Mga Kawikaan 24
1 Huwag kang mainggit sa mga masasama, ni hangarin na makisama sa kanila,
你不要嫉妒恶人， 也不要起意与他们相处；
2 dahil ang kanilang mga puso ay nagbabalak ng karahasan, at ang kanilang mga labi ay nag-uusap tungkol sa kaguluhan.
因为，他们的心图谋强暴， 他们的口谈论奸恶。
3 Sa pamamagitan ng karunungan ang isang bahay ay naitatayo at sa kaunawaan ito ay naitatatag.
房屋因智慧建造， 又因聪明立稳；
4 Sa kaalaman ang mga silid ay puno ng lahat ng mga mamahalin at kaaya-ayang kayamanan.
其中因知识充满各样美好宝贵的财物。
5 Ang isang matalinong tao ay nagpapatunay na malakas, at ang isang taong mayroong kaalaman ay mas maigi kaysa sa isang malakas,
智慧人大有能力； 有知识的人力上加力。
6 sapagkat sa matalinong mga utos kaya mong itaguyod ang iyong digmaan, at kasama ang maraming mga tagapangaral mayroong tagumpay.
你去打仗，要凭智谋； 谋士众多，人便得胜。
7 Ang karunungan ay masyadong mataas para sa isang mangmang; sa tarangkahan hindi niya binubuksan ang kaniyang bibig.
智慧极高，非愚昧人所能及， 所以在城门内不敢开口。
8 Mayroong isang nagbabalak na gumawa ng masama— tinatawag siya ng mga tao na bihasa sa mga masamang balakin.
设计作恶的， 必称为奸人。
9 Ang isang hangal na hangarin ay kasalanan, at ang mga tao ay hinahamak ang nangungutya.
愚妄人的思念乃是罪恶； 亵慢者为人所憎恶。
10 Kung ipinapakita mo ang iyong kaduwagan sa araw ng kaguluhan, kung gayon ang iyong lakas ay hindi sapat.
你在患难之日若胆怯， 你的力量就微小。
11 Sagipin mo silang mga inilalayo papunta sa kamatayan, at pigilan mo silang mga nalilito papunta sa pagpatay.
人被拉到死地，你要解救； 人将被杀，你须拦阻。
12 Kung sinabi mo, “Diyan! Wala kaming alam tungkol dito.” Hindi ba't ang Siyang nagtitimbang ng puso ay naiintindihan kung ano ang sinasabi mo? At Siyang nagbabantay ng iyong buhay, hindi ba niya alam ito? At hindi ba ibibigay ng Diyos sa bawat isa kung ano ang karapat-dapat sa kaniya?
你若说：这事我未曾知道， 那衡量人心的岂不明白吗？ 保守你命的岂不知道吗？ 他岂不按各人所行的报应各人吗？
13 Aking anak, kumain ng pulot dahil ito ay mabuti, dahil ang mga katas ng pulut-pukyutan ay matamis sa iyong panlasa.
我儿，你要吃蜜，因为是好的； 吃蜂房下滴的蜜便觉甘甜。
14 Katulad nito ang karunungan para sa iyong kaluluwa— kung nahanap mo ito, magkakaroon ng kinabukasan at ang iyong pag-asa ay hindi mapuputol.
你心得了智慧，也必觉得如此。 你若找着，至终必有善报； 你的指望也不致断绝。
15 Huwag kang mag-abang tulad ng mga masasamang tao na lumulusob sa bahay ng mga gumagawa ng mabuti. Huwag mong wasakin ang bahay niya!
你这恶人，不要埋伏攻击义人的家； 不要毁坏他安居之所。
16 Sapagkat kung ang isang taong gumagawa ng tama ay bumagsak ng pitong beses, siya ay tatayo muli, ngunit ang mga masasama ay ibabagsak ng kalamidad.
