< Mga Kawikaan 21 >
1 Ang puso ng hari ay isang batis ng tubig sa kamay ni Yahweh; siya ang pumapatnubay dito kahit saan niya naisin.
Elohim Pathen in vadung twi alon sahna nom nom'a alonsah banga, lengpa lungthim jong ahei lele thei ahi.
2 Ang bawat pamamaraan ng tao ay maaaring tama sa kaniyang paningin, ngunit si Yahweh ang sumusukat ng mga puso.
Mihem in achonna jouse chu amit mun dih asa-jin, hinlah Yahweh Pakai in mihem lungthim akhol chil jin ahi.
3 Ang paggawa ng kung ano ang tama at makatarungan ay mas katanggap-tanggap kay Yahweh kaysa sa sakripisyo.
Kilhaina gantha sang in, thildih bol'a thu adih a tan ding hi, Yahweh Pakai lunglhaina ahijoi.
4 Ang mapagmalaking mga mata at mapagmataas na puso - ang ilawan ng masama - ay kasalanan.
Kiletsahna lungthim pua mitha chule miphalou ho natoh aboncha chonset jeng ahi.
5 Ang mga plano ng masipag ang tanging daan sa kasaganahan, ngunit ang lahat ng kumikilos ng masyadong mabilis ay sasapit lamang sa kahirapan.
Miching hon gunchutah'a tohgon anei jouseu abulhing thei jin, amavang amin mei meija natong ho alhasam teijin ahi.
6 Ang pagtamo ng kayamanan ng isang sinungaling na dila ay panandaliang singaw at isang patibong na nakamamatay.
Jou le nal thoa nei le gou kichom khom jouse amangthah ding bep ahin, thina thang kisong tobang ahibouve.
7 Ang karahasan ng kasamaan ay tatangayin sila palayo, sapagkat sila ay tumatanggi na gawin kung ano ang patas.
Thu adih'a tan ding mihon anahsah lou jeh un, miphalou pumthoa natong hon pannabei jin asumang jitauve.
8 Ang paraan ng makasalanang tao ay liku-liko; ngunit ang taong dalisay ay gumagawa ng tama.
Themmona neipan lamdih ajot jipon, lungthim thengpa lam lhahna adih jing in ahi.
9 Mas mabuti pang mamuhay sa sulok ng bubungan kaysa sa bahay na kahati ang palaaway na asawang babae.
Numei hanse khat toh in nom khat'a chenkhom sang in, chungden in-vum'a chen ding aphajoi.
10 Ang gana ng masama ay nagmimithi ng labis na kasamaan; ang kaniyang kalapit-bahay sa kaniyang mga mata ay walang nakikitang kabaitan.
Miphalou lhagao'in thilse jeng bou angai chan, aheng akom in jong ama'a kon'in khotona amu jipoi.
11 Kapag ang nangungutya ay naparusahan, ang mangmang ay nagiging matalino, at kapag ang taong marunong ay naturuan, nadadagdagan siya ng kaalaman.
Panna beija mi tot chaveipa gotna akipeh teng, milham in chih-nan anei theijin chule miching ho akihil chan in hetna akibelep jie.
12 Ang isang gumagawa ng tama ay binabantayan ang bahay ng masama; kaniyang dinadala ang masama sa kasiraan.
Mikitah chu miphalou in amelchih jing in, miphalou vang chu achunga hamsetna lhung tei ding ahi.
13 Ang isa na hindi dininig ang iyak ng mga mahihirap na tao, kapag siya din ay umiyak, hindi siya maririnig.
Koi hileh migenthei akateng kijahmosah chu, ama kana ahung lhun teng koiman ajah phah peh lou ding ahi.
14 Ang lihim na regalo ay nagpapahupa ng galit at ang isang tagong regalo ay nag-aalis nang matinding galit.
Aguh'a kipa thilpeh hin alunghang jong adamsah thei jin, koima hetlouva nehguh kipe hin lungsat jong adaisah jitai.
15 Kapag ang katarungan ay tapos na, nagbibigay ito ng kagalakan sa gumagawa ng tama, ngunit ito ay nagdadala ng takot sa mga masasamang tao.
Thu adih'a kitan hin mikitah akipasah in, hinlah miphalou ho ding in tijat umtah ahi.
16 Ang siyang naliligaw sa daan ng pang-unawa, ay mamamahinga sa pagpupulong ng mga walang buhay.
Mi koi hileh hetkhen themna'a kon lamvaija vahmang chan chu, mithi hotoh kivop khomna ding mun ajot ahitai.
