< Mga Kawikaan 3 >
1 Aking anak, huwag kalimutan ang aking mga utos, at isapuso ang aking mga katuruan,
我儿,不要忘记我的法则; 你心要谨守我的诫命;
2 dahil ang haba ng mga araw at mga taon ng buhay at kapayapaan ang idadagdag ng mga ito sa iyo.
因为它必将长久的日子, 生命的年数与平安,加给你。
3 Huwag hayaang lisanin ka ng pagiging tapat sa tipan at pagiging katiwa-tiwala, itali ito ng magkasama sa iyong leeg, isulat ito sa kaloob-looban ng iyong puso.
不可使慈爱、诚实离开你, 要系在你颈项上,刻在你心版上。
4 Pagkatapos ikaw ay makakahanap ng pabor at mabuting reputasyon sa paningin ng Diyos at ng tao.
这样,你必在 神和世人眼前 蒙恩宠,有聪明。
5 Magtiwala kay Yahweh ng buong puso at huwag umasa sa sarili mong pang-unawa;
你要专心仰赖耶和华, 不可倚靠自己的聪明,
6 sa lahat ng iyong ginagawa ay kilalanin siya at gagawin niyang matuwid ang iyong mga landas.
在你一切所行的事上都要认定他, 他必指引你的路。
7 Huwag maging marunong sa iyong sariling mga mata; matakot kay Yahweh at talikuran ang kasamaan.
不要自以为有智慧; 要敬畏耶和华,远离恶事。
8 Ito ay kagalingan sa iyong laman at inuming makapagpanibagong sigla para sa iyong katawan.
这便医治你的肚脐, 滋润你的百骨。
9 Parangalan si Yahweh ng iyong kayamanan at ng mga unang bunga ng lahat ng iyong ani,
你要以财物 和一切初熟的土产尊荣耶和华。
10 at ang iyong mga kamalig ay mapupuno at ang iyong mga bariles ay aapaw, puno ng bagong alak.
这样,你的仓房必充满有余; 你的酒榨有新酒盈溢。
11 Aking anak, huwag hamakin ang disiplina ni Yahweh at huwag mapoot sa kaniyang pagsaway,
我儿,你不可轻看耶和华的管教, 也不可厌烦他的责备;
12 dahil dinidisiplina ni Yahweh ang kaniyang mga minamahal, katulad ng pakikitungo ng ama sa kaniyang anak na nakalulugod sa kaniya.
因为耶和华所爱的,他必责备, 正如父亲责备所喜爱的儿子。
13 Siya na nakasusumpong ng karunungan ay masaya, siya din ay nakakuha ng kaunawaan.
得智慧,得聪明的, 这人便为有福。
14 Ang matatamo ninyo sa karunungan ay mas mabuti kaysa sa maibibigay ng pilak at ang pakinabang ay mas mabuti kaysa sa ginto.
因为得智慧胜过得银子, 其利益强如精金,
15 Ang karunungan ay mas mahalaga kaysa sa mga hiyas at wala sa mga ninanais mo ang maikukumpara sa kaniya.
比珍珠宝贵; 你一切所喜爱的,都不足与比较。
16 Mayroon siyang haba ng mga araw sa kaniyang kanang kamay; sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
她右手有长寿, 左手有富贵。
17 Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kabaitan at lahat ng kaniyang mga landas ay kapayapaan.
她的道是安乐; 她的路全是平安。
18 Siya ay isang puno ng buhay sa mga humahawak dito, ang mga kumakapit dito ay masasaya.
她与持守她的作生命树; 持定她的,俱各有福。
19 Sa pamamagitan ng karunungan itinatag ni Yahweh ang mundo, sa pamamagitan ng pang-unawa itinayo niya ang kalangitan.
耶和华以智慧立地, 以聪明定天,
20 Sa pamamagitan ng kaniyang kaalaman, ang mga kailaliman ay bumukas at ibinagsak ng mga ulap ang kanilang hamog.
以知识使深渊裂开, 使天空滴下甘露。
21 Aking anak, panatilihin ang mahusay na pagpapasya at talas ng pag-iisip, at huwag mawala ang paningin sa mga ito.
我儿,要谨守真智慧和谋略, 不可使她离开你的眼目。
22 Ang mga ito ay buhay sa iyong kaluluwa at isang palamuti ng pabor para isuot sa iyong leeg.
这样,她必作你的生命, 颈项的美饰。
23 Pagkatapos ikaw ay lalakad sa iyong daan sa kaligtasan at ang iyong paa ay hindi madarapa;
你就坦然行路, 不致碰脚。
24 kapag ikaw ay humiga, hindi ka matatakot; kapag ikaw ay humiga, ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
你躺下,必不惧怕; 你躺卧,睡得香甜。
25 Huwag matakot sa biglaang pagkakilabot o pagkawasak na idinulot ng mga masasama, kapag dumating ang mga ito,
忽然来的惊恐,不要害怕; 恶人遭毁灭,也不要恐惧。
26 dahil si Yahweh ay nasa iyong tabi at iingatan ang iyong paa na huwag mahuli sa bitag.
因为耶和华是你所倚靠的; 他必保守你的脚不陷入网罗。
27 Huwag ipagkait ang mabuti sa mga karapat-dapat dito, kapag nasa iyong kapangyarihan upang kumilos.
你手若有行善的力量,不可推辞, 就当向那应得的人施行。
28 Huwag sabihin sa iyong kapwa, “pumunta ka, at bumalik muli at bukas ibibigay ko ito,” kapag ang pera ay nasa iyo.
你那里若有现成的,不可对邻舍说: 去吧,明天再来,我必给你。
29 Huwag gumawa ng plano para makasakit ng iyong kapwa— siya na nakatira sa malapit at nagtitiwala sa iyo.
你的邻舍既在你附近安居, 你不可设计害他。
30 Huwag makipagtalo sa isang tao ng walang dahilan, kapag wala siyang ginawa para saktan ka.
人未曾加害与你, 不可无故与他相争。
31 Huwag kainggitan ang isang marahas na tao o piliin ang kahit na ano sa kaniyang mga paraan.
不可嫉妒强暴的人, 也不可选择他所行的路。
32 Dahil ang sinungaling na tao ay kasuklam-suklam kay Yahweh, nguniit dinadala niya ang matuwid na tao sa kaniyang pagtitiwala.
因为,乖僻人为耶和华所憎恶; 正直人为他所亲密。
33 Ang sumpa ni Yahweh ay nasa tahanan ng masasamang tao, ngunit pinagpapala niya ang tahanan ng mga matuwid.
耶和华咒诅恶人的家庭, 赐福与义人的居所。
34 Kinukutya niya ang mga nangungutya, ngunit ibinibigay niya ang kaniyang pabor sa mga taong may mababang loob.
他讥诮那好讥诮的人, 赐恩给谦卑的人。
35 Ang mga marurunong na tao ay nagmamana nang karangalan, ngunit ang mga hangal ay iaangat sa kanilang kahihiyan.
智慧人必承受尊荣; 愚昧人高升也成为羞辱。