.

9 Ito ay maglalagay ng isang korona ng karangalan sa iyong ulo; bibigyan ka nito ng isang magandang korona.”

She will give to thy head a wreath of grace: a crown of ornament will she deliver to thee.

10 Makinig, aking anak, at pansinin ang aking mga salita, at ikaw ay magkakaroon ng maraming mga taon sa iyong buhay.

Hear, O my son, and accept my sayings: and they will increase unto thee the years of life.

11 Papatnubayan kita sa daan ng karunungan; pangungunahan kita sa matuwid na mga landas.

In the way of wisdom have I instructed thee: I have led thee in the tracks of uprightness.

12 Kapag ikaw ay lumalakad, walang hahadlang sa iyong daanan at kapag ikaw ay tatakbo, hindi ka matitisod.

When thou walkest, thy step shall not be narrowed; and when thou runnest, thou shalt not stumble.

13 Kumapit ka sa disiplina, huwag itong bibitawan; bantayan ito, dahil ito ay iyong buhay.

Lay fast hold of correction; let her not go: keep her; for she is thy life.

14 Huwag sumunod sa landas ng masama at huwag sumama sa kaparaanan ng mga gumagawa ng masama.

Enter not into the path of the wicked, and step not on the way of the bad.

15 Iwasan ito, ito ay huwag magpatuloy; tumalikod mula dito at tumungo sa ibang daan.

Avoid it, pass not through by it, turn off from it, and pass away.

16 Dahil hindi sila nakakatulog hanggang sila ay makagawa ng masama at nanakawan sila ng tulog hanggang sila ay magdulot ng pagkatisod ng isang tao.

For they sleep not, except they have done evil, and their sleep is robbed away, unless they cause some to stumble.

17 Dahil sila ay kumakain ng tinapay ng kasamaan at iniinom ang alak ng karahasan.

For they eat the bread of wickedness; and the wine of violence do they drink.

18 Ngunit ang landas ng isang tao na gumagawa ng matuwid ay katulad ng unang liwanag na patuloy na nagliliwanag; ito ay lalong nagliliwanag hanggang sa kapunuan ng araw ay dumating.

But the path of the righteous is as the early morning light, that shineth more and more brightly until the height of noonday.

19 Ang daan ng masama ay katulad ng kadiliman- hindi nila alam kung ano itong kanilang kinatitisuran.

The way of the wicked is like darkness: they know not against what they stumble.

20 Aking anak na lalaki, bigyang pansin ang aking mga salita; makinig sa aking mga kasabihan.

My son, attend to my words, unto my sayings incline thy ear.

21 Huwag hayaan silang malayo mula sa iyong paningin; panatilihin sila sa iyong puso.

Let them not slip away from thy eyes: guard them in the midst of thy heart.

22 Dahil ang aking mga salita ay buhay sa mga nakakatagpo sa kanila at kalusugan sa kanilang buong katawan.

For they are life unto every one of those that find them, and to all his body a healing.

23 Panatilihing ligtas ang iyong puso at bantayan ito nang may buong sigasig, dahil mula dito dumadaloy ang mga bukal ng buhay.

Above all that is to be guarded, keep thy heart, for out of it are the issues of life.

24 Ilayo ang baluktot na pananalita mula sa iyo at ilayo ang maruruming salita mula sa iyo.

Remove from thee frowardness of mouth; and perverseness of lips put away far from thee.

25 Hayaan mong tumingin nang tuwid ang iyong mga mata at ipirmi ng tuwid ang iyong pagtitig sa harap mo.

Let thy eyes look right forward, and let thy eyelids see straight out before thee.

26 Gumawa ng isang patag na landas para sa iyong paa; sa gayon lahat ng iyong mga daraanan ay magiging ligtas.

Balance well the track of thy foot, and let all thy ways be firmly right.

27 Huwag kang liliko sa kanan o sa kaliwa; ipihit ang iyong paa palayo mula sa kasamaan.

Turn not to the right hand nor to the left: remove thy foot from evil.