17 Ang sinumang minamahal ang aliw ay magiging mahirap, ang taong minamahal ang alak at langis ay hindi magiging mayaman.
Tahsa nopsahna lamjeng lhangai hochun vaichatna akimudiu ahin, koi hijongleh jule noplenna-a kipe hochu itihchan hijongleh haodoh loudiu ahi.
18 Ang masamang tao ay magiging katubusan sa gumagawa ng tama, at ang hindi tapat ay katubusan para sa matuwid.
Koi hileh min akhoto ding jeng ngaicha a chu, vaicha pum'a um jing ding, chule ju-a lop jong haodoh thei lou ding ahi.
19 Mas mabuti pang mamuhay sa disyerto kaysa makasama ang babaeng nagdudulot nang alitan at sobrang makapagreklamo.
Numei lungkhoh le lungsa jing, jia neija chen khom sang in, het phahlou neldi gam'a chen aphajoi.
20 Ang pinakamahal na yaman at langis ay nasa tahanan ng matalino, ngunit inaaksaya ito ng mangmang na lalaki.
Miching chenna in-ah nei le gou lutah tah aum in, hinlah mingol in abonchan ane-mang jitai.
21 Ang gumagawa ng tama at mabait—ang taong ito ay makasusumpong ng buhay, katuwiran at karangalan.
Koi hileh chonphatna lam khohsah a, chule mi khotona neipa chun jabolna amu tei ding ahi.
22 Isang matalinong tao ang pumunta laban sa lungsod nang makapangyarihan, at kaniyang ginigiba ang matibay na moog na nagtatanggol nito.
Miching mihatpa chenna khopi jong akholchil soh keijin, chule akisonpi pen-u kulpi jong alekhup'a asuhchim hel ding ahi.
23 Sinumang nagbabantay sa kaniyang bibig at dila ay nag-iingat na hindi makasali sa gulo.
Koi hileh thipkhen cha um'a lei kituh tang chu, gim le hesohna'a jong kivengdoh ding ahi.
24 Ang hambog at mapagmataas na tao - “mangungutya” ang kaniyang pangalan - kumikilos nang may pagmamataas na kayabangan.
Mi noise le kiletsahna jong hi, pannabeija tot chaveipa kiseina ahibouve.
25 Ang pagnanais ng tamad ay pumapatay sa kaniyang sarili, dahil ang kaniyang mga kamay ay tumatanggi sa pagtatrabaho.
Mi thase ho chu aduchat uvin acham lou'a thina alhut ahi. Ajeh chu amahon akhut-u mangcha'a natoh ding anom pouve.
26 Buong araw siyang nagmimithi at nagmimithi nang labis, ngunit ang isang gumagawa ng tama ay nagbibigay at hindi nagpipigil.
Miphalou hon nitin in anei asit jing un, miching in anei ahom in, akile lah ngai poi.
27 Ang alay ng masamang tao ay kasuklam-suklam; ito ay mas kasuklam-suklam pa kapag dinala niya ito ng may masasamang motibo.
Miphalou ho kilhaina gantha chu thet umtah ahina chungchon in, phatlouna lungpun hin phaldoh taleu, ichan geija thet um cheh ding hitam!
28 Ang hindi totoong saksi ay mamamatay, ngunit ang isang nakikinig ay magsasalita sa lahat ng oras.
Jou le nal seija hettohsah'a pang ho suhbeija um ding, hinlah adih'a hettohsah'a pangpa thusei min angaipeh jing ding ahi.
29 Ang masamang lalaki ay ginagawa ang sarili na tila malakas, pero ang matuwid na tao ay maingat sa kaniyang mga kilos.
Miphalou chu adihlou'in aki ngamsah jin, hinlah mikitah chun atoh masang in ageltoh masa jin ahi.
30 Walang karunungan, pag-unawa o payo na kayang makatalo kay Yahweh.
Mihem chihna le hetkhen themna chule aguh a kithumop themna chengsea kon hin, Yahweh Pakai deh-jou ding aum poi.
31 Ang kabayo ay handa para sa araw ng labanan, ngunit kay Yahweh ang tagumpay ay nabibilang.
Galsat nikhoa manchah din sakol gonsan aum in, hinlah gal-jona hi Yahweh Pakaija kon bou ahi.