< Mga Kawikaan 21 >
1 Ang puso ng hari ay isang batis ng tubig sa kamay ni Yahweh; siya ang pumapatnubay dito kahit saan niya naisin.
Just as with the dividing of the waters, so also is the heart of the king in the hand of the Lord. He shall bend it whichever way he wills.
2 Ang bawat pamamaraan ng tao ay maaaring tama sa kaniyang paningin, ngunit si Yahweh ang sumusukat ng mga puso.
Every way of a man seems right to himself. But the Lord weighs hearts.
3 Ang paggawa ng kung ano ang tama at makatarungan ay mas katanggap-tanggap kay Yahweh kaysa sa sakripisyo.
To do mercy and judgment is more pleasing to the Lord than sacrifices.
4 Ang mapagmalaking mga mata at mapagmataas na puso - ang ilawan ng masama - ay kasalanan.
To lift up the eyes is to enlarge the heart. The lamp of the impious is sin.
5 Ang mga plano ng masipag ang tanging daan sa kasaganahan, ngunit ang lahat ng kumikilos ng masyadong mabilis ay sasapit lamang sa kahirapan.
The intentions of the robust continually bring forth abundance. But all the lazy are continually in need.
6 Ang pagtamo ng kayamanan ng isang sinungaling na dila ay panandaliang singaw at isang patibong na nakamamatay.
Whoever gathers treasures by a lying tongue is vain and heartless. And he will stumble into the snares of death.
7 Ang karahasan ng kasamaan ay tatangayin sila palayo, sapagkat sila ay tumatanggi na gawin kung ano ang patas.
The robberies of the impious will drag them down, because they were not willing to do judgment.
8 Ang paraan ng makasalanang tao ay liku-liko; ngunit ang taong dalisay ay gumagawa ng tama.
The perverse way of a man is foreign. But whoever is pure: his work is upright.
9 Mas mabuti pang mamuhay sa sulok ng bubungan kaysa sa bahay na kahati ang palaaway na asawang babae.
It is better to sit in a corner of the attic, than with a contentious woman and in a shared house.
10 Ang gana ng masama ay nagmimithi ng labis na kasamaan; ang kaniyang kalapit-bahay sa kaniyang mga mata ay walang nakikitang kabaitan.
The soul of the impious desires evil; he will not take pity on his neighbor.
11 Kapag ang nangungutya ay naparusahan, ang mangmang ay nagiging matalino, at kapag ang taong marunong ay naturuan, nadadagdagan siya ng kaalaman.
When the pestilent is punished, a little one will become wiser. And if he pursues what is wise, he will receive knowledge.
12 Ang isang gumagawa ng tama ay binabantayan ang bahay ng masama; kaniyang dinadala ang masama sa kasiraan.
The just thinks carefully about the house of the impious, so that he may draw the impious away from evil.
13 Ang isa na hindi dininig ang iyak ng mga mahihirap na tao, kapag siya din ay umiyak, hindi siya maririnig.
Whoever blocks his ears to the outcry of the poor shall also cry out himself, and he will not be heeded.
14 Ang lihim na regalo ay nagpapahupa ng galit at ang isang tagong regalo ay nag-aalis nang matinding galit.
A surprise gift extinguishes anger. And a gift concealed in the bosom extinguishes the greatest indignation.
15 Kapag ang katarungan ay tapos na, nagbibigay ito ng kagalakan sa gumagawa ng tama, ngunit ito ay nagdadala ng takot sa mga masasamang tao.
It is gladness for the just to do judgment; and it is dread for those who work iniquity.
16 Ang siyang naliligaw sa daan ng pang-unawa, ay mamamahinga sa pagpupulong ng mga walang buhay.
A man who wanders astray from the way of doctrine will linger in the company of the giants.
17 Ang sinumang minamahal ang aliw ay magiging mahirap, ang taong minamahal ang alak at langis ay hindi magiging mayaman.
Whoever loves a feast will be in deprivation. Whoever loves wine and fatness will not be enriched.
18 Ang masamang tao ay magiging katubusan sa gumagawa ng tama, at ang hindi tapat ay katubusan para sa matuwid.
The impious is given over instead of the just, and the iniquitous is given over in place of the upright.
19 Mas mabuti pang mamuhay sa disyerto kaysa makasama ang babaeng nagdudulot nang alitan at sobrang makapagreklamo.
It is better to live in a deserted land, than with a quarrelsome and emotional woman.
20 Ang pinakamahal na yaman at langis ay nasa tahanan ng matalino, ngunit inaaksaya ito ng mangmang na lalaki.
There is desirable treasure, as well as oil, in the habitations of the just. And the imprudent man will waste it.
21 Ang gumagawa ng tama at mabait—ang taong ito ay makasusumpong ng buhay, katuwiran at karangalan.
Whoever follows justice and mercy shall discover life, justice, and glory.
22 Isang matalinong tao ang pumunta laban sa lungsod nang makapangyarihan, at kaniyang ginigiba ang matibay na moog na nagtatanggol nito.
The wise has ascended the city of the strong, and he has torn down the bulwark of its confidence.
23 Sinumang nagbabantay sa kaniyang bibig at dila ay nag-iingat na hindi makasali sa gulo.
Whoever guards his mouth and his tongue guards his soul from anguish.
24 Ang hambog at mapagmataas na tao - “mangungutya” ang kaniyang pangalan - kumikilos nang may pagmamataas na kayabangan.
A proud and arrogant one is also called ignorant, if he, in anger, acts according to pride.
25 Ang pagnanais ng tamad ay pumapatay sa kaniyang sarili, dahil ang kaniyang mga kamay ay tumatanggi sa pagtatrabaho.
Desires kill the lazy, for his hands are not willing to work at all.
26 Buong araw siyang nagmimithi at nagmimithi nang labis, ngunit ang isang gumagawa ng tama ay nagbibigay at hindi nagpipigil.
He covets and desires all day long. But whoever is just shall distribute and shall not cease.
27 Ang alay ng masamang tao ay kasuklam-suklam; ito ay mas kasuklam-suklam pa kapag dinala niya ito ng may masasamang motibo.
The sacrifices of the impious are abominable, because they are offered out of wickedness.
28 Ang hindi totoong saksi ay mamamatay, ngunit ang isang nakikinig ay magsasalita sa lahat ng oras.
A lying witness will perish. An obedient man shall speak of victory.
29 Ang masamang lalaki ay ginagawa ang sarili na tila malakas, pero ang matuwid na tao ay maingat sa kaniyang mga kilos.
The impious man insolently hardens his face. But whoever is upright corrects his own way.
30 Walang karunungan, pag-unawa o payo na kayang makatalo kay Yahweh.
There is no wisdom, there is no prudence, there is no counsel, which is against the Lord.
31 Ang kabayo ay handa para sa araw ng labanan, ngunit kay Yahweh ang tagumpay ay nabibilang.
The horse is prepared for the day of battle. But the Lord bestows salvation.