Mga Kawikaan 24

1 Huwag kang mainggit sa mga masasama, ni hangarin na makisama sa kanila,

Non portare invidia ai malvagi, e non desiderare di star con loro,

2 dahil ang kanilang mga puso ay nagbabalak ng karahasan, at ang kanilang mga labi ay nag-uusap tungkol sa kaguluhan.

perché il loro cuore medita rapine, e le loro labbra parlan di nuocere.

3 Sa pamamagitan ng karunungan ang isang bahay ay naitatayo at sa kaunawaan ito ay naitatatag.

La casa si edifica con la sapienza, e si rende stabile con la prudenza;

4 Sa kaalaman ang mga silid ay puno ng lahat ng mga mamahalin at kaaya-ayang kayamanan.

mediante la scienza, se ne riempiono le stanze d’ogni specie di beni preziosi e gradevoli.

5 Ang isang matalinong tao ay nagpapatunay na malakas, at ang isang taong mayroong kaalaman ay mas maigi kaysa sa isang malakas,

L’uomo savio è pien di forza, e chi ha conoscimento accresce la sua potenza;

6 sapagkat sa matalinong mga utos kaya mong itaguyod ang iyong digmaan, at kasama ang maraming mga tagapangaral mayroong tagumpay.

infatti, con savie direzioni potrai condur bene la guerra, e la vittoria sta nel gran numero de’ consiglieri.

7 Ang karunungan ay masyadong mataas para sa isang mangmang; sa tarangkahan hindi niya binubuksan ang kaniyang bibig.

La sapienza è troppo in alto per lo stolto; egli non apre mai la bocca alla porta di città.

8 Mayroong isang nagbabalak na gumawa ng masama— tinatawag siya ng mga tao na bihasa sa mga masamang balakin.

Chi pensa a mal fare sarà chiamato esperto in malizia.

9 Ang isang hangal na hangarin ay kasalanan, at ang mga tao ay hinahamak ang nangungutya.

I disegni dello stolto sono peccato, e il beffardo è l’abominio degli uomini.

10 Kung ipinapakita mo ang iyong kaduwagan sa araw ng kaguluhan, kung gayon ang iyong lakas ay hindi sapat.

Se ti perdi d’animo nel giorno dell’avversità, la tua forza è poca.

11 Sagipin mo silang mga inilalayo papunta sa kamatayan, at pigilan mo silang mga nalilito papunta sa pagpatay.

Libera quelli che son condotti a morte, e salva quei che, vacillando, vanno al supplizio.

12 Kung sinabi mo, “Diyan! Wala kaming alam tungkol dito.” Hindi ba't ang Siyang nagtitimbang ng puso ay naiintindihan kung ano ang sinasabi mo? At Siyang nagbabantay ng iyong buhay, hindi ba niya alam ito? At hindi ba ibibigay ng Diyos sa bawat isa kung ano ang karapat-dapat sa kaniya?

Se dici: “Ma noi non ne sapevamo nulla!…” Colui che pesa i cuori, non lo vede egli? Colui che veglia sull’anima tua non lo sa forse? E non renderà egli a ciascuno secondo le opere sue?

13 Aking anak, kumain ng pulot dahil ito ay mabuti, dahil ang mga katas ng pulut-pukyutan ay matamis sa iyong panlasa.

Figliuol mio, mangia del miele perché è buono; un favo di miele sarà dolce al tuo palato.

14 Katulad nito ang karunungan para sa iyong kaluluwa— kung nahanap mo ito, magkakaroon ng kinabukasan at ang iyong pag-asa ay hindi mapuputol.

Così conosci la sapienza per il bene dell’anima tua! Se la trovi, c’è un avvenire, e la speranza tua non sarà frustrata.

15 Huwag kang mag-abang tulad ng mga masasamang tao na lumulusob sa bahay ng mga gumagawa ng mabuti. Huwag mong wasakin ang bahay niya!

O empio, non tendere insidie alla dimora del giusto! non devastare il luogo ove riposa!

16 Sapagkat kung ang isang taong gumagawa ng tama ay bumagsak ng pitong beses, siya ay tatayo muli, ngunit ang mga masasama ay ibabagsak ng kalamidad.

ché il giusto cade sette volte e si rialza, ma gli empi son travolti dalla sventura.

