Mga Kawikaan 4
1 Makinig, mga anak na lalaki, sa tagubilin ng ama, at bigyang pansin para malaman ninyo kung ano ang pang-unawa.
Hear, ye children, the instruction of a father, and attend to know understanding.
2 Ibinibigay ko sa inyo ang mga mabuting tagubilin; huwag ninyong pabayaan ang aking katuruan.
For I give you good doctrine; forsake ye not my teaching.
3 Nung ako ay anak na lalaki ng aking ama at tanging anak ng aking ina,
For I was a son unto my father, tender and an only one in the sight of my mother.
4 tinuruan niya ako at sinabi sa akin, “Panghawakan mong mabuti sa iyong puso ang aking mga salita; panatilihin ang aking mga utos at ipamuhay.
And he taught me, and said unto me: 'Let thy heart hold fast my words, keep my commandments, and live;
5 Pagsumikapan na magkaroon ng karunungan at kaunawaan; huwag kalilimutan at huwag tatanggihan ang mga salita sa aking bibig;
Get wisdom, get understanding; forget not, neither decline from the words of my mouth;
6 huwag iiwanan ang karunungan at ikaw ay kaniyang babantayan; mahalin mo ito at pananatilihin kang ligtas.
Forsake her not, and she will preserve thee; love her, and she will keep thee.
7 Ang karunungan ay ang pinakamahalagang bagay, kaya pagsumikapan ang karunungan at gamitin lahat ng mayroon ka para ikaw ay maaaring makakuha nang pang-unawa.
The beginning of wisdom is: Get wisdom; yea, with all thy getting get understanding.
8 Pahalagahan ang karunungan at ikaw ay kaniyang itataas; pararangalan ka kapag niyakap mo ito.
Extol her, and she will exalt thee; she will bring thee to honour, when thou dost embrace her.
9 Ito ay maglalagay ng isang korona ng karangalan sa iyong ulo; bibigyan ka nito ng isang magandang korona.”
She will give to thy head a chaplet of grace; a crown of glory will she bestow on thee.'
10 Makinig, aking anak, at pansinin ang aking mga salita, at ikaw ay magkakaroon ng maraming mga taon sa iyong buhay.
Hear, O my son, and receive my sayings; and the years of thy life shall be many.
11 Papatnubayan kita sa daan ng karunungan; pangungunahan kita sa matuwid na mga landas.
I have taught thee in the way of wisdom; I have led thee in paths of uprightness.
12 Kapag ikaw ay lumalakad, walang hahadlang sa iyong daanan at kapag ikaw ay tatakbo, hindi ka matitisod.
When thou goest, thy step shall not be straitened; and if thou runnest, thou shalt not stumble.
13 Kumapit ka sa disiplina, huwag itong bibitawan; bantayan ito, dahil ito ay iyong buhay.
Take fast hold of instruction, let her not go; keep her, for she is thy life.
14 Huwag sumunod sa landas ng masama at huwag sumama sa kaparaanan ng mga gumagawa ng masama.
Enter not into the path of the wicked, and walk not in the way of evil men.
15 Iwasan ito, ito ay huwag magpatuloy; tumalikod mula dito at tumungo sa ibang daan.
Avoid it, pass not by it; turn from it, and pass on.
16 Dahil hindi sila nakakatulog hanggang sila ay makagawa ng masama at nanakawan sila ng tulog hanggang sila ay magdulot ng pagkatisod ng isang tao.
For they sleep not, except they have done evil; and their sleep is taken away, unless they cause some to fall.
17 Dahil sila ay kumakain ng tinapay ng kasamaan at iniinom ang alak ng karahasan.
For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.
18 Ngunit ang landas ng isang tao na gumagawa ng matuwid ay katulad ng unang liwanag na patuloy na nagliliwanag; ito ay lalong nagliliwanag hanggang sa kapunuan ng araw ay dumating.
But the path of the righteous is as the light of dawn, that shineth more and more unto the perfect day.
19 Ang daan ng masama ay katulad ng kadiliman- hindi nila alam kung ano itong kanilang kinatitisuran.
The way of the wicked is as darkness; they know not at what they stumble.
20 Aking anak na lalaki, bigyang pansin ang aking mga salita; makinig sa aking mga kasabihan.
My son, attend to my words; incline thine ear unto my sayings.
21 Huwag hayaan silang malayo mula sa iyong paningin; panatilihin sila sa iyong puso.
Let them not depart from thine eyes; keep them in the midst of thy heart.
22 Dahil ang aking mga salita ay buhay sa mga nakakatagpo sa kanila at kalusugan sa kanilang buong katawan.
For they are life unto those that find them, and health to all their flesh.
23 Panatilihing ligtas ang iyong puso at bantayan ito nang may buong sigasig, dahil mula dito dumadaloy ang mga bukal ng buhay.
Above all that thou guardest keep thy heart; for out of it are the issues of life.
24 Ilayo ang baluktot na pananalita mula sa iyo at ilayo ang maruruming salita mula sa iyo.
Put away from thee a froward mouth, and perverse lips put far from thee.
25 Hayaan mong tumingin nang tuwid ang iyong mga mata at ipirmi ng tuwid ang iyong pagtitig sa harap mo.
Let thine eyes look right on, and let thine eyelids look straight before thee.
26 Gumawa ng isang patag na landas para sa iyong paa; sa gayon lahat ng iyong mga daraanan ay magiging ligtas.
Make plain the path of thy feet, and let all thy ways be established.
27 Huwag kang liliko sa kanan o sa kaliwa; ipihit ang iyong paa palayo mula sa kasamaan.
Turn not to the right hand nor to the left; remove thy foot from evil.
