< Mga Kawikaan 21 >
1 Ang puso ng hari ay isang batis ng tubig sa kamay ni Yahweh; siya ang pumapatnubay dito kahit saan niya naisin.
As a rush of water, so is the king's heart in God's hand: he turns it wherever he may desire to point out.
2 Ang bawat pamamaraan ng tao ay maaaring tama sa kaniyang paningin, ngunit si Yahweh ang sumusukat ng mga puso.
Every man seems to himself righteous; but the Lord directs the hearts.
3 Ang paggawa ng kung ano ang tama at makatarungan ay mas katanggap-tanggap kay Yahweh kaysa sa sakripisyo.
To do justly and to speak truth, are more pleasing to God than the blood of sacrifices.
4 Ang mapagmalaking mga mata at mapagmataas na puso - ang ilawan ng masama - ay kasalanan.
A high-minded man is stout-hearted in [his] pride; and the lamp of the wicked is sin.
5 Ang mga plano ng masipag ang tanging daan sa kasaganahan, ngunit ang lahat ng kumikilos ng masyadong mabilis ay sasapit lamang sa kahirapan.
6 Ang pagtamo ng kayamanan ng isang sinungaling na dila ay panandaliang singaw at isang patibong na nakamamatay.
He that gathers treasures with a lying tongue pursues vanity [on] to the snares of death.
7 Ang karahasan ng kasamaan ay tatangayin sila palayo, sapagkat sila ay tumatanggi na gawin kung ano ang patas.
Destruction shall lodge with the ungodly; for they refuse to do justly.
8 Ang paraan ng makasalanang tao ay liku-liko; ngunit ang taong dalisay ay gumagawa ng tama.
To the froward God sends froward ways; for his works are pure and right.
9 Mas mabuti pang mamuhay sa sulok ng bubungan kaysa sa bahay na kahati ang palaaway na asawang babae.
[It is] better to dwell in a corner on the house-top, than in plastered [rooms] with unrighteousness, and in an open house.
10 Ang gana ng masama ay nagmimithi ng labis na kasamaan; ang kaniyang kalapit-bahay sa kaniyang mga mata ay walang nakikitang kabaitan.
The soul of the ungodly shall not be pitied by any man.
11 Kapag ang nangungutya ay naparusahan, ang mangmang ay nagiging matalino, at kapag ang taong marunong ay naturuan, nadadagdagan siya ng kaalaman.
When an intemperate man is punished the simple becomes wiser: and a wise man understanding will receive knowledge.
12 Ang isang gumagawa ng tama ay binabantayan ang bahay ng masama; kaniyang dinadala ang masama sa kasiraan.
A righteous man understands the hearts of the ungodly: and despises the ungodly for their wickedness.
13 Ang isa na hindi dininig ang iyak ng mga mahihirap na tao, kapag siya din ay umiyak, hindi siya maririnig.
He that stops his ears from hearing the poor, himself also shall cry, and there shall be none to hear [him].
14 Ang lihim na regalo ay nagpapahupa ng galit at ang isang tagong regalo ay nag-aalis nang matinding galit.
A secret gift calms anger: but he that forbears to give stirs up strong wrath.
15 Kapag ang katarungan ay tapos na, nagbibigay ito ng kagalakan sa gumagawa ng tama, ngunit ito ay nagdadala ng takot sa mga masasamang tao.
[It is] the joy of the righteous to do judgement: but a holy [man] is abominable with evil-doers.
16 Ang siyang naliligaw sa daan ng pang-unawa, ay mamamahinga sa pagpupulong ng mga walang buhay.
A man that wanders out of the way of righteousness, shall rest in the congregation of giants.
17 Ang sinumang minamahal ang aliw ay magiging mahirap, ang taong minamahal ang alak at langis ay hindi magiging mayaman.
A poor man loves mirth, loving wine and oil in abundance;
18 Ang masamang tao ay magiging katubusan sa gumagawa ng tama, at ang hindi tapat ay katubusan para sa matuwid.
and a transgressor is the abomination of a righteous man.
19 Mas mabuti pang mamuhay sa disyerto kaysa makasama ang babaeng nagdudulot nang alitan at sobrang makapagreklamo.
[It is] better to dwell in a wilderness than with a quarrelsome and talkative and passionate woman.
20 Ang pinakamahal na yaman at langis ay nasa tahanan ng matalino, ngunit inaaksaya ito ng mangmang na lalaki.
A desirable treasure will rest on the mouth of the wise; but foolish men will swallow it up.
21 Ang gumagawa ng tama at mabait—ang taong ito ay makasusumpong ng buhay, katuwiran at karangalan.
The way of righteousness and mercy will find life and glory.
22 Isang matalinong tao ang pumunta laban sa lungsod nang makapangyarihan, at kaniyang ginigiba ang matibay na moog na nagtatanggol nito.
A wise man assaults strong cities, and demolishes the fortress in which the ungodly trusted.
23 Sinumang nagbabantay sa kaniyang bibig at dila ay nag-iingat na hindi makasali sa gulo.
He that keeps his mouth and his tongue keeps his soul from trouble.
24 Ang hambog at mapagmataas na tao - “mangungutya” ang kaniyang pangalan - kumikilos nang may pagmamataas na kayabangan.
A bold and self-willed and insolent [man] is called a pest: and he that remembers injuries is a transgressor.
25 Ang pagnanais ng tamad ay pumapatay sa kaniyang sarili, dahil ang kaniyang mga kamay ay tumatanggi sa pagtatrabaho.
Desires kill the sluggard; for his hands do not choose to do anything.
26 Buong araw siyang nagmimithi at nagmimithi nang labis, ngunit ang isang gumagawa ng tama ay nagbibigay at hindi nagpipigil.
An ungodly man entertains evil desires all the day: but the righteous is unsparingly merciful and compassionate.
27 Ang alay ng masamang tao ay kasuklam-suklam; ito ay mas kasuklam-suklam pa kapag dinala niya ito ng may masasamang motibo.
The sacrifices of the ungodly are abomination to the Lord, for they offer them wickedly.
28 Ang hindi totoong saksi ay mamamatay, ngunit ang isang nakikinig ay magsasalita sa lahat ng oras.
A false witness shall perish; but an obedient man will speak cautiously.
29 Ang masamang lalaki ay ginagawa ang sarili na tila malakas, pero ang matuwid na tao ay maingat sa kaniyang mga kilos.
An ungodly man impudently withstands with his face; but the upright man himself understands his ways.
30 Walang karunungan, pag-unawa o payo na kayang makatalo kay Yahweh.
There is no wisdom, there is no courage, there is no counsel against the ungodly.
31 Ang kabayo ay handa para sa araw ng labanan, ngunit kay Yahweh ang tagumpay ay nabibilang.
A horse is prepared for the day of battle; but help is of the Lord.