因为，义人虽七次跌倒，仍必兴起； 恶人却被祸患倾倒。
17 Huwag magdiwang kapag ang iyong kaaway ay bumagsak at huwag hayaan ang iyong puso ay magalak kapag siya ay nadapa,
你仇敌跌倒，你不要欢喜； 他倾倒，你心不要快乐；
18 o si Yahweh ay makikita at tututulan at tatalikuran ang kaniyang galit mula sa kaniya.
恐怕耶和华看见就不喜悦， 将怒气从仇敌身上转过来。
19 Huwag kang mag-alala dahil sa kanila na gumagawa ng mga masasamang bagay, at huwag kang mainggit sa mga masasamang tao,
不要为作恶的心怀不平， 也不要嫉妒恶人；
20 sapagkat ang masamang tao ay walang kinabukasan, at ang ilawan ng masama ay mamamatay.
因为，恶人终不得善报； 恶人的灯也必熄灭。
21 Matakot kay Yahweh, at matakot sa hari, aking anak; huwag makisama sa mga naghihimagsik laban sa kanila,
我儿，你要敬畏耶和华与君王， 不要与反复无常的人结交，
22 sapagkat darating nang biglaan ang kanilang kapamahakan at sino ang nakakaalam nang lawak ng pagkawasak na parehong darating mula sa kanila?
因为他们的灾难必忽然而起。 耶和华与君王所施行的毁灭， 谁能知道呢？
23 Ito rin ang mga kasabihan ng matalino. Ang pagkiling sa paghahatol ng isang kaso sa batas ay hindi mabuti.
以下也是智慧人的箴言： 审判时看人情面是不好的。
24 Sinuman ang nagsasabi sa may kasalanan, “Ikaw ay nasa tama,” ay susumpain ng mga tao at kapopootan ng mga bansa.
对恶人说“你是义人”的， 这人万民必咒诅，列邦必憎恶。
25 Pero sila na pinagsasabihan ang masama ay magkakaroon ng galak, at ang mga kaloob nang kabutihan ay darating sa kanila.
责备恶人的，必得喜悦； 美好的福也必临到他。
26 Ang isang nagbibigay ng tapat na sagot ay nagbibigay ng halik sa mga labi.
应对正直的，犹如与人亲嘴。
27 Ihanda mo ang iyong panlabas na gawain, at gawin mong handa ang lahat para sa iyong sarili sa bukirin; pagkatapos noon, itayo mo ang iyong bahay.
你要在外头预备工料， 在田间办理整齐， 然后建造房屋。
28 Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapwa nang walang dahilan at huwag kang manlinlang gamit ang iyong mga labi.
不可无故作见证陷害邻舍， 也不可用嘴欺骗人。
29 Huwag mong sabihing, “Gagawin ko sa kaniya kung ano ang ginawa niya sa akin; babalikan ko siya dahil sa kaniyang ginawa.”
不可说：人怎样待我，我也怎样待他； 我必照他所行的报复他。
30 Dumaan ako sa bukirin ng isang tamad na tao, lagpas sa ubasan ng taong walang isip.
我经过懒惰人的田地、 无知人的葡萄园，
31 Ang mga tinik ay tumubo sa lahat ng dako, ang lupa ay nababalot ng halamang matinik at ang batong pader nito ay sira.
荆棘长满了地皮， 刺草遮盖了田面， 石墙也坍塌了。
32 Pagkatapos ay nakita ko at pinag-isipan ito; tumingin ako at nakatanggap ng katuruan.
我看见就留心思想； 我看着就领了训诲。
33 Kaunting tulog, kaunting idlip, kaunting pagtitiklop ng mga kamay para magpahinga—
再睡片时，打盹片时， 抱着手躺卧片时，
34 at ang kahirapan ay pupunta sa iyo tulad ng isang magnanakaw at ang iyong mga pangangailangan ay pupunta sa iyo tulad ng isang armadong sundalo.
你的贫穷就必如强盗速来， 你的缺乏仿佛拿兵器的人来到。
