Mga Kawikaan 3
1 Aking anak, huwag kalimutan ang aking mga utos, at isapuso ang aking mga katuruan,
Fili mi, ne obliviscaris legis meæ, et præcepta mea cor tuum custodiat.
2 dahil ang haba ng mga araw at mga taon ng buhay at kapayapaan ang idadagdag ng mga ito sa iyo.
Longitudinem enim dierum, et annos vitæ, et pacem apponent tibi.
3 Huwag hayaang lisanin ka ng pagiging tapat sa tipan at pagiging katiwa-tiwala, itali ito ng magkasama sa iyong leeg, isulat ito sa kaloob-looban ng iyong puso.
Misericordia, et veritas te non deserant, circumda eas gutturi tuo, et describe in tabulis cordis tui:
4 Pagkatapos ikaw ay makakahanap ng pabor at mabuting reputasyon sa paningin ng Diyos at ng tao.
et invenies gratiam, et disciplinam bonam coram Deo et hominibus.
5 Magtiwala kay Yahweh ng buong puso at huwag umasa sa sarili mong pang-unawa;
Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo, et ne innitaris prudentiæ tuæ.
6 sa lahat ng iyong ginagawa ay kilalanin siya at gagawin niyang matuwid ang iyong mga landas.
In omnibus viis tuis cogita illum, et ipse diriget gressus tuos.
7 Huwag maging marunong sa iyong sariling mga mata; matakot kay Yahweh at talikuran ang kasamaan.
Ne sis sapiens apud temetipsum: time Deum, et recede a malo:
8 Ito ay kagalingan sa iyong laman at inuming makapagpanibagong sigla para sa iyong katawan.
sanitas quippe erit umbilico tuo, et irrigatio ossium tuorum.
9 Parangalan si Yahweh ng iyong kayamanan at ng mga unang bunga ng lahat ng iyong ani,
Honora Dominum de tua substantia, et de primitiis omnium frugum tuarum da ei:
10 at ang iyong mga kamalig ay mapupuno at ang iyong mga bariles ay aapaw, puno ng bagong alak.
et implebuntur horrea tua saturitate, et vino torcularia tua redundabunt.
11 Aking anak, huwag hamakin ang disiplina ni Yahweh at huwag mapoot sa kaniyang pagsaway,
Disciplinam Domini, fili mi, ne abiicias: nec deficias cum ab eo corriperis:
12 dahil dinidisiplina ni Yahweh ang kaniyang mga minamahal, katulad ng pakikitungo ng ama sa kaniyang anak na nakalulugod sa kaniya.
quem enim diligit Dominus, corripit: et quasi pater in filio complacet sibi.
13 Siya na nakasusumpong ng karunungan ay masaya, siya din ay nakakuha ng kaunawaan.
Beatus homo, qui invenit sapientiam, et qui affluit prudentia:
14 Ang matatamo ninyo sa karunungan ay mas mabuti kaysa sa maibibigay ng pilak at ang pakinabang ay mas mabuti kaysa sa ginto.
melior est acquisitio eius negotiatione argenti, et auri primi et purissimi fructus eius:
15 Ang karunungan ay mas mahalaga kaysa sa mga hiyas at wala sa mga ninanais mo ang maikukumpara sa kaniya.
pretiosior est cunctis opibus: et omnia, quæ desiderantur, huic non valent comparari.
16 Mayroon siyang haba ng mga araw sa kaniyang kanang kamay; sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
Longitudo dierum in dextera eius, et in sinistra illius divitiæ, et gloria.
17 Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kabaitan at lahat ng kaniyang mga landas ay kapayapaan.
Viæ eius viæ pulchræ, et omnes semitæ illius pacificæ.
18 Siya ay isang puno ng buhay sa mga humahawak dito, ang mga kumakapit dito ay masasaya.
Lignum vitæ est his, qui apprehenderint eam: et qui tenuerit eam, beatus.
19 Sa pamamagitan ng karunungan itinatag ni Yahweh ang mundo, sa pamamagitan ng pang-unawa itinayo niya ang kalangitan.
Dominus sapientia fundavit terram, stabilivit cælos prudentia.
20 Sa pamamagitan ng kaniyang kaalaman, ang mga kailaliman ay bumukas at ibinagsak ng mga ulap ang kanilang hamog.
Sapientia illius eruperunt abyssi, et nubes rore concrescunt.
21 Aking anak, panatilihin ang mahusay na pagpapasya at talas ng pag-iisip, at huwag mawala ang paningin sa mga ito.
Fili mi, ne effluant hæc ab oculis tuis: Custodi legem atque consilium:
22 Ang mga ito ay buhay sa iyong kaluluwa at isang palamuti ng pabor para isuot sa iyong leeg.
et erit vita animæ tuæ, et gratia faucibus tuis.
23 Pagkatapos ikaw ay lalakad sa iyong daan sa kaligtasan at ang iyong paa ay hindi madarapa;
Tunc ambulabis fiducialiter in via tua, et pes tuus non impinget:
24 kapag ikaw ay humiga, hindi ka matatakot; kapag ikaw ay humiga, ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
si dormieris, non timebis: quiesces, et suavis erit somnus tuus.
25 Huwag matakot sa biglaang pagkakilabot o pagkawasak na idinulot ng mga masasama, kapag dumating ang mga ito,
Ne paveas repentino terrore, et irruentes tibi potentias impiorum.
26 dahil si Yahweh ay nasa iyong tabi at iingatan ang iyong paa na huwag mahuli sa bitag.
Dominus enim erit in latere tuo, et custodiet pedem tuum ne capiaris.
27 Huwag ipagkait ang mabuti sa mga karapat-dapat dito, kapag nasa iyong kapangyarihan upang kumilos.
Noli prohibere benefacere eum, qui potest: si vales, et ipse benefac:
28 Huwag sabihin sa iyong kapwa, “pumunta ka, at bumalik muli at bukas ibibigay ko ito,” kapag ang pera ay nasa iyo.
Ne dicas amico tuo: Vade, et revertere: cras dabo tibi: cum statim possis dare.
29 Huwag gumawa ng plano para makasakit ng iyong kapwa— siya na nakatira sa malapit at nagtitiwala sa iyo.
Ne moliaris amico tuo malum, cum ille in te habeat fiduciam.
30 Huwag makipagtalo sa isang tao ng walang dahilan, kapag wala siyang ginawa para saktan ka.
Ne contendas adversus hominem frustra, cum ipse tibi nihil mali fecerit.
31 Huwag kainggitan ang isang marahas na tao o piliin ang kahit na ano sa kaniyang mga paraan.
Ne æmuleris hominem iniustum, nec imiteris vias eius:
32 Dahil ang sinungaling na tao ay kasuklam-suklam kay Yahweh, nguniit dinadala niya ang matuwid na tao sa kaniyang pagtitiwala.
quia abominatio Domini est omnis illusor, et cum simplicibus sermocinatio eius.
33 Ang sumpa ni Yahweh ay nasa tahanan ng masasamang tao, ngunit pinagpapala niya ang tahanan ng mga matuwid.
Egestas a Domino in domo impii: habitacula autem iustorum benedicentur.
34 Kinukutya niya ang mga nangungutya, ngunit ibinibigay niya ang kaniyang pabor sa mga taong may mababang loob.
Ipse deludet illusores, et mansuetis dabit gratiam.
35 Ang mga marurunong na tao ay nagmamana nang karangalan, ngunit ang mga hangal ay iaangat sa kanilang kahihiyan.
Gloriam sapientes possidebunt: stultorum exaltatio, ignominia.
