Mga Kawikaan 23
1 Kapag ikaw ay umupo para kumain kasama ang isang pinuno, magmasid ng mabuti kung ano ang nasa harap mo,
Si tu t'assieds à table avec un prince, considère bien qui tu as devant toi,
2 at maglagay ng isang kutsilyo sa iyong lalamunan kung ikaw ay isang tao na gustong kumain ng maraming mga pagkain.
et mets un couteau à ton gosier, si tu as un appétit trop grand!
3 Huwag naisin ang kaniyang napakasarap na pagkain, dahil ito ay pagkain nang kasinungalingan.
Ne convoite point ses friandises, car c'est un mets trompeur.
4 Huwag magtrabaho ng sobrang hirap para lang ikaw ay maging mayaman; maging marunong para malaman kung kailan titigil.
Ne t'efforce pas de l'enrichir, renonce à être si prudent!
5 Kapag ang iyong mga mata ay nagliliwanag sa pera, nawala na ito, at bigla itong nagkakaroon ng mga pakpak at lumilipad sa himpapawid tulad ng isang agila.
Tes regards voltigeront-ils vers ce qui va n'être plus? car il prendra des ailes, comme l'aigle et les oiseaux du ciel.
6 Huwag kakainin ang pagkain ng isang masamang tao- isang tao na nakatingin nang napakatagal sa iyong pagkain- at huwag naisin ang kaniyang masarap na mga pagkain,
Ne mange pas le pain de l'avare, et ne convoite pas ses friandises!
7 sapagkat siya ang uri ng tao na inaalam ang halaga ng pagkain. “Kumain at uminom!” sabi niya sa iyo, pero ang kaniyang puso ay wala sa iyo.
Car il est ce qu'il est en son cœur, calculateur. Mange et bois! te dira-t-il; mais son cœur n'est pas avec toi;
8 Iyong isusuka ang kakaunting kinain mo, at sasayangin mo ang iyong mga mabubuting sasabihin.
tu rejetteras le morceau que tu auras mangé, et tu auras tenu en pure perte d'agréables propos.
9 Huwag magsasalita na naririnig ng isang mangmang, sapagkat kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
Aux oreilles de l'insensé ne parle pas, car il méprise la sagesse de tes discours.
10 Huwag mong aalisin ang sinaunang hangganang bato o angkinin ang mga bukirin ng mga ulila,
Ne déplace point la borne antique, et n'envahis point le champ de l'orphelin!
11 sapagkat ang kanilang Tagapagligtas ay malakas, at ipangangatuwiran niya ang kanilang kapakanan laban sa iyo.
Car son vengeur est puissant, et Il prendra son parti contre toi.
12 Ilagay ang iyong puso sa pagtuturo at buksan ang iyong mga tainga sa mga salita ng karunungan.
Présente ton cœur à la correction, et tes oreilles aux discours de la sagesse.
13 Huwag pigilin ang disiplina sa isang bata,
N'épargne pas la correction au jeune enfant! Si tu le frappes de la verge, il ne mourra point.
14 dahil kung siya ay iyong papaluin, siya ay hindi mamamatay. Kung siya ay iyong papaluin, iyong ililigtas ang kaniyang kaluluwa mula sa sheol. (Sheol h7585)
En le frappant de la verge tu sauves son âme des Enfers. (Sheol h7585)
15 Aking anak, kung ang iyong puso ay marunong, sa gayon ang aking puso ay magiging masaya rin;
Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur, oui, mon cœur sera dans la joie;
16 ang aking kaloob-looban ay magagalak kapag ang iyong labi ay magsasalita ng nang matuwid.
l'allégresse pénétrera mes entrailles, si tes lèvres parlent avec rectitude.
17 Huwag mong hayaang mainggit ang iyong puso sa mga makasalanan, pero magpatuloy sa takot kay Yahweh sa buong araw.
Que ton cœur n'envie pas les pécheurs, mais qu'il garde toujours la crainte de l'Éternel.
18 Siguradong may kinabukasan at ang iyong pag-asa ay hindi mapuputol.
Non! car il est un avenir, et ton espoir ne sera pas mis à néant.
