Mga Kawikaan 17
1 Mas mabuti na magkaroon ng tahimik na may isang subong tuyong tinapay kaysa sa isang bahay na puno ng kapistahan na mayroong pagkaka-alitan.
Ucezu olomileyo lokuthula kanye lalo lungcono kulendlu egcwele imihlatshelo lengxabano.
2 Ang isang matalinong alipin ay mamamahala sa isang anak na gumagawa ng kahihiyan at makikibahagi ng mana gaya ng isa sa magkakapatid.
Inceku ehlakaniphileyo izabusa phezu kwendodana eyangisayo, yehlukanise ilifa phakathi kwezelamani.
3 Ang tunawan ng metal ay para sa pilak at ang hurno ay para sa ginto, ngunit dinadalisay ni Yahweh ang mga puso.
Imbiza yokuncibilikisa ngeyesiliva, lesithando ngesegolide, kodwa iNkosi ihlola izinhliziyo.
4 Ang taong gumagawa ng masama ay nakikinig sa mga taong nagsasalita ng kasamaan; Ang sinungaling ay nagbibigay pansin sa mga taong nagsasalita ng mga masasamang bagay.
Umenzi wobubi ulalela indebe ekhohlakeleyo; umqambimanga ubeka indlebe olimini oluchithayo.
5 Ang sinumang nanglalait sa mahirap ay hinahamak ang kanyang Tagapaglikha, at ang taong nagagalak sa kasawian ay hindi makakaligtas sa kaparusahan.
Oklolodela umyanga uthuka uMenzi wakhe; othokoza encithakalweni kayikuba msulwa.
6 Ang mga apo ay korona ng mga matatanda, at ang mga magulang ay nagbibigay dangal sa kanilang mga anak.
Abantwana babantwana bangumqhele wabadala, lodumo lwabantwana ngoyise.
7 Ang mahusay na pananalita ay hindi angkop para sa isang mangmang; lalong hindi angkop ang mga labing sinungaling para sa isang maharlika.
Indebe elobungcwethi kayisifanelanga isithutha; kakhulu kangakanani indebe yamanga isiphathamandla.
8 Ang suhol ay parang isang mahikang-bato sa isang nagbibigay nito; saan man siya dumako, siya ay magtatagumpay.
Isipho siyilitshe eliligugu emehlweni abaniniso; loba ngaphi esiphendukela khona sizaphumelela.
9 Ang sinumang nagpapaumanhin sa paglabag ay naghahanap ng pagmamahal, pero ang sinumang umuulit sa isang bagay ay nagpapalayo sa mga malalapit na kaibigan.
Osibekela isiphambeko udinga uthando, kodwa ophindaphinda udaba wehlukanisa umngane oseduze.
10 Ang pagsaway ay taimtim na tumutungo sa isang tao na may pang-unawa kaysa sa isang daang dagok sa isang hangal.
Ukukhuza kuyajula koqedisisayo kulokutshaya isithutha ngokulikhulu.
11 Ang masamang tao ay naghahanap lamang ng himagsikan, kaya ang isang malupit na mensahero ay ipapadala laban sa kaniya.
Omubi udinga ububi kuphela, kodwa isithunywa esilesihluku sizathunyelwa kuye.
12 Mabuti pa na makasalubong ang isang inahing oso na ninakawan ng anak kaysa makatagpo ng isang mangmang sa kanyang kahangalan.
Kakuthi ibhere elifelwe yimidlwane lihlangane lomuntu, kodwa hatshi isithutha ebuthutheni baso.
13 Kung ang isang tao ay nagbabalik ng masama para sa mabuti, hindi kailanman iiwan ng kasamaan ang kaniyang tahanan.
Ophindisela okubi esikhundleni sokuhle, ububi kabuyikusuka endlini yakhe.
14 Ang simula ng hindi pagkakasundo ay gaya ng isang taong nagpapakawala ng tubig sa lahat ng dako, kaya lumayo ka sa mga pagtatalo bago ito magsimula.