17 Huwag magdiwang kapag ang iyong kaaway ay bumagsak at huwag hayaan ang iyong puso ay magalak kapag siya ay nadapa,

Quando il tuo nemico cade, non ti rallegrare; quand’è rovesciato, il cuor tuo non ne gioisca,

18 o si Yahweh ay makikita at tututulan at tatalikuran ang kaniyang galit mula sa kaniya.

che l’Eterno nol vegga e gli dispiaccia e non storni l’ira sua da lui.

19 Huwag kang mag-alala dahil sa kanila na gumagawa ng mga masasamang bagay, at huwag kang mainggit sa mga masasamang tao,

Non t’irritare a motivo di chi fa il male, e non portare invidia agli empi;

20 sapagkat ang masamang tao ay walang kinabukasan, at ang ilawan ng masama ay mamamatay.

perché non c’è avvenire per il malvagio; la lucerna degli empi sarà spenta.

21 Matakot kay Yahweh, at matakot sa hari, aking anak; huwag makisama sa mga naghihimagsik laban sa kanila,

Figliuol mio, temi l’Eterno e il re, e non far lega cogli amatori di novità;

22 sapagkat darating nang biglaan ang kanilang kapamahakan at sino ang nakakaalam nang lawak ng pagkawasak na parehong darating mula sa kanila?

la loro calamità sopraggiungerà improvvisa, e chi sa la triste fine dei loro anni?

23 Ito rin ang mga kasabihan ng matalino. Ang pagkiling sa paghahatol ng isang kaso sa batas ay hindi mabuti.

Anche queste sono massime dei Savi. Non è bene, in giudizio, aver de’ riguardi personali.

24 Sinuman ang nagsasabi sa may kasalanan, “Ikaw ay nasa tama,” ay susumpain ng mga tao at kapopootan ng mga bansa.

Chi dice all’empio: “Tu sei giusto”, i popoli lo malediranno, lo esecreranno le nazioni.

25 Pero sila na pinagsasabihan ang masama ay magkakaroon ng galak, at ang mga kaloob nang kabutihan ay darating sa kanila.

Ma quelli che sanno punire se ne troveranno bene, e su loro scenderanno benedizione e prosperità.

26 Ang isang nagbibigay ng tapat na sagot ay nagbibigay ng halik sa mga labi.

Dà un bacio sulle labbra chi dà una risposta giusta.

27 Ihanda mo ang iyong panlabas na gawain, at gawin mong handa ang lahat para sa iyong sarili sa bukirin; pagkatapos noon, itayo mo ang iyong bahay.

Metti in buon ordine gli affari tuoi di fuori, metti in assetto i tuoi campi, poi ti fabbricherai la casa.

28 Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapwa nang walang dahilan at huwag kang manlinlang gamit ang iyong mga labi.

Non testimoniare, senza motivo, contro il tuo prossimo; vorresti tu farti ingannatore con le tue parole?

29 Huwag mong sabihing, “Gagawin ko sa kaniya kung ano ang ginawa niya sa akin; babalikan ko siya dahil sa kaniyang ginawa.”

Non dire: “Come ha fatto a me così farò a lui; renderò a costui secondo l’opera sua”.

30 Dumaan ako sa bukirin ng isang tamad na tao, lagpas sa ubasan ng taong walang isip.

Passai presso il campo del pigro e presso la vigna dell’uomo privo di senno;

31 Ang mga tinik ay tumubo sa lahat ng dako, ang lupa ay nababalot ng halamang matinik at ang batong pader nito ay sira.

ed ecco le spine vi crescean da per tutto, i rovi ne coprivano il suolo, e il muro di cinta era in rovina.

32 Pagkatapos ay nakita ko at pinag-isipan ito; tumingin ako at nakatanggap ng katuruan.

Considerai la cosa, e mi posi a riflettere; e da quel che vidi trassi una lezione:

33 Kaunting tulog, kaunting idlip, kaunting pagtitiklop ng mga kamay para magpahinga—

Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…

34 at ang kahirapan ay pupunta sa iyo tulad ng isang magnanakaw at ang iyong mga pangangailangan ay pupunta sa iyo tulad ng isang armadong sundalo.

e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.