19 Makinig, aking anak, at maging matalino at patnubayan ang iyong puso sa daan.
Ecoute, mon fils, et sois sage, et dirige ton cœur dans le droit chemin.
20 Huwag makikisama sa mga lasenggero, o sa mga matatakaw na kumakain ng karne,
Ne sois point parmi les buveurs de vin, et ceux qui sont prodigues de leur corps;
21 dahil ang lasenggero at ang matakaw ay nagiging mahirap, at ang naiidlip ay madadamitan ng mga basahan.
car le buveur et le prodigue s'appauvrissent, et l'assoupissement revêt de haillons.
22 Makinig sa iyong ama na nag-alaga sa iyo at huwag hamakin ang iyong ina kung matanda na siya.
Obéis à ton père, il t'a engendré, et ne méprise point ta mère devenue vieille.
23 Bilhin ang katotohanan, ngunit huwag itong ipagbili; bilhin ang karunungan, disiplina at pang-unawa.
Achète la vérité, et ne la vends pas, la sagesse, la discipline et le sens.
24 Ang ama ng isang gumagawa ng matuwid ay labis na magagalak at siya na nag-alaga sa isang matalinong bata ay matutuwa sa kaniya.
Le père du juste est dans l'allégresse, et celui qui a engendré un sage, en recueille de la joie.
25 Hayaang matuwa ang iyong ama at ang iyong ina at hayaang magsaya ang siyang nagsilang sa iyo.
Puisses-tu réjouir ton père et ta mère, et être l'allégresse de celle qui te donna naissance!
26 Aking anak, ituon mo sa akin ang iyong puso, at hayaan mong mamasdan ng iyong mga mata ang aking mga paraan.
Donne-moi ton cœur, mon fils, et que mes voies plaisent à tes yeux!
27 Dahil ang isang bayarang babae ay isang malalim na hukay at ang asawa ng ibang lalaki ay isang makitid na hukay.
Car la courtisane est une fosse profonde, et l'étrangère, un puits étroit;
28 Siya ay nag-aabang katulad ng isang magnanakaw at siya ay nagdadagdag ng bilang ng mga traydor sa sangkatauhan.
elle épie, comme un ravisseur, et augmente parmi les hommes le nombre des infidèles.
29 Sino ang may kasawian? Sino ang may kalungkutan? Sino ang may mga laban? Sino ang nagrereklamo? Sino ang may mga sugat na walang dahilan? Sino ang may matang namumula?
Pour qui sont les ah? pour qui les hélas? pour qui les rixes? pour qui le chagrin? pour qui les coups non provoqués? pour qui les yeux troubles.
30 Silang sugapa sa alak, sila na sinusubukan ang pinaghalong alak.
Pour ceux qui boivent longuement, qui viennent déguster le vin parfumé.
31 Huwag tumingin sa alak kung ito ay mapula, kung ito ay kumikinang sa tasa at bumaba nang tuloy-tuloy.
Ne regarde pas le vin, quand il est vermeil, quand dans la coupe il élève ses bulles, et que sa liqueur est flatteuse!
32 Sa bandang huli ito ay tumutuklaw katulad ng isang ulupong at ito ay kumakagat tulad ng isang ahas.
Il finit par blesser comme le serpent, et par piquer, comme la vipère.
33 Ang iyong mga mata ay makakakita ng kakaibang mga bagay at ang iyong puso ay magsasabi ng napakasamang mga bagay.
Tes yeux alors se porteront sur les étrangères, et ton cœur tiendra un langage pervers;
34 Ikaw ay magiging gaya ng isang natutulog sa mataas na karagatan o humihiga sa ibabaw ng isang duyan.
et tu seras comme celui qui dort en pleine mer, comme celui qui dort à la cime du mât.
35 “Tinamaan nila ako!” iyong sasabihin, “pero ako ay hindi nasaktan. Binugbog nila ako, pero hindi ko ito naramdaman. Kailan ako magigising? Maghahanap ako ng isa pang maiinom.”
« Ils me battent; cela ne fait pas mal: ils me frappent; je ne sens rien. Quand me réveillerai-je? J'y veux retourner. »
