< Mga Kawikaan 23 >
1 Kapag ikaw ay umupo para kumain kasama ang isang pinuno, magmasid ng mabuti kung ano ang nasa harap mo,
幾時你與首長坐席,應記著,在你面前的是誰。
2 at maglagay ng isang kutsilyo sa iyong lalamunan kung ikaw ay isang tao na gustong kumain ng maraming mga pagkain.
你若過於貪食,應在咽喉上,放上一把刀。
3 Huwag naisin ang kaniyang napakasarap na pagkain, dahil ito ay pagkain nang kasinungalingan.
休要羨慕他的珍饈,因那是騙人的食品。
4 Huwag magtrabaho ng sobrang hirap para lang ikaw ay maging mayaman; maging marunong para malaman kung kailan titigil.
不要辛苦企求致富,反應放棄這種企圖。
5 Kapag ang iyong mga mata ay nagliliwanag sa pera, nawala na ito, at bigla itong nagkakaroon ng mga pakpak at lumilipad sa himpapawid tulad ng isang agila.
你向之一注目,即不再存在了:它會生出翅膀,如鷹向天飛去。
6 Huwag kakainin ang pagkain ng isang masamang tao- isang tao na nakatingin nang napakatagal sa iyong pagkain- at huwag naisin ang kaniyang masarap na mga pagkain,
不要與虎視眈眈的人進食,也不要羨慕他的山珍海味,
7 sapagkat siya ang uri ng tao na inaalam ang halaga ng pagkain. “Kumain at uminom!” sabi niya sa iyo, pero ang kaniyang puso ay wala sa iyo.
因為他原是只顧自己的人,他口頭雖對你說「請吃請喝! 」但他的心中並不與你友善;
8 Iyong isusuka ang kakaunting kinain mo, at sasayangin mo ang iyong mga mabubuting sasabihin.
你吃下的那口食物,還得吐出;你婉轉悅耳的言辭,盡屬枉費。
9 Huwag magsasalita na naririnig ng isang mangmang, sapagkat kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
不要與愚人交耳接談,因他必輕視你的高見。
10 Huwag mong aalisin ang sinaunang hangganang bato o angkinin ang mga bukirin ng mga ulila,
不要移動孀婦的地界,不要侵佔孤兒的田地;
11 sapagkat ang kanilang Tagapagligtas ay malakas, at ipangangatuwiran niya ang kanilang kapakanan laban sa iyo.
因為他們的辯護者是大能的,他必為他們的案件與你爭辯。
12 Ilagay ang iyong puso sa pagtuturo at buksan ang iyong mga tainga sa mga salita ng karunungan.
你應專心接受教訓,傾耳細聽益智之言。
13 Huwag pigilin ang disiplina sa isang bata,
對孩童不可忽略懲戒;用棍打他,他不致死去。
14 dahil kung siya ay iyong papaluin, siya ay hindi mamamatay. Kung siya ay iyong papaluin, iyong ililigtas ang kaniyang kaluluwa mula sa sheol. (Sheol )
你用棍杖打他,是救他的靈魂免下陰府。 (Sheol )
15 Aking anak, kung ang iyong puso ay marunong, sa gayon ang aking puso ay magiging masaya rin;
我兒,你若心懷智慧,我也誠心喜樂;
16 ang aking kaloob-looban ay magagalak kapag ang iyong labi ay magsasalita ng nang matuwid.
你的唇舌若談吐正義的事,我的五衷也必會踴躍歡欣。
17 Huwag mong hayaang mainggit ang iyong puso sa mga makasalanan, pero magpatuloy sa takot kay Yahweh sa buong araw.
心裏不要羨慕罪人,卻要日日敬畏上主;
18 Siguradong may kinabukasan at ang iyong pag-asa ay hindi mapuputol.
這樣你的將來必然順利,你的希望絕不落空。
19 Makinig, aking anak, at maging matalino at patnubayan ang iyong puso sa daan.
我兒,你要聽話,作個明智人;且要引領你的心走上正道。
20 Huwag makikisama sa mga lasenggero, o sa mga matatakaw na kumakain ng karne,
貪嗜酒肉的人,不可與之來往;
21 dahil ang lasenggero at ang matakaw ay nagiging mahirap, at ang naiidlip ay madadamitan ng mga basahan.
因為嗜酒貪食的人,必陷於窮困;貪懶好睡的人,必衣著襤褸。
22 Makinig sa iyong ama na nag-alaga sa iyo at huwag hamakin ang iyong ina kung matanda na siya.
對生養你的父親,應當聽從;對你年邁的母親,不可輕視。
23 Bilhin ang katotohanan, ngunit huwag itong ipagbili; bilhin ang karunungan, disiplina at pang-unawa.
應獲取真理,不可出賣,還有智慧、訓誨和見識。
24 Ang ama ng isang gumagawa ng matuwid ay labis na magagalak at siya na nag-alaga sa isang matalinong bata ay matutuwa sa kaniya.
義人的父親,必欣然喜樂;生育慧子的,必為此歡騰。
25 Hayaang matuwa ang iyong ama at ang iyong ina at hayaang magsaya ang siyang nagsilang sa iyo.
應使你的父親因你而喜悅,應使你的生母因你而快樂。
26 Aking anak, ituon mo sa akin ang iyong puso, at hayaan mong mamasdan ng iyong mga mata ang aking mga paraan.
我兒,將你的心交給我,注目於我的道路:
27 Dahil ang isang bayarang babae ay isang malalim na hukay at ang asawa ng ibang lalaki ay isang makitid na hukay.
妓女是一個深坑,淫婦是一個陷阱;
28 Siya ay nag-aabang katulad ng isang magnanakaw at siya ay nagdadagdag ng bilang ng mga traydor sa sangkatauhan.
她潛伏著,實如強盜,使人世間,增添奸夫。
29 Sino ang may kasawian? Sino ang may kalungkutan? Sino ang may mga laban? Sino ang nagrereklamo? Sino ang may mga sugat na walang dahilan? Sino ang may matang namumula?
是誰將哀鳴,是誰將悲嘆﹖是誰將爭吵,是誰將抱怨﹖是誰將無故受傷,是誰將雙目赤紅﹖
30 Silang sugapa sa alak, sila na sinusubukan ang pinaghalong alak.
是那流連於醉鄉,去搜求醇酒的人。
31 Huwag tumingin sa alak kung ito ay mapula, kung ito ay kumikinang sa tasa at bumaba nang tuloy-tuloy.
你不要注視酒色怎樣紅,在杯中怎樣閃耀,飲下去怎樣痛快!
32 Sa bandang huli ito ay tumutuklaw katulad ng isang ulupong at ito ay kumakagat tulad ng isang ahas.
終究它要咬人如蛇,刺人如虺。
33 Ang iyong mga mata ay makakakita ng kakaibang mga bagay at ang iyong puso ay magsasabi ng napakasamang mga bagay.
那時,你的眼要見到奇景,你的心要吐出狂語。
34 Ikaw ay magiging gaya ng isang natutulog sa mataas na karagatan o humihiga sa ibabaw ng isang duyan.
你宛如躺在海中心,睡在桅杆頂。「
35 “Tinamaan nila ako!” iyong sasabihin, “pero ako ay hindi nasaktan. Binugbog nila ako, pero hindi ko ito naramdaman. Kailan ako magigising? Maghahanap ako ng isa pang maiinom.”
人打我,我不痛,人捶我,我不覺;我何時甦醒,好再去尋醉! 」