Mga Kawikaan 25

1 Ito ay mga karagdagan pang mga kawaikaan ni Solomon, na kinopya ng mga tauhan ni Hezekias, hari ng Juda.

Сия притчи Соломони бывшыя нерасположенны, яже списаша друзие Езекии царя Иудейска.

2 Kaluwalhatian ng Diyos na ikubli ang isang bagay, pero kaluwalhatian ng mga hari na saliksikin ito.

Слава Божия крыет слово, слава же царева почитает повеления Его.

3 Tulad ng kalangitan ay para sa taas at ang lupa para sa lalim, gayun din ang puso ng mga hari ay hindi malirip.

Небо высоко, земля же глубока: сердце же царево необличително.

4 Alisin ang kalawang mula sa pilak, at magagamit ng panday ang pilak para sa kaniyang kasanayan.

Куй неискушенное сребро, и очистится чисто все.

5 Gayun din, alisin ang masamang mga tao mula sa harapan ng hari, at ang kaniyang trono ay maitatatag sa pamamagitan ng paggawa kung ano ang tama.

Убивай нечестивыя от лица царева, и исправится в правде престол его.

6 Huwag mong parangalan ang iyong sarili sa harapan ng hari, at huwag kang tumayo sa lugar na nakalaan para sa mga dakilang mga tao.

Не гордися пред лицем царевым и на месте сильных не стани:

7 Mas mabuti para sa kaniya na sabihin sa iyo, “Umakyat ka rito,” kaysa sa mapahiya ka sa harapan ng marangal na tao. Kung ano ang iyong nasaksihan,

лучше бо ти есть, егда речет: взыди ко мне: нежели смиритися тебе пред лицем сильнаго.

8 huwag mo agad dalhin sa paglilitis. Dahil ano ang gagawin mo sa bandang huli, kapag pinahiya ka ng kapwa mo?

Иже видеста очи твои, глаголи. Не впадай в тяжбу скоро, да не раскаешися послежди, егда тебе досадит друг твой.

9 Ipangatwiran mo ang kaso mo sa kapwa mo mismo, at huwag ipaalam ang lihim ng isa pang tao;

Вступай вспять, не неради, да не поносит убо тебе друг:

10 kung hindi, ang isa na nakakarinig sa iyo ay magdadala ng kahihiyan sa iyo at ng masamang balita tungkol sa iyo na hindi mabibigyang katahimikan.

свара же твоя и вражда твоя не отступит, но будет ти равна со смертию. Благодать и любы свобождает, в нихже утверди себе, да не в поношении будеши, но сохрани пути твоя добре устроены.

11 Ang pagsasabi ng salitang napili ng mabuti, ay katulad ng mga disenyo ng ginto na nakalagay sa pilak.

(Якоже) яблоко злато во усерязи сардийскаго камене, сице рещи слово при приличных ему.

12 Katulad ng gintong singsing o alahas na gawa sa pinong ginto ay ang matalinong pagsaway sa nakikinig na tainga.

И (якоже) во усерязь златый сардийский камень многоценный вяжется, (сице) слово премудро во ухо благопослушно.

13 Tulad ng lamig ng niyebe sa oras ng pag-aani ay ang tapat na mensahero para sa mga nagpadala sa kaniya; ipinanunumbalik niya ang buhay ng kaniyang mga amo.

Якоже исходище снега в жатву зноя пользует, тако вестник верен пославших его: душы бо употребляющих его пользует.

14 Tulad ng mga ulap at hangin na walang ulan ay ang taong nagmamalaki sa regalo na hindi niya binibigay.

Якоже ветри и облацы и дождеве являющиися, тако и хвалящийся о даянии ложнем.

15 Kapag may pagtitiis maaaring mahikayat ang isang pinuno, at ang malambot na dila ay kayang makabali ng buto.

В долготерпении благополучие царем: язык же мякок сокрушает кости.

16 Kapag nakahanap ka ng pulot, kumain ka lang ng sapat— kung hindi, ang kalabisan nito, ay isusuka mo.

Мед обрет яждь умеренно, да не како пресыщен изблюеши.

17 Huwag mong ilagay ang iyong paa ng napakadalas sa bahay ng iyong kapwa, maaari siyang magsawa sa iyo at kamuhian ka.

Не учащай вносити ногу твою ко другу твоему, да не когда насыщься тебе, возненавидит тя.

18 Ang taong nagdadala ng huwad na patotoo laban sa kaniyang kapwa ay katulad ng pamalo na ginagamit sa digmaan, o isang espada, o isang matalim na palaso.

Дреколь и мечь и стрела остра, тако и муж свидетелствуяй на друга своего свидетелство ложное.

19 Ang taong hindi tapat na pinagkakatiwalaan mo sa oras ng gulo ay katulad ng sirang ngipin o isang nadudulas na paa.

Путь злаго и нога законопреступнаго погибнут в день зол.

20 Tulad ng tao na naghubad ng kaniyang damit sa malamig na panahon, o tulad ng suka na binuhos sa matapang na inumin, ang siyang umaawit ng mga kanta sa isang nabibigatang puso.

Якоже оцет неполезен вреду и дым очима, тако припадшая страсть в телеси сердце оскорбляет.

21 Kung nagugutom ang kaaway mo, bigyan mo siya ng makakain, at kung nauuhaw siya, bigyan mo siya ng tubig na maiinom,

Якоже молие в ризе и червие в древе, тако печаль мужу вредит сердце.

22 dahil lalagyan mo siya sa kaniyang ulo ng isang pala ng umaapoy na uling, at gagantimpalaan ka ni Yahweh.

Аще алчет враг твой, ухлеби его: аще ли жаждет, напой его:

23 Gaya ng katiyakan na ang hanging mula sa hilaga ay may dalang ulan, ang taong naghahayag ng mga lihim ay nagpapagalit ng mga mukha.

сие бо творя, углие огненное собираеши на главу его, Господь же воздаст тебе благая.

24 Mas mabuti pa na mamuhay sa sulok ng bubungan kaysa sa makibahagi sa tahanan ng babaeng palaaway.

Ветр северный воздвизает облаки, лице же безстудно язык раздражает.

25 Tulad ng malamig na tubig sa taong uhaw, gayun din ang mabuting balita mula sa malayong bansa.

Лучше жити во угле непокрытем, неже во храмине общей со женою клеветливою.

26 Tulad ng maruming batis o nasirang bukal ng tubig ang mabuting tao na naglalakad kasama ang masamang tao.

Якоже вода студеная души жаждущей благоприятна, тако весть благая от земли издалеча.

27 Hindi mabuting kumain ng napakaraming pulot; iyon ay parang naghahanap ng labis na karangalan.

Якоже аще кто источник заграждает и исходище воды губит, тако не лепо праведнику пасти пред нечестивым.

28 Ang tao na walang pagpipigil sa sarili ay tulad ng lungsod na napasok at walang pader.

Ясти мед много не добро: почитати же подобает словеса славна. Якоже град стенами разорен и не огражден, тако муж творяй что без совета.