< Mga Kawikaan 4 >
1 Makinig, mga anak na lalaki, sa tagubilin ng ama, at bigyang pansin para malaman ninyo kung ano ang pang-unawa.
Listen, my sons, to a father’s instruction; pay attention and gain understanding.
2 Ibinibigay ko sa inyo ang mga mabuting tagubilin; huwag ninyong pabayaan ang aking katuruan.
For I give you sound teaching; do not abandon my directive.
3 Nung ako ay anak na lalaki ng aking ama at tanging anak ng aking ina,
When I was a son to my father, tender and the only child of my mother,
4 tinuruan niya ako at sinabi sa akin, “Panghawakan mong mabuti sa iyong puso ang aking mga salita; panatilihin ang aking mga utos at ipamuhay.
he taught me and said, “Let your heart lay hold of my words; keep my commands and you will live.
5 Pagsumikapan na magkaroon ng karunungan at kaunawaan; huwag kalilimutan at huwag tatanggihan ang mga salita sa aking bibig;
Get wisdom, get understanding; do not forget my words or turn from them.
6 huwag iiwanan ang karunungan at ikaw ay kaniyang babantayan; mahalin mo ito at pananatilihin kang ligtas.
Do not forsake wisdom, and she will preserve you; love her, and she will guard you.
7 Ang karunungan ay ang pinakamahalagang bagay, kaya pagsumikapan ang karunungan at gamitin lahat ng mayroon ka para ikaw ay maaaring makakuha nang pang-unawa.
Wisdom is supreme; so acquire wisdom. And whatever you may acquire, gain understanding.
8 Pahalagahan ang karunungan at ikaw ay kaniyang itataas; pararangalan ka kapag niyakap mo ito.
Prize her, and she will exalt you; if you embrace her, she will honor you.
9 Ito ay maglalagay ng isang korona ng karangalan sa iyong ulo; bibigyan ka nito ng isang magandang korona.”
She will set a garland of grace on your head; she will present you with a crown of beauty.”
10 Makinig, aking anak, at pansinin ang aking mga salita, at ikaw ay magkakaroon ng maraming mga taon sa iyong buhay.
Listen, my son, and receive my words, and the years of your life will be many.
11 Papatnubayan kita sa daan ng karunungan; pangungunahan kita sa matuwid na mga landas.
I will guide you in the way of wisdom; I will lead you on straight paths.
12 Kapag ikaw ay lumalakad, walang hahadlang sa iyong daanan at kapag ikaw ay tatakbo, hindi ka matitisod.
When you walk, your steps will not be impeded; when you run, you will not stumble.
13 Kumapit ka sa disiplina, huwag itong bibitawan; bantayan ito, dahil ito ay iyong buhay.
Hold on to instruction; do not let go. Guard it, for it is your life.
14 Huwag sumunod sa landas ng masama at huwag sumama sa kaparaanan ng mga gumagawa ng masama.
Do not set foot on the path of the wicked or walk in the way of evildoers.
15 Iwasan ito, ito ay huwag magpatuloy; tumalikod mula dito at tumungo sa ibang daan.
Avoid it; do not travel on it. Turn from it and pass on by.
16 Dahil hindi sila nakakatulog hanggang sila ay makagawa ng masama at nanakawan sila ng tulog hanggang sila ay magdulot ng pagkatisod ng isang tao.
For they cannot sleep unless they do evil; they are deprived of slumber until they make someone fall.
17 Dahil sila ay kumakain ng tinapay ng kasamaan at iniinom ang alak ng karahasan.
For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.
18 Ngunit ang landas ng isang tao na gumagawa ng matuwid ay katulad ng unang liwanag na patuloy na nagliliwanag; ito ay lalong nagliliwanag hanggang sa kapunuan ng araw ay dumating.
The path of the righteous is like the first gleam of dawn, shining brighter and brighter until midday.
19 Ang daan ng masama ay katulad ng kadiliman- hindi nila alam kung ano itong kanilang kinatitisuran.
But the way of the wicked is like the darkest gloom; they do not know what makes them stumble.
20 Aking anak na lalaki, bigyang pansin ang aking mga salita; makinig sa aking mga kasabihan.
My son, pay attention to my words; incline your ear to my sayings.
21 Huwag hayaan silang malayo mula sa iyong paningin; panatilihin sila sa iyong puso.
Do not lose sight of them; keep them within your heart.
22 Dahil ang aking mga salita ay buhay sa mga nakakatagpo sa kanila at kalusugan sa kanilang buong katawan.
For they are life to those who find them, and health to the whole body.
23 Panatilihing ligtas ang iyong puso at bantayan ito nang may buong sigasig, dahil mula dito dumadaloy ang mga bukal ng buhay.
Guard your heart with all diligence, for from it flow springs of life.
24 Ilayo ang baluktot na pananalita mula sa iyo at ilayo ang maruruming salita mula sa iyo.
Put away deception from your mouth; keep your lips from perverse speech.
25 Hayaan mong tumingin nang tuwid ang iyong mga mata at ipirmi ng tuwid ang iyong pagtitig sa harap mo.
Let your eyes look forward; fix your gaze straight ahead.
26 Gumawa ng isang patag na landas para sa iyong paa; sa gayon lahat ng iyong mga daraanan ay magiging ligtas.
Make a level path for your feet, and all your ways will be sure.
27 Huwag kang liliko sa kanan o sa kaliwa; ipihit ang iyong paa palayo mula sa kasamaan.
Do not swerve to the right or to the left; turn your feet away from evil.