Mga Kawikaan 26
1 Tulad ng niyebe sa tag-araw o ulan sa panahon ng tag-ani, ang isang hangal na hindi karapat-dapat sa karangalan.
As dew in harvest, and as rain in summer, so honour is not [seemly] for a fool.
2 Gaya ng isang maya na mabilis na nagpapalipat-lipat at ng layanglayang na humahagibis kapag sila ay lumilipad, gayundin hindi tatalab ang isang sumpa na hindi nararapat.
As birds and sparrows fly, so a curse shall not come upon any one without a cause.
3 Ang latigo ay para sa kabayo, ang kabisada ay para sa asno, at ang pamalo ay para sa likod ng mga hangal.
As a whip for a horse, and a goad for an ass, so [is] a rod for a simple nation.
4 Huwag sagutin ang isang hangal at sumali sa kanyang kahangalan, o magiging tulad ka niya.
Answer not a fool according to his folly, lest thou become like him.
5 Sumagot sa isang hangal at sumali sa kaniyang kahangalan upang hindi siya maging marunong sa kaniyang sariling paningin.
Yet answer a fool according to his folly, lest he seem wise in his own conceit.
6 Sinumang magpadala ng isang mensahe sa pamamagitan ng kamay ng isang hangal ay pinuputol ang kaniyang sariling mga paa at umiinom nang karahasan.
He that sends a message by a foolish messenger procures for himself a reproach from his own ways.
7 Ang mga binti ng isang paralitiko na nakabitin ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.
[As well] take away the motion of the legs, as transgression from the mouth of fools.
8 Ang pagtatali ng bato sa isang tirador ay gaya ng pagbibigay karangalan sa isang hangal.
He that binds up a stone in a sling, is like one that gives glory to a fool.
9 Ang halamang tinik na hawak ng isang lasing ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.
Thorns grow in the hand of a drunkard, and servitude in the hand of fools.
10 Ang isang mamamana na sumusugat ng lahat ay tulad ng isang umuupa ng isang hangal o ng kahit sinumang dumadaan.
All the flesh of fools endures much hardship; for their fury is brought to nought.
11 Gaya ng isang asong bumabalik sa kanyang sariling suka, ganoon din ang isang hangal na inuulit ang kanyang kahangalan.
As when a dog goes to his own vomit, and becomes abominable, so is fool who returns in his wickedness to his own sin. [There is a shame that brings sin: and there is a shame [that is] glory and grace.]
12 Nakikita mo ba ang taong marunong sa kanyang sariling paningin? Higit na may pag-asa ang isang hangal kaysa sa kanya.
I have seen a man who seemed to himself to be wise; but a fool had more hope than he.
13 Ang tamad na tao ay nagsasabing, “May isang leon sa kalsada! May isang leon sa pagitan ng mga lantad na lugar!
A sluggard when sent on a journey says, [There is] a lion in the ways, and [there are] murderers in the streets.
14 Kung paanong ang isang pinto ay bumabaling sa kaniyang bisagra, ang tamad na tao naman ay sa ibabaw ng kaniyang kama.
As a door turns on the hinge, so does a sluggard on his bed.
15 Nilalagay ng isang tamad na tao ang kaniyang kamay sa pagkain, pero wala siyang lakas na isubo ito sa kaniyang bibig.
A sluggard having hid his hand in his bosom, will not be able to bring it up to his mouth.
16 Ang tamad na tao ay mas marunong sa kanyang paningin kaysa sa pitong lalaking may kakayahang kumilatis.
A sluggard seems to himself wiser than one who most satisfactorily brings back a message.
17 Tulad ng isang humahawak ng mga tainga ng isang aso ay isang taong dumadaan na nagagalit sa alitan na hindi kanya.
As he that lays hold of a dog's tail, so is he that makes himself the champion of another's cause.
18 Tulad ng isang baliw na pumapana ng nagliliyab na mga palaso,
As those who need correction put forth [fair] words to men, and he that first falls in with the proposal will be overthrown;
19 ay ang isang nandaraya ng kanyang kapwa at nagsasabing, “Di ba't nagbibiro lang ako?”
so are all that lay wait for their own friends, and when they are discovered, say, I did it in jest.
20 Dahil sa kakulangan ng gatong, namamatay ang apoy, at kung saan walang tsismoso, tumitigil ang pag-aaway.
With much wood fire increases; but where there is not a double-minded man, strife ceases.
21 Tulad ng isang uling na nagbabaga at panggatong ay sa apoy, ganoon din ang isang palaaway na tao na nagpapasiklab ng alitan.
A hearth for coals, and wood for fire; and railing man for the tumult of strife.
22 Ang mga salita ng isang tsismoso ay tulad ng masarap na mga pagkain; bumababa sila sa kaloob-loobang mga bahagi ng katawan.
The words of cunning knaves are soft; but they smite [even] to the inmost parts of the bowels.
23 Ang pampakintab na bumabalot sa isang banga ay tulad ng nagbabagang mga labi at isang napakasamang puso.
Silver dishonestly given is to be considered as a potsherd: smooth lips cover a grievous heart.
24 Ang isang namumuhi sa iba ay kinukubli ang kanyang damdamin sa pamamagitan ng kaniyang mga labi at nag-iimbak ng panlilinlang sa kaniyang sarili.
A weeping enemy promises all things with his lips, but in his heart he contrives deceit.
25 Magiliw siyang mangungusap, pero huwag siyang paniwalaan, dahil may pitong mga pagkasuklam sa kaniyang puso.
Though [thine] enemy intreat thee with a loud voice, consent not: for there are seven abominations in his heart.
26 Kahit na natatakpan ng panlilinlang ang kaniyang pagkamuhi, ang kaniyang kabuktutan ay malalantad sa kapulungan.
He that hides enmity frames deceit: but being easily discerned, exposes his own sins in the public assemblies.
27 Sinumang gumagawa ng isang hukay ay mahuhulog dito at ang bato ay gugulong pabalik sa taong tumulak nito.
He that digs a pit for his neighbour shall fall into it: and he that rolls a stone, rolls it upon himself.
28 Ang isang nagsisinungaling na dila ay namumuhi sa mga taong dinudurog nito at ang nambobolang bibig ay nagiging dahilan ng pagkawasak.
A lying tongue hates the truth; and an unguarded mouth causes tumults.
