Mga Kawikaan 17
1 Mas mabuti na magkaroon ng tahimik na may isang subong tuyong tinapay kaysa sa isang bahay na puno ng kapistahan na mayroong pagkaka-alitan.
Better is a dry morsel, and quietness therewith, than an house full of sacrifices with strife.
2 Ang isang matalinong alipin ay mamamahala sa isang anak na gumagawa ng kahihiyan at makikibahagi ng mana gaya ng isa sa magkakapatid.
A wise servant shall have rule over a son that causeth shame, and shall have part of the inheritance among the brethren.
3 Ang tunawan ng metal ay para sa pilak at ang hurno ay para sa ginto, ngunit dinadalisay ni Yahweh ang mga puso.
The fining pot is for silver, and the furnace for gold: But Yhwh trieth the hearts.
4 Ang taong gumagawa ng masama ay nakikinig sa mga taong nagsasalita ng kasamaan; Ang sinungaling ay nagbibigay pansin sa mga taong nagsasalita ng mga masasamang bagay.
A wicked doer giveth heed to false lips; and a liar giveth ear to a naughty tongue.
5 Ang sinumang nanglalait sa mahirap ay hinahamak ang kanyang Tagapaglikha, at ang taong nagagalak sa kasawian ay hindi makakaligtas sa kaparusahan.
Whoso mocketh the poor reproacheth his Maker: and he that is glad at calamities shall not be unpunished.
6 Ang mga apo ay korona ng mga matatanda, at ang mga magulang ay nagbibigay dangal sa kanilang mga anak.
Children’s children are the crown of old men; and the glory of children are their fathers.
7 Ang mahusay na pananalita ay hindi angkop para sa isang mangmang; lalong hindi angkop ang mga labing sinungaling para sa isang maharlika.
Excellent speech becometh not a fool: much less do lying lips a prince.
8 Ang suhol ay parang isang mahikang-bato sa isang nagbibigay nito; saan man siya dumako, siya ay magtatagumpay.
A gift is as a precious stone in the eyes of him that hath it: whithersoever it turneth, it prospereth.
9 Ang sinumang nagpapaumanhin sa paglabag ay naghahanap ng pagmamahal, pero ang sinumang umuulit sa isang bagay ay nagpapalayo sa mga malalapit na kaibigan.
He that covereth a transgression seeketh love; but he that repeateth a matter separateth very friends.
10 Ang pagsaway ay taimtim na tumutungo sa isang tao na may pang-unawa kaysa sa isang daang dagok sa isang hangal.
A reproof entereth more into a wise man than an hundred stripes into a fool.
11 Ang masamang tao ay naghahanap lamang ng himagsikan, kaya ang isang malupit na mensahero ay ipapadala laban sa kaniya.
An evil man seeketh only rebellion: therefore a cruel messenger shall be sent against him.
12 Mabuti pa na makasalubong ang isang inahing oso na ninakawan ng anak kaysa makatagpo ng isang mangmang sa kanyang kahangalan.
Let a bear robbed of her whelps meet a man, rather than a fool in his folly.
13 Kung ang isang tao ay nagbabalik ng masama para sa mabuti, hindi kailanman iiwan ng kasamaan ang kaniyang tahanan.
Whoso rewardeth evil for good, evil shall not depart from his house.
14 Ang simula ng hindi pagkakasundo ay gaya ng isang taong nagpapakawala ng tubig sa lahat ng dako, kaya lumayo ka sa mga pagtatalo bago ito magsimula.
The beginning of strife is as when one letteth out water: therefore leave off contention, before it be meddled with.
15 Ang sinumang nagpapawalang-sala sa mga masasamang tao o humahatol sa mga taong gumagawa ng tama—kapwa ang mga taong ito ay karumal-dumal kay Yahweh.
He that justifieth the wicked, and he that condemneth the just, even they both are abomination to Yhwh.
16 Bakit kailangang magbayad ng salapi ang isang mangmang para matuto tungkol sa karunungan, kung wala naman siyang kakayahang matutunan ito?
Wherefore is there a price in the hand of a fool to get wisdom, seeing he hath no heart to it?
17 Ang kaibigan ay mapagmahal sa lahat ng oras, at ang kapatid ay isinilang para sa mga oras ng kaguluhan.
A friend loveth at all times, and a brother is born for adversity.
18 Ang taong walang isip ay gumagawa ng mga pangakong kailangang tuparin at mananagot sa mga utang ng kaniyang kapwa.
A man void of understanding striketh hands, and becometh surety in the presence of his friend.
19 Ang sinuman na nagmamahal sa mga hidwaan ay nagmamahal sa kasalanan; Ang taong gumagawa ng mataas na pintuan ay sanhi para ang buto ay mapilayan.
He loveth transgression that loveth strife: and he that exalteth his gate seeketh destruction.
20 Ang taong may mandarayang puso ay walang mabuting bagay na matatagpuan. Ang taong may napakasamang dila ay nahuhulog sa kapahamakan.
He that hath a perverse heart findeth no good: and he that hath a perverse tongue falleth into mischief.
21 Kung sinumang umanak ng isang hangal ay magdudulot ng kapighatian sa kanyang sarili; Kung sinumang umaruga ng isang hangal ay hindi makakapagdiwang.
He that begetteth a fool doeth it to his sorrow: and the father of a fool hath no joy.
22 Ang isang masayahing puso ay mainam na gamot, pero ang mabigat na kalooban ay nakakatuyo ng mga buto.
A merry heart doeth good like a medicine: but a broken spirit drieth the bones.
23 Ang masamang tao ay tumatanggap ng suhol na palihim para iligaw ang mga daan ng katarungan.
A wicked man taketh a gift out of the bosom to pervert the ways of judgment.
24 Ang taong mayroong pang-unawa ay itinutuon ang kanyang mukha sa karunungan, pero ang mga mata ng isang hangal ay nakatuon sa dulo ng daigdig.
Wisdom is before him that hath understanding; but the eyes of a fool are in the ends of the earth.
25 Ang isang mangmang na anak ay pighati sa kanyang ama at kapaitan sa babaeng nagsilang sa kanya,
A foolish son is a grief to his father, and bitterness to her that bare him.
26 At saka, hindi kailanman mabuting parusahan ang sinumang gumagawa ng tama; ni hindi mabuting paluin ang mga taong marangal na taglay ang katapatan.
Also to punish the just is not good, nor to strike princes for equity.
27 Ang isang may kaalaman ay gumagamit ng kaunting mga salita at ang mahinahon ay may pang-unawa.
He that hath knowledge spareth his words: and a man of understanding is of an excellent spirit.
28 Kahit ang isang mangmang ay iisiping marunong kapag siya ay nananahimik; kung pinapanatili niyang tikom ang kaniyang bibig, siya ay itinuturing na matalino.
Even a fool, when he holdeth his peace, is counted wise: and he that shutteth his lips is esteemed a man of understanding.
