Mga Kawikaan 2
1 Anak, kung tatanggapin mo ang aking mga salita at paka-ingatan ang aking mga kautusan,
My son, listen to what I say, and [consider my instructions to be as valuable as] [MET] a treasure.
2 makinig sa karunungan at itutuon mo ang iyong puso sa pang-unawa.
Pay attention to wisdom and try hard to understand it.
3 Kung ikaw ay magmakaawa para sa kaunawaan at sumigaw para dito,
Call out [to God] to get insight; plead with him to help you to understand more [of what he wants you to know].
4 kung hahanapin mo ito kagaya ng paghahanap ng pilak at hahanapin mo ang pang-unawa kagaya ng paghahanap mo ng mga nakatagong kayamanan,
Search [eagerly] for wisdom, like you would search for silver, like you would search for a treasure that someone has hidden.
5 saka mo mauunawaan ang pagkatakot kay Yahweh at matatagpuan mo ang kaalaman ng Diyos.
If you do that, you will understand how to revere Yahweh, and you will succeed in knowing God.
6 Sapagkat si Yahweh ang nagbibigay ng karunungan, mula sa kanyang bibig nanggagaling ang kaalaman at kaunawaan.
Yahweh is the one who gives us wisdom. He is the one who tells us things that we need to know and understand.
7 Nag-iimbak siya ng tamang karunungan para sa mga taong nagbibigay kaluguran sa kanya, siya ay kalasag para sa mga lumalakad na may katapatan
He gives good advice to those who conduct their lives as they should. He protects [MET] those who do what is right.
8 binabantayan niya ang mga daan ng katarungan at pananatilihin niya ang landas ng mga tapat sa kanya.
He guards those who act justly/fairly [toward others], and he watches over those who are faithful/loyal [to him].
9 Pagkatapos ay mauuunawaan mo ang katuwiran, katarungan, pagkamakatao at bawat mabuting landas.
[If you ask God for wisdom], you will understand what is right and just [DOU] [to do], and [you will know] the right way to conduct your life,
10 Sapagkat ang karunungan ay darating sa iyong puso, at ang kaalaman ay magiging kalugod-lugod sa iyong kaluluwa.
because you will be wise in your inner being; and knowing [what God wants you to know] will cause you to be joyful.
11 Ang mabuting pagpapasya ang magmamasid sa iyo, at pang-unawa ang magbabantay sa iyo.
If you know [PRS] how to choose what is right to do and if you understand [what God wants] you to do, God will protect you and guard you and keep you safe.
12 Sila ang sasagip sa iyo sa daan ng masama, mula sa mga taong nagsasalita ng masasamang bagay,
If you are wise [PRS], you will not do what evil people do, and you will not [believe what] deceitful people say.
13 silang mga tumalikod sa mga tamang landas at lumakad sa mga pamamaraan nang kadiliman.
Deceitful people have stopped acting fairly/justly [toward others] and (walk on dark and evil paths/do what evil people do) [MET].
14 Sila ay nagagalak kapag gumagawa ng kasamaan at nagagalak sa katiwalian ng kasamaan.
They enjoy doing what is wrong; they like to do what is evil and to deceive [people].
15 Sila ay sumusunod sa mga maling landas, at gumagamit nang pandaraya para itago ang kanilang pinagdaanan.
They (walk on crooked paths/always deceive others) and are always dishonest.
16 Ang karunungan at mabuting pagpapasya ang magliligtas sa iyo mula sa imoral na babae, mula sa babaeng naghahanap ng pakikipagsapalaran at sa kanyang mga matatamis na pananalita.
If you are wise [PRS], you will [also] be saved from (immoral women/prostitutes); you will not pay attention when adulterous women try to (seduce/entice you by what they say.)
17 Siya ay tumalikod sa kasamahan ng kaniyang kabataan at nakalimutan ang tipan ng kaniyang Diyos.
Those women have left the husbands whom they married when they were young; they have disregarded the solemn promise they made to God [not to commit adultery].
18 Dahil ang kaniyang tahanan ay sumasamba sa kamatayan at ang kaniyang mga landas ang maghahatid sa iyo doon sa mga nasa libingan.
If you go into houses of women who are like that, you will die [when you are still young]; the road [to their houses] leads to hell. (questioned)
19 Lahat nang pumupunta sa kaniya ay hindi makakabalik muli at hindi na matatagpuan ang landas ng buhay.
No man who (visits/sleeps with) a woman like that will again [live harmoniously with his family]. He will never have a [happy] life again.
20 Kaya ikaw ay lalakad sa daan ng mga mabubuting tao at sundin ang mga landas ng mga matutuwid.
If [you are wise], you should behave like good men behave. You should (stay on the paths that righteous [people] walk on/do what godly people do) [MET],
21 Magtatayo ng tahanan sa lupain ang mga gumagawa ng mabuti, at mananatili doon ang namumuhay nang may katapatan.
because only godly people will live in this land [and receive God’s blessings]; [only] those who have not done wrong will stay here [for a long time].
22 Ngunit puputulin sa lupain ang mga masasama, at ang hindi tapat ay aalisin mula rito.
Wicked [people] will be expelled from this land, and [people] who are not trustworthy will be thrown {God will throw them} out of it.
