< Mga Kawikaan 25 >
1 Ito ay mga karagdagan pang mga kawaikaan ni Solomon, na kinopya ng mga tauhan ni Hezekias, hari ng Juda.
以下也是撒羅滿的箴言,由猶大王希則克雅的人所蒐集:
2 Kaluwalhatian ng Diyos na ikubli ang isang bagay, pero kaluwalhatian ng mga hari na saliksikin ito.
將事隱蔽,是天主的光榮;清察事實,是君王的光榮。
3 Tulad ng kalangitan ay para sa taas at ang lupa para sa lalim, gayun din ang puso ng mga hari ay hindi malirip.
天有多高,地有多厚,王有何心,不可測量。
4 Alisin ang kalawang mula sa pilak, at magagamit ng panday ang pilak para sa kaniyang kasanayan.
若將銀渣除去淨盡,銀匠必會造出銀器;
5 Gayun din, alisin ang masamang mga tao mula sa harapan ng hari, at ang kaniyang trono ay maitatatag sa pamamagitan ng paggawa kung ano ang tama.
若將君王前的惡人除掉,王座即可因正義而穩立。
6 Huwag mong parangalan ang iyong sarili sa harapan ng hari, at huwag kang tumayo sa lugar na nakalaan para sa mga dakilang mga tao.
你在君王前不可炫耀,不可佔有權貴的座位;
7 Mas mabuti para sa kaniya na sabihin sa iyo, “Umakyat ka rito,” kaysa sa mapahiya ka sa harapan ng marangal na tao. Kung ano ang iyong nasaksihan,
因為人對你說「請上座! 」比在貴前受抑更好。
8 huwag mo agad dalhin sa paglilitis. Dahil ano ang gagawin mo sa bandang huli, kapag pinahiya ka ng kapwa mo?
你眼若有所見,不可冒然訴訟;人若使你難堪,你將何以善後﹖
9 Ipangatwiran mo ang kaso mo sa kapwa mo mismo, at huwag ipaalam ang lihim ng isa pang tao;
與你的近人,可自決爭端;他人的秘密,切不可洩漏;
10 kung hindi, ang isa na nakakarinig sa iyo ay magdadala ng kahihiyan sa iyo at ng masamang balita tungkol sa iyo na hindi mabibigyang katahimikan.
免得人聽見了而譏笑你,使你的聲譽一敗塗地。
11 Ang pagsasabi ng salitang napili ng mabuti, ay katulad ng mga disenyo ng ginto na nakalagay sa pilak.
一句簡單話,若說得適當,有如銀盤中,放上金蘋果。
12 Katulad ng gintong singsing o alahas na gawa sa pinong ginto ay ang matalinong pagsaway sa nakikinig na tainga.
明智的勸戒,對受教的人,無異於金環,或純金美飾。
13 Tulad ng lamig ng niyebe sa oras ng pag-aani ay ang tapat na mensahero para sa mga nagpadala sa kaniya; ipinanunumbalik niya ang buhay ng kaniyang mga amo.
忠誠的使者,對遣他的人,有如秋收時,吹來的涼風,使他主人的心感到愉快。
14 Tulad ng mga ulap at hangin na walang ulan ay ang taong nagmamalaki sa regalo na hindi niya binibigay.
許諾而不實踐的人,只好似無雨的風雲。
15 Kapag may pagtitiis maaaring mahikayat ang isang pinuno, at ang malambot na dila ay kayang makabali ng buto.
容忍可以折服公侯,柔語能以粉碎硬骨。
16 Kapag nakahanap ka ng pulot, kumain ka lang ng sapat— kung hindi, ang kalabisan nito, ay isusuka mo.
你找到蜂蜜,應按食量吃;怕吃的過多,反要吐出來。
17 Huwag mong ilagay ang iyong paa ng napakadalas sa bahay ng iyong kapwa, maaari siyang magsawa sa iyo at kamuhian ka.
鄰舍的住家,你應少踏入;怕他討厭你,反而憎恨你。
18 Ang taong nagdadala ng huwad na patotoo laban sa kaniyang kapwa ay katulad ng pamalo na ginagamit sa digmaan, o isang espada, o isang matalim na palaso.
作假見證陷害鄰舍的人,無異是鐵鎚、刀劍和利箭。
19 Ang taong hindi tapat na pinagkakatiwalaan mo sa oras ng gulo ay katulad ng sirang ngipin o isang nadudulas na paa.
在患難之日,信賴無信用的人,有如信賴蛀壞的牙,脫節的腳。
20 Tulad ng tao na naghubad ng kaniyang damit sa malamig na panahon, o tulad ng suka na binuhos sa matapang na inumin, ang siyang umaawit ng mga kanta sa isang nabibigatang puso.
對憂傷的心靈詠唱詩歌,無異在傷口處倒上酸醋。
21 Kung nagugutom ang kaaway mo, bigyan mo siya ng makakain, at kung nauuhaw siya, bigyan mo siya ng tubig na maiinom,
若仇人餓了,你要給他吃;若是他渴了,應給他水喝:
22 dahil lalagyan mo siya sa kaniyang ulo ng isang pala ng umaapoy na uling, at gagantimpalaan ka ni Yahweh.
這是將火炭堆在他頭上,上主也必要因此還報你。
23 Gaya ng katiyakan na ang hanging mula sa hilaga ay may dalang ulan, ang taong naghahayag ng mga lihim ay nagpapagalit ng mga mukha.
北風帶來時雨;讒言易惹怒容。
24 Mas mabuti pa na mamuhay sa sulok ng bubungan kaysa sa makibahagi sa tahanan ng babaeng palaaway.
寧願住在屋頂的一角,不願與吵婦同居一室。
25 Tulad ng malamig na tubig sa taong uhaw, gayun din ang mabuting balita mula sa malayong bansa.
來自遠方的喜信,無異口渴獲清泉。
26 Tulad ng maruming batis o nasirang bukal ng tubig ang mabuting tao na naglalakad kasama ang masamang tao.
義人如在惡人面前失足,無異弄混的水泉,弄濁的水井。
27 Hindi mabuting kumain ng napakaraming pulot; iyon ay parang naghahanap ng labis na karangalan.
吃蜂蜜過多,有損無益;過於求光榮,反而受累。
28 Ang tao na walang pagpipigil sa sarili ay tulad ng lungsod na napasok at walang pader.
人若不控制自己的脾氣,就如一座無牆無防的城市。