Ukuqala kwenkani kunjengokuvulela amanzi; ngakho yekela ingxabano ingakazivezi.
15 Ang sinumang nagpapawalang-sala sa mga masasamang tao o humahatol sa mga taong gumagawa ng tama—kapwa ang mga taong ito ay karumal-dumal kay Yahweh.
Olungisisa omubi lolahla olungileyo bayisinengiso eNkosini, ngitsho bobabili.
16 Bakit kailangang magbayad ng salapi ang isang mangmang para matuto tungkol sa karunungan, kung wala naman siyang kakayahang matutunan ito?
Kungani kulemali yokuthenga inhlakanipho esandleni sesithutha, lokhu singelangqondo?
17 Ang kaibigan ay mapagmahal sa lahat ng oras, at ang kapatid ay isinilang para sa mga oras ng kaguluhan.
Umngane uyathanda ngaso sonke isikhathi, lomzalwane uzalelwa inhlupheko.
18 Ang taong walang isip ay gumagawa ng mga pangakong kailangang tuparin at mananagot sa mga utang ng kaniyang kapwa.
Umuntu oswela ingqondo uyabambana ngezandla ukuba yisibambiso phambi kukamakhelwane wakhe.
19 Ang sinuman na nagmamahal sa mga hidwaan ay nagmamahal sa kasalanan; Ang taong gumagawa ng mataas na pintuan ay sanhi para ang buto ay mapilayan.
Othanda isiphambeko uthanda inkani; ophakamisa umnyango wakhe udinga ukubhujiswa.
20 Ang taong may mandarayang puso ay walang mabuting bagay na matatagpuan. Ang taong may napakasamang dila ay nahuhulog sa kapahamakan.
Olenhliziyo ephambeneyo katholi okuhle, lophambene ngolimi uwela ebubini.
21 Kung sinumang umanak ng isang hangal ay magdudulot ng kapighatian sa kanyang sarili; Kung sinumang umaruga ng isang hangal ay hindi makakapagdiwang.
Ozala isithutha, sizakuba lusizi kuye; loyise wesithutha kathokozi.
22 Ang isang masayahing puso ay mainam na gamot, pero ang mabigat na kalooban ay nakakatuyo ng mga buto.
Inhliziyo ethokozayo yenza kuhle njengomuthi, kodwa umoya owephukileyo womisa amathambo.
23 Ang masamang tao ay tumatanggap ng suhol na palihim para iligaw ang mga daan ng katarungan.
Omubi uthatha isipho esifubeni ukuphambula izindlela zesahlulelo.
24 Ang taong mayroong pang-unawa ay itinutuon ang kanyang mukha sa karunungan, pero ang mga mata ng isang hangal ay nakatuon sa dulo ng daigdig.
Inhlakanipho iphambi koqedisisayo, kodwa amehlo esithutha asekucineni komhlaba.
25 Ang isang mangmang na anak ay pighati sa kanyang ama at kapaitan sa babaeng nagsilang sa kanya,
Indodana eyisiwula ilusizi kuyise, iyikubaba kowayizalayo.
26 At saka, hindi kailanman mabuting parusahan ang sinumang gumagawa ng tama; ni hindi mabuting paluin ang mga taong marangal na taglay ang katapatan.
Ukuhlawulisa olungileyo lakho kakulunganga, lokutshaya iziphathamandla ngenxa yobuqotho.
27 Ang isang may kaalaman ay gumagamit ng kaunting mga salita at ang mahinahon ay may pang-unawa.
Owazi ulwazi ugodla amazwi akhe; umuntu oqedisisayo ulomoya opholileyo.
28 Kahit ang isang mangmang ay iisiping marunong kapag siya ay nananahimik; kung pinapanatili niyang tikom ang kaniyang bibig, siya ay itinuturing na matalino.
Isithutha esithuleyo laso sithiwa sihlakaniphile; ovala indebe zakhe uthiwa uyaqedisisa.
